ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΤΟΥ ΤΟΠΟΥ ΜΑΣ-ΠΟΡΟΣ

 

40. ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΕΥΧΟΣ 5ο Πολιτιστικός Σύλλογος Εξάρχου Ο ΜΠΟΥΡΙΝΟΣ"

ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΤΟΥ ΤΟΠΟΥ ΜΑΣ-ΠΟΡΟΣ

Γράφει ο Στέργιος Γιούλας Πόρος Βεντζίων (1906-1979).

 

 

Είναι ένα τραγούδι της περιόδου της Τουρκοκρατίας στον τόπο μας. Το Τουρκόπουλο αγαπάει την Ελληνοπούλα. Εκείνη αντιστέκεται, ζητάει βοήθεια από τον Αϊ Γιώργη. Το τραγουδούσαν οι γυναίκες του Πόρου το Πάσχα. Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Β.Ε στις 23-4-39.

«Ένα μικρό Τουρκόπουλο μικρό διαβολεμένο

μια Ρουμνιοπούλα κυνηγάει γυναίκα να την πάρει

κι παίρνει τον ανήφορο κι στον Αγιώργη βγαίνει

παρακαλούσιν κι ήλεγεν παρακαλάει κι λέγει

-Κρύψισμε  Αγιώργη κρύψισμε να μη με πάρει ο Τούρκος

οκάδες φέρω το κηρί οκάδες τη θυμνιάμα

Κι σκίθηκαν τα μάρμαρα και μπήκε κόρη μέσα

Φτάνει ο τούρκος που κοντά παρακαλάει κι λέγει:

-Δείξεσμι Αγιώργη δείξεσμι που κρύφτηκε η κόρη

οκάδες φέρνω το κηρί οκάδες τη θυμνιάμα

κι στο βουβαλοτόμαρο θα φέρω κι το λάδι».

ΔΗΜΟΠΡΑΣΙΑ Ι.Μ.Α.ΝΙΚΑΝΟΡΟΣ 1934-ΕΚΠΟΙΗΣΗ ΑΚΙΝΗΤΟΥ

 

41ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ Τεύχος 5ο Πολιτιστικού Συλλόγου Εξάρχου Γρεβενών  "Ο ΜΠΟΥΡΙΝΟΣ"

ΔΗΜΟΠΡΑΣΙΑ Ι.Μ.Α.ΝΙΚΑΝΟΡΟΣ 1934-ΕΚΠΟΙΗΣΗ ΑΚΙΝΗΤΟΥ

 

ΤΑ ΔΗΜΟΤΙΚΑ ΤΩΝ ΓΡΕΒΕΝΩΝ

 

 

42ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ. ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΜΠΟΥΡΙΝΟΣ ΤΕΥΧΟΣ 5ο του Πολιτιστικού Συλλόγου Εξάρχου 

 ΤΑ ΔΗΜΟΤΙΚΑ ΤΩΝ ΓΡΕΒΕΝΩΝ

 

Σύλλογος Γρεβενιωτών Θεσσαλονίκης. Παραγωγή Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Γρεβενών. Επιμέλεια Δ.Ρίγγου.

 

α) Λαφίνα (στρωτός)

Ρίχνω το μαντιλάκι μου τριόδιπλο στον ώμο

και παίρνω δίπλα τα βουνά δίπλα τα κορφοβούνια.

Βρίσκω τα λάφια να βοσκούν και να δροσολογιούνται.

 

β)Πότε θα ‘ρθει η άνοιξη (στα τρία)

Πότε θα’ ρθει η άνοιξη, θα ‘ ρθει το καλοκαίρι.

Να ανθίσει ο γαύρος κι οξιά, να ισκιώσουν τα λημέρια.

Να βγουν οι Βλάχοι στα βουνά, να βγουν οι Βλαχοπούλες.

Να βγουν τα λάγια πρόβατα, με τ’ αργυρά κουδούνια.

Να βγω κι γω ν’ ο μαύρος μου λαλώντας τη φλογέρα,

για να σφυρίξω κλέφτικα, όπως σφυρίζν οι κλέφτες.

 

γ) Πέρδικα ν’ από τη φτέρη (στρωτός)

Πέρδικα ν’ από τη φτέρη, ποιον να στείλω να σε φέρει.

Στέλνω το ’να, στέλνω τ’ άλλο, στέλνω το χελιδονάκι.

Στέλνω το χελιδονάκι που ’ναι γρήγορο πουλάκι.

 

δ) Έχασα μαντίλι μ’ εκατό φλουριά. (συγκαθιστός)

Μου’ παν πως το βρήκε η κόρη του παπά.

Δώς μου το μαντίλι, κράτα τα φλουριά

Το ΄χει κεντημένο η κόρη π’ αγαπώ.

 

ε) Συντρόφισσες (στρωτός)

Άστε συντρόφισσες, να πάμε για νερό.

Σύρτε δεν έρχομαι, εμένα μ’ αρραβώνιασαν,

στον πέρα μαχαλά που είν’ τα σπίτια τα ψηλά.

που είν’ τα σπίτια τα ψηλά, τα παραθύρια τα γυαλιά.

 

 

"ΟΔΥΣΣΕΑ ΓΥΡΙΣΕ ΣΠΙΤΙ" Ι.ΚΑΜΠΑΝΕΛΛΗΣ

 

         43.Κεφάλαιο. Περιοδικό ΜΠΟΥΡΙΝΟΣ του Πολιτιστικού Συλλόγου Εξάρχου Γρεβενών

 «ΟΔΥΣΣΕΑ ΓΥΡΙΣΕ ΣΠΙΤΙ» Ι. ΚΑΜΠΑΝΕΛΛΗΣ (ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ)[1]

 

Γράφει η φιλόλογος Γιάννα Γκουτζιαμάνη

 

α) ΠΡΙΝ ΤΗΝ ΕΝΑΡΞΗ ΤΗΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ

 

Ταξίδι με το θέατρο για την Ιθάκη

 

Απόψε θα βρεθούμε για 1.30 ώρα στο νησί της Κίρκης, ένα σταθμό στο δρόμο για την Ιθάκη. Εμείς ταξιδεύουμε 20 χρόνια, από το 1992, με το καράβι που λέγεται θέατρο, για την Ιθάκη. Οι επιβάτες του ήταν πολλοί, πάνω από 400. Η κάθε ομάδα διάλεγε ένα σταθμό, τη δικιά της Ιθάκη και κατέβαινε, για να δώσει τη θέση της στην επόμενη. Κάποιοι έκαναν έως και 5 φορές το ταξίδι αναζητώντας την περιπέτεια και σ’ άλλες παραστάσεις, εμπειρίες ποικίλες. Όλες είχαν την έκπληξη του καινούργιου και ταυτόχρονα κάτι μαγικό: πάντα ερχόταν όσοι χρειαζόταν για να γίνει η κάθε παράσταση, που είχε τις δικές της ιδιαίτερες απαιτήσεις και δυσκολίες και το κυριότερο, κάποια παιδιά ήταν πάντα δίπλα μου. Δεν ένιωσα ποτέ μόνη ψυχικά και πνευματικά.

     Με γνώμονα τις αρχές του παιδαγωγικού θεάτρου, ότι: 1) δεν υπάρχει άτομο, που δεν μπορεί να παίξει θέατρο, 2) τίποτα δεν είναι λάθος, το αντίθετο, το απρόβλεπτο μπορεί να μας ανοίξει καινούργιους δρόμους, 3) το υλικό μας για να ζωντανέψουμε και να ζωγραφίσουμε επί σκηνής το γραπτό λόγο, είναι η μοναδική έκφραση και κίνηση του καθενός, 4) δοκιμάζουμε στην πράξη όλες τις προτάσεις και ιδέες, 5) ο καθένας θέλει το χρόνο του, για να αναπτυχθεί και να απελευθερωθεί, 6) κλειδώνουμε το μυαλό και ελευθερώνουμε το σώμα, τις αισθήσεις και τη φαντασία, 7) και ότι το θέατρο είναι πράξη, ενέργειες και σχέσεις, οδήγησα το καράβι ως τη σημερινή παράσταση, μια από τις δικές μου Ιθάκες και αντιμετωπίσαμε με επιτυχία άπειρες δυσκολίες, διότι είχα μεγάλη αγάπη, απέραντη υπομονή και αταλάντευτη πίστη.

     Κράτησα ακέραιη την ευθύνη του συντονιστή, με σεβασμό προς όλους τους συνεργάτες. Ήμασταν όλοι συνδημιουργοί. Κι επειδή ζούμε σε ορεινή περιοχή, μπορώ να χρησιμοποιήσω το στίχο του Οδ. Ελύτη – Το τρελλοβάπορο που ταξιδεύει στα βουνά. Η ορειβασία που έκανα 15 χρόνια, μου δίδαξε πώς να φτάνω πάντα στην κορυφή. Και ήταν πολλές οι κορυφές κι αμέτρητη η ομορφιά τους.

      Άλλο τόσο ήταν το κέρδος όλων μας. Έβλεπα τα παιδιά, στο τέλος της 5μηνης περίπου κάθε φορά διαδρομής, να μεγαλώνουν, να δυναμώνουν και τα καμάρωνα σαν δεύτερος γονιός, ότι άνοιγαν τα φτερά τους δυνατά για τη ζωή, έχοντας πολύ ισχυρά συναισθηματικά και πνευματικά εφόδια.

      Το δικό μου κέρδος ακριβό: έζησα μια δεύτερη ζωή, πνευματική, ψυχική, και καλλιτεχνική, παράλληλα με τη δύσκολη και εν πολλοίς καταπιεστική για όλους μας σχολική ζωή. Γέμισα από τη χαρά της δημιουργίας και κράτησα όρθια την ψυχή και τη συνείδησή μου. Έδωσα και πήρα αγάπη.

Είμαστε όλοι τυχεροί που βρεθήκαμε στο διάβα της ζωής μας και μοιραστήκαμε χαρά, γέλιο, γνώση και εμπειρία. Ήταν ευλογημένο, γι’ αυτό και άντεξε στο χρόνο και στις δυσκολίες.

        Θα το πω για μια ακόμα φορά: είμαι ευγνώμων προς τα παιδιά και προς το κοινό της πόλης. Το παιδαγωγικό θέατρο κέρδισε, κόντρα στο εμπορικό, τα παιδιά που τόλμησαν να το γνωρίσουν και τις καρδιές του κόσμου που μας τίμησε δεόντως.                            Προσφέραμε δωρεάν τη δουλειά μας, με πίστη στη δωρεάν παιδεία, διότι αυτό το θέατρο είναι παιδεία και το κοινό το εκτίμησε και το σεβάστηκε. Το μεγαλύτερο κέρδος όμως ήταν ότι μαθητές από πολλά σχολεία της πόλης συμμετείχαν είτε ως μέλη της ομάδας, είτε ως θεατές κι έτσι τα παιδιά μας απέκτησαν θεατρική παιδεία, έγιναν σωστοί θεατές, πιστεύουμε και καλύτεροι πολίτες, με κρίση και ελεύθερη σκέψη.

      Ευχαριστώ πολύ όλους όσους με στήριξαν στην εικοσάχρονη διαδρομή μου: μαθητές, συναδέλφους, φίλους, τις φύλακες του 1^ου ΓΕΛ, φορείς όπως το Δήμο-ΔΕΠΑΚ, ιδιαίτερα την τότε αντιδήμαρχο κ. Σιόμου για την αμέριστη στήριξη  και το ΔΗΠΕΘΕ. Το Πανελλήνιο Δίκτυο για το Θέατρο στην Εκπαίδευση, που από το 2004 μου έδωσε τη δυνατότητα μαθητεύσω κοντά σε μεγάλους δασκάλους, όπως ενδεικτικά: Μαργαρίτα Μάντακα, Τάκη Τζαμαργιά, Γιώργο Μπινιάρη, Άρη Παπανικολάου, Μπαρόν Κοέν, Κώστα Φιλίππογλου, Φίλιππο Τσαλαχούρη, Λυδία Κονιόρδου, Σωτηρία Λεονάρδου, Γιώργο Ζαμπουλάκη, Έρση Πήττα, Κώστα  Βόμβολο. Πάνω απ’ όλα όμως τα 3 σχολεία που φιλοξένησαν και στήριξαν τις εργασίες μου με πρώτο το 2^ο ΤΕΛ  από το 1992-1995 και πρώτη εκδήλωση  παράσταση για το Πολυτεχνείο στο Κοβεντάρειο. Ακολούθησε το Πολυκλαδικό Λύκειο 1996-98 και τέλος το 1^ο ΓΕΛ μέχρι σήμερα. Το οικονομικό βάρος το σήκωνε σχεδόν όλο ο σύλλογος γονέων και κηδεμόνων.

Όλοι οι συντελεστές δουλέψαμε πάντα αφιλοκερδώς. Η αμοιβή μας ήταν το χειροκρότημα του κοινού και το εύγε της αγοράς του Καβάφη.

Εύχομαι σε όλους να είναι μακρύς ο δρόμος για την Ιθάκη τους, γεμάτος  περιπέτειες, γεμάτος γνώσεις. – και πάντα να φτάνουν στην κορυφή της κάθε ορειβασίας.

     Μπορούμε τώρα να παρακολουθήσουμε το ταξίδι Οδυσσέα, μια δραματική σάτιρα, όπως ο ίδιος ο συγγραφέας Ιάκωβος Καμπανέλλης το χαρακτηρίζει. Το θέμα με δυο λόγια: Ο πολυμήχανος Οδυσσέας, ο σύγχρονος πολιτικός ηγέτης-είδωλο, φωτίζεται από την ανάποδη, με όλα του τα λάθη και τις αδυναμίες. Ποια σχέση αναπτύσσει μαζί του ο ελληνικός λαός, όταν εκείνος αναγκαστικά ομολογεί την αλήθεια: όλα του τα λάθη, τις αδυναμίες, το παιχνίδι που έπαιξε στις πλάτες του;

 

β) ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ

 

Πραγματοποιήθηκε με μεγάλη επιτυχία η εκδήλωση – παράσταση, που διοργάνωσε το 1^ο ΓΕΛ και συμμετείχαν 11 σχολεία στην αίθουσα τέχνης. Επί 2 περίπου ώρες βρεθήκαμε στο νησί της Κίρκης, όπου ο Οδυσσέας έφτασε ως ναυαγός με τους συντρόφους του. Εκεί έχει να αντιμετωπίσει για πολλοστή φορά την ανταρσία των συντρόφων του και το παιχνίδι που έπαιξαν πάνω στο όνομά του- μύθο η Ιθάκη και η κυβέρνηση του νησιού της Κίρκης. Τότε εκείνος εξ ανάγκης ομολογεί όλες του τις αμαρτίες, για να πείσει το λαό, ότι είναι ο αληθινός Οδυσσέας. Όλη αυτή την κατάσταση τη χρησιμοποιεί ο συγγραφέας για να σατιρίσει τη σύγχρονη πολιτική ζωή.

Με αυτή την παράσταση φτάσαμε στο τέλος του 20χρονου ταξιδιού με το θέατρο για την Ιθάκη. 31 παιδιά δούλεψαν επί 4 μήνες και κατέκτησαν ένα δύσκολο έργο. Οι απαιτήσεις του ήταν πολλές όσον αφορά τη δομή- ήταν πολυεπίπεδο και την αναγωγή του στο σήμερα. Τα  πρόσωπα έπαιζαν όλα στην κόψη του ξυραφιού. Πάλευαν με διλήμματα και αγωνίζονταν να κρατήσουν ψηλά το δικό τους θέλω. Όλα τα παιδιά υποστήριξαν πολύ καλά το ρόλο τους, έκαναν καθαρό το θέμα και δούλεψαν με ομαδικό πνεύμα διατηρώντας ταυτόχρονα το δικαίωμα της ατομικής έκφρασης και δυναμικής.

Η σχολική κοινότητα και το κοινό της πόλης μας τίμησαν δεόντως με αθρόα προσέλευση και πολύ θερμό χειροκρότημα. Ιδιαίτερη αξία έχει για μένα η παρουσία στη σκηνή παιδιών από προηγούμενες ομάδες, που ήρθαν με αφορμή την αναδρομή που κάναμε με στιγμιότυπα από τις παραστάσεις των 20 χρόνων. Πολύ περισσότερες ήταν οι ευχές που μας συνόδευαν από διάφορα σημεία της Ελλάδας.

Ευχαριστώ πολύ όλα τα παιδιά, τους φίλους και συνεργάτες για όσα μοιραστήκαμε και εύχομαι σε όλους « Να είναι μακρύς ο δρόμος τους για την Ιθάκη, γεμάτος περιπέτειες γεμάτος γνώσεις.» Κλείνω με την πρόταση που κάναμε προς το Δήμο Κοζάνης να προσφέρει δωρεάν στέγη στο παιδαγωγικό θέατρο, για να συνεχίσουν να έχουν την ευκαιρία οι νέοι μας για δημιουργική δραστηριότητα.                                      

 

---

[1] Η παράσταση δόθηκε στις 31-3-2012. Συμμετέχουν τα σχολεία Κοζάνης:2^ο 3^ο 4^ο ΓΕΛ, 2^Ο 3^Ο 5^ο Γυμνάσιο και Δημοτικά:17^ο, 18^ο Χαρ. Μούκα και Χαρ. Μεγδάνη. Η Γιάννα Γκουτζιαμάνη έλκει την καταγωγή από Έξαρχο Γρεβενών.