Το καμπαναριό της Κοζάνης, σημείο αναφοράς της πόλης. Ανέγερση 1855,
Από το βιβλίο του Βασίλη Αποστόλου "1ο Δημοτικό Κοζάνης Γ.Κονταρής 1900-2011" Κοζάνη 2011.
Κεφάλαιο 1ο ΠΡΟΛΟΓΙΚΑ
1.1 Η πόλη της Κοζάνης
Η Κοζάνη, ένας οικισμός άσημος αρχικά[1], με την υποδούλωση της ευρύτερης περιοχής από τους Τούρκους, αποτέλεσε τον 14ον αιώνα πόλο έλξης πολλών Ελλήνων για ασφαλή εγκατάσταση. Οι πλούσιες υδάτινες πηγές, τα βοσκοτόπια, το επικλινές του εδάφους, η μη εγκατάσταση κατακτητών ήταν τα κύρια χαρακτηριστικά που συνέβαλαν να ιδρυθεί συνοικισμός στην περιοχή Σιόποτου. Ακολούθησαν το 1392 άποικοι από την Κόσδιανη της Ηπείρου στους οποίους οφείλεται και η ονομασία της σημερινής πόλης. Οι πλησιόχωροι οικισμοί συνέχισαν να εγκαθίστανται στην περιοχή όπως από το Δρέπανο, τα Καραγιάννια, τη Λευκόβρυση, την περιοχή Σερβίων, από περιφέρειες που εγκαταστάθηκαν οι Οθωμανοί μετά την κατάληψη της περιοχής το 1390.
Το 1612 στην πολίχνη της Κοζάνης μετοίκησαν πλήθος Αγραφιώτες, οι οποίοι σε ανάμνηση του γεγονότος τελούν ετήσια αγρυπνία στις 14 Σεπτεμβρίου στον ιερό ναό της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος, χαμηλός Αϊ-Λιάς[2]. Το 1646 ο Παπαγκίκας από το Χόρμοβο της Ηπείρου με πενήντα ένοπλες οικογένειες εγκαθίσταται στη Σκίρκα. Λίγο αργότερα (1649) ο Ιωάννης Τράντας από το κατεστραμμένο Χτένι, με πολυπληθείς οικογένειες βρίσκει καταφύγιο στην πόλη.
Εκείνο που πρέπει να τονιστεί είναι ότι οι αλλεπάλληλοι εποικισμοί έγιναν με ειρηνικό τρόπο. Τούτο φαίνεται και στις μέρες μας. Οι γηγενείς αγκαλιάζουν τον κάθε νεοφερμένο και με τον τρόπο τους τούτο δρα αφομοιωτικά με αποτέλεσμα η κοινωνία της Κοζάνης να έχει μία ζηλευτή κοινωνική συνοχή και ένα πλήθος ανθρώπων από διάφορες περιοχές να συμμετέχει στα κοινά σε όλα τα πολιτικά και πολιτιστικά επίπεδα.
Ο οικισμός της Κοζάνης επί Τουρκοκρατίας ανήκε στο σαντζάκι[3] (Νομαρχία) Σερβίων με πρωτεύουσα τα Σέρβια (τουρκικά Σέρφιτζε). Οι κάτοικοι που εγκαταστάθηκαν στην πόλη ανέπτυξαν αξιόλογη οικονομική δραστηριότητα κι ως είναι φυσικό επακόλουθο, εκεί που παρατηρείται οικονομική άνθιση, υπάρχει και εκπαίδευση, πολιτιστικές δραστηριότητες.
1.2 Σημασία της έκδοσης
Στο 1ο Δημοτικό σχολείο τοποθετήθηκα το Σεπτέμβριο του 1990. Εργάστηκα στο σχολείο ως τις αρχές Οκτωβρίου 2011 με μία τριετή εργασία στα Γενικά Αρχεία του Κράτους[4] και ανάληψη διευθυντικών καθηκόντων στο 17ο Δημοτικό Σχολείο Κοζάνης από Ιούνιο 2010 ως τέλη Ιουλίου 2011.
Με την τοποθέτησή μου θέτω ως στόχο την καταγραφή της ιστορίας. Η προσπάθεια ήταν επίπονη, κοπιώδη αλλά παράλληλα ευχάριστη και πολύ ενδιαφέρουσα. Χρησιμοποίησα αρχειακές πηγές, τον έντυπο τύπο της Κοζάνης.
Το παρόν πόνημα αφορά όλους μας. Γνωστοποιούνται οι συνθήκες εκπαίδευσης από το 1900 μέχρι σήμερα. Οι αποφάσεις του διδακτικού προσωπικού, της σχολικής εφορείας, οι ποικίλες δραστηριότητες του σχολείου, οι σχολικές γιορτές, το ποινολόγιο, το μαθητικό δυναμικό, τα επαγγέλματα της πόλης, οι εγκατασταθέντες κάτοικοι στην πόλη τον περασμένο αιώνα. Είναι ένα βιβλίο χρήσιμο για κάθε κάτοικο της πόλης, για τους ερευνητές, για όλους.
Μία αναγνώριση της προσφοράς των δασκάλων που υπηρέτησαν το σχολείο που προσφέρανε τη γνώση που δίδαξαν παιδεία με τις εκδηλώσεις, με το παράδειγμά τους, με τη συμμετοχή τους στα κοινωνικά γεγονότα.
Πέρα απ’ αυτό με γοητεύει η ανάδειξη της τοπικής ιστορίας, η προσφορά προς το κοινωνικό σύνολο.
[1] Η περιοχή κατοικήθηκε από αρχαιοτάτων χρόνων. Σημαντικά τα ευρήματα της περιοχής Τρίδεντρου (Αγίου Κων/νου), οδός Φιλίππου, Σιόποτου.
[2] Βασίλη Αποστόλου. «Προτομές-Ανδριάντες Μνημεία Κοζάνης» σ. 7.
[3] Το σαντζάκι (νομαρχία) Σερβίων ανήκε στο βιλαέτι του Μοναστηρίου και υποδιαιρούνταν σε 6 καζάδες (επαρχίες) Ανασελίτσης, Γρεβενών, Ελασσώνος, Καϊλαρίων, Κοζάνης και Σερβίων. Στο βιλαέτι Μοναστηρίου (Γενική Διοίκηση) ανήκαν τα σαντζάκια (οι νομαρχίες) Μοναστηρίου, Κορυτσάς, Δίβρης, Ελβασάν και Σερβίων.
[4] Από Σεπτέμβριο 2005 μέχρι Αύγουστο 2008.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου