104. Σύνδεντρον Γρεβενών

105. Σύνδενδρον,το (μεικτός οικισμός)

Γράφει ο Βασίλης Αποστόλου (Από το βιβλίο μου "ΟΙΚΙΣΜΟΙ ΓΡΕΒΕΝΩΝ" σελ. 386 Κοζάνη 2018)

Γενικά: Χτισμένος σε υψόμετρο 741 μέτρων με πλησιέστερους οικισμούς Ροδιά, Κυρακαλή, Αμυγδαλιές.

Κοινοτικά: Ο οικισμός Τερβέν ορίζεται ως έδρα κοινότητος, του οποίου το όνομα διορθώνεται σε Τριβένι στις 17-10-1918. Μετονομάζεται σε Σύδεντρο στις 1-2-1927 και διορθώνεται σε Σύνδεντρο στις 16-10-1940. Προσαρτάται στο δήμο Γρεβενών στις 4-12-1997. Στις κοινοτικές εκλογές του 1925, ψήφισαν 113. Εκλέχτηκαν: Παναγιώτης Αν. Νικολόπουλος 69, Στυλιανός Νικολαΐδης 60, Ευάγγελος Ευαγγελόπουλος 43,  Μιχαήλ Σεΐτανίδης 42, Σάββας Τρανουλιδης 40.  Στον εκλογικό κατάλογο της Υποδιοικήσεως Γρεβενών του 1914 ήταν εγγεγραμμένοι 167 χριστιανοί και 91 μουσουλμάνοι. οι οποίοι αναχώρησαν από το Σύνδεντρο  σύμφωνα με το  άρθρο 3 της σύμβασης της Λοζάνης που υπογράφτηκε στις 30-1-1923 περί ανταλλαγής των ελληνικών και τουρκικών πληθυσμών  στις 8-4-1924.

Έρανος κατοίκων υπέρ ανέγερσης τρούλου στον Πανάγιο Τάφο Σύδεντρο δρχ.70 (24-10-30).

Ο πρόεδρος της κοινότητας στις 27-10-31 τηλεγραφεί στο Νομάρχη ότι «Επιδημία διφθερίτιδας μαστίζει και αποδεκατίζει νήπια κοινότητός μας. Αιτούμεθα αποστολήν ιατρού λάβει κατασταλτικά μέτρα» (60/1914).

Οι κάτοικοι στις 31-12-38 αναφέρουν στο Νομάρχη ότι έξω του Συνοικισμού δεν υπάρχει κατάλληλος κοινοτική έκταση  όπου μπορούν να προβούν στον αλωνισμό των σιτηρών. Ζητούν να επιτραπεί ο αλωνισμός εις τους πρώην αλωνοτόπους.

Αίτησις Νικολαΐδου Δημητρίου προέδρου κοινότητας Συδέντρου στις 28-1-51 προς το Δασάρχη Γρεβενών περί διατηρήσεως της αιγοκτηνοτροφίας στην κοινότητα. Από ενεργηθείσα ένορκο διοικητική εξέταση στις 5-7-54 περί της υπηρεσίας του γραμματέως της κοινότητας  Συνδένδρου Ανέστη Σιδηροπούλου δίδεται η πληροφορία ότι κατά το κίνημα του 1935[1] το κοινοτικό συμβούλιο κριθέν ως φιλελεύθερο, αντικατεστάθη υπό τριμελούς Δ. Επιτροπής.

Ο έρανος του Ε.Ε.Σ το έτος 1958 απέδωσε  213 δραχμές.

 Αρχαιότητες: Αρχαίος οικισμός στη θέση “Σβατός”[2]. Αγγεία ή θραύσματα αγγείων των ελληνιστικών χρόνων, λίθινα εργαλεία. Στο Λειψούκι πλαξ με την επιγραφή “ Ανδρόνικος κλεοδήμου Ήρως” παριστάνει ανάγλυφο μορφή εφίππου κυνηγού και εις τα οπίσθια του ίππου συμπαρακάθεται νέα κόρη. Εικονίζονται και τρεις κυνηγετικοί κύνες. Η πλάξ ευρίσκεται εις Τσοτύλιον (Ράχος σ.20, 21).

Διαβατήρια: Θεόδωρος Αν. Νίκου ή Νικόπουλος από Σύνδεντρο στις 26-8-27 ζητά διαβατήριο για Η.Π.Α γεννηθείς το 1891. Εφημέριος ο κ.Ντινόπουλος. Πρόεδρος ο Παναγ. Νικόπουλος (60/1628). 

Έκθεση Σακελλάρη 1941: “…Τα αρχαία ευρήματα, τα λίθινα εργαλεία της νεολιθικής εποχής, τα οποία φυλάσσονται εις το μουσείο του σχολείου[3], οι αρχαίοι τάφοι, τα παλαιά κάστρα… αποδεικνύουν ότι το Σύνδεντρον κατοικήθηκε υπό Ελλήνων προ τριών και πλέον χιλιάδων ετών…”.

Εκπαίδευση: Έχει 87 κατοίκους  χριστιανούς (στο χωριό κατοικούσαν και μουσουλμάνοι), δε διαθέτει σχολείο (1873-74. Πηγή Ηλίας Γάγαλης greveniotiς.gr βλέπε Βιβλιογραφία).

 Η διδασκάλισσα του δημοτικού σχολείου Συνδέντρου Βενετία Τουρληνού εξ Αθηνών ζητά μετάθεση στο Β΄ δημ. σχολείο Γρεβενών να είναι κοντά στο σύζυγό της ο οποίος είναι διευθυντής του αστικού σχολείου Γρεβενών (28-4-39).

Ο επιθεωρητής προτείνει την προαγωγή του διταξίου δημοτικού σχολείου σε τριτάξιο καθ’ ότι τα προηγούμενα τρία χρόνια ο αριθμός των μαθητών ανερχόταν σε 116, 128, 130 αντίστοιχα  (18-7-41 ΑΒΕ 70 ΣΑΕ 52).

Οι μαθητές των δημοτικών σχολείων Συνδέντρου (30), Ροδιάς (25), Κυρακαλής (18) και Ζιάκα (11) πραγματοποίησαν διήμερο εκδρομή στη Βέροια, Έδεσσα, Νάουσα στις 9 και 10 Ιουνίου 1962 για να γνωρίσουν καλύτερα οι μαθητές την πατρίδα.

Ιερά: Κοίμησις της Θεοτόκου. Πανηγυρίζει το Γενέσιο της Θεοτόκου στις 8 Σεπτεμβρίου. Άγιος Νικόλαος με εικόνα του αγίου με χρονολογία 1748, ενοριακός ναός[4].

Στον κώδικα της Μονής Μεταμορφώσεως του Σωτήρος  Ζάβορδας  αναφέρεται ως Τριαβιάνη χωρίον με  55 αφιερωτές της Α΄ Γραφής  και 26 Β΄ Γραφής με όνομα Τρηβηάνη. Μεταξύ των αφιερωτών Καλλινίκης μοναχής, Συγκλιτικής μοναχής.

Οικονομία: Λειτουργούσαν τρεις νερόμυλοι[5]. Η προβλεπόμενη παραγωγή για καλλιέργειες το 1933  ήταν  σε οκάδες καπνός 80 στρέμματα 10, σταφυλαί 5000 στρέμματα 400, φακή 400  στρέμματα 80, αραβόσιτος ξηρικός 60.000 στρέμματα 1000.

Στην περιοχή δραστηριοποιείται το κτήμα Ζέρβα, αμπελώνας παραγωγή οίνου.

Πληθυσμός: 1859=30 στεφάνια. 1913= 515. 1920=567. 1928=538. 1940= 573. 1951=505. 1961= 533. 1971=411. 1981=355. 1991= 344. 2001= 345. 2011= 194. (29^ος κατά σειρά από τους 112 απογραφέντες οικισμούς της Π.Ε Γρεβενών με την απογραφή του 2011).Χριστιανικές οικογένειες σύμφωνα με την απογραφή του 1859, προκειμένου να συνεισφέρουν στην κατ’ έτος Αρχιερατική και Πατριαρχική επιχορήγηση ήταν 30 οικογένειες. Στο κατάστιχο του έτους 1564 (ΤΤ 350) των Οθωμανικών αρχείων της Κων/πολης ήταν 75 κατοικίες και ο φόρος ήταν 8.500 άσπρα ενώ το 1579 ήταν 78 κατοικίες και ο φόρος ήταν 9.200 άσπρα.

Σύλλογοι: Πολιτιστικός Σύλλογος Συνδέντρου. Από τις δραστηριότητες γιορτή τσιγαρίδας, χορευτικό τμήμα, διοργάνωση πανηγυριού.

            Αθλητική Ένωση Συνδέντρου.

---

[1] Αποτυχών κίνημα της 1-3-1935 βενιζελικών αξιωματικών.

[2] Σαμσάρης.

[3] Το μουσείο του σχολείου το ίδρυσε ο δάσκαλος εκ Σαρακίνης Κώστας Καραπατάκης.

[4] Έκθεση Σακελλάρη 1941.

[5] Παπαδημητρίου. Σελίδες Ιστορίας Γρεβενών. σ. 42

---

[1] Βασίλη Αποστόλου ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΜΠΟΥΡΙΝΟΣ Τεύχος 6^ο.