Μικρολίβαδον Γρεβενών

72. Μικρολίβαδον, το  (Λαβανίτσα)

Γράφει ο Βασίλης Αποστόλου

Από το βιβλίο μου "ΟΙΚΙΣΜΟΙ ΓΡΕΒΕΝΩΝ" σελ. 386 ΚΟΖΑΝΗ 2018

Γενικά: Είναι χτισμένος σε υψόμετρο 812 μέτρων μέσα σε πυκνό δάσος. Δίπλα από τον οικισμό ρέει ο ποταμός Βενέτικος. Οι πέτρινες βρύσες εντός του χωριού, το πετρόχτιστο σχολείο, δίνουν μια απαράμιλλη αισθητική στο χωριό. Κοντινοί οικισμοί Κρανιά, Μοναχήτι.

Κοινοτικά: Το 1918 προσαρτάται στην κοινότητα Μοναχιτίου. Το 1927 ονομάζεται σε Μικρολίβαδον από Λαβανίτσα. Στις 31-12-1931 ορίζεται έδρα κοινότητος Μικρολιβάδου, το 1997 εντάσσεται στο Δήμο Γόργιανης και το 2010 στο Δήμο Γρεβενών.

Στον εκλογικό κατάλογο της Υποδιοικήσεως Γρεβενών του 1914 ήταν εγγεγραμμένοι 29 χριστιανοί.

Το κ.σ Μικρολειβάδου τον Ιούνιο του 1937 προέβη στην απόλυση του Γραμματέα Δ. Ζαρκογιάννη, καθ’ όσον ούτος εξελέγη το Δεκέμβριο του 36 πρόεδρος κοινότητας Σπηλαίου, όπου και τυγχάνει κάτοικος. Καθήκοντα γραμματέα ανέθεσε στο δημοδιδάσκαλο Κ. Ταλάρη (60/1558).

Στη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου, το 1947 οι κάτοικοι μεταφέρθηκαν στο Μεγάλο Κεφαλόβρυσο Τρικάλων, όπου και επαναπατρίστηκαν τον Ιούνιο του  1950.

Ο πρόεδρος της κοινότητας Ι. Τζιούφας στις 9-1-36 αναφέρει  προς τον  Έπαρχο ότι κατά τις τελευταίες πλημμύρες διεκόπη η ξύλινη γέφυρα η οποία υπήρχε στον ποταμό πλησίον της κοινότητας ήτοι παραπόταμος του Βενέτικου, διακόπηκε η συγκοινωνία μετά των κοινοτήτων Μοναχητίου-Κρανιάς και Περιβολίου και ζητά την κατασκευή γεφύρας για αποκατάσταση συγκοινωνίας.

Υπέρ της Διεθνούς Εκθέσεως Θεσσαλονίκης  στις 14-8-36 η κοινότης κατέβαλε το ποσό των 150  δρχ. (60/1735).

            Το κ.σ με πρόεδρο το Γεώργιο Δασταμάνη και μέλη τους Ιωάννη Τζιούφα, Γεωργιο Τζιούφα, Γεώργιο Νιάνιο και Αθαν. Σαφαρίκα αποφάσισαν στις 23-10-38 όπως ουδεμία πίστωση ψηφισθεί εκ του προϋπολογισμού της κοινότητος χρήσεως 1938-39 υπέρ της λειτουργίας νυκτερινής σχολής αγραμμάτων στην κοινότητα κατά το έτος τούτο δια το λόγο ότι επειδή οι λίγοι τρόφιμοι μαθήτριες αυτής τυγχάνουν άποροι και κατά συνέπεια αδυνατούν να φοιτήσουν, θεωρεί σπατάλη τη διάθεση σχετικής πιστώσεως. Η δαπάνη θα διετίθετο για φωτιστική ύλη και επιμίσθιο εκπαιδευτικού. Ο διευθυντής του σχολείου αναφέρει στο Νομάρχη Κοζάνης ότι παρά τις επίμονες προσπάθειες, όπως πραγματοποιηθεί  η έναρξη της λειτουργίας της νυκτερινής σχολής αγραμμάτων δεν επετεύχθη.

Η κοινότητα το έτος 1957 συνομολόγησε δάνειο 50.000 δραχμών για την κατασκευή γέφυρας στο Κρανιώτικο  ρεύμα με εργολάβο τον Aνδρέα Λαλόπουλο. Το κοινοτικό συμβούλιο απαρτιζόταν από το Βασίλειο Τζιούφα πρόεδρο  και συμβούλους Σταμούλη Τζιούφα, Μιχαήλ Μησιάκα, Χρήστο Δασταμάνη και Αθανάσιο Δασταμάνη.

Πρόταση βράβευσης για τα έτη 1957-58: Κατασκευάσθηκε γέφυρα δύο ανοιγμάτων των 10 μέτρων. Δαπανήθηκαν 308.000 δραχμές. Τις 200.000 δραχμές διέθεσε ο συνεταιρισμός ακτημόνων της κοινότητας, τις δε υπόλοιπες οι κοινότητες. Προσωπική εργασία δε διέθεσε η κοινότητα διότι οι γερμανοί εξετέλεσαν όλους τους άρρενες του χωριού ανερχόμενους σε 38.

Εκπαίδευση: Το πρώτο σχολείο ανηγέρθη το 1870 (Σακελλάρης).

Διδακτηριακή κατάσταση του σχολείου το έτος 1937: Οίκημα δημόσιο. Η αίθουσα διδασκαλίας έχει επιφάνεια 50 τ.μ. Φοιτούν 35 μαθητές (60/619). 

Ιερά: Άγιος Γεώργιος με εξαιρετικές τοιχογραφίες, ενοριακός ναός. Κοίμηση της Θεοτόκου. Αφιερωτές στην πρόθεση 421 της Μονής Αγίου Νικάνορα ήταν για την Α΄ Γραφή 27 (1534-1692)  και στη Β΄ Γραφή 0 (από το 1692 και μετά).

Δελτίο κοινοτικής απογραφής 1945: Πρόεδρος Σταμ. Τζιούφας. Μέλη Χρ. Δασταμάνης, Βασ. Τζιούφας, Ευαγ. Τζιούφας και Ηλίας Σαφαρίκας. Συνεδρίαση στις 15 Ιουλίου 1945. Καταστράφηκαν κατοικίες 30 από πυρκαϊά υπό των Γερμανών στις 10-15 Ιουλίου 1944. Νόσος η ελονοσία. Θύματα 30. Δύναται να ιδρυθεί ασβεστοκάμινος και κεραμοκάμινος.

Οικονομία: Γεωργία, φασόλια, πατάτες, κτηνοτροφία, υλοτομία. Παλιότερα λειτουργούσε νερόμυλος και δριστέλα. Το 1970 η κοινότητα αγόρασε δάσος (τσιφλίκι) 13.000 στρεμμάτων στο οποίο φύονται πεύκα, ρόμπολα, οξιά, έλατος, δρυς, με σημαντικά έσοδα για την κοινότητα. To 2015 ολοκληρώθηκε η ασφαλτόστρωση της οδού μεταξύ Μικρολίβαδου-Μοναχιτίου.

Ούνρρα: Το σύνολο των οικογενειών που λάμβανε τρόφιμα από το κέντρο διανομών τροφίμων το έτος 1946 ήταν 35.

Πληθυσμός: 1913=93. 1920=87. 1928=138. 1940=164. 1951=124. 1961=127. 1971=98. 1981=113. 1991=77. 2001= 96. 2011=56. (73^ος κατά σειρά από τους 112 απογραφέντες οικισμούς της Π.Ε Γρεβενών με την απογραφή του 2011).

Στο κατάστιχο του έτους 1564 (ΤΤ 350) των Οθωμανικών αρχείων της Κων/πολης ο οικισμός είχε 91 κατοικίες και το ποσό φόρου που πλήρωνε ήταν 7754 άσπρα ενώ το 1579 ήταν 92  κατοικίες και ο φόρος ήταν 6.000 άσπρα.

Σύλλογοι: Πολιτιστικός Σύλλογος Μικρολιβαδιωτών “Η ΠΥΡΟΣΤΙΑ”. 2000

Εκδηλώσεις: Γιορτή φασολιού.

Από το Μικρολίβαδο κατάγεται ο ιατρός Γεώργιος Α.Δασταμάνης. Με την Τοπική Αυτοδιοίκηση ασχολήθηκε για πρώτη φορά το 1998 όταν εξελέγη Νομαρχιακός Σύμβουλος Γρεβενών για δύο συνεχόμενες τετραετίες, ενώ από το 2010 υπηρετεί τα κοινά από τη θέση του Αντιπεριφερειάρχη της Περιφερειακής Ενότητας Γρεβενών και από 1-9-2014 από τη θέση του Δημάρχου Γρεβενών.