Κληματάκιον Γρεβενών

52.Κληματάκιον, το (Δοβρούνιστα-μεικτός οικισμός)

Γράφει ο Βασίλης Αποστόλου (Από το βιβλίο μου "ΟΙΚΙΣΜΟΙ ΓΡΕΒΕΝΩΝ" σελ. 386 Κοζάνη 2018 

Γενικά: Βρίσκεται σε υψόμετρο 701 μέτρων με πλησιέστερους οικισμούς τον Άγιο Γεώργιο και τους οικισμούς Βοΐου Ανθοχώρι, Παρόχθιο. Ο οικισμός είναι μεικτός καθ’ ότι εγκαταστάθηκαν πρόσφυγες Έλληνες από Σεβάστεια, Τραπεζούντα, Βεζίρ-Κιοπρού, Ακ-Νταγ-Μαδέν. Σύμφωνα με έκθεση του επιθεωρητή Σακελλάρη το 1941 το υπάρχον διδακτήριο ανηγέρθη το 1909 και η εκκλησία το 1866. Αναθηματική στήλη  υπήρχε στις 2-7-36 (60/1975).

Κοινοτικά: Στις 31-12-1918 ορίζεται έδρα της κοινότητος Ντοβουνίστης. Ένα χρόνο αργότερα διορθώνεται σε Δοβρούνιστα. Στις 28-9-1927 μετονομάζεται σε Κληματάκι. Στις 5-9-1928 προσαρτήθηκε στην κοινότητα ο οικισμός Κριθαράκια[1] από την κοινότητα Αηδονίων. Στις 4-12-1997 προσαρτάται στο Δήμο Ηρακλεωτών με έδρα τον Άγιο Γεώργιο. Στις 7-6-2010 στο Δήμο Γρεβενών. Στον εκλογικό κατάλογο της Υποδιοικήσεως Γρεβενών του 1914 ήταν εγγεγραμμένοι 184 χριστιανοί και 69 μουσουλμάνοι (εξισλαμισθέντες χριστιανοί, οι επονομαζόμενοι Βαλαάδες) οι οποίοι αναχώρησαν από το Κληματάκι σύμφωνα με το  άρθρο 3 της σύμβασης της Λοζάνης που υπογράφτηκε στις 30-1-1923 περί ανταλλαγής των ελληνικών και τουρκικών πληθυσμών  στις 1--4-1924.

Ο Έπαρχος στις 28-11-34 ζητά από τον Επιστάτην του Ειδικού Ταμείου Επαρχιακής Οδοποιίας Γρεβενών να  επιβλέψει τις εκτελούμενες  εργασίες της κατασκευαζομένης στέγης του σχολικού κτηρίου.

            Ο πρόεδρος Κληματακίου στις 14-4-35 με έγγραφο στη Νομαρχία Κοζάνης αναφέρει, ότι οι κάτοικοι του συνοικισμού Κριθαρακιών θα ψηφίσουν στις ερχόμενες εκλογές στο σταθμό Αγίου Γεωργίου και όχι στο τμήμα Κυδωνιών το οποίο απέχει από του συνοικισμού περί τις 2 ½ ώρας ενώ ο Σταθμός Αγ. Γεωργίου απέχει περί τα 20΄ λεπτά της ώρας από το Συνοικισμό. Ζητά από το Νομάρχη να εκδώσει σχετική απόφαση όπως οι κάτοικοι του Συνοικισμού Κριθαρακίων ψηφίζουν εις το τμήμα Αγ. Γεωργίου όπου και οι λοιποί κάτοικοι της κοινότητος.

Ο πρόεδρος της κοινότητας Ευθ. Παπαβραμίδης εκθέτει σε φανερή δημοπρασία την κατασκευή της βρύσεως Χαβούζι  προϋπολογισμού 29.000 δραχμών (Β.Ε  1-1-1937).

Ο έρανος του Ε.Ε.Σ το έτος 1959 και το 1960 απέδωσε 130 και 150 δραχμές αντίστοιχα.

Αρχαιότητες: Αρχαίοι οικισμοί στις θέσεις “Κούκι ράχη” πέτρινα θεμέλια, κομμάτια από κεραμίδες, “Παρβανάς” βρέθηκαν ασβεστόχτιστοι τοίχοι, θραύσματα από κεραμίδες, “Λαθήρια” βρέθηκαν πολυάριθμες πέτρες, θραύσματα κεραμίδων, νομίσματα ελληνιστικά (Σαμσάρης).

 

Γέφυρα Πραμόριτσας: Βρίσκεται στα όρια των  Π.Ε Γρεβενών (όπου και ανήκει) –Κοζάνης μεταξύ των χωριών Κληματακίου και Ανθοχωρίου, επί του ποταμού Πραμόριτσα. Είναι τετράτοξο.  Έχει μήκος 49 μ. Κατά την παράδοση το έχτισε βλάχος τσέλιγκας γύρω στο 1870. Με το γεφύρι επικοινωνούσαν οι κάτοικοι του Βοΐου με τη Θεσσαλία και πρωτίστως οι οικισμοί Ανθοχώρι και Κληματάκι μεταξύ των. 

Διαβατήρια: Η Βεργηνία Μιχαήλ Μητροπούλου κάτοικος Κριθαρακίων της κοινότητας Κληματακίου  γεννηθείσα το 1913 στα δεκαέξι χρόνια της το 1929 ζητά μέσω του κηδεμόνος της εξαδέλφου Αθανάσιου Νικολάου Μητρόπουλου από το Νομάρχη Κοζάνης να της εκδοθεί διαβατήριο για Αμερική μετά από πρόσκληση των εκεί διαμενόντων γονέων της. Ως συνοδό ορίζει το Σπύρο Σ. Παπάζογλου κάτοικο Αηδονίου. Πιστοποιητικό για την ηλικία της εξέδωσε ο εφημέριος Μιχαήλ Παπαβραμίδης και ο πρόεδρος της κοινότητας Φ. Παπαβραμίδης.

Εκπαίδευση: Έχει 132 χριστιανούς κατοίκους (στο χωριό κατοικούσαν και μουσουλμάνοι), υπάρχει δάσκαλος κοινός με ετήσιο μισθό 750 γροσίων και πληρώνεται από την εκκλησία και των μαθητών, οι οποίοι είναι γύρω στους 20. (1873-74. Πηγή Ηλίας Γάγαλης greveniotiς.gr βλέπε Βιβλιογραφία).

Διδακτηριακή κατάσταση του σχολείου το έτος 1937: Οίκημα δημόσιο, διώροφο.  Η μία αίθουσα 46,60 τ.μ χρησιμοποιείται για διδασκαλία με αριθμό μαθητευομένων μαθητών 70. Το κατεχόμενο σήμερον οίκημα είναι ακατάλληλο λόγω ελλιπούς φωτός και κακού προσανατολισμού. Βρίσκεται νέο κτίριο υπό κατασκευή (60/619).

Ο πρόεδρος  της σχολικής εφορείας Ε.Παπαβραμίδης  διακηρύττει ότι εκτίθεται σε πλειοδοτική δημοπρασία  το παλιό δημοτικό σχολείο, αχυρώνα, 5 αγρούς στο καφενείο του Ιωάννου Μουρατίδου (Β.Ε 7-1-40).

Δεκαπέντε (αρ.15) μαθητές του δημοτικού σχολείου πραγματοποίησαν εκδρομή με το διευθυντή του σχολείου Χ. Κιουρόπουλο στη Νάουσα το Μάιο του 1962.

Ιερά: Στον κώδικα της Ζάβορδας, ο οικισμός αναφέρεται ως “Ντοβρούνιστα χορίον ” έχουμε τέσσερις αφιερωτές μεταξύ των οποίων Κυρίλλου ιερομονάχου για μετά το 1692. Ιερός ναός Αγίου Γεωργίου. Εκδηλώσεις εορτασμού της επετείου 150 χρόνων από την ανέγερση του Ιερού Ναού Αγίου Γεωργίου Κληματακίου Γρεβενών, πραγματοποιήθηκαν την Κυριακή του Θωμά, 8 Μαΐου 2016, χοροστατούντος του Μητροπολίτου Γρεβενών κ Δαβίδ παρουσία του Αντιπεριφερειάρχη ΠΕ Γρεβενών Ευάγγελου Σημανδράκου, του Δημάρχου Γρεβενών Γιώργου Δασταμάνη, του Δημάρχου Βοΐου Δημητρίου Λαμπρόπουλου, εκπροσώπων αρχών και πλήθος κόσμου.

Στο κατάστιχο της Μονής Ταξιαρχών Κοσκού (Ταξιάρχης) το 1834 ήταν καταγεγραμμένοι 5 αφιερωτές

Κατοχή: Ο πρόεδρος της κοινότητος Ευθ. Παπαβραμίδης  στις 22-8-41 αναφέρει στο Νομάρχη ότι “την περασμένη εβδομάδα απέστειλα  αντιπρόσωπόν μου (στην Κοζάνη) προς παραλαβή ορισμένων τροφίμων, ήτοι ελαίου, σάπωνος και σταφίδος  μετ’ αναλόγων φορτηγών ζώων συνεπεία τηλεγραφικής διαταγής σας  και ο αντιπρόσωπος υπέστη εκτός του κόπου και βασάνων και χρηματική ζημιά. Επέστρεψε στην κοινότητα άπρακτος και τα τρόφιμα θα παραληφθούν εκ Γρεβενών. Μετέβην εις Γρεβενά ο ίδιος κατόπιν παρακλήσεως των κατοίκων διότι τους δέρνει η ακαθαρσία ελλείψει σάπωνος αλλά και εκείθεν έλαβα την απάντηση ότι δεν υπάρχει δια το χωριόν σας αλλά μόνον για τα Γρεβενά. Αναφέρω ταύτα για να γίνουν γνωστά στη Σ. Διοίκηση και Νομαρχία” (60/1313).

Κοινοτικό Δελτίο Απογραφής: Πρόεδρος Ευθ. Παπαβραμίδης. Συνεδρίαση 10-3-46. Κατοικίες 80. Πληθυσμός 345. Καταστραφείσες οικίες ολοσχερώς 27 μερικώς 4 δια εμπρησμού υπό των Γερμανών στις 6 Ιουλίου 1944. Νόσος ελονοσία. Θύματα 1 εξ ανταρτικού πολέμου.

Πληθυσμός:1859=30 στεφάνια. 1913=602.1920=414. 1928=333. 1940=364. 1951=308. 1961=283. 1971=164. 1981=242. 1991=196. 2001=156. 2011=82. (60^ος κατά σειρά από τους 112 απογραφέντες οικισμούς της Π.Ε Γρεβενών με την απογραφή του 2011). Στο κατάστιχο του έτους 1564 (ΤΤ 350) των Οθωμανικών αρχείων της Κων/πολης ο οικισμός είχε 54 κατοικίες και το ποσό φόρου που πλήρωνε ήταν 8.429 άσπρα ενώ το 1579 ήταν 60 κατοικίες και ο φόρος ήταν 9.000 άσπρα.

Σύλλογοι: Σύλλογος Κληματακιωτών η «Αλληλεγγύη» (27-2-1930). Λαχειοφόρος αγορά με τα είδη:ωρολόγιο τραπέζης, δίσκος γλυκού, μηχανή ξυριστική (Β.Ε 20-4-1930).Πολιτιστικός Σύλλογος Κληματακίου.

---

[1] καταργήθηκε στις 9-5-2011.