Προτομές-Ανδριάντες-Μνημεία Κοζάνης "Οδοί ηρώων"

 

 

Κάθε πινακίδα και ένα ηρώο (προτομές, ανδριάς)

Βασίλη Αποστόλου

Δασκάλου του Αου Δημοτικού Σχολείου Κοζάνης

Προτομές-Ανδριάντες –Μνημεία Κοζάνης

Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Κοζάνης

Κοζάνη 2006 σελίδες:238

ISBN:960-87195-6-9

 

Κεφάλαιο 25.ΟΔΟΙ ΤΩΝ ΗΡΩΩΝ

 

            Κάθε οργανωμένη κοινωνία, τιμά τις προσωπικότητες που έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην εθνική και τοπική ιστορία ενός τόπου.

             Η πόλη της Κοζάνης δεν τους τίμησε μόνο με ανδριάντες και προτομές αλλά έδωσε σε οδούς, πλατείες τα ονόματά τους. Η ονοματοθεσία οδών χρειάζεται σπουδή, φρόνηση και βαθιά γνώση της τοπικής ιστορίας. Ο τόπος και το μέγεθος μιας οδού που δίδεται σε μια προσωπικότητα πρέπει να είναι συνάρτηση της περιοχής που έδρασε και της προσφοράς στον τόπο.

             Τα ιστορικά τοπωνύμια, οι πολιτικοί άνδρες, τα ιστορικά πρόσωπα, οι άνθρωποι των γραμμάτων, η κοινωνική προσφορά των συμπολιτών πρέπει να τιμώνται με οδούς και πλατείες από την τοπική κοινωνία.

            Οι δε αλλαγές ονομάτων οδών πρέπει να γίνονται μετά από μελέτη και φρόνηση. Χαρακτηριστική είναι η διαφωνία του υπουργού με τη δημοτική αρχή για την αλλαγή του ονόματος της πλατείας της 25^ης Μαρτίου.

            Στις 10 Νοεμβρίου 1962 ο Υπουργός Εσωτερικών με απόφασή του δεν εγκρίνει τη μετονομασία της πλατείας 25^ης Μαρτίου (Αλώνια) σε πλατεία Κασομούλη. Προτείνει να δοθεί το όνομα Κασομούλη σε μία από τις πλατείες του δήμου Ελευθερίας ή Νίκης.

            Ο δήμος με άλλη απόφασή του επανέρχεται, υποστηρίζει την αρχική πρόταση. Πληροφορεί ότι καταβάλλεται προσπάθεια να ανεγερθεί ανδριάντας του Κασομούλη στην προτεινόμενη πλατεία. «Εις τον ομφαλόν δε της πόλης οι πλατείες Ελευθερίας και Νίκης συμβολίζουν επαρκώς την αλησμόνητο εποχή της 25^ης Μαρτίου  1821». Ωστόσο ο Υπουργός Εσωτερικών εμμένει στην απόφασή του δεν εγκρίνει τη μετονομασία.

            Κι ο Δελιαλής, έφορος της βιβλιοθήκης, επισημαίνει τις δυσκολίες που ανακύπτουν, όταν πρόκειται να παρθούν αποφάσεις σχετικές με την ονοματοθεσία οδών και πλατειών. Λαμβάνει προφορική διαταγή να επισπεύσει την εργασία της επιτροπής ονομασιών. Ο συνετός Δελιαλής απαντά στο δήμαρχο (αχρονολόγητο έγγραφο) ότι η ονοματοθεσία μιας πόλης απαιτεί τεράστια εργασία. Το πόρισμα της Επιτροπής πρέπει να μελετηθεί από ειδικούς επιστήμονες ήτοι μηχανικό, νομικό και ενός γλωσσολόγου φιλόλογου. Προτείνει τα ονόματα των οδών να προέρχονται από την τοπική ιστορία και παράδοση της κλασικής εποχής, της δυναστείας των Μακεδόνων Βυζαντινής περιόδου, Τουρκοκρατίας, ιστορικά τοπωνύμια και ιστορικά γεγονότα. Τα ονόματα να είναι απλά σύμφωνα με το πνευματικό επίπεδο του λαού μας. Θλίβεται για το γεγονός ότι υπάρχουν ανορθόγραφες πινακίδες στα επαγγελματικά καταστήματα και προτείνει η επιτροπή να επιληφθεί του θέματος. (3\ΚΤ 110^α)

              Οι οδοί και οι πλατείες μιας πόλης με την ονοματοθεσία τους συνθέτουν την ιστορία  μιας πόλης. Μοιάζουν μ’ ένα πολυσέλιδο βιβλίο που στις σελίδες περιέχεται μόνο ο τίτλος. Κάθε σελίδα κι ένας ευπατρίδης, κάθε σελίδα κι ένα ιστορικό γεγονός. Οι άγραφες σελίδες περιμένουν τους πατριώτες που με τις πράξεις τους θα ανεβάσουν το πνευματικό, πολιτιστικό, οικονομικό επίπεδο της πόλης. Περπάτησα τις οδούς με τις οποίες τιμήθηκαν οι προσωπικότητες με αγάλματα.

  Ο παρακάτω πίνακας δίδει επαρκή στοιχεία για τις οδούς και πλατείες που μας παραπέμπουν στους ήρωες της πόλης.

ΟΔΟΙ

1. Παύλου Μελά. Αριθμός οικοδομών 1-78. Αρχίζει από την Εθνική Τράπεζα (αρ.1) και Λέσχη Αξιωματικών (αρ.2) και καταλήγει στις οδούς Μοναστηρίου, Αγίας Παρασκευής, Μπιζανίου, Στέφανου Σταμκίδη, Αγίων Σαράντα. Οι οδοί που συμβάλλουν στην περιττή σειρά:Ρήγα Φερραίου, Επισκόπου Βενιαμίν, Παπαγιάννη Ιωάννου, Υποσμηναγού Γιολδάση, Άρτης, Βλάστης, Περδίκα, Αθανασίου Μπρούφα, Αντιγόνης. Στην άρτια σειρά συμβάλλουν οι οδοί:Εθελοντών, Κων\νου Παλαιολόγου, Πλατεία Αυλιώτη, Στάμκου Αναστασίου, Λαχανά, Φαίδρας, Δοϊράνης.

 

2. Βενιζέλου. Αριθμός οικιών 1-76 .Αρχίζει από την πλατεία της 28^ης Οκτωβρίου και καταλήγει στην οδό 13^ης Οκτωβρίου. Συμβάλλουν οι οδοί Δελιαλή, Πολυζούλη, Π.Λιούφη, Ερμού, Σαρανταπόρου, Ωριγένους, Παγούνη, Ι.Μικρού.

 

3. Μ. Αλεξάνδρου. Αριθμός οικιών 1-53. Αρχίζει από την πλατεία της 28^ης Οκτωβρίου και καταλήγει στην πλατεία 25^ης Μαρτίου (Αλώνια). Οδοί που συμβάλλουν. Συντεχνιών, Νικ.Πλακοπίτη, Ναούσης, Αμύντα Α, Ολύνθου, Παγούνη, Ωριγένους, Σαρανταπόρου, Μελούνας, Νεάρχου.

 

4. Ι. Τράντα Αριθμός οικιών 1-50. Αρχίζει από την πλατεία 28^ης Οκτωβρίου και καταλήγει στην πλατεία Συντάγματος. Συμβάλλουν οι οδοί Θέμιδος, Ν.Χαλκιά, Τακιατζήδων, Αδαμαντίδου, Γεωργίου Τιόλη, Στοάς, Μητροπολίτου Κωνστάντιου, Χαρ.Βαμβακά, Χ.Μεγδάνη, Πέτρας, Αμμούδας, Χειμάρας.

 

5. Γ. Ρουσιάδου Αριθμός οικιών 1-28 Αρχίζει από την πλατεία 25^ης Μαρτίου (Αλώνια) και καταλήγει στην οδό Γ. Σακελλάριου (Πλάτανος). Συμβάλλουν οι οδοί Κύπρου, Αριστοφάνους, Υψηλάντου, Φιλώτα, Αμύντα Α.

 

6. Στάμκου Αναστασίου. Αριθμός οικιών  1-26. Αρχίζει από την οδό Παύλου Μελά και καταλήγει στην οδό Ισαύρων. Συμβάλλουν οι οδοί Γ. Σακελλάριου, Μιχ. Περδικάρη, Περικλέους, Δαναών

 

7. Χ. Μεγδάνη. Αριθμός οικιών 1-22. Αρχίζει από την οδό Ξ.Τριανταφυλλίδη και καταλήγει στην οδό Ι..Τράντα. Συμβάλλουν οι οδοί. Ζαλόγγου, Διογένους, Δημογεροντίας, Μητροπολίτου Κωνστάντιου.

 

8. Γ. Σακελλάριου Αριθμός οικιών 1-21. Αρχίζει από την οδό Μάρκου Σιακαβάρα (εργατικό κέντρο) και καταλήγει στην οδό Γ.Ρουσιάδου.

 

9. Κ.Δρίζη. Αριθμός οικιών 1-18 Αρχίζει από την οδό Ειρήνης και καταλήγει στην οδό Ξενοφώντος Τριανταφυλλίδη. Συμβάλλουν οι οδοί Εστίας και Βαλταδώρων.

 

10. Ν.Δελιαλή. Αριθμός οικιών 1-10. Αρχίζει από το ξενοδοχείο Αλιάκμων  και καταλήγει στην οδό Σοφοκλέους. Συμβάλλουν οι οδοί Αρχελάου, Βενιζέλου.

 

11. Μαμάτσιου. Αριθμός οικιών 1-10. Αρχίζει από την οδό Μοναστηρίου και καταλήγει στην οδό Δημοκρατίας. Συμβάλλουν οι οδοί Καστοριάς, Ζωντίδου, Ζωγραφίδου, Τσιτσελίκη.

 

12.Μητροπολίτου Ιωακείμ Αποστολίδη. Αριθμός οικιών 1-9 Αρχίζει από την οδό Κωνσταντινουπόλεως και καταλήγει στην οδό Πανόρμου.

 

 13. Ν. Κασομούλη.  Αριθμός οικιών 1-9. Αρχίζει από την εκκλησία του Αγίου Κωνσταντίνου και καταλήγει στην πλατεία Συντάγματος. Συμβάλλουν οι οδοί. Παπαδιαμάντη, Αρκαδίου, Βογατσικού, Τίρυνθος, Αμμούδας, Ναουμίδου.

 

14. Αδελφών Βαλταδώρων. Αριθμός οικιών 1-6. Αρχίζει από την πλατεία Νίκης  και καταλήγει στο Βαλταδώρειο γυμνάσιο. Συμβάλλουν οι οδοί Κώστα Βάρναλη, Δρίζη.

 

15. Τσιτσελίκη. Αριθμός οικιών 1-4. Αρχίζει από την οδό Ερρίκου Ντυνάν και τελειώνει στην οδό Αχρίδος στην είσοδο του 11^ου Δημοτικού σχολείου.

 

16. Ι. Δραγούμη. Αριθμός οικιών 1-4 Συμβάλλουν οι οδοί: Π.Χαρίση, Β.Φόρη

 

17. Μανέντη. Αριθμός οικιών 1-3. Αρχίζει από την οδό Ν.Χαλκιά  (παλιά δικαστήρια) και καταλήγει στην οδό Τακιατζήδων

 

Πλατεία

1. Λασσάνη. Αριθμός οικιών  1-24. Συμβάλλουν οι οδοί Ολύμπου, Αρχελάου, Τσιμηνάκη, Π.Λιούφη, Ερμού. Συμβάλουν οι οδοί. Ισαύρων, Στάμκου Αναστασίου, Κομνηνών, Δωδεκανήσου.