Καρπερόν Γρεβενών

 

46. Καρπερόν, το  (Δημηνίτσα-μεικτός οικισμός)

Γράφει ο Βασίλης Αποστόλου (Από το βιβλίο μου "ΟΙΚΙΣΜΟΙ ΓΡΕΒΕΝΩΝ" σελ. 386 Κοζάνη 2018

 

Γενικά: Το Καρπερό είναι χτισμένο σε υψόμετρο 496 μέτρων, πάνω στο δρόμο Γρεβενών - Δεσκάτης  μέσα σε έναν εύφορο κάμπο.  Βόρεια του χωριού σε απόσταση ενός χιλιομέτρου ρέει ο ποταμός Αλιάκμονας[1], ενώ πιο πάνω δημιουργήθηκε αρδευτικό φράγμα. Εντυπωσιακό το δάσος της βελανιδιάς προς τον οικισμό Φελλίον. Πλησιέστεροι οικισμοί Δήμητρα 3χλμ, Κατάκαλη 7 χλμ, Τριφύλλι 9 χλμ, Τρικοκκιά 12 χλμ. Απέχει 35 χλμ από τα Γρεβενά, 23 από τη Δεσκάτη, 40 από την Καλαμπάκα (Βικιπαίδεια). Κάθε χρόνο στις 16-19/8 στο Καρπερό διεξάγεται εμποροπανήγυρη, όπου στήνονται παράγκες από μικροπωλητές και καταστηματάρχες[2].

Με την ανταλλαγή των πληθυσμών το 1924 στον οικισμό εγκαταστάθηκαν 100 περίπου προσφυγικές οικογένειες που ήρθαν από το χωριό Catma  της Τουρκίας.

“Έχει 70 οικίες, βρύσες, τσιφλίκιον το οποίο ανήκει στο Χασάν Βέη” (Σχινάς 1866). Απελευθερώθηκε από τον Τουρκικό ζυγό στις 11 Οκτωβρίου 1912.

     Με απόφαση του Νομάρχη στις 31 Δεκεμβρίου 1914 ορίσθηκε ως έδρα εκλογικού τμήματος: Το ενδέκατον με έδραν το χωρίον Δημηνίτσα (Καρπερό) ένθα θέλουσι ψηφίσει οι εκλογείς του χωρίου τούτου ως και οι των χωρίων Αράπη (Δήμητρα), Ζημνιάτση (Παλιουριά), Κατάκαλη, Σίντα (Τριφύλλι),  Τσαπουρνιά (Τρικοκκιά), Λουμπενίτσα (Βαλάνιον), Γκουμπλαράκι, Μάνεση (Ανθρακιά), Γρέους (Άνοιξις), Καλαπόδι, Μονή Βουνάσας τόπον δε  ψηφοφορίας ορίζομεν την δημοτικήν Σχολήν.(Βασίλη Αποστόλου “ΔΥΤΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ 1912-1915” Κοζάνη 2009).

 Στον εκλογικό κατάλογο της Υποδιοικήσεως Γρεβενών του 1914 ήταν εγγεγραμμένοι 91 χριστιανοί.

Σύμφωνα με το πρόγραμμα Καποδίστριας στην Π.Ε Γρεβενών  την περίοδο 1999-2010 λειτούργησε ως έδρα δήμου  με την επωνυμία  Δήμος Χασίων με οικισμούς Καρπερό το, Δήμητρα η, Κατάκαλη η, Τρικοκκιά η, Άνοιξη η, Τριφύλλι το. Δήμαρχοι διετέλεσαν οι:α)Μωυσιάδης Θεόδωρος, επιχειρηματίας από Δήμητρα (1998-2001) β)Νάζος Ανδρέας οικονομολόγος από Τρικοκκιά (2002-2005) & (2006-2009). 

Κοινοτικά: Ορίζεται έδρα κοινότητας Δημηνίτσας  στις 31/12/1918. Μετονομάζεται σε Καρπερόν στις 1/2/1927.

Ο οικισμός Πινιάρι αναγνωρίζεται ως οικισμός στις 16-5-1928 και προσαρτάται στην κοινότητα Καρπερού. Στις 20-9-1928 ονομάζεται σε Ελάφι. Καταργείται στις 7-4-1951  (www.eetaa.gr)

 Στις 7-6-2010 προσαρτάται στο δήμο Δεσκάτης. Στις κοινοτικές εκλογές του 1925 ψήφισαν 56 εκλογείς και έλαβαν ψήφους οι Ευάγγελος Ντούμας 35, Ευάγγελος Μπούζμπας 35, Κωνσταντίνος Γκέτσος 33, Κωνστ. Ν. Παπαγεωργόπουλος 26, Ευθύμιος Παναγιωτόπουλος 25, Απόστολος Γκέτσος 24, Νικόλαος Κώτσιας 21, Παναγιώτης Μπιζιώτας 16, Λάμπρος Τζελίνης 14, Παναγιώτης Μπλαχάβας 13.

Η κοινότης Καρπερού στις 9-8-1930 αναφέρει στο Νομάρχη Κοζάνης ότι «η τεχνική Εταιρεία Γεωργοπούλου της νεοκατασκευαζομένης σιδηροδρομικής γραμμής προβαίνει εις εκμετάλλευση οικοπέδου εκτός σχεδίου κοινοτικού χώρου υπό το πρόσχημα ότι δα την εξυπηρέτηση των εργατών πρέπει να ευρίσκεται το παντοπωλείο πλησίον της γραμμής ενώ η τελευταία οικία του Συν/μού είναι μόνον 150 μέτρα και δύναται το παντοπωλείο της εταιρείας να ενοικιάσει οικία, αλλά τούτο έπραξε δια το συμφέρον της παρεχώρησε κοινοτικό χώρο με σκοπό χρησικτησίας παρά του παντοπώλου κατοίκου Γρεβενών…»[3].

Ο σταθμός Χωροφυλακής το 1937 στεγαζόταν σε οίκημα ιδιωτικό με ετήσιο μίσθωμα 4.800 δρχ. Στρατωνίζονταν 3 άνδρες (60/619)

Μετά από διαταγή του Νομάρχη Κοζάνης στις 31-3-39  συνεστήθη συνεργείο εμβολιαστών ορισθέντων υπό του κοινοτικού γεωπόνου και προέβη εις τον εμβολιασμό αγρίων δέντρων (αγριογκορτσιές) της περιφέρειας της κοινότητος. Η κοινότητα ψήφισε πίστωση 5000 δραχμών για πληρωμή των συμμετεχόντων στον εμβολιασμό (60/2021).

Ο νομάρχης αναφέρει  στις 3-4-39 ότι η προμήθεια των 20 στολών φαλαγγιτών να γίνει όσο το δυνατό ταχύτερον και να γίνει σε βάρος των εσόδων του Γενικού Μέρους του Προϋπολογισμού του οικον. έτους 1939-40.

Για συμμετοχή στη ΔΕΘ το Δεκέμβριο του 1939 το κ.σ  ψήφισε 200 δρχ.

Η κοινότητα Καρπερού στις 7-3-1940 ψηφίζει πίστωσιν 2000 δραχμών υπέρ των Σχολικών Εφορειών Καρπερού, Αράπη, Παληουργιάς και Ελαφίου (60/1464).

Ο Νικόλαος Π. Παλαλθίδης στις 23-4-40 δημοδιδάσκαλος ζητά να πληρωθεί εκ του κοινοτικού Ταμείου της κοινότητας Καρπερού δραχμές 1300 δια μισθοδοσία διδασκαλίας στη νυκτερινή σχολή της κοινότητας από 1^ης Νοεμβρίου 1938 μέχρι 1^ης Μαρτίου 1939. Άλλοι δημοδιδάσκαλοι πληρώθηκαν  υπό των κοινοτήτων, ενώ ούτος στρατευθείς δεν ηδυνήθη να πληρωθεί. Ο Νομάρχης απαντά ότι το υπουργείο απαγόρευσε την παροχή εκ του κοινοτικού ταμείου προσθέτου αμοιβής (60/1464).

Ο πρόεδρος της κοινότητας Καρπερού αναφέρει στις 15-7-55  προς τον κ. Έπαρχο Γρεβενών ότι η κοινότης στερείται κοινοτικού καταστήματος καθότι αυτό κατεστράφη υπό των Γερμανοϊταλών. Εξεύρεση οικήματος προς ενοικίαση καταστήματος τυγχάνει αδύνατος, διότι το χωριό πυρπολήθηκε κατά 100%. Σήμερα στεγάζεται στο νάρθηκα της εκκλησίας. Παρακαλεί θερμότατα να συνταχθεί μελέτη ανέγερσης κοινοτικού καταστήματος από τις τεχνικές υπηρεσίες επειδή η κοινότητα έχει τη χρηματική ευχέρεια για τη χρηματοδότηση του κτιρίου. Ακόμη ζητά να αποσταλεί τεχνικός υπάλληλος ίνα συντάξει μελέτη επειγούσης φύσεως υδραγωγείων και κοινοτικών δρόμων, προ της ενάρξεως του χειμώνος καθότι, στερούμενοι μελέτης παραμένει και χρηματικό ποσό αδιάθετο εφόσον τα υπολογιζόμενα έργα, θεωρούνται μεγάλης αξίας και δε θα τύχουν της εγκρίσεως του Επάρχου, εφόσον δε συνοδεύονται με σχετική μελέτη.

Ο έρανος του Ε.Ε.Σ το έτος 1958 απέδωσε 841 δραχμές.

Ο πρόεδρος της κοινότητας Καρπερού στις 14-3-59  αναφέρει προς τον εξοχότατο υπουργό Γεωργίας ότι στους οικισμούς Καρπερό και Αράπη της ημετέρας κοινότητας εγένετο υπό του  Κράτους η εκδάσωση και εκχέρσωση γαιών του μεν πρώτου 3500 στρεμμάτων του δε δευτέρου 3000 περίπου στρεμμάτων καλλιεργησίμων προς αποκατάσταση ακτημόνων. Η Επιτροπή Απαλλοτριώσεων Γρεβενών άμα τη αποπερατώσει των ανωτέρω εργασιών έλαβε κατά καιρούς αποφάσεις και παρεχώρησε την ανωτέρω έκταση εις ακτήμονας απομακρυσμένων οικισμών απεχόντων 60 χιλιομέτρων από την κοινότητά μας. Αναφέρει ότι η ανωτέρω έκταση δεν ανήκε μόνο στους δημότες, αλλά δεν τακτοποίησε αυτούς τους λίγους ακτήμονες των Συνοικισμών της κοινότητός μου που ανέρχονται εις 20 περίπου. Ζητά την επανεξέταση και διαταχθεί δικαία κατανομή και αποκατάσταση των δημοτών καθότι είναι μόνο επάγγελμα γεωργοί.

Στο Καρπερό ορίσθηκε εκπρόσωπος ταξινομήσεως κτηνών για το έτος 1960 ο Μυτσιώτης Χρίστος του Ιωάννου. Την απόφαση τη γνωστοποίησε στη ΧΥ Μεραρχία στο Α΄ Σώμα Στρατού.

Το κ.σ  Καρπερού  στις 27-12-61 με πρόεδρο τον Καρδάρα Γεώργιο και μέλη τους Βαζούρα Αθανάσιο, Γεωργιάδη Χαράλαμπο, Γκέτσιο Κων/νο, Παπαδόπουλο Ευστάθιο, Σιδηρόπουλο Γεώργιο και απόντα το Λάλλο Σπυρίδωνα αποφάσισαν τη σύσταση και λειτουργία ετησίας εμποροζωοπανηγύρεως από του προσεχούς έτους 1962 και εις το μέλλον εις την έδρα της κοινότητος συνοικισμό Καρπερό και υπό τον τίτλο «Εμποροζωοπανήγυρις Καρπερού». Καθορίζει το χρόνο διενεργείας καθ’ έκαστο έτος επί τριήμερο και από 18^ης Αυγούστου μέχρι 20^ης συμπεριλαμβανομένων (60/173).

Αρχαιότητες: Αρχαίοι οικισμοί στις θέσεις “Άγιος Αθανάσιος”, όστρακα αγγείων, πιθάρια, λίθινα νεολιθικά εργαλεία, κιβωτιόσχημοι τάφοι με χάλκινα αντικείμενα, “Χάνι” εκτάσεως 50 στρεμμάτων με πολλά θραύσματα κεραμίδων, “Βακούφικος μύλος” με πολλά κομμάτια από κεραμίδες στέγης (Σαμσάρης).

Εκπαίδευση: Έχει 178 κατοίκους, κοινό σχολείο, μαθητές 30, μισθός 1000 γρόσια αμείβεται από την εκκλησία. Εδώ υπάρχει ανάγκη να ανεγερθεί και να συσταθεί τακτικό αλληλοδιδακτικό σχολείο. Χριστός: έχει 20 κατοίκους  χωρίς σχολείο (σήμερα εγκαταλελειμμένο ,βρίσκονταν κοντά στο Καρπερό) (1873-74. Πηγή Ηλίας Γάγαλης greveniotiς.gr βλέπε Βιβλιογραφία).

Κατά την επίσκεψη του Επάρχου διαπιστώθηκε ότι το σχολείο είναι τελείως ακατάλληλο για τη στέγαση 120 μαθητών. Επισκέφθηκε το ημιτελές από το έτος 1933 και εγκρίνει πίστωση 50.000 δραχμών (Μ.Β 14-10-34).

Διδακτηριακή κατάσταση του σχολείου το έτος 1937: «Στεγάζεται σε οίκημα εκκλησιαστικόν. Άνευ μισθώματος. Αποτελείται από δύο δωμάτια εκ των οποίων το 1 έχει 18 μέτρα και το έτερον 16 μέτρα. Στο ένα φοιτούν 67 μαθητές και στο έτερον 47. Το οίκημα είναι ακατάλληλο διότι είναι υπόγειον, υγρόν, σκοτεινόν και ετοιμόρροπον. Το νέο κτίριο βρίσκεται υπό κατασκευή» (60/619).

«Ιστορία του Δημοτικού Σχολείου Καρπερού

1)Το Δημοτικόν Σχολείον Καρπερού ήτο κτισμένον κατά την εποχήν της τουρκοκρατίας και διετηρήθη μέχρι το 1932, πλησίον της εκκλησίας. Πότε ακριβώς εκτίσθη δεν ενθυμείται κανείς εκ των κατοίκων. Ελειτούργησε ως

Μονοτάξιον καθ’ όλην την περίοδον της Τουρκοκρατίας μέχρι του 1928 οπότε και πορήχθη εις διτάξιον.Μέχρι του 1912 ελειτούργει ως κοινοτικόν, μετά δε την απελευθέρωσιν ήρχισε να λειτουργεί ως δημόσιον.

Το 1932 ανηγέρθη νέον διδακτήριον διτάξιον 150 μέτρα μακράν της εκκλησίας εις την θέσιν που ευρίσκεται σήμερον. Τούτο ανηγέρθη δαπάναις του κράτους ως και δια προσωπικής εργασίας των κατοίκων. Το παλαιόν σχολείον κατεδαφίσθη τα δε υλικά του χρησιμοποιήθησαν δια την κατασκευήν του νέου σχολείου το οποίον και αποπερατώθη το 1938. Από το 1932 μέχρι το 1938 το σχολείον ελειτούργει εις τον νάρθηκα της εκκλησίας. Το ανωτέρω διτάξιον σχολείον το οποίον ετελείωσε το 1938 εκάει υπό των Ιταλών το 1943. Δαπάναις του κράτους ήρχισεν η κατασκευή του το 1951 και αποπερατώθη το 1953.

2) Ο πρώτος σχολικός κήπος ιδρύθηκε το 1924 πλησίον του παλαιού σχολείου, εκτάσεως περίπου ενός στρέμματος, εις τον οποίον εφυτεύοντο λαχανικά, άνθη και δημητριακά. Επίσης κατά το έτος 1924-1930 εφυτεύθησαν και μερικά δέντρα, οπωροφόρα, αμυγδαλιές και κορομηλιές τα οποία διατηρούνται μέχρι σήμερον ουχί όμως εις καλήν κατάστασιν

3. Μαθητική βιβλιοθήκη δεν έχει ιδρυθεί/ Ο Διευθυντής του σχολείο Μάρτιος 1953.(ΓΑΚ Γρεβενών)».

Σήμερα, 24/11/2016, το δημοτικό σχολείο αριθμεί 62 μαθητές οι οποίοι προέρχονται από τους οικισμούς Καρπερό, Κατάκαλη, Τρικκοκκιά, Δήμητρα, Άνοιξη, Παναγιά, Τριφύλλι, Παλιουριά (Ευγενία Νιάκα Σχολικός Σύμβουλος).

Ιατρείο: α) Ο Νομάρχης αναφέρει  στις 7-2-53 στον πρόεδρο κοινότητας Καρπερού ότι η υγειονομική Αποστολή Δυτικής Μακεδονίας ζήτησε κατά μήνα Σεπτέμβριο π.έτους από την κοινότητα τη διάθεση ενός καταλλήλου δωματίου προς εξέταση των ασθενών παρά του κινητού ιατρείου του Ερυθρού Σταυρού και ως τοιούτο υπόδειξε τον πρόναο της εκκλησίας με την υπόσχεση προς τον αρχηγό της αποστολής ότι θα τοποθετούνταν υαλοπίνακες στα παράθυρα και μία θερμάστρα, για να καθίσταται δυνατή η ιατρική εξέταση των ασθενών εν καιρώ χειμώνα. «Παρά τη  δοθείσα υπόσχεση από σας  ούτε υαλοπίνακες, ούτε θερμάστρα τοποθέτησαν έτσι κατά την έλευση του ιατρού στις 13 Ιανουαρίου αναγκάσθηκε να εξετάσει τους ασθενείς σε ιδιωτική οικία. Επειδή δια της τοιαύτης αδιαφορίας και συμπεριφοράς σας προς τα υποσχεθέντα η Ανωτέρω υγειονομική Αποστολή έλαβε την απόφαση να διακόψει την περαιτέρω έλευσή της  προς εξέταση των ασθενών και επειδή τούτο θα αποβεί εις βάρος των δημοτών της οι οποίοι  θα είναι αναγκασμένοι να φεύγουν σε ιδιωτικούς ιατρούς. Δια ταύτα: Σας καλούμε όπως εντός τριών ημερών από της επιδόσεως της παρούσης απολογηθείτε εγγράφως δια την επιδειχθείσα αδιαφορία παρά τα υποσχεθέντα παρερχομένης απράκτου της τασσομένης προθεσμίας θα σας κρίνομε αναπολόγητο».

β) Η κοινότης Καρπερού στις 25-2-53 αναφέρει στο Νομάρχη Κοζάνης ότι «η πυροπάθεια των κατοίκων ανέρχεται στα 100% όπως διαπιστώσατε και ο ίδιος κατά την επίσκεψή σας. Τα ανεγειρόμενα οικήματα έτυχον  της ανεγέρσεως παρά της υπηρεσίας ανοικοδομήσεως τα οποία κατασκευάσθηκαν τόσον όσον να δύναται να στεγάζεται η αναλογούσα οικογένεια και ως εκ τούτου εστάθη αδύνατο η ανεύρεση καταλλήλου δωματίου προς εξέταση των ασθενών. Μοιραίως καταφύγαμε προς εξέταση των ασθενών εις τον πρόναο της εκκλησίας καθ’ ην στιγμή τούτον τον χρησιμοποιούσαμε και χρησιμοποιούμε ως κοινοτικό κατάστημα (γραφείον). Κ. Νομάρχα το δωμάτιο τούτο είναι τόσο μικρό ώστε να μην έχει επαρκή χώρο δια τοποθέτηση θερμάστρας, χρησιμοποιούντες μαγκάλι με άφθονο ξυλοκάρβουνο οπότε η θέρμανση είναι υπέρ αρκετή. Επιπροσθέτως κατά την εξετάσιμο ημέρα τοποθετούμε δύο μαγκάλια. Κε Νομάρχα δε νομίζουμε ότι θα ήτο δυνατό να υπάρχει καλλίτερο δωμάτιο που να μην είχαμε τη διάθεση να προσφέρουμε εις τον εαυτόν μας πάσα καλοσύνη. Εκείνο όμως που παρατηρείται  στον ιατρό ήτο το μόνο πρόσκομμα ώστε να εγκαταλειφθεί η επίσκεψη του χωριού μας κατά τους χειμερινούς μήνες και απαλλαχθεί ούτος από παντός κόπου, όπως κατά την 17^ην τρεχ. δεν επεσκέφθη το χωριό μας και οι ασθενείς των γύρωθε χωρίων παραμένοντες έφυγον χωρίς να τύχουν της σχετικής περιθάλψεως. Κε Νομάρχα Σας διαβεβαιώνουμε ότι έχομε όλη την διάθεση και την φρόνηση δια το καλό του εαυτού μας, δυστυχώς όμως ένεκα της τελείας πυροπαθείας μας δεν δυνάμεθα να διαθέσουμε τόσον όσον έπρεπε να διαθέσουμε ώστε και ημείς να τύχουμε της καλής εξετάσεως και ο ιατρός να μείνει πλήρως ικανοποιημένος δια όσα ούτος πράξει».

γ) Το 1962 ο αντιπρόσωπος της οργάνωσης Διεθνούς εθελοντικής Υπηρεσίας με έδρα τη Ζυρίχη της Ελβετίας κ. Φέλιξ Τσίγκλερ δήλωσε ότι η οργάνωση είναι διατεθειμένη να αποστείλει ακόμη μία ιατρό (υπάρχει ήδη μία γιατρός της οργάνωσης στο Μεταξά) στην επαρχία των Γρεβενών με δαπάνη 1500 δραχμές μηνιαίως. Ο νομίατρος αποδέχτηκε την πρόταση γιατί  η επαρχία Γρεβενών με 105 χωριά διαθέτει ένα μόνο γιατρό στο Καρπερό.

Ιερά: Εκκλησία του Αγ. Αθανασίου, Παμμεγίστων Ταξιαρχών, Αγ. Τριάδας (ενοριακός ναός). Η εκκλησία Αγία Τριάς ανηγέρθη το έτος 1915, σύμφωνα με εντειχισμένη πλάκα. Πανηγυρίζει του Αγίου Πνεύματος. Στον κώδικα αρ.201 της Μονής Μεταμορφώσεως του Σωτήρος Ζάβορδας αναφέρεται ως Τεμενίτζα χωρίον  με 42 αφιερωτές της Α΄ Γραφής 1534-1692 και 41 της Β΄ Γραφής από 1692 και μετά, μεταξύ των οποίων και του μοναχού Θανάση.

Ιστορία: Μεταξύ των χωριών Καρπερού- Δήμητρας διεξήχθη  το 1854 η μάχη της Δημηνίτσας (θέση “Φιλουριά”) όπου ο Θεόδωρος Ζιάκας κατατρόπωσε τους Τούρκους παίρνοντας εκδίκηση για τη σφαγή των Βλάχων και την αρπαγή της περιουσίας. Από τους 350 Τούρκους μόνο 100 σώθηκαν, ενώ ο Ζιάκας έχασε μόνο 5 άντρες και 15 άλλοι τραυματίστηκαν οι οποίοι “νοσηλεύτηκαν” στο μοναστήρι Ζημνιάτσι (Βικιπαίδεια).

Επιδρομή Ιταλών 3 Αυγούστου 1941 με αίτημα την παράδοση όπλων, ακολούθησαν φυλακίσεις, εκτελέσεις. 

Κοινοτικό Δελτίο Απογραφής:  Το κοινοτικό συμβούλιο στις 20-1-46 με πρόεδρο το Δημήτριο Μάνο και μέλη τους Κων/νο Γκέτσιο, Κοσμά Κυρατλίδη, Αθανάσιο Βαζούρα αναφέρουν ότι από τις 120 οικίες του Καρπερού, 85 οικίες Αράπη, 85 οικίες Παλιουργιά, 40 οικίες Ελάφι, Μικρό 4 οικίες κατεστράφησαν από Καρπερό 95 οικίες, Αράπη 5 οικίες, Παλιουργιά 55, Ελάφι 37, Μικρό 0 υπό Ιταλο-Γερμανών στις 23 Φεβρουαρίου 1943 και 10 Φεβρουαρίου 1944. Θύματα 7.

Οικονομία: Η προβλεπόμενη παραγωγή για καλλιέργειες το 1933  σύμφωνα με τον πρόεδρο της κοινότητας ήταν  σε οκάδες φακής 2000, ρόβη 4.300, ερεβίνθων 4500, κρομμύων 2.000, αραβόσιτος ξηρικός 180.000.

Ο πρόεδρος της κοινότητας γνωρίζει στο Νομάρχη ότι για τη διανομή της Δασικής θέσεως «Μουσταφά» της περιφερείας Καρπερού συνήλθε  στις 27-7-38 Γενική Συνέλευση των μελών του συλλόγου ακτημόνων. Εκ των 120 μελών του Συνδέσμου μόνον οι 16 ζήτησαν τη διανομή. Οι υπόλοιποι απεφάσισαν να μη γίνει η διανομή αύτη καθόσον θα υποφέρουν τα αιγοπρόβατα κατά τη θερινή περίοδο από νερό πόσιμο εάν καλλιεργηθεί το συγκεκριμένο μέρος (60/1278).

Η κοινότητα Καρπερού  στις 11-1-39 επέβαλε προσωπική εργασία 10 ημερών στους κατοίκους της κοινότητας δια την ανόρυξη χάνδακος μήκους 1500 μέτρων προς αποστράγγιση εκτάσεως 2000 στρεμμάτων περίπου. Μερικοί των κατοίκων επειδή δεν έχουν κλήρο υποστηρίζουν ότι δεν υποχρεούνται  σε προσωπική εργασία αν και κλήρο έχουν συγγενικά πρόσωπα (αδελφός, πατήρ). Ο πρόεδρος κάνει το ερώτημα στο Νομάρχη αν έχουν όλοι υποχρέωση στην προσωπική εργασία. Με άλλο έγγραφο ο πρόεδρος στις 25-2-39 αναφέρει ότι η ανόρυξις του χάνδακος  άρχισε, η εργασία έγινε κατά το ήμισυ, πλην όμως επειδή τα νερά λιμνάζουν επί του χάνδακος, η εργασία δε γίνεται κανονικά και υπάρχει κίνδυνος να προσβληθεί η υγεία των εργαζομένων και προτείνει στο Νομάρχη οι εργασίες να συνεχιστούν το Μάιο.

Για έξι στολές φαλαγγιτών στις 24-2-39 η κοινότης πλήρωσε το ποσό των 1650 δραχμών (60/2021). 

Οι κάτοικοι της κοινότητας Καρπερού  στις 20-1-39 παρακαλούν το Νομάρχη να διατάξει το ταμείο Δεσκάτης να παρατείνει την είσπραξη των φορολογικών ενταλμάτων δικαιώματος βοσκής θερινής περιόδου και γεωργικών προϊόντων 1938-39 ως το μήνα Αύγουστο. Δηλώνουν ότι παρίσταται δυσχέρεια μεγάλη για την πληρωμή ενταλμάτων καθ’ ότι πλείστοι στερούνται και του άρτου λόγω της μη καλώς γινομένης περυσινής παραγωγής εξαναγκάζονται να αγοράζουν άρτο (60/2021).  

ΟΥΝΡΡΑ: Αίτησις Κων/νου Χριστοδούλου δημοδιδασκάλου Κηπουργιού-Γρεβενών, στις 15-9-45 προς τον έπαρχο Γρεβενών.

 «Κατάγομαι εκ της περιφερείας Δομοκού και υπηρετώ ως δημοδιδάσκαλος εις την περιφέρεια Γρεβενών από του 1938. Τον Φεβρουάριο του 1943 επιδραμόντες οι Ιταλοί εις το χωρίον Καρπερό Γρεβενών ένθα υπηρέτουν ως δημοδιδάσκαλος, έκαψαν εκτός των άλλων και όλα μου τα πράγματα, ως το συνημμένο αντίγραφο της βεβαιώσεως του προέδρου της κοινότητος Καρπερού αναφέρει: ΄Ο,τι δια της αιματηράς οικονομίας μου μέχρι τότε απεκόμισα, στοιχειώδη για τη συντήρησή μου εν τη ξένη έγινε στάχτη υπό των Ιταλών και ούτω κατεστράφην. Έκτοτε και λόγω των συνθηκών που ακολούθησαν δεν ηδυνήθην να συνέλθω, εκ της τρομεράς καταστροφής, ην υπέστη και ούτε κατόρθωσα να αποκτήσω τα προς το ζην απαραίτητα, άλλωστε βαρύνομαι με οικογενειακές υποχρεώσεις αρκετά σοβαρές.

            Επειδή δε μου είναι αδύνατον ν’ ανταποκριθώ εις τας στοιχειώδεις ακόμη ανάγκας της ζωής λόγω του ευτελούς του μισθού μου, επειδή μου είναι αδύνατον να αντικαταστήσω τα καέντα δι’ ιδίων μου εξόδων, καθόσον δεν διαθέτω ούτε εδώ το παραμικρότερο ποσόν ως περίσσευμα και επειδή εκ της γενομένης προ καιρού διανομής εις την περιφέρεια διαφόρων ειδών της Ουνρρα ουδέν έλαβα διότι απουσίαζα

Δια ταύτα

Παρακαλώ υμάς, όπως διατάξητε και μου χορηγηθώσι ότι είναι δυνατό διατάσσοντες τους αρμοδίους να ενεργήσωσι προσωπικώς δι’εμέ».

«Βεβαίωση

«Ο πρόεδρος της κοινότητος Καρπερού-Γρεβενών βεβαιώ ότι κατά την επιδρομή των Ιταλών εις το χωρίο μας γενομένη κατά Φεβρουάριο 1943 εκάησαν τα κάτωθι είδη ανήκοντα εις το δημοδιδάσκαλο Χριστόπουλο Κων/νο καταγόμενον εκ Πουρναρίου Δομοκού και διαμένοντα τότε εις την κοινότητά μας και ήδη εις Κηπουργιό Γρεβενών. Μια βαλίτσα με εσώρουχα 50.000, ένα κοστούμι ανδρικό  50.000, πέντε κλινοσκεπάσματα 80.000, ένα κρεβάτι 10.000 δρχ., βιβλία διάφορα 50.000, διάφορα χρειώδη και τρόφιμα 50.000» (60/2018).

            Η Επιτροπή Διανομών Καρπερού υπογράφει  στις 9-4-46 εγγυητική επιστολή προς την Υποεπιτροπή Κέντρων Διανομής Γρεβενών σύμφωνα με την οποία η παραλαβή του σίτου παρά της Αγροτικής Τραπέζης θα γίνει με σάκους. Η Επιτροπή Διανομών Καρπερού αναλαμβάνει την υποχρέωση να επιστρέψει τους σάκους εντός δύο ημερών. Σε περίπτωση αθέτησης της υπόσχεσης αναλαμβάνουν την πληρωμή της αξίας των (60/164).

 

Πεσόντες: α)Κοσκερίδης Θεολόγος του Ευσταθίου, 1910, 27 ΣΠ, Υψ. 1548 Μόραβα 28-11-40. β)Χριστοδούλου Βάιος του Κων/νου 1894 27ΣΠ Υψ. 1876 Κάμιας 4-4-41.

Πληθυσμός:1859=52 στεφάνια. 1913=278. 1920=274. 1928=463. 1940=742. 1951=609. 1961=770. 1971=790. 1981=787. 1991=700. 2001=745. 2011=556. (4^ος κατά σειρά από τους 112 απογραφέντες οικισμούς με την απογραφή του 2011). Στο κατάστιχο του έτους 1564 (ΤΤ 350) των Οθωμανικών αρχείων της Κων/πολης ο οικισμός είχε 50 κατοικίες και το ποσό φόρου που πλήρωνε ήταν 10.000 άσπρα ενώ το 1579 ήταν 57 κατοικίες και ο φόρος ήταν 6.000 άσπρα.

Σύλλογοι: α)Αθλητικός Σύλλογος  Α.Σ.Χ ΑΡΗΣ ΚΑΡΠΕΡΟΥ β) Χορευτικός Σύλλογος Γυναικών Καρπερού. Με θρησκευτική κατάνυξη πραγματοποιείται κατ’ έτος το έθιμο “Κύριελέησον” την εορτή των Φώτων. Στον οικισμό δραστηριοποιείται ο Αγροτικός βιοτεχνικός συνεταιρισμός γυναικών Καρπερού με κύρια προϊόντα την παραγωγή αλευρωδών προϊόντων (2004).

---

[1] Μήκος ποταμού 322 χλμ., ο μεγαλύτερος της Ελλάδας με πηγές επί ελληνικού εδάφους (Γράμμος). Οι Τούρκοι τον έλεγαν Iντζέ-καρά (ψηλός και μαύρος) και οι Σλάβοι Μπίστριτσα (γοργοπόταμος).

[2] http://lykeio.karperou.gr, Καλιακάτσου Ζωή (μαθήτρια) 2013.

[3]Σώζονται δύο κτήρια του σταθμού (το κτήριο επιβατών και το οίκημα του προσωπικού)

---