ΑΜΥΓΔΑΛΕΩΝΑΣ ΣΤΟ ΔΙΠΟΡΟ ΓΡΕΒΕΝΩΝ

 

ΑΜΥΓΔΑΛΕΩΝΑΣ ΣΤΟ ΔΙΠΟΡΟ

Γράφει ο Βασίλης Αποστόλου

Περιοδικό ΜΠΟΥΡΙΝΟΣ του Πολιτιστικού Συλλόγου Γρεβενών 

Ο δάσκαλος: Ο Σάββας Παπαδόπουλος, δάσκαλος στο Δίπορο, πρωτοπόρος της συνεταιριστικής ιδέας  καταγόταν από την Ασβεστόπετρα Εορδαίας.  Η γενέτειρά του ήταν τα Λιβερά Τραπεζούντος όπου εκεί έλαβε τις γυμνασιακές του σπουδές. Χαρακτηριζόταν από ευσυνειδησία, εργατικότητα, με μεγάλη αγάπη προς τη δεντροκαλλιέργεια. Νοιαζόταν όχι μόνο για την οικονομική αυτάρκεια του σχολείου του αλλά και την ευημερία των κατοίκων του χωριού. Με δικές του ενέργειες το 1932 δημιούργησε σχολικό κήπο με αγρό που κατόρθωσε να πάρει από την εκκλησία. Ο αγρός ήταν μεγάλος, όπως αναφέρει ο επιθεωρητής Οικονόμου κατά την επίσκεψή του στο σχολικό κήπο το Μάιο του 1932 συγχρόνως οργωνόταν από 6 ζευγάρια ζώα με σκοπό να καλλιεργηθεί μέρος του με καπνό υπέρ του σχολικού ταμείου. Αγαπά και τους κατοίκους. 

 

Δεν αγαπά μόνο το σχολείο, τους μαθητές. Νοιάζεται και για την οικονομική ευημερία των κατοίκων. Επιδιώκει να αποκτήσουν πρόσθετο εισόδημα. Αγοράζει μοναστηριακά κτήματα με σκοπό την κοινή χρήση. Έτσι τον Ιανουάριο του 1934  σε κοινή σύσκεψη των κατοίκων τους πείθει να συμμετάσχουν ισομερώς στη σύσταση του αμυγδαλεώνα, το φύτεμα δύο χιλιάδων (αρ.2000)  αμυγδαλιών σε ένα ενιαίο αγρό 50 στρεμμάτων. Το συνεταιριστικό χωράφι, η συνεταιριστική καλλιέργεια της αμυγδαλιάς προκαλεί το ενδιαφέρον  στα όμορα χωριά.

Τα πέτρινα χρόνια της εμφυλιοπολεμικής περιόδου ταλάνισαν τη Δ. Μακεδονία και ιδιαίτερα τα Βέντζια με αποτέλεσμα να αφαιρεθεί η ζωή του μια νύχτα του 1947 στο σπίτι του στο Δίπορο. Την ίδια τύχη είχε και η γυναίκα του η Ανθή η οποία τον αγκάλιασε, προκειμένου να τον προστατεύσει από τους αδίστακτους εκτελεστές. (Τη φωτογραφία του αμυγδαλεώνα μας την έστειλε ηλεκτρονικά ο Άρης Λαναράς τον οποίο και ευχαριστούμε).

 

Αμυγδαλεώνας στο Δίπορο μέσα από τον τύπο:

 

B.E 11-3-34: (ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΤΗΣ) Στο χωρίο Δίπορο Γρεβενών της Εκπ. Περιφερείας Βοΐου συντελείται ένα έργο άξιο πανηγυρικού επαίνου. Ο από εξαετίας εδώ υπηρετών δημοδιδάσκαλος Σάββας Παπαδόπουλος παρακολουθών την ανάπτυξη των καρποφόρων δέντρων και προ παντός της αμυγδαλιάς, συνέλαβε να δημιουργήσει αμυγδαλεώνα κοινόν των κατοίκων. Μία ημέρα του Νοεμβρίου συναντηθείς μετά του γεωπόνου κ. Ευαγγέλου Οικονόμου, όστις του υπεσχέθη πάσα ηθική και εν ανάγκη υλική υποστήριξη στη μεγαλουργό ιδέα του, προέβη στην εξαγορά 35 στρεμμάτων γης σε μία τοποθεσία εκ των εκποιηθέντων μοναστηριακών κτημάτων και μετ’ άλλων 15 στρεμμάτων ιδιοκτήτων δημιούργησε ένα αμυγδαλεώνα εκτάσεως 50 στρεμμάτων με 2000 φυτά. Αφού σε επανειλημμένες συνελεύσεις των κατοίκων ανέπτυξε εις αυτούς τα αγαθά της δενδροφυτείας και τα συμφέροντα αυτών και γενικώς της εθνικής οικονομίας με όλας τας αντιδράσεις του Προέδρου της κοινότητας και δύο τριών κατοίκων κτηνοτρόφων εκ φθόνου κινουμένων την 14^ην Ιανουαρίου, ημέρα που θα παραμείνει ιστορική υπέγραψε μετά των κατοίκων συμφωνητικό, ότι αυτός μεν αναλαμβάνει την εξαγορά και δωρεάν παραχώρηση των γαιών, οι κάτοικοι δε υποχρεούνται να δεντροφυτεύσουν το μέρος προς ίδιον αυτών όφελος. Κληθείς έφθασε επειγόντως ο γεωπόνος κ. Οικονόμου και έδωσε νέα ώθηση και θάρρος στους διστακτικούς κατοίκους.

            Εγένετο η περίφραξη του τόπου, κατενεμήθη και διενεμήθη υπό του δημοδιδασκάλου σε 44 κληρούχους με 46 φυτά (αμυγδαλιές) σε έκαστο, αφού παρεχωρήθη ένας κλήρος στο σχολείο και έτερος στην Εκκλησία. Οι λάκκοι ηνοίχθησαν και ήδη είναι έτοιμοι για φύτευση. Ο κ. Οικονόμου ενήργησε και θα διατεθούν υπό του Υπουργείου δωρεάν ανά 10 αμυγδαλιές εις έκαστο κλήρο, οι δε λοιποί λάκκοι θα φυτευθούν δια σπόρων τη οδηγία του γεωπόνου και δασκάλου.

            Δια το έργο τούτο το οποίο είναι πρωτοφανές στο Νομό μας και όλη τη Μακεδονία οφειλόμενο στο δημοδιδάσκαλο και δια του οποίου κατόπιν τα έσοδα του Συνοικισμού μας εκ των αμυγδάλων θα φτάσουν 200 χιλιάδες δραχμές, οι αρμόδιες υπηρεσίες είμεθα βέβαιοι ότι θα σπεύσουν να επαινέσουν πανηγυρικώς και τον εργασθέντα και διαθέσαντα τις οικονομίες του φιλοπρόοδου δημοδιδάσκαλου και τους κατοίκους Δίπορου γενικώς¨.

 

15-4-34 (Β.Ε.). Σήμερα πέρασε από το χωριό μας ο ακούραστος Επιθεωρητής Δημοτικών Σχολείων Βοϊου κ. Οικονόμου για επιθεώρηση του σχολείου μας και των άλλων της περιφερείας μας. Τέτοιοι υπάλληλοι άξιοι επαίνου τιμούν πάντοτε την υπηρεσίαν  που εκπροσωπούν. Στο πρόσωπο αυτού τα σχολεία μας αναζωογονήθηκαν. Επεσκέφθην τον αμυγδαλεώνα και συνεχάρη το δημοδιδάσκαλό μας για το πανόραμα αυτό που δημιούργησε με τη συνεταιριστική του ιδέα.

            Η περασμένη βδομάδα ήταν ένα σωστό πανηγύρι δουλειάς. Άνδρες, γυναίκες, παιδιά όλοι στον αμυγδαλεώνα φύτεψαν τους στρωματωμένους σπόρους (αμύγδαλα) δοκιμάζοντας και την τύχη τους τίνος θα φυτρώσει νωρίτερα. 4000 αμύγδαλα ανά δύο σε κάθε λάκκο εμπιστεύθηκαν οι χωρικοί εις 2000 λάκκους.

Ο δάσκαλος στο πόδι από την χαραυγή, το μεσημέρι και το βράδυ μετά το μάθημα καθοδηγούσε όλους. Η χαρά του ήταν ζωγραφισμένη στο πρόσωπό του. Η προσπάθεια το όνειρό του πραγματοποιείτο. Ήδη σκοπεύει να κτίσει ένα ξωκλήσι εντός του περιβολίου αυτού για τον Άγιο Τρύφωνα και να επεκτείνει το περιβόλι άλλα 50 στρέμματα προς τα πάνω ως την άκρη τα αμπέλια αγοράζων και διαθέτων δωρεάν στους κατοίκους μερικά χέρσα χωράφια που μερικοί ιδιοκτήτες τους μετοίκησαν σε άλλα χωριά κι έτσι ο αμυγδαλεώνας θα γίνει 100 στρέμματα με 4000 φυτά.

Πρόγραμμά του στο χωριό μας είναι να πραγματοποιήσει εντός πενταετίας αμυγδαλεώνας με 10000 φυτά, ούτως ώστε τα έσοδα του Συνοικισμού από τα αμύγδαλα να φτάσουν ετησίως το εκατομμύριο.

Εκ παραλλήλου εργάζεται δραστηρίως και για το σχολικό κήπο και ήδη έχει φυτέψει 80 δενδρύλλια αμυγδαλιάς. Το όνειρό του είναι κάθε  αγροτικό σχολείο οφείλει να δημιουργήσει σχολική περιουσία δυναμένη να πληρώνει το μισθό του εκάστοτε διδασκάλου. Αυτό πρέπει να είναι το πρόγραμμα κάθε δασκάλου λέγει και η πολιτεία ν΄ ανακουφιστεί από τα πολλά έξοδα που μπορεί να τα διαθέσει εις άλλας ανάγκας της.

Τον ευχαριστούμε θερμώς για τους κόπους του και τον βεβαιούμε ότι είμαστε πάντα στο πλευρό του γιατί  μ΄ αυτά που σκέπτεται να κάμει θα μας απαλλάξει από τη φτώχια. ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΤΗΣ

Β.Ε 10-6-34: ΚΕΝΤΡΟΝ (ΒΕΝΤΖΙΑ) Η δράση του δημοδιδασκάλου Διπόρου Σάβ. Παπαδοπούλου δια εξάπλωση της καλλιεργείας της αμυγδαλής δεν περιορίζεται μόνο στο συνοικισμό αλλά και στους γειτονικούς τοιούτους. Δια καταλλήλου προπαγάνδας εις τους Πρόσφυγας του Συνοικισμού Νησίου κατόρθωσε να αναπτύξει τη συνεταιριστική ιδέα μεταξύ των κατοίκων δια την καλλιέργεια αμυγδαλεώνος και δια αιτήσεώς των προς το Γεωργικό Γραφείο Κοζάνης ζήτησαν να καθορισθεί στο συνοικισμό έκταση συνεχομένη 60-70 στρεμμάτων δια δεντροφύτευση αμυγδαλεώνος. Μετ’ ανυπομονησίας περιμένουν την έγκριση του Γραφείου για να προβούν στην περίφραξη. Η ίδια ιδέα διοργανούται στο Κέντρο και Αγαλαίους. Το σύνθημα “αγαπάτε τη γη”, “η μυγδαλιά θα μας σώσει από τη φτώχεια” κυριάρχησε στις ψυχές πάντων.