(13η ΕΚΔΗΛΩΣΗ) ΑΝΑΒΑΣΗ ΣΤΟ ΒΟΪΔΟΛΑΚΚΟ ΤΟΥ ΜΠΟΥΡΙΝΟΥ

O ΒΟΪΔΟΛΑΚΚΟΣ ΜΑΣ ΕΝΩΝΕΙ

Ο Επιμορφωτικός-Εξωραϊστικός-Εκπολιτιστικός σύλλογος Εξάρχου Γρεβενών “Ο ΜΠΟΥΡΙΝΟΣ” πραγματοποίησε την Κυριακή 1 Αυγούστου 2010 ανάβαση στον Μπούρινο στη θέση Βοϊδόλακκος. Συμμετείχαμε 26 ορειβάτες.
Σκοπός της εκδήλωσης ήταν να φέρουμε στο προσκήνιο το βιομηχανικό πλούτο της περιοχής το ορυκτό χρωμίτη. Πρωτίστως θέλαμε να επισκεφτούμε τον τόπο που χιλιάδες εργάτες και εργάτριες από το 1936 ως το 1960 μέσα σε δύσκολες συνθήκες συνέβαλαν στην ανάπτυξη της περιοχής.

Συνθήκες εργασίας

Στη θέση Βοϊδόλακκος υπάρχουν περίπου 35 στοές εξόρυξης. Η κάθε στοά ύψους 2 μέτρων περίπου διαμορφώνεται σύμφωνα με το υπό εξόρυξη μετάλλευμα. Όταν το μετάλλευμα έχει κατεύθυνση κάθετη οι μεταλλωρύχοι ακολουθούν την πορεία του. Έτσι μέσα στις στοές σχηματίσθηκαν πηγάδια τα οποία σε πολλές περιπτώσεις είναι γεμάτα με νερό. Στις στοές για πολλά χρόνια φώλιαζαν εκατοντάδες περιστέρια τα οποία δυστυχώς αφανίστηκαν από λαθροθήρες.
Η εξόρυξη του χρωμίτη γινόταν με δυναμίτη. Χρησιμοποιούσαν βραδύκαυστο φιτίλι για να προλάβουν οι εργάτες να εξέλθουν της στοάς. Μετά την έκρηξη ακολουθούσε σύννεφο καπνού το οποίο δύσκολα διαλυόταν, διότι δεν υπήρχαν συστήματα εξαερισμού. Το πέτρωμα το βγάζανε στην έξοδο με βαγονέτα τα οποία κυλούσαν σε σιδηροδρομικές ράγες.
Η διαλογή σε διάφορες κατηγορίες, σύμφωνα με την ποιότητα του μεταλλεύματος, γινόταν από κορίτσια ηλικίας 14 ετών και άνω. Ο φωτισμός των στοών γινόταν με λάμπες ασετιλίνης οι οποίες ήταν κρεμασμένες στην οροφή της γαλαρίας.
Οι εργαζόμενοι ημερησίως ήταν πάνω από τριακόσιοι, αμειβόταν ικανοποιητικά κι όλοι τους ήταν ασφαλισμένοι στο ΙΚΑ.

Το ατύχημα
Το μοναδικό θανατηφόρο ατύχημα συνέβη το έτος 1953. Στη στοά με τον αριθμό 6 εισήλθαν για έλεγχο μηχανικοί και επιστάτες των ορυχείων. Εκεί ο επιστάτης Θεόδωρος Μενανάκος από το Γύθειο της Λακωνίας, ετών 56, από απροσεξία έπεσε σε πηγάδι. Ανεσύρθη λιπόθυμος από τους Εξαρχιώτες Παναγιώτη Μαχτσίρα και Ευθύμιο Ευθυμίου. Ομάδα εργατών με φορείο τον μετέφερε προς το δρόμο Βάρης-Χρωμίου στη θέση Κατουρίστρες όπου τον παρέλαβε αυτοκίνητο. Καθ’ οδόν εξέπνευσε και ετάφη στην Κοζάνη.

Οι συμμετέχοντες

Από τον Έξαρχο ξεκινήσαμε 16 ορειβάτες οι παρακάτω: Αποστόλου Βασίλειος, Αποστόλου Δημήτριος, Βαρσάμης Βασίλειος, Βαρσάμης Νικόλαος, Γκουτζιαμάνης Ι.Δημήτριος, Γκουτζιαμάνης Ευάγγελος, Γκουτζιαμάνης Ευριπίδης, Γκουτζιαμάνης Νικόλαος, Γκουτζιαμάνης Αλέξανδρος, Δεληζήσης Ελευθέριος, Δεληζήσης Θεόδωρος, Ζαχαράκης Ν. Χρίστος, Τσιανίκας Νικόλαος, Νιούκας Δημήτριος, Τζάρος Στέργιος,

Με αγροτικό αυτοκίνητο ήλθαν οι: Παναγιωτίδου Βασιλική, Τσίτσα Γιαννούλα, Αργυρίου Γεώργιος, Μαχτσίρας Α.Δημήτριος, Αργυρίου Γεώργιος.
Από τον οικισμό Βάρης: Πλιάτσιος Π. Δημήτριος με τη σύζυγό του Λόλα, ο Γεώργιος Τζέτσιφας. Από το Χρώμιο ο γραμματέας του συνδέσμου Γραμμάτων και Τεχνών Ν.Κοζάνης Σιαμπανόπουλος Ευάγγελος κι από Κοζάνη ο κτηνίατρος Καραγκούνης Ιωάννης.
Η συνεστίαση

Με την επιστροφή ακολούθησε συνεστίαση στην ανακαινισμένη αίθουσα πολλαπλών χρήσεων του χωριού το οποίο λειτουργεί ως καφενείο. Το βράδυ ακολούθησε προβολή βίντεο, φωτογραφίας με τις δραστηριότητες του συλλόγου.

Το εργοτάξιο του Βοϊδόλακκου

Πάνω στο Βοϊδόλακκα στην περιοχή εξόρυξης μεταλλείου υπήρχαν εκτός από τις υπόγειες στοές, πλήθος εγκαταστάσεων. Η περιοχή έμοιαζε μ’ ένα μικρό χωριό. Μεταξύ των εγκαταστάσεων ήταν:

1) Οίκημα γραφείου και διευθύνσεως, δωμάτια έξι.
2) Δυο μεγάλα οικήματα με ξύλινα κρεβάτια δια τη στέγαση και διαμονή 250 εργατών.
3) Οίκημα αρτοποιείου μετά κλιβάνου, αποθηκών αλεύρων, καυσίμου ύλης και διαμονής αρτοποιών.
4) Οίκημα μαγειρείου και εστιατορίου εργατών.
5) Οίκημα σιδηρουργείου.
6) Οίκημα μηχανοστασίου, μηχανών αεροσυμπιεστών μετά παρακειμένου δωματίου προσμονής του Μηχανικού αυτών.
7) Οίκημα μεγάλης αποθήκης εργαλείων και υλικών
8) Οίκημα σταύλου προς στέγαση των ζώων της επιχείρησης.
9) Δύο υπόστεγα διαλογής μεταλλεύματος.


Το εργοστάσιο στην κατοχή

Το εργοστάσιο μετά από διαταγή των Γερμανικών Αρχών κατοχής άρχισε τη λειτουργία από τον Ιούνιο του 1941. Το μετάλλευμα μεταφερόταν στη Γερμανία και χρησιμοποιούνταν ως πρώτη ύλη για τη λειτουργία των πολεμικών εργοστασίων (κατασκευή τεθωρακισμένων, αεροπλάνων).

Το μέλλον
Τα μεταλλεία χρωμίου της περιοχής Βοϊδόλακκος μεταπολεμικά λειτούργησαν ως το έτος 1960. Η γενικότερη εκμετάλλευση στο συγκρότημα του Μπούρινου στα νεότερα χρόνια δόθηκε στην εταιρεία ΕΛ.ΣΙ (Ελληνικά σιδηροκράματα) μέχρι το 1991. Το βουνό Μπούρινος (Πύρινος) εκτός από το χρωμίτη κρύβει στα σπλάχνα του πλήθος μεταλλευμάτων και κυρίως ευγενών μετάλλων. Είναι ένα βουνό παγκοσμίου ενδιαφέροντος και πιστεύουμε στο μέλλον να δώσει ζωή στον τόπο όπως και στο παρελθόν.

(12η ΕΚΔΗΛΩΣΗ) ΠΑΝΗΓΥΡΙ ΑΓΙΟΥ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ

Στή φωταγραφία Στέργιος Χαντές, πρόεδρος του τοπικού συμβουλίου, Αικατερίνη Πέτρου, Βάια Ντάγκα - Μπιρμπίλη αντινομάρχες Γρεβενών, παπα Βασίλης Λαζαρίδης, Βασίλης Αποστόλου πρόεδρος εκπολιτιστικού συλλόγου Εξάρχου, Μαίρη Παπαγεωργίου ειδική γραμματέας του υπουργείου Οικονομικών, ανταγωνιστικότητας, ναυτιλίας Μακεδονίας Θράκης, Δημήτριος Αγνάντος δήμαρχος Βεντζίου, η πρεσβυτέρα.



ΠΑΝΗΓΥΡΙ ΣΤΟΝ ΕΞΑΡΧΟ ΓΡΕΒΕΝΩΝ

Ο Επιμορφωτικός, Εξωραϊστικός, Εκπολιτιστικός σύλλογος Εξάρχου Γρεβενών “Ο ΜΠΟΥΡΙΝΟΣ” σε συνεργασία με την εκκλησιαστική επιτροπή, το δήμο Βεντζίου και τη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Γρεβενών διοργάνωσε την Κυριακή 2 Μαΐου 2010 εκδήλωση στο εξωκλήσι του ιερού ναού Αγίου Αθανασίου Εξάρχου (έτος ανέγερσης 1840) τις παρακάτω εκδηλώσεις.
Πανηγυρική θεία λειτουργία για τον εορτασμό της ανακομιδής των λειψάνων του αγίου Αθανασίου. Ο Βασίλης Αποστόλου πρόεδρος του συλλόγου πραγματοποίησε ομιλία για το ιστορικό της ανέγερσης, την αγιογράφηση, για το πανηγύρι, την εθνική προσφορά, για την προσφορά του συλλόγου, του δήμου. Η ομιλία δημοσιεύεται στην ιστοσελίδα: http://basileiosapostolou.blogspot.com
Με το πέρας της ομιλίας διανεμήθηκε κρέας με κριθαράκι, κρασί , στους πανηγυριώτες. Το πρόβατο ήταν προσφορά του κτηνοτρόφου Νικου Μαχτσίρα, το ψωμί του Γιάννη Χατζηπαρασίδη. Για το καλομαγειρεμένο φαγητό βοήθησαν οι γυναίκες του χωριού και ιδιαίτερα το εστιατόριο (catering) ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ του Λίτσιου Παναγιώτη Ιπποκράτους 14 Κοζάνη (αφιλοκερδώς) και ο ειδικός σε θέματα εστίασης Γιώργος Γκουτζιαμάνης.
Οι προσκυνητές είχαν τη δυνατότητα να ενημερωθούν για τις δραστηριότητες του συλλόγου, την αγιογράφηση του ναού μέσα από ειδικούς πίνακες οι οποίοι ήταν αναρτημένοι στο χώρο της εκδήλωσης.
Την εκδήλωση τίμησαν με την παρουσία του οι αντινομάρχες Γρεβενών κ.κ Κατερίνα Πέτρου, Βάια Ντάγκα Μπιρμπίλη, ο δήμαρχος Βεντζίου κ. Δημήτριος Αγνάντος, η ειδική γραμματέας του υπουργείου οικονομικών, ανταγωνιστικότητας και ναυτιλίας Μακεδονίας Θράκης κ. Μαίρη Παπαγεωργίου. Επίσης παραβρέθηκαν ο πρώην πρόεδρος του συλλόγου Γρεβενιωτών Κοζάνης Λαγιώτης Δημήτριος και η νυν αντιπρόεδρος κ. Κατερίνα Καραγιάννη. Ο βουλευτής Γρεβενών κ.Αθανάσιος Χαντάβας μας έστειλε για την εκδήλωση συγχαρητήριο μήνυμα.




ΟΜΙΛΙΑ ΠΟΥ ΕΚΦΩΝΗΘΗΚΕ ΣΤΙς 2 ΜΑΪΟΥ 2010 ΣΤΟΝ ΙΕΡΟ ΝΑΟ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΕΞΑΡΧΟΥ ΓΡΕΒΕΝΩΝ

Ιστορικό Ανέγερσης

Σήμερα προσκυνητές, ήλθαμε εδώ στους πρόποδες του Μπούρινου να συνεορτάσουμε τη μνήμη του θαυματουργού και πολιούχου του χωριού μας Μέγα Αθανάσιο. Η εκκλησία χτισμένη στους πρόποδες του Μπούρινου, βόρεια του χωριού απέχει από τον οικισμό 1500 μέτρα.
Το μικρό, μοναδικό παραθύρι δίνει ελάχιστο φως στο εσωτερικό του ναού. Έτσι τα πάντα αναμμένα καντήλια δίδουν μια ιδιαίτερη υποβλητικότητα στον προσκυνητή. ΄Ολοι μας μεγαλώσαμε με τη χάρη του. Στις δύσκολες στιγμές της ζωής μας πάντα ζητούσαμε τη βοήθειά του.
Σύμφωνα με την παράδοση η εκκλησία χτιζόταν στο Αρμυρονέρι, κοντά στο γαιόφραγμα, εκεί που είναι εμφανή τα ίχνη παλιού οικισμού. Το βράδυ όμως η εικόνα του Αγίου Αθανασίου ερχόταν σε αυτό το μέρος που είμαστε σήμερα. Δε γνωρίζουμε πότε υπήρξε για πρώτη φορά εκκλησία του Αγίου Αθανασίου σε τούτο το μέρος. Το μόνο σίγουρο είναι ότι ο παρών ναός ανηγέρθη το έτος 1840. Είναι βέβαιο ότι χτίσθηκε πάνω σε παλαιό ναό καθ΄ ότι το οικόπεδο που κτίσθηκε στην πλατεία το δημοτικό σχολείο και σήμερα κοινοτικό γραφείο, αίθουσα πολλαπλών χρήσεων, ήταν περιουσία του Αγίου Αθανασίου ως και ή άλλη εκκλησιαστική περιουσία και όχι του Αγίου Νικολάου που ανηγέρθη το 1830. Επομένως προηγήθηκε της κτίσης των άλλων δύο εκκλησιών. Πιθανόν να εξυπηρετούσε τις λατρευτικές ανάγκες των ανθρώπων που χρησιμοποιούσαν τον αερόμυλο του Μπούρινου. Ανατολικότερα στην περιοχή Μπαλαμπζάνη υπήρχε και μοναστήρι. Σήμερα φαίνονται τα ερείπια του περιβόλου 70 μέτρων περίπου.
H χαμηλή ξύλινη πόρτα προστάτευε τηνν εκκλησία από τη βεβήλωση. Δεν μπορούσαν να περάσουν τ’ άλογα στο εσωτερικό του ναού από Τούρκους ή από ασεβείς.

Αγιογράφηση

Οι πρόγονοί μας με σεβασμό έστησαν τούτο το ξωκλήσι. Το αγιογράφησαν όπως έπρεπε. Στις τοιχογραφίες του κυρίως ναού, όλες σε μουσαμά, διακρίνουμε πλήθος μορφών αγίων όπως του οσίου Νικάνορα, Στυλιανού, Αλεξίου, του Παντελεήμονα, του Κοσμά, του Δαμιανού, του Μ. Βασιλείου, του Ιωάννη Χρυσοστόμου, του Γρηγορίου του Θεολόγου, του αγίου Ελευθερίου, του αγίου Σπυρίδωνος, του αγίου Ευθυμίου, του Άρχοντα Μιχαήλ, του Αγίου Παντελεήμονα του αγίου Θεοδώρου του Τύρωνα, του αγίου Τρύφωνα, της οσίας Μαρίας, του αγίου Πέτρου και Παύλου του μεγαλομάρτυρα., του αγίου Γεωργίου του Τροπαιοφόρου

Στο τέμπλο υπάρχουν οι εικόνες του Ιησού Χριστού του Σωτήρα του Κόσμου, των αποστόλων Λουκά, Πέτρου, Φίλιππο, του ευαγγελιστή Μάρκου, Παύλο, Ματθαίο, Ιάκωβο, Βαρθολομαίο, Ανδρέα, ο άγιος Λουκάς ο ευαγγελιστής, ο άγιος Ματθαίος ο ευαγγελιστής, ο άγιος Πέτρος, ο άγιος Ιωάννης ο θεολόγος, , ο απόστολος Σίμον, ο απόστολος Βαρθολομαίος, ο απόστολος Θωμάς, ο άγιος Αθανάσιος πατριάρχης Αλεξανδρείας. Φορητή εικόνα επί ξύλου ΜΡ ΘΕΟΤΟΚΟΣ ΤΟΥ ΈΤΟΥΣ 1873 ΔΙΑ ΧΕΙΡΌΣ Σαμαριναίου. Επί του τέμπλου υπάρχει ακόμη η εικόνα του Ιωάννη του Προδρόμου.
Η εικόνα Ο ΑΓΙΟΣ Ο ΝΙΚΟΛΑΟΣ Ο ΜΥΡΩΝ 1874 Ιουνίου 26 επιτροπεύων ο κύριος Χρίστος και Γεώργιος αιωνία η μνήμη.

Ωραία Πύλη

Στο βημόθυρο αγιογραφείται ο ΜΕΓΑΣ ΑΡΧΙΕΡΕΥΣ. Ο προφήτης Σολομών, ο προφήτης Δαβίδ και οι άγγελοι της Θεοτόκου. Δεξιά της Ωραίας Πύλης η εικόνα Ο ΣΩΤΗΡ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ δια συνδρομής εντιμοτάτου δούλου του θεού Κόστα Ταφόπουλου 1821 εν μηνί Οκτωβρίου 8


Ιερό Βήμα

Το ιερό βήμα είναι όλο αγιογραφημένο. Αγιογραφήθηκε επί αρχιερατεύοντος Κυρίλλου Μητροπολίτη Γρεβενών (1874-1888). Υπάρχουν τοιχογραφίες του Αγίου Αθανασίου, του Αγίου Νικολάου του θαυματουργού, του Στέφανου του πρωτομάρτυρα, του άγιου Ευθύμιου, των τριών Ιεραρχών, του αγίου Σπυρίδωνα του θαυματουργού, του αγίου Ευθύμιου επίσκοπου Σάρδεων, του άγιου Ιγνάτιου του θεοφόρου, του αγίου Αθανασίου Αλεξανδρείας, του αγίου Ελευθερίου, του αγίου Μόδεστου.


Πανηγύρι

Είναι πολιούχος του χωριού. Γιορτάζει στις 18 Ιανουαρίου ημέρα της κοίμησής του και 2 Μαΐου ανακομιδή των λειψάνων.
Οι δυο τους ως Πατριάρχες Αλεξανδρείας, υπέρμαχοι της ορθοδοξίας, καταπολέμησαν τις αιρέσεις. Ο Μ. Αθανάσιος (298-373 μ.Χ) τον Αρειανισμό κι ο Κύριλλος το Νεστοριανισμό.
Το πανηγύρι παλιότερα γιορταζόταν με ιδιαίτερη λαμπρότητα. Από την παραμονή όλα τα σπίτια γέμιζαν με επισκέπτες, συγγενείς. Ερχόταν πανηγυριώτες από Βάρη, Πυλωρή, Σαρακίνα, Παλαιοχώρι, Κνίδη, Ταξιάρχη, Σιάτιστα, Παλιόκαστρο, Δαφνερό. Ερχόταν με τ’ άλογά τους. Τα στόλιζαν με κόκκινες φλοκάτες. Οι παλιότεροι θυμούνται τους Παλιοκαστρίτες που αψηφώντας τα χιόνια του Γενάρη ερχόταν από το Καραούλι φορώντας μπότες για προστασία τους. Οι σπιτονοικοκυρές ετοίμαζαν τα φαγητά. Τηγανιά το Γενάρη, αρνάκι το Μάη.
Ωστόσο πιστοί δε συρρέουν μόνο τις δύο αυτές μέρες για να προσκυνήσουν αλλά καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους. Έρχονται για να προσκυνήσουν τη θαυματουργή εικόνα. Εκείνο όπως που έκανε γνωστό το ξωκλήσι μας ήταν το θαυματουργό αγιονέρι για να θεραπευτούν, να απαλύνουν τον τόπο τους, το οποίο είχε την πηγή του στο ιερό βήμα. Όλοι οι άρρωστοι, Χριστιανοί και Μουσουλμάνοι το είχαν ως γιατρικό. Η πίστη τους ήταν βαθιά, προσδοκούσαν την ίαση κι έτσι γινότανε. Να πάρουν αγιονέρι που αναβλύζει από το ιερό Βήμα. Δυστυχώς το αγιονέρι χάθηκε με το σεισμό της 13ης Μαΐου 1995. Σήμερα το νερό αποκαταστάθηκε με βρύση που υπάρχει στον αύλειο χώρο του ναού.
Πέρα απ’ αυτό η τοποθεσία αποτελεί πόλο έλξης κατά την περίοδο του καλοκαιριού. Τα κρύα νερά, η αυτοφυής πρασινάδα, οι σκιερές βελανιδιές προδιαθέτουν τον κατασκηνωτή. Ανοίγουν την όρεξη για ένα πλούσιο φαγοπότι.
Τα νερά του Αγίου Αθανασίου κράτησαν ζωντανό το χωριό μας. Οι πρόγονοί μας καλλιέργησαν ποτιστικές καλλιέργειες, διατήρησαν πολυάριθμη κτηνοτροφία. Στο παρελθόν ήταν ευλογία να παντρευτεί κάποιος Εξαρχιώτη, Εξαρχιώτισσα και να εγκατασταθεί σε τούτο τον ευλογημένο τόπο.

θαύμα

Από θαύμα γλίτωσε ο Τάσος Σκορδάρης από τη Σιάτιστα την εκτέλεση κατά τα πέτρινα χρόνια της κατοχής. Ενώ είχε σκάψει τον τάφο του, στον περίβολο της εκκλησίας, οι εκτελεστές αντάρτες ήταν έτοιμοι να τον εκτελέσουν μία ομίχλη σκέπασε τον τόπο. Ο άγιος Αθανάσιος έκανε το θαύμα του. Ο ιερός τόπος απέτρεψε την εκτέλεση, οι πυροβολισμοί άστοχοι. Για τη διάσωσή του χάρισε στην εκκλησία την εικόνα του Αγίου Αθανασίου. Πάνω της έγραψε τούτα τα λόγια «Προς το ερημοκλήσιον του Αγίου Αθανασίου χωρίου Έξαρχος Γρεβενών του ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ ΣΚΟΡΔΑΡΗ (ΥΠΟΛΟΧΑΓΟΥ) εις την χάριν του αγίου επί τη διασώσει της ζωής του υπ’αυτού».
Αξιοσημείωτο είναι ότι οι χωριανοί μας σεβάστηκαν τον περιβάλλοντα χώρο, αν και χωριό καθαρά κτηνοτροφικό, προστάτεψαν τις αυτοφυείς βελανιδιές οι οποίες σήμερα αριθμούν πάνω από χίλια χρόνια.


Εθνική προσφορά

Το ξωκλήσι έχει την ιδιαιτερότητα να μην είναι ορατό από τον Έξαρχο. Στις δύσκολες στιγμές του Ελληνισμού χρησιμοποιήθηκε ως καταφύγιο, ως τόπος συσκέψεων.
Την περίοδο του Μακεδονικού Αγώνα (1904-1908) χρησιμοποιήθηκε ως κρυψώνας οπλισμού. Όταν τα πράγματα δυσκόλευαν στα δύσκολα χρόνια της κατοχής, του εμφυλίου, οι χωριανοί μας τον περιβάλλοντα χώρο του ναού χρησιμοποιούσαν για κρυψώνα, κατοικία.

Βιογραφία Αγίου Αθανασίου
Αλήθεια ποιος ήταν ο Μέγας Αθανάσιος για τον οποίο το χωριό μας πανηγυρίζει διπλά στις 18 Ιανουαρίου και 2 Μαΐου.
Γεννήθηκε στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου το 298 μ.Χ. Το 328 εκλέγεται επίσκοπος Αλεξανδρείας. Κοιμήθηκε στις 18 Ιανουαρίου 373 σε ηλικία 75 περίπου χρόνων. Σήμερα γιορτάζουμε την ανακομιδή των λειψάνων του Αγίου Αθανασίου. Το σημερινό δεύτερο πανηγύρι οι χωριανοί μας ήθελαν να το καταργήσουν. Λόγω των θανατηφόρων επιδημιών στο ζωικό κεφάλαιο το επανέφεραν κι έτσι ο Έξαρχος πανηγύριζε διπλά στις 18 και 2 Μαΐου. Ποίμανε 46 χρόνια την Εκκλησία της Αλεξανδρείας, από τα οποία τα 18 χρόνια τα πέρασε στην εξορία (17 χρόνια, 6 μήνες και 20 ημέρες). Εξορίστηκε πέντε φορές. Έζησε σε μια εποχή που υπήρχαν πολλές αιρέσεις. Έγινε μισητός στους κρατούντες γιατί με τη διδασκαλία του, το συγγραφικό έργο, τα επιχειρήματα, εδραίωσε την εκκλησία, την ορθοδοξία. Ο μικρόσωμος άγιος αναδείχθηκε σε γιγαντιαία μορφή της Εκκλησίας και της Θεολογίας.

Προσφορά του συλλόγου-δήμου

Ο Επιμορφωτικός Εξωραϊστικός Εκπολιτιστικός σύλλογος Εξάρχου «Ο ΜΠΟΥΡΙΝΟΣ» σε συνεργασία με την εκκλησιαστική Επιτροπή, το Δήμο Βεντζίου και τον οργανισμό Πολιτιστικής Ανάπτυξης της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Γρεβενών, θέλοντας να δώσει τη βαρύτητα που αρμόζει στο θαυματουργό Άγιο Αθανάσιο συμμετέχει ενεργά στη σημερινή πανήγυρη. Σήμερα για πρώτη φορά προσφέρουμε σε όλους τους προσκυνητές μερίδα φαγητού στη μνήμη του θαυματουργού μας Αγίου.
Ο Δήμος Βεντζίου με την παρέμβασή του να αναπλάσει το χώρο,να ασφαλτοστρώσει το δρόμο από Έξαρχο μέχρι το χώρο της ανάπλασης, τίμησε με το δικό του τρόπο τον Άγιό μας. Μένουν να γίνουν πολλά. η περίφραξη του χώρου της ανάπλασης, η δεντροφύτευση. Η περιποίηση και προστασία των αυτοφυών μικρών βελανιδιών πρέπει να είναι φροντίδα ολονών μας. Να μην τα περιμένουμε μόνο από τους οργανωμένους φορείς. Ο καθένας πρέπει να το κάνει προσωπική του υπόθεση. Με αυτές τις σκέψεις σας καλώ όλους να συμφάμε στον αύλειο χώρο της εκκλησίας.

(11η ΕΚΔΗΛΩΣΗ) 2η ΓΙΟΡΤΗ ΤΣΙΓΑΡΙΔΑΣ ΚΑΙ ΣΟΥΓΛΙΜΑΔΑΣ

2Η ΓΙΟΡΤΗ ΤΣΙΓΑΡΙΔΑΣ ΚΑΙ ΣΟΥΓΛΙΜΑΔΑΣ ΣΤΟΝ ΕΞΑΡΧΟ ΓΓΡΕΒΕΝΩΝ(11Η ΕΚΔΗΛΩΣΗ)Ε.Ε.Ε ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΕΞΑΡΧΟΥ




Πραγματοποιήθηκε την Κυριακή 27 Δεκεμβρίου 2009 εκδήλωση του Επιμορφωτικού Εξωραϊστικού Εκπολιτιστικού Συλλόγου Εξάρχου “Ο ΜΠΟΥΡΙΝΟΣ” η δεύτερη γιορτή τσιγαρίδας και σουγλιμάδας. Η ηλιόλουστη ζεστή μέρα, οι άφθονες ποιοτικές τσιγαρίδες, τα νοστιμότατα λουκάνικα προσφορά του κρεοπωλείου Ιωάννη Σκουτέλα στο 2ο χιλιόμετρο Κοζάνης-Κρόκου (τηλ. 2461064127), η παραδοσιακή σουγλιμάδα η ορχήστρα του Στέργιου Τζάτσου συντέλεσαν στο να πραγματοποιηθεί μία επιτυχή εκδήλωση. Ο αριθμός των επισκεπτών ξεπέρασε κάθε προηγούμενο. Υπολογίζεται ότι από τις 10 το πρωί που ξεκίνησε η εκδήλωση μέχρι την 4η απογευματινή προσήλθαν πάνω από εξακόσιοι επισκέπτες λάτρεις της παράδοσης.
Κατά τη διάρκεια της γιορτής τραγουδήσαμε τα παραδοσιακά βεντζιώτικα εγκωμιαστικά τραγούδια που λέγαμε την παραμονή των Χριστουγέννων (κόλιαντα) και την παραμονή της πρωτοχρονιάς “σούρβα”.
Χαιρετισμό στην εκδήλωση απηύθυνε ο βουλευτής του νομού Γρεβενών κ. Αθανάσιος Χαντάβας, ο αντινομάρχης κ. Δημήτριος Παλέγκας και ο Δήμαρχος Βεντζίου κ. Δημήτριος Αγνάντος
Ένας από τους στόχους της εκδήλωσης ήταν και η διάδοση και χρήση της ελληνικής πατροπαράδοτης λέξης "σουγλιμάδα" σε αντικατάσταση της ξενικής, ανατολίτικης λέξης "κεμπάπ".
Ορισμός σουγλιμάδας: Κομμάτια κρέατος (χοιρινό, ζυγούρι, πρόβατο, αρνί) περασμένα σε μεγάλη σούβλα (σούγλα), σιδερένια ή ξύλινη τα οποία ψήνονται στα κάρβουνα με περιστροφή της σούβλας.
Εμείς ζητάμε και οι χώροι εστιάσεως που παρασκευάζουν το προαναφερόμενο έδεσμα να το γράφουν στα έντυπα, στον τιμοκατάλογο αρχικά και με τη λέξη σουγλιμάδα. Θα είναι μια προσφορά στην πλούσια παράδοσή μας, στη διάσωση μιας ελληνικής λέξης.
Το Διοικητικό συμβούλιο του συλλόγου ευχαριστεί όλους τους παραβρεθέντες και ιδιαίτερα τους παρακάτω που συνέβαλαν για την άψογη λειτουργία της εκδήλωσης. Το κρεοπωλείο Ιωάννης Σκουτέλα, στο 2ο χιλ. Κοζάνης-Κρόκου για τη δωρεάν διάθεση 100 κιλών τσιγαρίδας και 30 κιλά λουκάνικα. Τον Αθανάσιο και Θεοδώρα Δεληζήση για διάθεση 50 κιλών τσιγαρίδας και ενεργή συμμετοχή για την παρασκευή της. Το Νέστορα Τριανταφύλλου για τη διάθεση καυσίμου ύλης (κέδρα). Τους ψήστες Αριστοτέλη Δαλαμήσκο, Νικόλαο Γκουτζιαμάνη, Νικόλαο Ε.Νιούκα και Μανόλη Μητράγκα. Τη Βούλα Τζεφερεμιναίου και Βασιλκή Τριανταφύλλου για την εξυπηρέτηση των επισκεπτών.

(10η ΕΚΔΗΛΩΣΗ) ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΥ ΜΠΟΥΡΙΝΟΣ ΣΤΗΝ ΚΟΖΑΝΗ

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΥ "ΜΠΟΥΡΙΝΟΣ" ΣΤΗΝ ΚΟΖΑΝΗ (10Η ΕΚΔΗΛΩΣΗ)

α) Πραγματοποιήθηκε την Παρασκευή 30 Οκτωβρίου στην ανακαινισμένη αίθουσα “ΚΟΒΕΝΤΑΡΕΙΟ” η παρουσίαση των βιβλίων “ΔΥΤΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ 1912-1915” και “ΔΥΤΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ 1916-1917” του δασκάλου του Αου Δημοτικού σχολείου Κοζάνης Βασίλη Αποστόλου.
Περιεχόμενο των βιβλίων: Στα βιβλία καταχωρούνται 450 έγγραφα, τα οποία για πρώτη φορά βγαίνουν στη δημοσιότητα και φωτίζουν άγνωστες πτυχές της τοπικής ιστορίας του Νομού Κοζάνης και της ευρύτερης περιοχής της Δυτικής Μακεδονίας. Μερικά από τα θέματα: Βιαιοπραγίες μουσουλμάνων προς Βλατσιώτες. Επιλογή αγροφυλάκων. Τρόπος φωτισμού και καθαριότητας της Κοζάνης. Φορολογικό καθεστώς. Εκθέσεις υποδιοικητών, οικονομική κατάσταση δήμων. Εκλογικά τμήματα της περιφέρειας Κοζάνης, Σερβίων, Ανασελίτσας, Καϊλαρίων, Γρεβενών. Αυθαιρεσίες Γάλλων. Δημαρχιακά Κοζάνης-Βελβενδού. Επιτάξεις αγαθών. Κληροδοτήματα. Τα σχολεία μέσα από τις εκθέσεις των επιθεωρητών.

β) Παρουσιάσθηκε και το περιοδικό του Εκπολιτιστικού συλλόγου Εξάρχου Γρεβενών για την περιφέρεια Βεντζίων και την ευρύτερη περιοχή.

γ) Παραβρεθέντες: Παραβρέθηκαν και τίμησαν την εκδήλωση ο αιδεσιμότατος Ροδίτη παπα-Ηλίας, ο πρώην δήμαρχος Κοζάνης και βουλευτής του ΠΑΣΟΚ Πάρης Κουκουλόπουλος, η πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου Κοζάνης κ. Τάσα Σιώμου, ο πρόεδρος και αντιπρόεδρος του συλλόγου Εκπαιδευτικών Α/θμιας Εκπαίδευσης κ Χρήστος Κυριακόπουλος και Γ. Χαλβατζής, ο υποδιευθυντής των ΠΕΚ Κοζάνης Λάζαρος Χατζηλαζαρίδης, ο σχολικός σύμβουλος Κώστας Ζουρουφίδης ε.τ., ο προϊστάμενος του 3ου γραφείου Σιάτιστας κ. Νίκος Φροντιστής, οι διευθυντές των σχολείων 11ου κ. Χαράλαμπος Τοτικίδης, του 5ου δημ. Σχολείου κ. Ηλίας Γάγαλης, του 10ου κ. Θεόδωρος Καραμήτσος, του δ.σ Καρυδίτσας Δημήτριος Μαδίκας, της Λευκόβρυσης κ. Σπύρος Αποστολίδης, ο υποδιευθυντής του 9 ου Δ.Σ κ. Αθανάσιος Παπαγρηγορίου, ο γραμματέας του συνδέσμου γραμμάτων και τεχνών Κοζάνης κ Ευάγγελος Σιαμπανόπουλος, ο πρόεδρος του πολιτιστικού συλλόγου Μαυροδεντρίου κ. Περτσινίδης, ο πρόεδρος του συλλόγου Μικροβαλτινών κ, Μαστρογιαννόπουλος, ο πρόεδρος του συλλόγου Μεταξιωτών κ, Παναγιώτης Μπασιάς, ο πρόεδρος των πολυτέκνων κ. Κυριάκος Ιωαννίδης, ο πρόεδρος του συλλόγου Τσιαρτσιαμπά κ. Ναπολέων Κοντός, ο χοροδιδάσκαλος του συλλόγου Γρεβενιωτών κ. Δημήτριος Μπουκάλης και τα μέλη του Δ.Σ Τζημούρτας Νικόλαος και Φαρμάκης Γεώργιος.
Από τον Έξαρχο παραβρέθηκαν ο Δημήτριος Ν. Γκουτζιαμάνης με τη σύζυγό του Αναστασία, ο Νικόλαος Ι. Γκουτζιαμάνης, ο Μάρκος Χ.Τριανταφύλλου με την κόρη του Μαρία, ο Δημήτριος Αποστόλου, ο Βασίλειος Βαρβέρης, η Βασιλική Παναγιωτίδου η Τάνια και η Άννα Αποστόλου. Από τον οικισμό Βάρης οι Αθανάσιος Ταγάρας, Χρίστος Ταγάρας, Παναγιώτης Ταγάρας, Θεοδώρα Ταγάρα σύζυγος Δημοσθένη, Ευθύμιος Α.Παπαγιάννης, Βούλα σύζυγος Ανδρέα Πλιάτσιου.

δ) Ευχαριστίες: Θέλω να ευχαριστήσω: τους παραβρεθέντες στην εκδήλωση, το δήμο Κοζάνης για την παραχώρηση του Κοβεντάρειου, το σύλλογο εκπαιδευτικών Α/θμιας Εκπαίδευσης για την ηθική στήριξη της εκδήλωσης, το Δ.Σ του Εκπολιτιστικού και αθλητικού συλλόγου Μηλέας Κοζάνης για τη στήριξη της έκδοσης Δ.Μακεδονία 1912-1915, τους παρουσιαστές των βιβλίων και τη συντονίστρια της εκδήλωσης, τους τρεις τηλεοπτικούς σταθμούς της πόλης και τον ημερήσιο και εβδομαδιαίο τύπο για την κάλυψη της εκδήλωσης.

(9η ΕΚΔΗΛΩΣΗ) ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΥ "ΜΠΟΥΡΙΝΟΣ" ΣΤΑ ΓΡΕΒΕΝΑ

(9η ΕΚΔΗΛΩΣΗ) ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΥ "ΜΠΟΥΡΙΝΟΣ" ΣΤΑ ΓΡΕΒΕΝΑ




Στις 13 Οκτωβρίου 2009 ημέρα απελευθέρωσης των Γρεβενών πραγματοποιήθηκε εκδήλωση παρουσίασης δύο βιβλίων του γράφοντος και του περιοδικού του πολιτιστικού συλλόγου Εξάρχου, στο Αναγνωστήριο της Δημόσιας Βιβλιοθήκης Γρεβενών. Ήταν μία διοργάνωση της Νομαρχιακής Αυτοδιοικήσεως Γρεβενών, του Δήμου Βεντζίου και της Δημόσιας βιβλιοθήκης Γρεβενών.
Ομιλητές ήταν οι: Σίμος Ζαγκανίκας διευθυντής της Δημόσιας βιβλιοθήκης, Ευάγγελος Ντάγκας σχολικός σύμβουλος ε.τ , Απόστολος Παπαδημητρίου μηχανικός συγγραφέας και ο γράφων.
Παραβρεθέντες: Στην εκδήλωση παραβρέθηκαν ο αντινομάρχης Γρεβενών κ. Δημήτριος Παλέγκας, ο δήμαρχος Βεντζίου κ. Δημήτριος Αγνάντος, ο πολιτευτής Τιμολέων Κοψαχείλης, ο πρόεδρος του δημοτικού συμβουλίου του Δήμου Βεντζίου κ. Δημήτριος Γκάνης, η δημοτική σύμβουλος Κούλα Σταυροπούλου, ο σχολικός σύμβουλος ε.τ. και συγγραφέας Βασίλειος Αναστασιάδης, ο χοροδιδάσκαλος του συλλόγου Γρεβενιωτών Κοζάνης κ. Μπουκάλης Δημήτριος, ο γραμματέας του πολιτιστικού συλλόγου Εξάρχου Δημήτριος Αποστόλου ακόμη και πολλοί Γρεβενιώτες τους οποίους και ευχαριστώ.


Μήνυμα βουλευτή: Ο βουλευτής του Νομού Γρεβενών κ. Χαντάβας Αθανάσιος μέσω του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου μου έστειλε το παρακάτω μήνυμα και τον οποίο ευχαριστώ. «Η σημερινή βραδιά αναδεικνύει τον πολιτισμό στο Νομό μας και φέρνει στο προσκήνιο την επιβράβευση της συλλογικής, αλλά και της προσωπικής προσπάθειας. Δυστυχώς, δεν μου δίνεται η ευκαιρία να παρίσταμαι, λόγω της ψηφοφορίας στη Βουλή για την εκλογή προεδρείου της Κοινοβουλευτικής Ομάδας. Είναι μια βραδιά που ανήκει στον Εκπολιτιστικό Σύλλογο Εξάρχου Γρεβενών ¨Ο ΜΠΟΥΡΙΝΟΣ¨, αλλά και προσωπικά στον Βασίλη Αποστόλου, ο οποίος είναι άξιος συγχαρητηρίων για την αξιέπαινη προσπάθεια που κάνει για την ανάδειξη των σημαντικών ιστορικών γεγονότων του τόπου μας. Τέτοιες ενέργειες πρέπει να έχουν την αμέριστη συμπαράσταση των φορέων του Νομού μας και εγώ προσωπικά δεσμεύομαι να είμαι δίπλα σε όλους τους Συλλόγους και Φορείς που παράγουν πολιτισμό στο Νομό Γρεβενών.
Θανάσης Χαντάβας Βουλευτής Νομού Γρεβενών

(8η ΕΚΔΗΛΩΣΗ) ΤΟ ΑΡΝΙ ΤΗΣ ΛΑΧΕΙΟΦΟΡΟΥ ΑΓΟΡΑΣ ΕΚΔΗΛΩΣΗ 8Η Ε.Ε.Ε ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΕΞΑΡΧΟΥ " Ο ΜΠΟΥΡΙΝΟΣ" (5-9-2009)

ΣΥΝΕΣΤΙΑΣΗ ΣΤΟΝ ΕΞΑΡΧΟ ΓΡΕΒΕΝΩΝ-ΤΟ ΑΡΝΙ ΤΗΣ ΛΑΧΕΙΟΦΟΡΟΥ ΑΓΟΡΑΣ


Γιορτή πίτας: Στις 18 Αυγούστου, ημέρα Τρίτη, ο πολιτιστικός μας σύλλογος πραγματοποίησε την κεντρική του εκδήλωση «ΓΙΟΡΤΗ ΠΙΤΑΣ»-Μουσική εκδήλωση με την έντεχνη χορωδία παραδοσιακού και λαϊκού τραγουδιού του Δήμου Αιανής. Σαράντα (αρ.40) γυναίκες του χωριού και της περιφέρειας Βεντζίων παρασκεύασαν και παρουσίασαν σαράντα οκτώ (αρ. 48) πίτες αναβιώνοντας τη γευστική παράδοση της περιοχής.
Η λαχειοφόρος αγορά: Ο σύλλογός μας θέλοντας να κρατήσει το παραδοσιακό κλίμα της εκδήλωσης προέβη στην κλήρωση ενός αρνιού το οποίο ήταν ευγενική προσφορά του κτηνοτρόφου Βασίλη Κοκόγια από Δαφνερό. Πάντοτε στον Έξαρχο και στην ευρύτερη περιοχή την Πρωτοχρονιά παρασκεύαζαν πίτα η οποία συνοδεύονταν με σουγλιμάδα (σουγλιμάδα=κομμάτια κρέατος περασμένα σε μεγάλη σιδερένια σούβλα που ψηνόταν στα κάρβουνα). Σκεφθείτε στη γιορτή της πίτας να κληρώναμε ηλεκτρικές συσκευές πόσο ανεπίκαιρο και άχαρο θα ήταν.
Το αρνί το πέτυχε η συμπατριώτισσά μας κ. Ελένη Καραΐσκου-Τσιγάρα. Η αντίδρασή της ήταν άμεση. «Το αρνί θα ψηθεί στον Έξαρχο. Θα προσφερθεί στους κατοίκους». Έτσι κι έγινε.
Η γιορτή: Το Σάββατο 5 Σεπτεμβρίου μια ολόζεστη μέρα που θα τη ζήλευε κι ο καυτός Ιούλης στήθηκε το γιορτινό τραπέζι στο μεσοχώρι του χωριού. Μας δόθηκε η ευκαιρία να συζητήσουμε, να διασκεδάσουμε, να χορέψουμε. Παράλληλα προβλήθηκαν με βιντεοπροβολέα φωτογραφίες από τις προηγούμενες επτά εκδηλώσεις του συλλόγου μας. Εντυπωσίασε η προβολή των 500 (αρ. πεντακόσια) φωτογραφιών από τη ζωή του χωριού του περασμένου αιώνα.

(7Η ΕΚΔΗΛΩΣΗ) ΓΙΟΡΤΗ ΠΙΤΑΣ ΣΤΟΝ ΕΞΑΡΧΟ (18-8-2009)

ΓΙΟΡΤΗ ΠΙΤΑΣ ΣΤΟΝ ΕΞΑΡΧΟ (7Η ΕΚΔΗΛΩΣΗ)Ε.Ε.Ε Σύλλογος Εξάρχου "O ΜΠΟΥΡΙΝΟΣ"


Η κορυφαία εκδήλωση του συλλόγου έγινε την Τρίτη στις 18 Αυγούστου. Προβλήθηκαν φωτογραφίες από την παλιά και σύγχρονη ζωή του χωριού.
Παρουσιάσθηκε το πρώτο τεύχος του ετήσιου περιοδικού του συλλόγου για την περιφέρεια Βεντζίων-Γρεβενών-Κοζάνης. Ο βουλευτής Γρεβενών Χρήστος Φώλιας με ΦΑΞ τονίζει: «Το περιοδικό του Συλλόγου σας αποτελεί απόδειξη της ιδιαίτερα θετικής συνεισφοράς των προσπαθειών ενεργοποιημένων και ευαισθητοποιημένων πολιτών που αγαπούν τον τόπο τους. Είναι πολύ σημαντικό στις μέρες, να λαμβάνονται τέτοιου είδους πρωτοβουλίες που στόχο έχουν την οργανωμένη προβολή της κουλτούρας και της ταυτότητάς μας».
Εδώ θέλω να ευχαριστήσω τα Διοικητικά Συμβούλια των πολιτιστικών συλλόγων Παλαιοκάστρου, Δαφνερού και Παλαιοχωρίου που μου επέτρεψαν να παρουσιάσω το περιοδικό των Βεντζίων κατά τις πολιτιστικές εκδηλώσεις των συλλόγων τους τον Ιούλιο.
Σαράντα γυναίκες παρασκεύασαν με μεράκι και δεξιοτεχνία συνολικά 48 πίτες και τις παρουσίασαν κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης. Σκοπός της γιορτής της πίτας ήταν η ανάδειξη του γευστικού πλούτου της περιοχής των Βεντζίων. Καθημερινά γινότανε μεταξύ των γυναικών συζητήσεις για τον τρόπο παρασκευής με αποτέλεσμα να ευαισθητοποιηθεί ένας σημαντικός αριθμός κυρίως κοριτσιών μικρής ηλικίας. Έτσι οι νοικοκυρές με λίγο αλεύρι, ντόπια υλικά και πολύ μεράκι και προσωπική τέχνη παρασκεύασαν και παρουσίασαν τις γεύσεις της πίτας που αποτελεί το παραδοσιακό φαγητό και κρατάει την ψηλότερη θέση στη Βεντζιώτικη κουζίνα.
Εκείνο που εντυπωσίασε ήταν η μουσική εκδήλωση με έντεχνα παραδοσιακά και λαϊκά τραγούδια της χορωδίας του δήμου Αιανής με τη διεύθυνση του Γιώργου Φτάκα. Δεκαεννέα καλλιτέχνες με περισσή αγάπη στη μουσική, στο τραγούδι εντυπωσίασαν τους τετρακόσιους και πλέον θεατές που κατέκλυσαν από νωρίς την πλατεία του χωριού. Για την παρουσία της χορωδίας στο χωριό μας καθοριστική ήταν η παρέμβαση του φίλου του Γιώργου του Φτάκα και του δημάρχου Αιανής κ. Γιώργου Τζέλλου που διατηρεί συγγενικές σχέσεις με τον οίκο Μαχτσίρα του χωριού μας. Η γιαγιά του δημάρχου, από το Χρώμιο, ήταν αδελφή του σεβάσμιου γέροντα, του πολεμιστή της Μ. Ασίας με τη λερή φουστανέλα του Αριστείδη Μαχτσίρα που ήλθε γαμπρός στο χωριό μας.
Στη συνέχεια ο συνάδελφος Θέμης Αργυρίου με το μπουζούκι διασκέδασε τους παραβρεθέντες. Στο τραγούδι ήταν ο πατέρας του Γιώργος.
Τιμώντας την παράδοση ο σύλλογος κλήρωσε ένα αρνί προσφορά του κτηνοτρόφου Βασίλη Κοκόγια, κατοίκου Δαφνερού. Το αρνί το κέρδισε η συμπατριώτισσά μας Ελένη Καραΐσκου.
Την εκδήλωση τίμησε με την παρουσία του ο Νομάρχης Γρεβενών κ. Δημοσθένης Κουπτσίδης, ο αντινομάρχης Δημήτριος Παλέγκας, ο δήμαρχος Βεντζίων Δημήτριος Αγνάντος με τους αντιδημάρχους Ματθαίο Καφετζή, Παρασκευά Αποστόλου και τον πρόεδρο του δημοτικού συμβουλίου Δημήτριο Γκάνη κι ο Δήμαρχος Αιανής Γιώργος Τζέλλος
Επίσης παραβρέθηκαν ο πολιτευτής Δημήτριος Ψευτογκάς, οι δημοτικοί σύμβουλοι του Δήμου Βεντζίων Κώστας Λιάκος, Κούλα Σταυροπούλου κι ο πρόεδρος του τοπικού συμβουλίου Ποντινής Λευτέρης Ισπογλίδης.
Θερμές ευχαριστίες στα τηλεοπτικά κανάλια των Γρεβενών SUPER 28 και Τ.Ρ.Μ που κάλυψαν την κεντρική εκδήλωση του συλλόγου μας.
Βέβαια τις προηγούμενες ημέρες τα συνεργεία του δήμου (ηλεκτρολόγος, καθαριότητα, μπογιατζήδες) εργάσθηκαν πυρετωδώς, προκειμένου να κάνουν το χώρο λειτουργικό.
Για τις καρέκλες και τα τραπέζια ευχαριστούμε το Δήμο Βεντζίων και ιδιαιτέρως το Διοικητικό Συμβούλιο του πολιτιστικού συλλόγου Δαφνερού “Η ΔΑΦΝΗ»

(6Η ΕΚΔΗΛΩΣΗ) ΑΝΑΒΑΣΗ ΣΤΟΝ ΑΕΡΟΜΥΛΟ ΤΟΥ ΜΠΟΥΡΙΝΟΥ (9-8-2009)

ΑΝΑΒΑΣΗ ΣΤΟΝ ΑΕΡΟΜΥΛΟ ΤΟΥ ΜΠΟΥΡΙΝΟΥ (6Η ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΤΟΥ ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΙΚΟΥ-ΕΞΩΡΑΪΣΤΙΚΟΥ-ΕΚΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΕΞΑΡΧΟΥ "Ο ΜΠΟΥΡΙΝΟΣ").

Στις 9 Αυγούστου 2009 20 ορειβάτες του χωριού ανεβήκαμε στον αερόμυλο του Μπούρινου. Η ανάβαση είχε διάρκεια πάνω από δύο ώρες. Στα χαλάσματα του αερόμυλου πήραμε τον καφέ μας. Εκεί βγήκαμε τις αναμνηστικές φωτογραφίες. Η ανάβαση ήταν δύσκολη. Δεν υπάρχουν μονοπάτια. Η νυκτερινή βροχή έκανε το τοπίο εχθρικό προς εμάς.

Αποζημιωθήκαμε όμως με την επιστροφή μας. Στο χωριό στήθηκε η κοινή τράπεζα για ορειβάτες και χωριανούς. Ο συμπατριώτης μας ο Ν. Θεοδωρίδης πρόσφερε σε όλους μέλι γινωμένο από τα σπάνια αγριολούλουδα του Μπούρινου.

Ο γράφων διέθεσε 6 λίτρα βιολογικό τσίπουρο τριπλής απόσταξης από αμπέλι αράντιστο, αλίπαστο επί δεκαετία. Οι γυναίκες του χωριού από τα χαράματα άρχιζαν να ετοιμάζουν τους εκλεκτούς μεζέδες από τους λαχανόκηπους του χωριού. Υπήρχε ποικιλία εδεσμάτων.

Ο Νίκος ο Στεργιόπουλος ο μεγαλύτερος ορειβάτης, 72 ετών, είχε φροντίσει να φέρει μεγάλη ποσότητα ροδακίνων από το αγρόκτημά του στο Λουτρό της Ημαθίας. Στο γιορτινό τραπέζι συνέφαγαν μαζί μας ο αντινομάρχης Δημήτριος Παλέγκας (από Ιτέα Βεντζίων) κι ο νομαρχιακός σύμβουλος Τιμολέων Κοψαχείλης

(5Η ΕΚΔΗΛΩΣΗ) ΠΡΟΒΟΛΗ ΤΑΙΝΙΑΣ "ΟΙ ΠΕΡΙΠΕΤΕΙΕΣ ΤΟΥ ΟΔΥΣΣΕΑ" (8-8-2009)

ΠΡΟΒΟΛΗ ΤΑΙΝΙΑΣ “ ΟΙ ΠΕΡΙΠΕΤΕΙΕΣ ΤΟΥ ΟΔΥΣΣΕΑ”5η Εκδήλωση του ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΙΚΟΎ-Εξωραϊστικού-Εκπολιτιστικού συλλόγου Εξάρχου Γρεβενών "Ο ΜΠΟΥΡΙΝΟΣ"




Ο σύλλογός μας έχοντας ως στόχο την ψυχαγωγία των μικρών μαθητών, την ευχάριστη διαμονή τους στο χωριό πραγματοποίησε στις 8 Αυγούστου στην πλατεία του χωριού παρουσία πλήθους παιδιών και ηλικιωμένων (πάνω από 120) την προβολή της ταινίας ΟΙ ΠΕΡΙΠΕΤΕΙΕΣ ΤΟΥ ΟΔΥΣΣΕΑ. Κατά τη διάρκεια της προβολής προσφέρθηκαν στα παιδιά παγωτά προσφορά του εκπολιτιστικού συλλόγου. Η διάρκεια της προβολής ήταν 90 λεπτά. Προηγήθηκε προβολή φωτογραφίας, παράλληλα το ηχητικό συγκρότημα του συλλόγου έπαιζε παραδοσιακή τοπική μουσική. Την εκδήλωση παρακολούθησαν και κάτοικοι του χωριού Βάρης όπως η οικογένεια Νάνου και Ηλία Γκουλιαβέρα.

(4η ΕΚΔΗΛΩΣΗ) ΠΑΣΧΑ ΣΤΟΝ ΕΞΑΡΧΟ ΓΡΕΒΕΝΩΝ 2009

ΠΑΣΧΑ ΣΤΟΝ ΕΞΑΡΧΟ ΓΡΕΒΕΝΩΝ-ΣΥΝΕΣΤΙΑΣΗ ΑΓΑΠΗΣ (4Η ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΤΟΥ ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΙΚΟΥ-ΕΞΩΡΑΪΣΤΙΚΟΥ-ΕΚΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΕΞΑΡΧΟΥ ΓΡΕΒΕΝΩΝ "Ο ΜΠΟΥΡΙΝΟΣ"



Με ιδιαίτερη λαμπρότητα γιορτάστηκε το Πάσχα στον Έξαρχο. Οι απανταχού Εξαρχιώτες μέρες πιο μπροστά ήλθαν στο χωριό να γιορτάσουν τις άγιες μέρες κοντά στα προσφιλή τους πρόσωπα. Οι νοικοκυρές καθαρίσανε τα σπίτια, ετοίμασαν τα πασχαλινά γλυκά, βάψανε τα αυγά. Οι άνδρες ετοιμάσανε το κατσίκι, το κοκορέτσι.

Η νεόδμητη εκκλησία του Αγίου Νικολάου ήταν πολύ μικρή να χωρέσει τους κατοίκους και τους πολυπληθείς επισκέπτες προσκυνητές το βράδυ της Ανάστασης.

Ανήμερα της Λαμπρής σε όλα τα σπίτια στήθηκε μικρό πανηγύρι. Η μουσική, οι μεζέδες, το ψήσιμο του κατσικιού, οι ευχές, τα παιγνίδια των παιδιών στο μεσοχώρι ήταν κάτι που θύμισε τις παλιές εποχές που νοσταλγικά τις θυμόμαστε και τις αναπολούμε τις χρονιάρες μέρες.

Η τέταρτη εκδήλωση του συλλόγου: Ο πολιτιστικός σύλλογος συνεχίζοντας της ποικίλες δραστηριότητες διοργάνωσε τη δεύτερη μέρα του Πάσχα εκδήλωση Αγάπης. Στο μεσοχώρι του χωριού στήθηκαν τραπέζια, ψήθηκαν στην ειδικά διαμορφωμένη ψησταριά δυο αρνιά. Οι κάτοικοι του χωριού προσήλθαν από πολύ νωρίς. Παρακάθησαν σε κοινό γεύμα, αντάλλαξαν ευχές, θυμήθηκαν τα παλιά τότε που όλοι μαζί γλεντούσαν, χόρευαν, τραγουδούσαν τα πασχαλιάτικα τραγούδια. Ακολούθησε χορός μέχρι τις απογευματινές ώρες.

Εκείνο που εντυπωσίασε ήταν το κύλισμα των κόκκινων αυγών. Ένα παιγνίδι άγνωστο στα παιδιά και στους εφήβους μιας και σταμάτησε να παίζετε εδώ και 40 χρόνια.
Πώς παίζεται το παιγνίδι: Επιλέγουμε ένα μέρος που να έχει κατηφορική κλίση. Παίρνουμε μία βυζαντινή κεραμίδα και την προσαρμόζουμε κατάλληλα να αποκτήσει κι αυτή την ανάλογη κλίση για τις ανάγκες του παιγνιδιού. Ο κάθε παίκτης κυλάει από ένα κόκκινο αυγό. Αν το αυγό κάποιου παίκτη έλθει σε επαφή με κάποιο αυγό τότε το κερδίζει και το αφαιρεί από το παιγνίδι. Για να κερδίσεις πολλά αυγά πρέπει να έχεις επιδεξιότητα και πολλά είδη αυγών για να μπορείς να τα κατευθύνεις εκεί που πρέπει. Θυμάμαι όταν παίζαμε το παιγνίδι στη δεκαετία του 70 ένας καλός παίκτης μπορούσε να κερδίσει πάνω από 30 αυγά. Είναι ένα παιγνίδι διασκεδαστικό το οποίο σήμερα δεν παίζεται όπως και πολλά άλλα παιγνίδια

(3Η ΕΚΔΗΛΩΣΗ) ΑΠΟΚΡΙΕΣ 2009 E.E.E ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΕΞΑΡΧΟΥ (1-3-2009)

ΑΠΟΚΡΙΑΤΙΚΗ ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΤΟΥ Ε.Ε.Ε ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΕΞΑΡΧΟΥ ΓΡΕΒΕΝΩΝ "Ο ΜΠΟΥΡΙΝΟΣ"




Στις 1 Μαρτίου ε.έ διοργάνωσε άναμμα φανού στην πλατεία του χωριού. Ήταν μία εκδήλωση που γέμισε με χαρά τους κατοίκους του χωριού. Τους θύμισε τα έθιμα της Αποκριάς που τόσο έντονα τα γιορτάζαμε τα παλιότερα χρόνια.
Τότε σχολιαρόπαιδα φροντίζαμε από τη Μικρή Αποκριά να μεταφέρουμε πυξάρια, κέδρα και να τα αποθηκεύσουμε στο μεσοχώρι. Χρησιμοποιούσαμε για μεταφορικά μέσα τα συμπαθή γαϊδουράκια. Όλοι συμμετείχαν. Τα μεγάλα παιδιά έκοβαν, τα μικρά κουβαλούσαν. Πρασίνιζε η πλατεία. Παιδιά τότε παίζαμε με τα πυξάρια. Φτιάχναμε καλύβες μιμούμενοι τον ποιμενικό χαρακτήρα του χωριού. Κι ανάβαμε φανό μεγάλο, πολύ μεγάλο. Θέλαμε να είναι ορατός στο κέντρο των Βεντζίων την Κνίδη. Τραγουδούσαν οι άνδρες γύρω από το φανό άσεμνα, σκωπτικά τραγούδια. Πιο πέρα οι γυναίκες λέγανε τα δικά τους ευπρεπή τραγούδια.

Φέτος το άναμμα του φανού πραγματοποιήθηκε στις 5 το απόγευμα. Θελήσαμε να δώσουμε τη δυνατότητα στους σεβαστούς γέροντες του χωριού να συμμετέχουν στην εκδήλωσή μας ή και σ’ άλλους να προλάβουν να συμμετέχουν και στα αποκριάτικα δρώμενα των αστικών κέντρων.

Οι παρευρεθέντες απόλαυσαν τα νοστιμότατα παραδοσιακά τοπικά εδέσματα όπως τη σουγλιμάδα με πρόβειο και χοιρινό κρέας, λουκάνικα τα οποία ψήνονταν δίπλα από το φανό σε ειδικά διασκευασμένη ψησταριά του συλλόγου και φυσικά υπήρχε άφθονο κρασί.
Τραγουδήσαμε και χορέψαμε τοπικά αποκριάτικα τραγούδια. Η παρουσία του χοροδιδάσκαλου του συλλόγου Γρεβενιωτών ν. Κοζάνης Δ. Μπουκάλη ήταν καταλυτική. Χόρεψε με τα μέλη μας, ενθουσιάστηκε με τον αυθεντικό τρόπο τραγουδιού και χορού των χορευτών του χωριού μας. Βαθύς γνώστης και μελετητής του χορού της περιοχής μας και όχι μόνο μου αποκάλυψε ότι τα χορευτικά βήματα των χορών του Εξάρχου συμπίπτουν με αυτά των άλλων περιοχών των Γρεβενών.

Κάναμε το έθιμο του χάσκα. (Περιγραφή Χάσκα: Στην μία άκρη της κλωστής δένεται ένα καθαρισμένο βρασμένο αυγό, η άλλη άκρη δένεται σε πλάστη που χρησιμοποιούν οι γυναίκες για παρασκευή της πίτας. Το δρώμενο συνεχίζεται με την αιώρηση του πλάστη προς το ανοικτό στόμα με σκοπό κάποιος να χάψει το αυγό. Ο επιδέξιος που κατορθώνει να το χάψει θα του πάει καλά η χρονιά).

Προσκεκλημένοι: Θετική εντύπωση η παρουσία του αντινομάρχη Γρεβενών του συντοπίτη μας, από Ιτέα, Δημήτριου Παλέγκα, του Νομαρχιακού Συμβούλου Κοψαχείλη Τιμολέοντα, του αντιδημάρχου του Δήμου Βεντζίων από Νεοχώρι Ματθαίου Καφετζή και της δημοτικής συμβούλου Σταυροπούλου Κούλας. Είναι άξιοι συγχαρητηρίων που παρά του πλήθους των εκδηλώσεων σε οικισμούς των Γρεβενών προτίμησαν το χωριό μας. Ακόμη στην εκδήλωση παρέστη κι ο ταμίας του συλλόγου Γρεβενιωτών ν. Κοζάνης Λότσιος Αθανάσιος.
Ο βουλευτής του νομού Γρεβενών κ. Χρήστος Φώλιας μας έστειλε για την εκδήλωσή μας συγχαρητήρια μακροσκελή επιστολή. Για την ενέργειά του τούτη τον ευχαριστούμε θερμά. Μεταξύ άλλων αναφέρει: «…Επιτρέψτε μου όμως να σας συγχαρώ για τις δράσεις σας, μέσα από τις οποίες έχετε καταφέρει να διατηρείτε ζωντανό τον πολιτισμό, την ιστορία και τις παραδόσεις του τόπου μας. Δεν είναι υπερβολή να πει κανείς ότι το έργο σας συμβάλλει τα μέγιστα στη διατήρηση των ηθών και των εθίμων της ιδιαίτερης πατρίδας μας. Επίσης, η συνδιοργάνωση της εκδήλωσης με το Δήμο Βεντζίων και τον Οργανισμό Πολιτιστικής Ανάπτυξης της Νομαρχίας του νομού μας, αναδεικνύει τη σημασία της συνεργασίας ανάμεσα στην κοινωνία των πολιτών και την αυτοδιοίκηση. Θέλω επίσης, να σας προτρέψω να συνεχίσετε και στο μέλλον να αναδεικνύετε την πολιτιστική μας κληρονομιά και να συμβάλετε θετικά στην επιμόρφωση των επερχόμενων γενεών…».
Ευχαριστίες: Θα ήθελα να ευχαριστήσω όλους όσους παραβρέθηκαν στα αποκριάτικα του χωριού μας και πρωτίστως τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου που με την ενεργή παρουσία τους βοήθησαν ώστε η 3η εκδήλωση να στεφθεί από επιτυχία. Ευχαριστίες στους χορηγούς της επικοινωνίας στον τοπικό τύπο Γρεβενών-Κοζάνης, στους ραδιοφωνικούς σταθμούς Σιατίστης ΡΑΔΙΟ ΣΙΑΤΙΣΤΑ ΚΑΙ SIERA FM.

Το Μέλλον: Έχοντας ως όπλο την ανιδιοτέλεια, την έφεση για προσφορά στην ολότητα θα συνεχίσουμε σε συνεργασία με την τοπική και Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση να προσφέρουμε στον τόπο μας, να δίνουμε τη χαρά στους συμπατριώτες μας, να αναδεικνύουμε την ιστορία μας την πλούσια πολιτιστική μας κληρονομιά.

(2η ΕΚΔΗΛΩΣΗ) 1η ΓΙΟΡΤΗ ΤΣΙΓΑΡΙΔΑΣ ΚΑΙ ΣΟΥΓΛΙΜΑΔΑς (30-12-2009)

1Η ΓΙΟΡΤΗ ΤΣΙΓΑΡΙΔΑΣ ΚΑΙ ΣΟΥΓΛΙΜΑΔΑΣ ΣΤΟΝ ΕΞΑΡΧΟ ΟΠΩΣ ΔΗΜΟΣΙΕΥΤΗΚΕ ΣΤΟΝ ΕΝΤΥΠΟ ΚΑΙ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟ ΤΥΠΟ (2Η ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΤΟΥ ΕΚΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΥ-ΕΞΩΡΑΪΣΤΙΚΟΥ-ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΙΚΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ "Ο ΜΠΟΥΡΙΝΟΣ"

Στον Έξαρχο Γρεβενών στα πλαίσια αναβίωσης της πατροπαράδοτης κορυφαίας λαϊκής γιορτής τα “σούρβα” ο πολιτιστικός σύλλογος Εξάρχου “Ο ΜΠΟΥΡΙΝΟΣ” σε συνεργασία με το δήμο Βεντζίων και τον οργανισμό Πολιτιστικής Ανάπτυξης της Νομαρχιακής Αυτοδιοικήσεως Γρεβενών διοργάνωσε στις 30 Δεκεμβρίου 2008 γιορτή τσιγαρίδας και σουγλιμάδας.
Η έγκαιρη προετοιμασία, που συνίστανταν στην κατασκευή μεταλλικών ψησταριών, η επιλογή τοπικού χοίρου θρεμμένου με παραδοσιακές τροφές, η δημοσιότητα στον ημερήσιο τύπο Γρεβενών – Κοζάνης, Ελληνική ραδιοφωνία, ηλεκτρονικό τύπο, έκανε γνωστή την εκδήλωσή μας σε μια ευρύτερη περιοχή.
Παρά τις έντονες χιονοπτώσεις και την κακή κατάσταση του οδικού δικτύου οι κάτοικοι των πλησιόχωρων χωριών τίμησαν την εκδήλωσή μας. Παρέστησαν μεταξύ των άλλων ο δήμαρχος Βεντζίων Δημήτριος Αγνάντος, ο αντιδήμαρχος Βασίλειος Σιδέρης, ο προϊστάμενος του 3ου γραφείου Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Σιατίστης Νίκος Φροντιστής, ο διευθυντής του 8ου Δημ. Σχολείου Κοζάνης Αθανάσιος Γκλαβίνας, ο υποδιευθυντής του 9ου Δημ. Σχολείου Αθανάσιος Παπαγρηγορίου, ο πρόεδρος και αντιπρόεδρος του πολιτιστικού συλλόγου Παλαιοκάστρου Τριανταφύλλου Νίκος και Φάνης Δεληζήσης. Σημαντική ήταν η παρουσία της νεολαίας του συλλόγου Χρωμίου.

Μήνυμα υπουργού
Ο υπουργός Ανάπτυξης και βουλευτής Γρεβενών Χρήστος Φώλιας μας έστειλε το παρακάτω μήνυμα: «Αγαπητοί συμπατριώτες, Θα ήθελα να σας ευχαριστήσω θερμά για την ευγενική σας πρόσκληση να παραβρεθώ στην αναβίωση της πατροπαράδοτης γιορτής, τα σούρβα. Δυστυχώς, υποχρεώσεις από καιρό προγραμματισμένες μου στερούν τη δυνατότητα να είμαι σήμερα μαζί σας και να μοιραστούμε αυτό το όμορφο γιορτινό κλίμα. Θέλω να ευχηθώ Χρόνια Πολλά και καλή διασκέδαση σε όλους τους παρευρισκόμενους και να σας συγχαρώ γιατί με τις δραστηριότητες του Συλλόγου σας διατηρείτε ζωντανές τις παραδόσεις και τα έθιμα του τόπου μας.
Εύχομαι να συνεχίσετε και στο μέλλον να αναδεικνύετε την πολιτιστική μας κληρονομιά και να συμβάλλετε θετικά στην άνθιση της περιοχής, με την ίδια διάθεση προσφοράς και την ίδια αγάπη. Θέλω δε να σας βεβαιώσω προσωπικά για την αμέριστη στήριξη στις προσπάθειες διαφύλαξης και ανάδειξης της πολιτιστικής μας κληρονομιάς».

Ευχαριστίες

Θα ήθελα να συγχαρώ το Νομάρχη Γρεβενών κ. Δημοσθένη Κουπτσίδη για τη στήριξη που παρέχει σε συλλόγους που παρουσιάζουν δράσεις ως και το Νομαρχιακό σύμβουλο κ. Τιμολέων Κοψαχείλη που νοιάζεται για την πορεία του συλλόγου μας. Θα ήταν παράλειψη μα μην ευχαριστήσω το δήμαρχό μας κ. Δημήτριο Αγνάντο για την αμέριστη συμπαράσταση που δείχνει προς το σύλλογό μας και για την έγνοια του στην επίλυση των προβλημάτων του χωριού μας. Ακόμη τον δημοσιογράφο το Μάκη Νασιάδη για τη συνέντευξη που παραχώρησα στην Ελληνική Ραδιοφωνία σχετικά με την εκδήλωσή μας και τη λαϊκή γιορτή μας τα “σούρβα” και την ευκαιρία που μας δόθηκε να μιλήσουμε για τα παραδοσιακά τραγούδια των Βεντζίων που αναμφίβολα αποτελούν την πλούσια πολιτιστική μας κληρονομιά.
Επίσης όλους τους χωριανούς που βοήθησαν να παρασκευασθούν τα πέντε καζάνια τσιγαρίδας και οι 11 σουγλιμάδες. Τέλος τους αδερφούς Μπισιρίτσα κατόχους καθετοποιημένης μονάδας παραγωγής χοιρινού κρέατος στην περιοχή Σερβίων που στήριξαν την εκδήλωσή μας ως και το κατάστημα ηλεκτρικών ειδών “ΖΙΑΚΑ” για την παραχώρηση ηχοσυστήματος στο σύλλογό μας.

Η εκδήλωση

Η εκδήλωση άρχισε από τις 9 το πρωί και τελείωσε στις 5 το απόγευμα. Οι παραβρεθέντες απόλαυσαν τις λαχταριστές τσιγαρίδες, τη νοστιμότατη σουγλιμάδα, το άφθονο κρασί, χόρεψαν κάτω από τους ήχους του συγκροτήματος Ιωάννη Κασιάρα που αφιλοκερδώς έπαιξε γρεβενιώτικα δημοτικά τραγούδια. ΄Ολοι μαζί τραγουδήσαμε τα σούρβα, τα επαινετικά τραγούδια.
Τα μέλη του συλλόγου από τις 7 η ώρα επισκεφθήκαμε όλα τα σπίτια του χωριού, τραγουδήσαμε τον Άγιο Βασίλη, όλα τα παραδοσιακά τραγούδια τα οποία τέλειωναν με την παρακάτω ευχή:

«Και βάλε το χεράκι σου στην αργυρή σακούλα
κι αν έχεις άσπρα δώστα μας φλουριά μην τα λυπάσαι
κι αν έχεις και γλυκό κρασί κέρνα τα παλικάρια.
κέρνατ’ αφέντη μ’ κέρνατα, να λεν για την υγειά σου
για την υγειάς αφέντη μου και την καλή χρονιά σου.

Να ζή(σ )ης και νάσαι αφέντη μου
πάντα τραγούδια νάχεις
εμείς τραγούδια και χαρές
κι ο θεός μέρες και χρόνια».

ΚΑΙ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ

Αποστόλου Βασίλειος.

(1Η ΕΚΔΗΛΩΣΗ) ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΗΡΙΑ ΑΝΑΘΗΜΑΤΙΚΗΣ ΣΤΗΛΗΣ (27-7-2008)

1Η ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΤΟΥ ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΙΚΟΥ-ΕΞΩΡΑΪΣΤΙΚΟΥ-ΕΚΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΕΞΑΡΧΟΥ ΓΡΕΒΕΝΩΝ " Ο ΜΠΟΥΡΙΝΟΣ" ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΗΡΙΑ ΑΝΑΘΗΜΑΤΙΚΗΣ ΣΤΗΛΗΣ ΣΤΟΝ ΕΞΑΡΧΟ ΓΡΕΒΕΝΩΝ

Στις 27 Ιουλίου του 2008 ο Πολιτιστικός Σύλλογος του χωριού «Ο ΜΠΟΥΡΙΝΟΣ» σε συνεργασία με το τοπικό συμβούλιο του Γεωγραφικού διαμερίσματος Εξάρχου του Δήμου Βεντζίων πραγματοποίησε εκδήλωση-τελετή αποκαλυπτηρίων αναθηματικής στήλης με τους γνωστούς πεσόντες του χωριού της περιόδου 1918-1949.
Σύμφωνα με το πρόγραμμα το οποίο δημοσιεύτηκε στις εφημερίδες Γρεβενών “Πρωινή” και “Ενημέρωση” και Κοζάνης “Γραμμή ”, “Πρωινή” και “ΚΟΖΑΝΗ” το πρόγραμμα περιλάμβανε α) Λειτουργία στο νεόδμητο ιερό ναό του Αγίου Νικολάου. β) Επιμνημόσυνη δέηση η οποία τελέστηκε από τον αιδεσιμότατο του χωριού μας παπα - Βασίλη Λαζαρίδη γ) Ομιλία από το γράφοντα η οποία ήταν η παρακάτω:

«Αιδεσιμότατε, κ. εκπρόσωπε του Νομάρχη, κ. Δήμαρχε, κ. πρόεδρος του δημοτικού συμβουλίου του Δήμου Βεντζίων, κ. γενικέ γραμματέα του συνδέσμου γραμμάτων και τεχνών Ν. Κοζάνης, κ. πρόεδρε του πολιτιστικού συλλόγου Παναγιάς Γρεβενών, κ. πρόεδρε του Πολιτιστικού συλλόγου Παλαιοκάστρου-Δαφνερού, συγγενείς των πεσόντων αγαπητοί προσκεκλημένοι.
Σήμερα συγκεντρωθήκαμε όλοι εδώ για να τιμήσουμε τους δικούς μας νεκρούς, τους Εξαρχιώτες. Τους χωριανούς μας που έπεσαν στα πεδία των μαχών της Πατρίδας μας.
Μας κάλεσε το μέγα χρέος που είχαμε απέναντι στη μνήμη τους και στην ιστορία.
Σε λίγο θα αποκαλύψουμε την αναθηματική στήλη με τους δέκα γνωστούς πεσόντες. Οι θυσιασθέντες σίγουρα είναι περισσότεροι. Αυτό επιβεβαιώνεται και από ένα έγγραφο-διαμαρτυρία του προέδρου της κοινότητας Εξάρχου προς το Υπουργείο Γεωργίας το Μάρτιο του 1929. Γράφει συγκεκριμένα: «Εις διάφορα πεδία των μαχών έχασε η κοινότητα άνω των 15 νέων».
Πεσόντες του χωριού μας το γνωρίζουμε ότι οι ιερές ψυχές σας αυτή τη στιγμή βρίσκονται ανάμεσά μας. Σήμερα ήλθαν όλοι εδώ, τα παιδιά σας, οι συγγενείς σας, όλοι οι συμπατριώτες σας, οι κάτοικοι των γύρω χωριών.
Απέναντι στη δική σας θυσία εμείς οι απόγονοί σας προσφέρουμε κάτι ταπεινό. Απλά στεφάνια από τοπικές βάιες, ίδια με αυτά που στεφανώναμε τους ήρωες κατά τα μαθητικά μας χρόνια.
Θέλαμε όμως να σας θυμόμαστε για πάντα. Για αυτό ο Πολιτιστικός Σύλλογος Εξάρχου «Ο ΜΠΟΥΡΙΝΟΣ» τριάντα χρόνια μετά την ίδρυσή του σε συνεργασία με το τοπικό συμβούλιο προχώρησε σε αυτή την τελετή τοποθετώντας την αναθηματική στήλη στο παρόν μνημείο, το οποίο είναι σε περίοπτη θέση, στο μεσοχώρι. Τα ονόματά σας, σκαλισμένα από τα επιδέξια χέρια του γλύπτη- καλλιτέχνη Βαγγέλη Τσεκρέζη θα γίνουν γνωστά σε όλους μας, στους παρόντες σ’ αυτούς που θάρθουν.
Σεβάσμιοι πεσόντες αργήσαμε πάρα πολύ να σας τιμήσουμε. Ζητάμε να μας συγχωρήσετε. Περάσανε 90 χρόνια από τον πρώτο γνωστό πεσόντα και 59 από τον τελευταίο.

Αγαπητοί συμπατριώτες
Το παρόν μνημείο θα αποτελεί μία ζωντανή σελίδα της τοπικής μας ιστορίας, η οποία μαζί με άλλες παρόμοιες των άλλων οικισμών συνθέτουν την ένδοξη ιστορία του Έθνους μας.
Ακόμη θα αποτελεί το σημείο αναφοράς του χωριού μας, ένας τόπος ιερός και πηγή έμπνευσης προς τις τωρινές και μελλούμενες γενιές.
Οι πρόγονοί μας κάνανε το χρέος τους προς την πατρίδα. Κι εμείς σήμερα που ζούμε σε μία χώρα ελεύθερη και δημοκρατική τον πατριωτισμό μας πρέπει να τον δείχνουμε σε έργα ειρήνης που είναι μονιμότερα και σταθερότερα. Η ευσυνειδησία του επιστήμονα, η εντιμότητα του εμπόρου, η υπευθυνότητα του εργάτη, η προστασία του περιβάλλοντος, η οικονομική ανάπτυξη, η δημιουργία παραγωγικών θέσεων εργασίας, ο σεβασμός της προσωπικότητας, η αλληλεγγύη προς τους αδυνάτους, η μελέτη της ιστορίας τοπικής και εθνικής είναι πράξεις πατριωτικές που συμβάλλουν στην ολοκλήρωση της προσωπικότητάς μας και την πρόοδο της πατρίδας μας.
Το Δ.Σ του εκπολιτιστικού συλλόγου Εξάρχου «Ο ΜΠΟΥΡΙΝΟΣ» και το τοπικό συμβούλιο Εξάρχου ευχαριστεί όλους εσάς που παραβρίσκεστε σ’ αυτή τη σεμνή και πρωτίστως πατριωτική τελετή.
Τέλος ας ευχηθούμε να είναι ελαφρύ το χώμα που σκεπάζει τους μάρτυρές μας.
Σας ευχαριστώ”.

Χαιρετισμοί απηύθυναν ο νομαρχιακός σύμβουλος της Νομαρχιακής Αυτοδιοικήσεως Γρεβενών κ. Τιμολέων Κοψαχείλης κι ο Δήμαρχος Βεντζίων Δημήτριος Αγνάντος.
Ο Γενικός Γραμματέας της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας κ. Ανδρέας Λεούδης μας έστειλε το παρακάτω μήνυμα: «Σας ευχαριστώ ιδιαίτερα για την πρόσκληση στην τελετή αποκαλυπτηρίων αναθηματικής στήλης που πρόκειται να πραγματοποιήσετε την Κυριακή 27 Ιουλόυ 2008.
Προκαθορισμένες θεσμικές υποχρεώσεις καθιστούν την παρουσία μου στην τελετή αδύνατη.
Σας συγχαίρω για την πρωτοβουλία σας και για την απότιση τιμής στους ήρωες προγόνους που θυσιάστηκαν για την πατρίδα και για τα υψηλά ιδανικά της ελευθερίας και της ανεξαρτησίας. Η διατήρηση της ιστορικ
Ακολούθησαν τα αποκαλυπτήρια τα οποία πραγματοποιήθηκαν από τον εκπρόσωπο του Νομάρχη, το δήμαρχο Βεντζίων, τον πρόεδρο του τοπικού συμβουλίου Στέργιο Χαντέ και το γράφοντα οι οποίοι κατέθεσαν και στεφάνια στο μνημείο των πεσόντων. Επίσης στεφάνι κατέθεσε και ο γ. γραμματέας του Συνδέσμου Γραμμάτων και Τεχνών ν. Κοζάνης κ. Ευάγγελος Σιαμπανόπουλος.
Λουλούδια αφιέρωσαν και οι συγγενείς των πεσόντων.
Τέσσερις μαθήτριες ντυμένες με παραδοσιακές στολές, τις οποίες μας παραχώρησε ο πρόεδρος του πολιτιστικού συλλόγου Μεταξά Κοζάνης κ. Παναγιώτης Μπασιάς, τον οποίο και ευχαριστούμε, ήταν κατά τη διάρκεια της τελετής εκατέρωθεν του μνημείου, οι οποίες απάγγειλαν ποιήματα προς τιμή ής μνήμης δικαιώνει και κρατά ζωντανή την προσφορά τους και παραδίδει μαθήματα πατριωτισμού σε όλες τις επόμενες γενιές». των θυσιασθέντων.
Οι γνωστοί πεσόντες του χωριού μας που αποτυπώθηκαν στην αναθηματική στήλη ήταν οι:
Ευαγγελόπουλος Ιωάννης του Αθανασίου 1918, ετών 20.
Κεφάλας Γεώργιος του Δημητρίου 1922, ετών 28
Παπαστάμου Ιωάννης 1922, ετών 27
Σκόδρας Ευάγγελος του Γεωργίου 1943, ετών 48
Σκόδρας Νικόλαος του Ευαγγέλου 1943, ετών 13
Τσιάνης Γεώργιος του Ιωάννη 1943, ετών 37
Πιπεράς Αργύριος του Σπύρου 1943, ετών 60
Κεφάλας Κώστας του Δημητρίου 1948, ετών 32
Πιπεράς Σπύρος του Αργυρίου 1948, ετών 31
Αποστόλου Βασίλειος του Δημητρίου 1949, ετών 23.

Ακολούθησε δεξίωση η οποία ήταν προσφορά του πολιτιστικού συλλόγου, των συγγενών των πεσόντων και των κατοίκων του χωριού. Όλες οι γυναίκες του χωριού με πολλή αγάπη είχαν ετοιμάσει τοπικά εδέσματα, πίτες, γλυκά. Προσωπικά εκφράζω τα θερμά μου συγχαρητήρια για αυτή την ευγενική και πατριωτική τους ενέργεια να τιμήσουν με το δικό τους τρόπο τους θυσιασθέντες προγόνους μας.

Η εκδήλωση ήταν συγκινητική, συγκέντρωσε πλήθος Εξαρχιώτες και πολλούς από τα πλησιόχωρα χωριά, όπως ο πρώην πρόεδρος της κοινότητας Εξάρχου κ. Χρίστος Ταγάρας έλκων την καταγωγή από Βάρη. Ακόμη παραβρέθηκε στην εκδήλωση οι πρόεδροι του πολιτιστικού συλλόγου Παναγιάς Απόστολος Καβούκας και Παλαιοκάστρου-Δαφνερού Χρίστος Τζήκας.
Ακόμη παραβρέθηκαν οι πρώην πρόεδροι του Πολιτιστικού συλλόγου Εξάρχου Νικόλαος Γκουτζιαμάνης, Νέστορας Τριανταφύλλου, Αριστείδης Ζιώγας, Γεώργιος Αργυρίου και Δημήτριος Α. Μαχτσίρας και οι πρώην πρόεδροι της κοινότητας Εξάρχου Αποστόλου Ευάγγελος και Ζαχαράκης Δημήτριος.
Αξίζουν θερμά συγχαρητήρια στην Ελληνική Ραδιοφωνία με έδρα την Κοζάνη και το δημοσιογράφο Θωμά Δημητριάδη που την προηγούμενη ημέρα της εκδήλωσης σε ραδιοφωνική συνέντευξη μας δόθηκε η ευκαιρία να ενημερώσουμε τους ακροατές για την εκδήλωσή μας. Ακόμη το ραδιοφωνικό σταθμό Σιατίστης του κ. Πεσνικά για την ένταξη της εκδήλωσης στα δελτία ειδήσεων.
Θα ήθελα να αναφερθώ στον Βαγγέλη Τσεκρέζη ο οποίος φιλοτέχνησε πλήθος προτομών (βλ. Προτομές-Ανδριάντες-Μνημεία Κοζάνης Βασίλη Αποστόλου) που αφιλοκερδώς προσφέρθηκε να μας αποτυπώσει τα ονόματα των πεσόντων στην αναθηματική στήλη.
Τέλος την τηλεόραση της Κοζάνης “TOP TSANEL” που κάλυψε τηλεοπτικά την εκδήλωσή μας.


Βασίλης Αποστόλου, δάσκαλος, πρόεδρος του πολιτιστικού Εξάρχου «Ο ΜΠΟΥΡΙΝΟΣ» και Γραμματέας του συλλόγου Γρεβενιωτών Ν.Κοζανης.