Καλαμίτσιον Γρεβενών

41. Καλαμίτσιον, το (μεικτός οικισμός)

Γράφει ο Βασίλης Αποστόλου(Από το βιβλίο μου "ΟΙΚΙΣΜΟΙ ΓΡΕΒΕΝΩΝ" σελ. 386. ΚΟΖΑΝΗ 2018

Γενικά: Είναι  χτισμένος σε υψόμετρο 593 μέτρων. Με τον καταστροφικό σεισμό που έπληξε τον τόπο στις 13 Μαΐου 1995 τα χωριά Καλαμίτσι, Καλόχι, Μεσόλακκος βρέθηκαν πάνω στο ρήγμα και καταστράφηκαν. Πρόκειται να μετεγκατασταθούν στην περιοχή “Πατώματα” του Δήμου Γρεβενών. Το Καλαμίτσιον προσαρτάται στην κοινότητα Γρεβενών στις 31-12-1918 και σήμερα ανήκει στο διευρυμένο δήμο Γρεβενών.

Στον εκλογικό κατάλογο της Υποδιοικήσεως Γρεβενών του 1914 ήταν εγγεγραμμένοι 19 χριστιανοί.

Οι πρόσφυγες που εγκαταστάθηκαν προέρχονται από το Ακ-Νταγ-Μαδέν (Κουλίκ). Στον κώδικα της Ζάβορδας ο οικισμός αναφέρεται ως Καλαμίτζι χωρίον με αφιερωτές από 1534 ως 1692  έντεκα και από το 1692 και μετά είκοσι εννέα. Σύμφωνα με την έκθεση Σακελλάρη που συντάχθηκε στις 10/12/1941 αναφέρεται ότι από το 1850 λειτουργούσε σχολείο. Υπάρχουν δύο ναοί ο μεν ένας με έτος ανεγέρσεως το 1909, ο δε έτερος με χρονολογία 1850. Φαίνεται ότι υπήρχε ναός και πριν το 1800 όπως τούτο φαίνεται ιδιόχειρος χρονολογία εις μηναίο μηνός Μαρτίου εκδόσεως 1783, αναγομένη εις το έτος 1803. Υπάρχει και σταυρός έμπροσθεν του Αγίου Βήματος με χρονολογία 1760.

Ο προϊστάμενος  της ΤΥΔΚ Αριστοτέλης Τζιαμπίρης αναφέρει σε έκθεση στις 3-11-50 ότι το Καλαμήτσι, Συνοικισμός του Δήμου Γρεβενών, κατοικείται από 350 κατοίκους. Ο Ιερός Ναός του χωρίου τιμώμενος επ’ ονόματι του Αγίου Αθανασίου ανηγέρθη το 1902 με διαστάσεις μήκους 14,00 μ. πλάτους 8.50 μ. και ύψους 3.50 μ. Ο ναός επυρπολήθη υπό των Γερμανών τον Ιούλιο του 1944 και λόγω της πυρκαγιάς τα τοιχώματα αυτού κατέστησαν ετοιμόρροπα. Κατεστράφησαν υπό του πυρός τα ξύλινα διαζώματα των λασποκτιστών τοιχωμάτων. Με μελέτη του προβλέπεται η κατεδάφιση του ναού και ανέγερση νέου.

Αρχαιότητες: Ακέφαλο γυναικείο άγαλμα εκ λευκού μαρμάρου σε φυσικό μέγεθος φέρον την επιγραφή “ΑΡΡΑΒΑΙΟΥ ΘΥΓΑΤΕΡΑ ΜΕ”. Ανάγεται στους χρόνους 432-413 π.Χ. Προ της κατοχής ευρίσκετο στο διάδρομο του κοινοτικού καταστήματος, λαφυραγωγηθέν κατόπιν υπό των Γερμανών ( Α.Ράχου σελ.20).

Εκπαίδευση: Το 1901-1902 λειτουργούσε Γραμματοδιδασκαλείο με 6 μαθητές (Αδάμου).

Διδακτηριακή κατάσταση του σχολείου το έτος 1937: Στεγάζεται σε δημόσιο οίκημα. Στην αίθουσα διδασκαλίας 54 τετρ. μέτρων φοιτούν 56 μαθητές. Το σήμερον κατεχόμενο οίκημα είναι κατάλληλο και δια μελλοντική στέγαση του σχολείου (60/619).

Μετά από ενθουσιώδη λόγο του διδασκάλου Δημ. Γκαραβέλη συνεστήθη τριμελής επιτροπή η οποία πραγματοποίησε έρανο υπέρ της Αεροπορίας ο οποίος απέφερε το ποσό των 325 δραχμών. Άλλες 100 δραχμές διέθεσε ο Συνεταιρισμός (Β.Ε 1-1-38).

Ο επιθεωρητής αποσπά το διδάσκαλο Δημήτριο Γκαραβέλη εκ του δημοτικού σχολείου Καλαμητσίου στο δημοτικό σχολείο Λειψίου (20-9-41 ΑΒΕ 70 ΣΑΕ 52).

Ιερά: To  Δημοτικό Συμβούλιο στις 15 Οκτωβρίου 1954 ψηφίζει πίστωση 3000 δραχμών υπέρ της εκκλησιαστικής επιτροπής Καλαμιτσίου για αποπεράτωση του ιερού ναού Αγίου Αθανασίου, ενοριακός ναός. 

Πληθυσμός:1859=14 στεφάνια. 1913=252. 1920=50. 1928=146. 1940=224. 1951=181. 1961=188. 1971=123. 1981=91. 1991=67. 2001=58. 2011=29. Ως προς το δήμο έχει 79^η σειρά (από τους 97) και ως προς την Π.Ε Γρεβενών 91^η (από τους 112). Στο κατάστιχο του έτους 1564 (ΤΤ 350) των Οθωμανικών αρχείων της Κων/πολης ο οικισμός είχε 17 κατοικίες και το ποσό φόρου που πλήρωνε ήταν 2245 άσπρα ενώ το 1579 ήταν 31 κατοικίες και ο φόρος ήταν 2500 άσπρα.

Σύλλογοι: Εκπολιτιστικός Σύλλογος Καλαμιτσίου "Αγιος Αθανάσιος" (1996).