Λείψιον Γρεβενών

62. Λείψιον, το 

 Γράφει ο Βασίλης Αποστόλου (Από το βιβλίο μου "ΟΙΚΙΣΜΟΙ ΓΡΕΒΕΝΩΝ" σελ.386 Κοζάνη 2018

Γενικά: Είναι χτισμένος σε υψόμετρο 845 μέτρων με πλησιέστερους οικισμούς  τον Άγιο Κοσμά, Ροδιά, Κυδωνιές, Οροπέδιο.

Κοινοτικά: Το 1918 προσαρτάται στην κοινότητα Βαντσκού. Το 1997 αποτελεί οικισμό του Δήμου Κοσμά Αιτωλού και το 2010 στο Δήμο Γρεβενών. Στον εκλογικό κατάλογο της Υποδιοικήσεως Γρεβενών του 1914 ήταν εγγεγραμμένοι 26 χριστιανοί.

Ο Προϊστάμενος της Γεωργικής Υπηρεσίας αναφέρει ότι στις 17-2-32 η επιτροπή Απαλλοτριώσεως Γρεβενών απαλλοτρίωσε υπέρ του Συνεταιρισμού Ακτημόνων Λειψίου  έκταση 7299 στρεμμάτων εκ των οποίων βοσκήσιμοι εκτάσεις εκ στρεμμάτων 5155 εκτιμηθείσες προς 30 δρχ. κατά στρέμμα.

Ο Έπαρχος στις 28-11-34 ζητά από τον Επιστάτη του Ειδικού Ταμείου Επαρχιακής Οδοποιίας Γρεβενών  να λάβει στοιχεία δια τη σύνταξη μελετών κατασκευής των βρύσεων «Δημήτρη Πηγάδι», «Τσατρσαράκο» και «Τρανό Πηγάδι». Το σπουδαιότερο ζήτημα που απασχολούσε τον οικισμό ήταν η ύδρευση κύρια τους καλοκαιρινούς μήνες. Ολημερίς γυναίκες και κορίτσια περιμένουν “σειρά” να πάρουν λίγο νερό για το σπίτι

. Για την τετάρτη περίοδο εξελέγη πρόεδρος Κυδωνιών ο Νικολ. Γ. Βασιλόπουλος (Β.Ε 7-2-37).

Αρχαιότητες: Αρχαίος  οικισμός στη θέση “Σιλιό” με ασβεστόχτιστα θεμέλια, θραύσματα κεραμίδων (Σαμσάρης).

Εκπαίδευση: Διδακτηριακή κατάσταση του σχολείου το έτος 1937:  Δημόσιο οίκημα. Αριθμός μαθητών 30. Ο χώρος της αιθούσης 32 τ.μ. θεωρείται ανεπαρκής. Το διδακτήριο είναι ακατάλληλο διότι είναι μικρό και η στέγη χαμηλή (ύψος 2,60 μ.) και ως εκ τούτου ανθυγιεινή (60/619).

Ιερά: Ναός Αγίων Αποστόλων με αξιόλογες τοιχογραφίες. Άγιος Νικόλαος, ενοριακός ναός, με τοιχογραφίες του 1831[1]. Εκλογές για ανάδειξη εκκλησιαστικής Επιτροπής πραγματοποιήθηκαν το Φεβρουάριο του 1936 (Β.Ε 15-3-1936 Ε.Βασιλόπουλος). Αφιερωτές στην πρόθεση 421 της Μονής Αγίου Νικάνορα ήταν για την Α΄ Γραφή 1 (1534-1692)  και στη Β΄ Γραφή 0 (από το 1692 και μετά).

Οικονομία: Έρανος υπέρ της Αεροπορίας απέφερε 213 δραχμές και 36 οκάδες σίτου. Πρόεδρος γεωργικού συνεταιρισμού εξελέγη ο Δημ. Ι.Βασιλόπουλος (Β.Ε 17-10-37).

Αίτησις κατοίκων του Συνοικισμού  στις 14-12-51 Λειψίου προς το Νομάρχη Κοζάνης. Με την αίτησή τους ζητούν να τους επιτραπεί ελευθέρα η βοσκή των αιγών καθόσον αποτελούν το μοναδικό πόρο ζωής. Τονίζουν συγκεκριμένα: «Οι κάτοικοι του Συνοικισμού διατελούντες εν απογνώσει προ του εμφανιζομένου νέου πραγματικά κινδύνου παρακαλούμε όπως αφεθεί ελευθέρα η βοσκή των αιγών, ίνα και ημείς δυνηθούμε ουχί να ορθοποδήσουμε αλλά να ζήσουμε στοιχειωδώς». Με απόφαση της Επιτροπής Απαλλοτριώσεων Γρεβενών χορηγήθηκε ουχί γεωργικός κλήρος αλλά γεωργοκτηνοτροφικός, οι δε βοσκήσιμες γαίες αναγνωρίστηκαν υπέρ της ολότητος των Συνεταίρων δια τη συντήρηση της κτηνοτροφίας και του ανεπαρκούς κλήρου.

Πεσόντες: Βασιλόπουλος Φώτιος του Χρήστου, έτος γεν. 1913, 53ΣΠ, Συνοικισμό Ανθηρού 17-4-41 (ΔΙΣ).

Πληθυσμός: 1854=24 στεφάνια. 1913=100. 1920=100. 1928=122. 1940=158. 1951=177. 1961=167. 1971=93. 1981=86. 1991=63. 2001=75. 2011=23. (96^ος κατά σειρά από τους 112 απογραφέντες οικισμούς της Π.Ε Γρεβενών με την απογραφή του 2011). Στο κατάστιχο του έτους 1564 (ΤΤ 350) των Οθωμανικών αρχείων της Κων/πολης ο οικισμός είχε 17 κατοικίες και το ποσό φόρου που πλήρωνε ήταν 2.000 άσπρα ενώ το 1579 ήταν 33 κατοικίες και ο φόρος ήταν 1.500 άσπρα.

Σύλλογοι: Πολιτιστικός Σύλλογος Λειψίου “Ο Άγιος Νικόλαος”. Πολιτιστικός Σύλλογος Λειψίου «Η ΕΝΟΤΗΤΑ» 2004.

           

---

[1] Έκθεση Σακελλάρη.