Καλλιθέα Γρεβενών

43.Καλλιθέα, η (Μπάλτινο)

Γράφει ο Βασίλης Αποστόλου (Από το βιβλίο μου "ΟΙΚΙΣΜΟΙ ΓΡΕΒΕΝΩΝ" σελ. 386. Κοζάνη 2018

Γενικά: Ο οικισμός Καλλιθέα είναι ένα βλαχοχώρι  χτισμένο μέσα σε δασώδη τόπο, σε υψόμετρο 1011 μέτρα, στα όρια Θεσσαλίας-Μακεδονίας με κοντινούς οικισμούς τα Πριόνια, Σταγιάδες Λαρίσης. Το χωριό ιδρύθηκε από 11 οικογένειες το 1770 περίπου[1]. Ονομαστές οι πετρόχτιστες βρύσες. Πολλοί από τους κατοίκους εγκαταστάθηκαν στην Καλαμπάκα, Τρίκαλα, Αθήνα.

Κοινοτικά: Στις 31-12-1918 ο οικισμός ορίζεται έδρα της κοινότητας Μπαλτινού. Το 1919 διορθώνεται σε Μπάλτινο. Στις 1-2-1927 μετονομάζεται σε Καταφύγιο. Στις 20-6-1961 παίρνει το όνομα Καλλιθέα. Στις 4/12/1997 προσαρτάται στο Δήμο Γόργιανης και το 2010 στο δήμο Γρεβενών.

Στον εκλογικό κατάλογο της Υποδιοικήσεως Γρεβενών του 1914 ήταν εγγεγραμμένοι 64 χριστιανοί.

Στις κοινοτικές εκλογές του 1925 ψήφισαν  41 άρρενες. Εκλέχτηκαν σύμφωνα με το Ειρηνοδικείο Τίστης: Κων/νος Ι. Σίμος 39, Γεώργιος Παπαδόπουλος 39, Δημήτριος Ευθ. Σακοράφας 35, Ιωάννης Σίμος 35.

Υπέρ του Ειδικού Ταμείου Τηλεφωνικής Συγκοινωνίας Μακεδονίας Θράκης στις 16/10/25 η κοινότης προσέφερε 100 δρχ. (60/995). Το 1938 η κοινότητα  ψήφισε εισφορά δια τη ΔΕΘ για τη συμμετοχή του Ν. Κοζάνης 100 δρχ. (60/1976). Η  κοινότης Καταφυγίου Γρεβενών 100 δρχ. υπέρ του Εθνικού οικοτροφείου Αρρένων Γρεβενών,100 δρχ. υπέρ του Δημοτικού νοσοκομείου Θεσσαλονίκης (60/1464).

Εκπαίδευση: Οίκημα δημόσιον. Μαθητές περίπου 50 του Δημοτικού Σχολείου και 30 περίπου νήπια. Ο χώρος υπεραρκετός, κατάλληλος και για μελλοντική χρήση καθ’ όσον ανηγέρθη το έτος 1932 (60/619).

Το έτος 1958 η σχολική εφορεία αποφασίζει την ανταλλαγή έκταση 150 τ.μ εκ του σχολικού κήπου μετά 73 τ.μ η οποία θα προκύψει εκ της κατεδαφίσεως του παρεκκλησίου του Αγίου Δημητρίου, προκειμένου να επεκταθεί το διδακτήριο με νέα σχολική αίθουσα. Το 1957 προάγεται το νυκτερινό σχολείο σε διθέσιο, διότι οι υπόχρεοι για φοίτηση ανέρχονται στους 41.

Το πρώτο ελληνικό σχολείο ιδρύθηκε γύρω στο 1888 και το ρουμανικό το 1898 (Γούση σ.106). Το ρουμανικό σχολείο λειτούργησε για τρία έτη. Το 1910 τοποθετείται δια δευτέρα φορά ρουμάνος δάσκαλος  ο οποίος αναγκάζεται να εγκαταλείψει το χωριό. Στις 7.7.1911 δολοφονείται ο έλλην διδάσκαλος Νικόλαος Γ.Σακοράφας και αντ’ αυτού το ελληνικό προξενείο με εισήγηση του Μητροπολίτη Γρεβενών διορίζει διδάσκαλο το δεκαεξαετή Νικόλαο Δημητρίου Χανιώτη απόφοιτο του ελληνικού σχολείου Βελεστίνου. Το 1943 μία απόπειρα εγκατάστασης ρουμάνου διδασκάλου αποτυγχάνει, αναφέρει ο Νικόλαος Δ.Χανιώτης “Είναι το μόνον βλαχόφωνον χωρίον του Νομού Γρεβενών, αν και μικρόν εις τον πληθυσμόν, όπου δεν ελειτούργησεν ρουμανικόν σχολείον”[2].

Ο επιθεωρητής προτείνει την προαγωγή του μονοταξίου δημοτικού σχολείου (ξενόφωνο)  σε διτάξιο καθ’ ότι τα προηγούμενα τρία χρόνια ο αριθμός των μαθητών ανερχόταν σε 50, 51, 55 αντίστοιχα  (18-7-41 ΑΒΕ 70 ΣΑΕ 52).

Ιερά: Ενοριακός ναός Αγίου Νικολάου. Εξωκλήσι της Αγίας Παρασκευής σε απόσταση δύο χιλιομέτρων στο δρόμο προς Κρανιά, όπου και πανηγυρίζει στις 26 Ιουλίου (Αγίας Οσιοπαρθενομάρτυρος Παρασκευής). Μετά τον εκκλησιασμό ακολουθώντας την τοπική παράδοση προσφέρεται στους πιστούς ντόπιο βραστό κρέας.  Αγία Τριάδα. Στον κώδικα της Μονής Μεταμορφώσεως του Σωτήρος  Ζάβορδας αναφέρεται ως Πάλτενω με τρεις αφιερωτές.

 

Οικονομία: Εκμετάλλευση του δασικού πλούτου, γεωργία, κτηνοτροφία. Δραστηριοποιείται δασικός συνεταιρισμός.

Πεσόντες: Στρατ. Γιαννούλης Ηλίας του Γεωργίου, 1918, Οχυρό-Εχίνο 8-4-1941 (ΔΙΣ).

            Πληθυσμός:1913=203. 1920=192. 1928=267. 1940=357. 1951=235. 1961=221. 1971=81. 1981=172. 1991=94. 2001=169. 2011=58. (71^ος κατά σειρά από τους 112 απογραφέντες οικισμούς με την απογραφή του 2011).

            Σύλλογοι: Πολιτιστικός Σύλλογος Καλλιθέας “ΚΑΤΑΦΎΓΙ”.

---

[1] Νικ.Δημ.Χανιώτης, «Η ΚΑΛΛΙΘΕΑ ΓΡΕΒΕΝΩΝ».