Οικισμοί Δήμου Εορδαίας Κοζάνης

 

Οικισμοί Δήμου Εορδαίας Κοζάνης (βιβλίο)

του Βασίλη Αποστόλου

Μέγεθος 17Χ24

 σελίδες 146

Ο Δήμος Εορδαίας αποτελείται από όλους τους οικισμούς της Επαρχίας, με την προσάρτηση των οικισμών των πρώην Δήμων Αγίας Παρασκευής (Α.Χριστόφορος), Μουρικίου (Εμπόριον), Βερμίου  (Κομνηνά), Πτολεμαΐδας και την αυτοτελή κοινότητα Βλάστης.

Καταγράφονται οι 28 οικισμοί που απογράφηκαν το 2011 από την Ελληνική Στατιστική Αρχή.

Χαρακτηριστικό των οικισμών η οικονομική ευρωστία, η θετική πληθυμιασμική εξέλιξη, η συνύπαρξη γηγενών και προσφύγων.

Μαζί με τους Δήμους Κοζάνης, Βοΐου, Σερβίων, Βελβεντού απαρτίζουν την Περιφερειακή Ενότητα Κοζάνης.

Ο τόπος παράγει αρίστης ποιότητας μήλα, κτηνοτροφικά προϊόντα. Με τα πλούσια λιγνιτοφόρα κοιτάσματα της περιοχής λειτούργησαν θερμοηλεκτρικά εργοστάσια.

Το παρόν πόνημα στηρίζεται πρωτίστως σε πληροφορίες που άντλησα από τα Γενικά Αρχεία του Κράτους-Αρχεία Ν. Κοζάνης.  Ανάλογες εργασίες μου εκδόθηκαν με τους α)Οικισμοί Γρεβενών, β) Οικισμοί του Δήμου Κοζάνης, γ) Οικισμοί Δήμων Σερβίων, Βελβεντού, δ) Οικισμοί Δήμου Βοΐου.

Περιεχόμενα του βιβλίου: Άγιος Χριστόφορος (Τρέπιστα), Αναρράχη (Δέβρη), Ανατολικόν (Ίνελι), Άρδασσα (Σούλποβον), Ασβεστόπετρα (Χανσακιόι), Βλάστη (Βλάτση,Πολυνέρι), Γαλάτεια (Τσόρ), Δροσερόν (Κονούφι, Έλος),Εμπόριον, Ερμακιά (Φραγκότς), Καρδία (Τρέμπενον), Καρυοχώριον (Κοζλούκιοϊ), Κόμανος, Κομνηνά (Ούτσανα, Κομνηνόν), Κρυόβρυση (Ραδούνιστα), Μαυροπηγή (Καραμπουνάρ), Μεσόβουνον (Κρίμσια), Μηλοχώριον (Λύγκα), Ολυμπιάς (Ρακίτα), Παλιά Αμπέλια, Περδίκκας (Ναλμπάνκιόϊ), Πεντάβρυσος, Προάστιον (Δορουτλάρ), Πτελεών (Χαρμπίνα,Φτελιώνας), Πτολεμαΐς (Καΐλάρια), Πύργοι  (Κατράνιτσα), Σπηλιά  (Βοεβοδίνα), Φούφας (Παλαιοχώρι)

ΒΙΒΛΙΑ ΕΚΔΟΘΕΝΤΑ

1.  “Η συμβολή των Δυτικομακεδόνων στην Επανάσταση του Γένους-Πορεία προς την ανεξαρτησία. Για τη γιορτή της 25^ης Μαρτίου”. Κοζάνη 2005.σ.28

2.  “Προτομές Ανδριάντες Μνημεία Κοζάνης”. Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Κοζάνης. Κοζάνη 2006 σ.240

3.  “Οι οικισμοί της Ανασελίτσης το 1922”. Δήμος Ασκίου. Κοζάνη 2006. σ.102

4.  “Δυτική Μακεδονία 1912-1915”. Αθλητικός- Εκπολιτιστικός Σύλλογος Μηλέας (Μυλωτίνη) Κοζάνης “Ο ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΟΣ” Κοζάνη 2009. σ.160  

5. “Δυτική Μακεδονία 1916-1917”. Γρεβενά 2009. σ.160. 

 6.  “Εξαρχος Γρεβενών”. Επιμορφωτικός-Εξωραϊστικός- Εκπολιτιστικός Σύλλογος Εξάρχου Γρεβενών “Ο ΜΠΟΥΡΙΝΟΣ”. Έξαρχος Γρεβενών 2011  σ.304 

7.1^ο Δημοτικό Σχολείο Κοζάνης-Γ.Κονταρή 1900-2011. Κοζάνη 2011 σ.207.

8. 17^ο Δημοτικό Σχολείο Κοζάνης 1987-2011. Κοζάνη 2011. σ. 106

9. “Παλαιόκαστρον Κοζάνης”. Επιμορφωτικός- Εξωραϊστικός-Εκπολιτιστικός Σύλλογος Εξάρχου Γρεβενών “Ο ΜΠΟΥΡΙΝΟΣ”. Παλαιόκαστρον Κοζάνης 2014.σ.96  

10. “Οικισμοί Γρεβενών” Κοζάνη 2018 σ.386  

11.Δαφνερόν Κοζάνης Κοζάνη 2022 σ.118

12.Οικισμοί Δήμου Κοζάνης Κοζάνη 2022 σ.226

13.Οικισμοί Δήμων Σερβίων-Κοζάνης Κοζάνη 2022 σ.176

14. Οικισμοί Δήμου Εορδαίας-Κοζάνης Κοζάνη 2022 σ.146

15.Οικισμοί Δήμου Βοΐου Κοζάνης Κοζάνη 2022 σ. 336

16. Περιοδικό ΜΠΟΥΡΙΝΟΣ. Επιμορφωτικός-Εξωραϊστικός- Εκπολιτιστικός Σύλλογος Εξάρχου Γρεβενών “Ο ΜΠΟΥΡΙΝΟΣ”. Έξαρχος Γρεβενών.

Επιμελητής Έκδοσης, πρόεδρος του συλλόγου: 1^ο Τεύχος 2009 σ.64, 2^ο Τεύχος 2010 σ.80, 3^ο Τεύχος 2011 σ.80, 4^ο Τεύχος 2012 σ.96, 5^ο Τεύχος 2013 σ.160, 6^ο Τεύχος 2014 σ.96

 

 

 

Δημοτική Ενότητα Βεντζίου ή Βεντζίων

 

52. ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΒΕΝΤΖΙΟΥ ή ΒΕΝΤΖΙΩΝ

 

Γράφει ο Βασίλης Αποστόλου

 

α) Συνένωση κοινοτήτων: Με τη Διοικητική μεταρρύθμιση που έφερε ο Νόμος 2539/97 του Καποδίστρια εις άπασα την επικράτεια οι κοινότητες συνενώθηκαν, προκειμένου να δημιουργηθούν εύρωστοι οικονομικά δήμοι με σκοπό τη βελτιστοποίηση της δημόσιας διοίκησης σε επίπεδο τοπικής αυτοδιοίκησης.

Ο νόμος πήρε το όνομα από τον Ιωάννη Καποδίστρια (1776-1831), πρώτο κυβερνήτη της Ελλάδας μετά την απελευθέρωση από τους Οθωμανούς. Στο Νομό Γρεβενών μετά από αλλεπάλληλες συσκέψεις ιδρύθηκαν οι δήμοι Γρεβενών, Δεσκάτης (Δεσκάτη), Κοσμά του Αιτωλού (Μέγαρο), Χασίων (Καρπερό), Γόργιανης (Κηπουργιό), Θ. Ζιάκα(Μαυραναίοι), Ηρακλεωτών (Άγιος Γεώργιος) και ο Δήμος Βεντζίου (Κνίδη). Διατηρήθηκαν οι κοινότητες Σαμαρίνας, Μεσολουρίου, Αβδέλλας, Φιλιππαίων, Δοτσικού, Σμίξης, Περιβολίου.

Με το νόμο του Καλλικράτη 3852/2010 ΦΕΚ 87^Α΄(αρχιτέκτονας του Παρθενώνα,5^ος αιώνας π.Χ) στην Περιφερειακή Ενότητα Γρεβενών οι πρώην δήμοι και κοινότητες αποτέλεσαν δύο δήμους το Δήμο Γρεβενών και Δήμο Δεσκάτης. Ο πρώην δήμος Βεντζίου εντάχθηκε στο Δήμο Γρεβενών ως Γεωγραφικό διαμέρισμα Βεντζίου.

β) Δήμος Βεντζίων: Πολλές συζητήσεις  γίνανε εκείνη την περίοδο για την έδρα και την επωνυμία του Δήμου.

Οι οικισμοί που περικλείονται από τον Αλιάκμονα ποταμό και το όρος Μπούρινος ανέκαθεν αποτελούσαν μία ενιαία ενότητα η οποία στα γραπτά κείμενα αναφέρονταν ως Βέντζια, καζάς Βεντζίων και Δήμος Βεντζίων. Ο δε οικισμός Βέντζι ( Κέντρο)  ως κοινότητα ποτέ δεν είχε την επωνυμία κοινότης Βεντζίου αλλά Βεντζίων στα έγγραφά του και στη σφραγίδα του καθότι στη δικαιοδοσία του συμπεριλαμβάνονταν και οι οικισμοί Νησί και Αγαλαίοι.

Στη συνείδηση του κόσμου, στον προφορικό λόγο αλλά και στο γραπτό λόγο όλοι αναφέρουν για Επαρχία, καζά Βεντζίων και όχι Βεντζίου.  

 

Το όνομα Βέντζι εκπροσωπεί έναν οικισμό από τους πολλούς που υπάγονται σήμερα στη Δημοτική Ενότητα Βεντζίου.

 Για ιστορικούς λόγους αναφέρουμε ότι στον πρώην δήμο Βεντζίων παλιότερα ανήκαν και οι οικισμοί Παναγιά, Αγάπη, Χρώμιο, Παλιόκαστρο, Δαφνερό,  Σκούμτσια.

Πρότασή μας είναι να επανέλθει το θέμα για συζήτηση στο Δημοτικό Συμβούλιο του διευρυμένου Δήμου Γρεβενών, προκειμένου να αλλάξει η επωνυμία από Δημοτική Ενότητα Βεντζίου σε Δημοτική Ενότητα Βεντζίων η οποία ονομασία περιλαμβάνει όλους τους οικισμούς τους υπαγομένους στα διοικητικά όρια του πρώην Δήμου. Το ίδιο έκανε και ο πρώην Δήμος Κοσμά του Αιτωλού ο οποίος με απόφαση του δημοτικού συμβουλίου μετονομάσθηκε σε δήμο Αγίου Κοσμά και σήμερα Δημοτική Ενότητα Αγίου Κοσμά. Ο κατασκευαστής της πινακίδας του δημαρχείου έπραξε το αυτονόητο. Σήμερα είναι αναρτημένη στο περικαλλές πρώην δημαρχείο.

Οικισμοί Δήμων Σερβίων-Βελβεντού Κοζάνης (βιβλίο)

 

Βιβλίο 13ο. 

Δήμοι Σερβίων-Βελβεντού ( χωρίς φωτό)

του Βασίλη Αποστόλου (Αυτοέκδοση)

Μέγεθος 17Χ24

Σελίδες 177

 

Προλογικά

 

Ο Δήμος Σερβίων με πρωτεύουσα την ομώνυμη πόλη περιλαμβάνει 25 ενεργούς οικισμούς όπως απογράφτηκαν το 2011 από την Ελληνική Στατιστική Αρχή.

Ως δήμος λειτούργησε από το 1964, από το 2010 ως έδρα του δήμου Σερβίων-Βελβεντού και από τις 19-3-2019 με την επανασύσταση του Δήμου Βελβενδού, επαναλειτουργεί ως δήμος Σερβίων.

Στα χρόνια της Τουρκοκρατίας ήταν η έδρα του νομού Κοζάνης με όλες τις διοικητικές, στρατιωτικές υπηρεσίες.

Εντυπωσιάζει η τεχνητή λίμνη του Πολυφύτου, η μεγάλη γέφυρα επί της λίμνης, τα ονομαστά μάρμαρα του Τρανοβάλτου, τα αγροτικά προϊόντα, κυρίως τα κηπευτικά, τα κτηνοτροφικά, η παλιά πόλη των Σερβίων με τη διασωθείσα καστροπολιτεία.

Στο παρόν πόνημα παρουσιάζονται οι οικισμοί του Δήμου Σερβίων ως και του Δήμου Βελβεντού με τα κύρια χαρακτηριστικά όπως τα κατέγραψα μέσα από αρχειακές πηγές κι από βιβλία που έχουν γραφεί από σημαντικούς φιλίστορες.

 

Περιεχόμενα
οικισμός	πληθ.2011	σ
Προλογικά		3
Αυλαί	293	3
Αύρα	56	8
Βαθύλακκος (Κιτσελέρ)	615	8
Γούλαι	185	13
Ελάτη (Λουζιανή)	415	15
Ίμερα (Χαϊδαρλή)	156	20
Κουβούκλια (Μπιτζελή)	27	30
Κρανίδια (Κρανίκ Τζίντζηρα)	461	31
Λαζαράδες	94	36
Λεύκαρα	211	38
Λιβαδερόν	1232	41
Μεσιανή	280	46
Μεταξάς	226	49
Μικρόβαλτον	333	54
Νέα Καστανιά, Καστανιά	497	60
Νέα Λάβα, Λάβα	560	67
Νεράιδα	148	70
Πλατανόρευμα	1004	73
Πολύρραχον	134	82
Προσήλιον (Καλδάδες)	135	88
Ροδίτης	263	91
Σέρβια	2980	93
Τρανόβαλτον	645	128
Τριγωνικόν	312	133
Φρούριον	11	139
Μονή Στανού	1	141
Δήμος Βελβεντου
Αγία Κυριακή	14	141
Βελβεντός	3360	144
Καταφύγιον	28	158
Παληογράτσανον	39	169
Πολύφυτον	7	173
Βιβλιογραφία		175