Μπούρινος 6ο "Η Επιτροπή Μακεδονικού Αγώνα Παλαιοκάστρου (Σιάτιστας).

 

 

Κεφάλαιο 12. Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟΥ ΑΓΩΝΑ ΠΑΛΑΙΟΚΑΣΤΡΟΥ (ΣΙΑΤΙΣΤΑΣ)

(Περίληψη)

Γράφει ο Χρήστος Δεληζήσης, συνταξιούχος δάσκαλος (Αθήνα)

            Η Επιτροπή του Μακεδονικού Αγώνα Παλαιοκάστρου πρόσφερε πάρα πολλές υπηρεσίες κατά τη διάρκεια του Μακεδονικού Αγώνα 1904-1908 σε όλα τα ελληνικά σώματα, τόσο κατά την είσοδό τους στη Δυτική Μακεδονία, όσο και κατά την επιστροφή τους στο «Ελληνικό».

            Την Επιτροπή οργάνωσε ο Γεώργιος Τσόντος (Βάρδας), ανθ/γός πυροβολικού από το χωριό Ασκύφου Σφακίων Κρήτης, κατά τη διήμερη διαμονή του σώματός του στο ξωκλήσι της Αγίας Παρασκευής, σαράντα ημέρες μετά το θάνατο του Παύλου Μελά.

            Ο απεσταλμένος ιερέας του σώματός του, Χρυσόστομος Χρυσομαλλίδης (Παπαδράκος), στο σπίτι του Παπαχριστόδουλου στο Παλαιόκαστρο, χρειάστηκε πολλές ώρες για να πείσει το Γεώργιο Βαρβέρη να γίνει μέλος της Επιτροπής. Τελικά, ο Βαρβέρης πείστηκε κι έδωσε τον όρκο του Μακεδονομάχου, προσφέροντας πολλές υπηρεσίες για την επιτυχία του Μακεδονικού Αγώνα. Ο Βαρβέρης είναι ένα από τα 117 θύματα των φυλακών Σερβίων, λίγες ημέρες πριν από την είσοδο του ελληνικού στρατού στα Σέρβια, τον Οκτώβριο του 1912. Την ίδια τύχη είχε και ο Γεώργιος Διγκώλης.

            Η διαδικασία τελείωσε με λιτό δείπνο που παρέθεσε η παπαδιά σε όλους, παρόντος και του Βάρδα. Η Επιτροπή Παλαιοκάστρου ήταν η ΠΡΩΤΗ που οργάνωσε ο Βάρδας στη Δυτική Μακεδονία. Τα τρία μέλη της ήταν:

1.Χριστόδουλος Παπαχριστοδούλου (Χαλάστρας) ιερέας

2.Βαρβέρης Γεώργιος, Πρόεδρος, «μουχτάρης»

3.Φασούλας Γεώργιος, κοιν. Σύμβουλος, «αζάς»

Επίσης πολλές υπηρεσίες πρόσφερε ο Κωνσταντίνος Δεληζήσης, μη αναγνωρισμένος Μακεδονομάχος, με την ιδιότητα «όργανο πράκτορα Β΄τάξεως», ο Δημήτριος Παπακώστας του Κων/νου, σύνδεσμος, οι δύο  γιοι του Παπαχριστόδουλου, Γεώργιος και Δημήτριος, ως σκοποί και οδηγοί σωμάτων.

            Ο λοχαγός Οικονομίδης, με έδρα την Καλαμπάκα, οργάνωσε ένα άρτιο δίκτυο οδηγών από τα γύρω χωριά. Ενδεικτικά, αναφέρουμε τους οδηγούς: Βασίλειο Ντίνα από το Αγιόφυλλο, Δημήτριο Παπά από το Γάβροβο, Νικόλαο (Κολούση) Τασούλα από το Φελλίον (Φιλί), Αθανάσιο Ζελίνη και Δημήτριο Ζαρκαδή από το Καρπερό (Διμινίτσα), Γεώργιο Φασούλα από το Παλαιόκαστρο.

            Η μεγαλύτερη δυσκολία για τα σώματα ήταν το πέρασμα του Αλιάκμονα. Το πέρασμα γινόταν κυρίως από δύο σημεία. Το πρώτο από τον Πόρο (Γκουστόμι) με το καράβι (βάρκα) του Χρήστου Λάμπρου. Απ’ εδώ πέρασε το Μάρτη του 1904 η Επιτροπή τεσσάρων Αξιωματικών, καθώς και ο Βάρδας το 1904. Το δεύτερο σημείο από το μοναστήρι της Ζάμπορδας με «δίχτυ» πάνω από τα ορμητικά νερά του ποταμού, με τη βοήθεια του μοναχού Καραπατάκη από τη Σαρακήνα και του αγροφύλακα του μοναστηριού Ηλία Στάμου από το Παλαιόκαστρο. Απ’ εδώ πέρασε το πρώτο σώμα ο Γεώργιος Κατεχάκης (Ρουβάς).

            Το δρομολόγιο των ενόπλων ανταρτικών σωμάτων καθώς και των μεταφορέων των όπλων και των πολεμοφοδίων ήταν: Αγιόφυλλο, Πόρος ή Μοναστήρι Ζάμππουρδας, Παλαιόκαστρο, Σιάτιστα, Γαλατινή, Εράτυρα… Ήταν το πιο ασφαλές δρομολόγιο κατά τη γνώμη του Προξενείου Μοναστηρίου (Βιτώλια). Το Παλαιόκαστρο κατά τη διάρκεια του Μακεδονικού Αγώνα ήταν υποχρεωτικός σταθμός για όλα τα σώματα που πήγαιναν για Καστοριά και Φλώρινα.

ΥΣΤ/ΦΟ: Για τα εκατό χρόνια της απελευθέρωσης της Μακεδονίας από τους Τούρκους.

 

Περιοδικό "Ο Μπούρινος". Ετήσια έκδοση του Επιμορφωτικού- Εξωραϊστικού-Εκπολιτιστικού Συλλόγου Εξάρχου Γρεβενών  "Ο ΜΠΟΥΡΙΝΟΣ".

Έτος έκδοσης 2014,  σελίδες 96, κεφάλαια 55.

6o Τεύχος. Έτος 6^ο.

Η επικαιρότητα που παρατίθεται στο παρόν τεύχος αφορά το 2013.

Επιμελητής έκδοσης: Βασίλης Αποστόλου

ISSN:2241-0805

Σύνολο τευχών έξι (αρ.6):

2009=σελ.64

2010= σελ.80

2011= σελ.80

2012= σελ.96

2013= σελ.160

2014= σελ. 96.