Καισαρεία,η (Καισαργειά) Κοζάνης

 

Καισαρεία,η (Καισαργειά)

 

Από το βιβλίο του Βασίλη Αποστόλου “Οικισμοί Δήμου Κοζάνης”

Σελίδες 226 Έτος έκδοσης 2022

 

Γενικά: Χτισμένος σε υψόμετρο 330 μ. πλησίον του ποταμού Αλιάκμονος, με πλούσια αρχαιολογικά ευρήματα, στη διαδρομή Κοζάνη, Κρόκος, Άνω Κώμη, Κάτω Κώμη, Κήπος, Καισάρεια, Αιανή.

Ανήκει στη Δημοτική Ενότητα Ελίμειας. Μαζί με τον οικισμό Κήπο αποτελούν την Τοπική κοινότητα Καισάρειας.

Ο  Γουναρόπουλος το 1872  αναφέρει ότι στον οικισμό κατοικούσαν 40 οικογένειες.

Σύμφωνα με το οθωμανικό φορολογικό κατάστιχο του 1528 αριθμούσε 29 χριστιανικές  εστίες (Τσότσος Ελιμειακά 64).

Εκλογικά: Στον εκλογικό κατάλογο της Υποδιοικήσεως  Κοζάνης του 1915 υπήρχαν εγγεγραμμένοι 90 άρρενες εκλογείς. Μεταξύ αυτών οι ιερείς Φίλιππος Γάβρου του Αργυρίου 1879 και Νικόλαος Μάστουρα του Γεωργίου 1876.

Στις πρώτες βουλευτικές εκλογές 30-5-1915 οι άρρενες εκλογείς ψήφισαν στο 9^ο εκλογικό κέντρο με τόπο ψηφοφορίας τον  νεόδμητον Ναόν Κάλλιανης.

Με την απογραφή που πραγματοποιήθηκε από την Ελληνική Στατιστική Αρχή το 2011 από τους 71 κατοικημένους οικισμούς που απογράφηκαν  στο Δήμο Κοζάνης  η Καισάρεια  ως προς τον πληθυσμό βρισκόταν στην 20η θέση.

Εκπαιδευτικά: Λόγω του στενού χώρου της αίθουσας παραδόσεως, ο επιθεωρητής συνέστησε τα μέλη της σχολικής επιτροπής να επεκτείνουν τον βορεινό τοίχο περί τα 2 μέτρα (17/12/2020).

Ο Επιθεωρητής Δημοτικών Σχολείων Κοζάνης διορίζει σχολική επιτροπή τους 1) Παπαφίλιππος Γαύρος πρόεδρος 2) Φίλιππος Τσιγιάννης ταμίας και 3) Χαρίσιος Παπαχαρισίου σύμβουλος (5/6/1921).

Κάτοικοι 350, μαθητές 44 άρρενες, 31 θήλεις.  Δημοδιδάσκαλος Παναγιώτης Χαρισίου τοποθετημένος από το 1919 (18-27/4/1923).

Η κοινότης απεφάσισε να ανεγείρει νέον διδακτήριο και ζήτησαν από τον επιθεωρητή την παραχώρηση του εγκαταλελειμμένου κονακίου των μπέηδων, κειμένου εις καταλληλοτάτη τοποθεσία, κατεδαφιζόμενο και χρησιμοποιούμενα τα υλικά να ανεγείρουν στο γήπεδο το νέον διδακτήριο. Το Υπουργείον Γεωργίας όμως δεν απάντησε ακόμη. Κάτοικοι 350. Τάξεις 6. Εγγεγραμμένοι 77 (10-14/10/1923).

Σχολική επιτροπή (17-8-1928) κατά σειρά, πρόεδρος, ταμίας, μέλος: Παπαφιλίππου Γαύρος, Φίλιππος Τσιγιάννης ,Χαρ.Παπαχαρισίου.

Μαθητές 107 (6-4-38).

Γαύρος Κωνσταντίνος εκ Καισαρειάς, 1905, πτυχιούχος 3/ξίου διδασκαλείου (Καισαρειά 38)

Το εποπτικό συμβούλιο στις 30-6-39 προτείνει όπως απονεμηθεί έπαινος και τιμητική διάκρισις στον Κων/νο Γαύρο του μονοταξίου δημοτικού σχολείου Καισαρειάς. «Κατάγεται εκ Καισαρειάς, είναι ετών 33, υγιής και έγγαμος, τυγχάνει πτυχιούχος τριταξίου διδασκαλείου υπηρετεί με βαθμόν Γραμματέως Β΄ και έχει συνολικήν υπηρεσίαν 14 ετών. Ούτος έχει πολύ καλήν γενικήν και επαγγελματική μόρφωσιν, ην διαρκώς επαυξάνει δια της  μελέτης παιδαγωγικών και άλλων συγγραμμάτων. Είναι από απόψεως ικανότητος διδάσκαλος ικανός, από διοικητικής λίαν δεξιός και από απόψεως φιλοπονίας λίαν φιλόπονος. Εξ ενθουσιασμού του προς το έργον του κατώρθωσε να ανεγείρει  εν τη κοινότητι που υπηρετεί διδακτήριο διταξίου τύπου, θαυμασίας εσωτερικής και εξωτερικής εμφανίσεως, μετά ωραίου περιβόλου, όπερ και επλούτισε με τα αναγκαία σχολικά έπιπλα, με πολύ καλήν βιβλιοθήκη και με όλα τα αναγκαία διδακτικά όργανα. Παρουσιάζει λαμπράν εξωσχολικήν δράσιν εις έργα κοινωφελή. Δια την εσωσχολικήν και εξωσχολικήν αυτού δράσιν απολαύει εκτιμήσεως και αγάπης υπό των κατοίκων της κοινότητος».

Διδακτήριο διτάξιο, νεόδμητο, επί γηπέδου 1.723 μέτρων, στερείται αφοδευτηρίων, επί του οποίου λειτουργεί σχολικός κήπος 660 μέτρων  ο οποίος μετ’ επιμελείας καλλιεργείται με λίγα καρποφόρα, καλλωπιστικά, άνθη. Υπάρχουν 25 τρίεδρα θρανία και μερικά αυτοσχέδια άχρηστα. Υπάρχουν τα πλείστα, πλήρης σειρά οργάνων Φ. Πειραματικής και Χημείας, εικόνες θρησκευτικές και ιστορικές, σειρές ζώων και ξένων, ανθρωπολογικοί πίνακες, γεωγραφικοί χάρτες, εκ των οποίων ο ένας ανάγλυφος, άπαντα αγορασθέντα τη φιλοτίμω φροντίδι του διευθυντού Κων/νου Γαύρου ο οποίος ετιμήθη δια την εν γένει δράσιν του δι’ επαίνου και γέρατος. Μαθητές:137. Κων/νος Γαύρος εκ Καισαρειάς, πατήρ 7 τέκνων, πτυχιούχος τριταξίου διδασκαλείου (5/10/1941).

Ελονοσία: Προϊστάμενος του ανθελονοσιακού συνεργείου που διεξάγει τον κατά της ελονοσίας αγώνα στο Νομό Κοζάνης ορίσθηκε ο Αριστοκλής Αναστασιάδης. Ο Νομάρχης συνιστά  να παράσχουν προθύμως την αιτηθησομένη νόμιμο συνδρομή δια την απρόσκοπτο διεξαγωγή του έργου του (17-4-31).

Ο Νομάρχης με εγκύκλιο στους προέδρους κοινοτήτων στις 30-4-31 αναφέρει  «Ο υπάλληλος του Υπουργείου Υγιεινής δια τον ανθελονοσιακόν αγώνα όταν διέλθει εκ της  κοινότητός σας παρακαλώ να του παράσχετε πάσα συνδρομή, την οποία θα σας ζητήσει δια την εκπλήρωση του έργου του. Να θέσετε υπό τας διαταγάς του τον αγροφύλακα της κοινότητος δια να τον συνοδεύσει μέχρι του πλησιεστέρου χωρίου στο οποίο θα μεταβεί και να μεταφέρει με ζώο τα υλικά και εργαλεία του. Στον αγροφύλακα θα κανονισθεί μικρά αμοιβή δια τον κόπον του». Καταλήγοντας αναφέρει ότι η υπηρεσία ταύτη προώρισται να απαλλάξει τον Ελληνικόν λαόν από την μάστιγα των ελωδών πυρετών και τους παρακαλεί να καταβάλουν πάσα δυνατή προσπάθεια διότι δύο μόνο υπάλληλοι του Υπουργείου εις ολόκληρο το Νομό δεν δύναται να φέρουν μόνοι των αποτελέσματα. Στην Καισαριά στις 21-6-31 μετά από πρόταση υπαλλήλου του ανθελονοσιακού συνεργείου, άλλαξαν με προσωπική εργασία την κοίτη του ρύακος (60/1666).

Ιερά: Ενοριακός ναός Τιμίου Προδρόμου 1856. Εξωκκλήσι Εισοδίων της Θεοτόκου. Προφήτης Ηλίας. Άγιος Γεώργιος. Άγιος Δημήτριος κοιμητηριακός. Εξωκκλήσι της Αναλήψεως 1980.

Αφιερωτές στην πρόθεση 421 της Μονής Αγίου Νικάνορα ήταν για την Α΄ Γραφή 38 και στη Β΄ Γραφή  195 (από το 1692 και μετά).

Ιστορικά: «Το θέρος του 1944 ένοπλες ομάδες της ΠΑΟ επέδραμαν στο χωριό και επιδόθηκαν σε λεηλασίες και το πυρπόλησαν» (Δημόπουλος).

Κοινοτικά: Σύσταση της κοινότητας  στις 31/12/1918 με έδρα τον οικισμό Καισαρεία.

Ο οικισμός Μπαξί (μετονομάζεται στις 8/8/1928 σε Κήπος) προσαρτάται στην κοινότητα Καισαρείας.

Ο οικισμός Καισαρεία στις 4/12/1997 αποσπάται από την κοινότητα και προσαρτάται στο δήμο Ελιμείας και στις 7/6/2010 στο δήμο Κοζάνης.

Εισφορά της κοινότητας στις 24-4-1930 υπέρ του οικοτροφείου θηλέων Κοζάνης δρχ. 50.

Στις 21-6-31 μετά από πρόταση υπαλλήλου του ανθελονοσιακού συνεργείου, άλλαξαν με προσωπική εργασία την κοίτη του ρύακος.

 Ο πρόεδρος της κοινότητας Καισαργιάς στις 8-11-1933 αναφέρει στο Νομάρχη ότι στην κοινότητά του οι αγροφύλακες διορίζονται απ’ ευθείας υπό των κτηματιών ιδιωτικώς, συμφώνως του άρθρου 18 το από 1926 περί Αγροφυλακής Νόμου (60/1588).

Η ερανική επιτροπή υπέρ του Ερυθρού Σταυρού στις 20-11-38 συνέλεξε το ποσό των 242 δραχμών η οποία αποτελούνταν από τον Αθανάσιο Δαβζάκη πρόεδρο της κοινότητας, τον Παπανικολάου Μάστορα εφημέριο και το δημοδιδάσκαλο (60/1966).

Για τον έρανο του Παναγίου Τάφου ο οικισμός πρόσφερε 250 δρχ. (Β.Ε 1-10-39).

Οι πρόεδροι κοινοτήτων Καισαργιάς, Κρόκου, Σπάρτου, Πρωτοχωρίου, Λευκόβρυσης, Άνω Κώμης, Κάτω Κώμης, Καρυδίτσης, Αμυγδαλιάς, Κοντοβουνίου στις 19-9-42 καλούνται από το Νομάρχη όπως δια προσωπικής εργασίας των κατόχων τροχοφόρων (διτρόχων και τετρατρόχων ) να προβούν σε προθεσμία οκτώ ημερών όπως μεταφέρουν από το δάσος Καισαργιάς ευρισκόμενα καυσόξυλα τα οποία θα παραδοθούν στην αποθήκη του Αυτονόμου Οργανισμού Επισιτισμού Κοζάνης.

Καυσόξυλα 25553 οκάδων ελήφθησαν από το ιδιωτικό δάσος Καισαργιάς, μέχρι τις 24-11-42. Απ’ αυτά οι 9000 οκάδες για χρήση των δημοτικών λουτρών Κοζάνης. Για το δημόσιον απολυμαντήριο Κοζάνης 20.000 οκάδες . Ο Εθνικός Παιδικός Κοζάνης είκοσι χιλιάδες οκάδες καυσόξυλα (60/2009).

Ο οικισμός φιλοξένησε παίδες του Πατριωτικού Ιδρύματος Αθηνών-Θεσσαλονίκης την περίοδο 1941-1945.

Κοινωνική Αλληλεγγύη: Ο Επιθεωρητής των Δημοτικών Σχολείων Κοζάνης με την εγκύκλιο 2 της 20-1-51 ζητά να του γνωστοποιηθούν οι δραστηριότητες των μαθητών και των δασκάλων των σχολείων από το 1940 ως το 1950: Εις τους διερχομένους στρατιώτες παρέσχον πάσα συνδρομή δια την εξεύρεση καταλυμάτων, παροχής τροφής κλπ. Ο διδάσκαλος του σχολείου Κων/νος Γαύρος ειργάσθη για την τόνωση του ηθικού του αμάχου πληθυσμού, ως και δια τις ανάγκες του μαχομένου Στρατού.

Αίτησις Χαρισίου Γκόγκου, στις 9-11-1917,  κατοίκου Καισαρείας  Προς την Αυτού Εξοχότητα τον Κυβερνητικόν Αντιπρόσωπον κ. Ιωάννην Ηλιάκην: «Λαμβάνω την τιμήν ο υποφαινόμενος να υποβάλω υμίν, ότι η εφετεινή εσοδεία εκ των εν τω χωρίω Καισαρείας κτήματά μου μόλις ανέρχονται εις ταγάρια 187 προς συντήρηση της εννεαμελούς οικογενείας μου ωρισμένη. Εν τούτοις η αρμόδια Επιτροπή επέταξέ με 80 ταγάρια ων τε υπολείπονται προς συντήρησιν της ειρημένης οικογενείας μου μόνον ταγάρια εκατόν επτά, όλως αδύνατος τυγχάνει να επαρκέση. Παρακαλώ, όπως διατάξητε να ανασταλή η ειρημένη επίταξις». Τέθηκε -Αρχείο. (Αποστόλου Βασίλη Δ.Μ 1916-17).

Απογραφική επιτροπή γεωργικών προϊόντων για την περίοδο 11 μέχρι 20 Δεκεμβρίου 1929 ορίσθηκαν  Παπαφίλιππος Γαύρος ιερεύς. Αριστείδης Σπανός Αστυ. Σταθμάρχης, Κων/νος Γαύρος διδάσκαλος, Ανέστης Μαραγκοζίδης αγροφύλαξ (60/175).

   Πληθυσμός: 1913=319. 1920=350. 1928=414. 1940=620. 1951=702. 1961=856. 1971=815. 1981=796. 1991=770. 2001=693. 2011=615.

Σύλλογοι: Μορφωτικός Πολιτιστικός Σύλλογος Καισαρειάς “Τα Eφτά Πλατάνια” (Γιορτή τσιγαρίδας 2017).
         Κοινό των Ελιμειωτών Καισαρειά (Όλοι μαζί καθαρίζουμε το χωριό μας 2017).
        Α.Ε Καισαρειάς (Όλοι μαζί καθαρίζουμε το χωριό μας 2017).