Από το βιβλίο του Βασίλη Αποστόλου "1ο Δημοτικό Κοζάνης-Γ.Κονταρής 1900-2011" Κοζάνη 2011.
Κεφάλαιο 13. ΕΟΡΤΕΣ-ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ 1915-2002
Σύμφωνα με το πρόγραμμα της επετείου απελευθερώσεως της Κοζάνης (11 Οκτωβρίου 1912) που συντάχθηκε από το δήμαρχο Γεώργιο Μάνο η παρέλαση των μαθητών και μαθητριών διήλθε από την οδό της 11ης Οκτωβρίου, Δημαρχείου και Κωνσταντίνου Διαδόχου. Είναι η ίδια η πορεία που εισήλθε στην πόλη ελευθερωτής ο πρώτος ιππέας που έφερε τη χαρμόσυνη είδηση της ελευθερίας. Το απόγευμα πραγματοποιήθηκε προσκύνημα των τάφων των ηρώων και ελευθερωτών στο νεκροταφείο του Αγίου Αθανασίου. Τον επιτάφιον εκφώνησε ο καθηγητής της Θεολογίας Νικόλαος Μ. Μαλούτας. Τη νύκτα η λαμπαδηφορία τελέστηκε από μαθητές αμφοτέρων των φύλων (ΗΧΩ 11-10-14).
«Η Εθνική εορτή της 25ης Μαρτίου εωρτάσθη μετά περισσής αίγλης και εξαιρετικής μεγαλοπρεπείας. Η πόλη σημαιοστόλιστος και κεκοσμημένη στα κεντρικότερα μέρη δι’ αψίδων δαφνοπλεγμένων προμήνυε εκ της προτεραίας το έκτακτον της ημέρας. Με την ανατολή του ηλίου κανονιοβολισμοί ανήγγειλαν την ανατολή της Εθνικής εορτής και το πλήθος ανυπόμονο συνέρρεε στο Μητροπολιτικό ναό ένθα μεγαλοπρεπώς ιερούργει ο Σεβασμιότατος άγιος Κοζάνης. ΄Εξωθεν του ναού ήταν παρατεταγμένοι δύο λόχοι πεζικού, μία ορειβατική πυροβολαρχία ως και μαθητές και μαθήτριες όλων των σχολών της Κοζάνης με τας σημαίας των. Στο ναό μίλησε ο γυμνασιάρχης Παναγιώτης Λιούφης, εξάρας δια λόγου ευφραδούς και μεστού εννοιών το μεγαλείο της ημέρας. Στο γυμνάσιο συγκεντρώθηκε ολόκληρος ο μαθητικός κόσμος στους οποίους μίλησε ο ευφραδής και ενθουσιώδης καθηγητής κ. Διάφας. Το εσπέρας περί την 9ην ώρα εγένετο λαμπαδηδρομία εκ μέρους των μαθητών, οίτινες ψάλλοντες άσματα διεσκορπίσθησαν εις τον κεντρικόν δρόμον σκορπίζοντες τον ενθουσιασμόν και την εθνικήν υπερηφάνιαν» (ΗΧΩ 29-3-15).
«Εν μέσω απείρου και εκλεκτού πλήθους πραγματοποιήθηκε η τελετή της επιδόσεως των βραβείων εις τους αριστεύσαντες μαθητές των δημοτικών σχολείων και μαθήτριες των παρθεναγωγείων. Σύμφωνα με το πρόγραμμα απαγγέλθηκαν διάλογοι, ποιήματα, εψάλησαν διάφορα άσματα. Παρέστησαν ο Κυβ. Επίτροπος, οι αρχαί και άπαντες οι Γάλλοι αξιωματικοί οι παρεπηδημούντες στην Κοζάνη» (ΗΧΩ 21-6-17).
Ο Ανώτερος Διοικητής Δυτικής Μακεδονίας με έγγραφο στο Γενικό Επιθεωρητή Δ. Μακεδονίας καθιερώνει βραβεία με τη λήξη των μαθημάτων ως ακολούθως. Χορήγηση δύο διπλωμάτων στους διδασκάλους και διδασκάλισσες εκάστης εκπαιδευτικής περιφέρειας με τετρακοσιόδραχμο και διακοσιόδραχμο αμοιβή αντιστοίχως. Δια έκαστο πλήρες εξατάξιον δημοτικό σχολείο δίπλωμα μετά εκατονταδράχμου αμοιβής εις τον επιμελέστερο και χρηστότερο εκ των απολυομένων μαθητών, έτερον μετά πεντηκονταδράχμου αμοιβής εις τον διακρινόμενο επί του συνόλου των μαθητών. Αντίστοιχα διπλώματα σε μαθητές γυμνασίων και Παρθεναγωγείων. Δίπλωμα μετά τριακοσιοδράχμου αμοιβής εις εν σχολείο εκάστης περιφέρειας το οποίο διακρίνεται αναμφισβητήτως λόγω της επιδόσεως των μαθητών και μαθητριών και λόγω της προαχθείσης εργασίας. Ακόμη 10-12 χρυσόδετα βιβλία στους επιμελεστέρους μαθητές των βραβευθησομένων σχολείων. Ο Γενικός Επιθεωρητής κ. Διαμαντόπουλος επαινεί την απόφαση του κ. Ηλιάκη καθότι «θα προάγεται η πρόοδος των μαθητών και μαθητριών εις ηθών χρηστότατα και χρησίμων γνώσεων πλούτου» (ΗΧΩ 1-4-1918).
«Με εξαιρετική λαμπρότητα γιορτάστηκε η γιορτή της 25ης Μαρτίου. Φωταγωγήθηκε όλη η κεντρική οδός, όλα τα δημόσια κτίρια. Το εσπέρας εγένετο λαμπαδηφορία υπό των μαθητών του γυμνασίου, δημοτικών σχολείων και στρατού» (ΗΧΩ 1-4-18).
«Παρουσία του Γενικού Διοικητού Δ. Μακεδονίας κ. Ι. Ηλιάκη, των Πολιτικών και Στρατιωτικών Αρχών πραγματοποιήθηκε στην αυλή του γυμνασίου εορτή με τη λήξη των μαθημάτων. Το πρόγραμμα της τελετής περιελάμβανε ποιήματα, άσματα, εκλεκτά μουσικά τεμάχια εκτελεσθέντα υπ’ ορχήστρας αποτελουμένης εκ μαθητών και μαθητριών υπό την διεύθυνση του διακεκριμένου μουσικοδιδασκάλου Γ. Άψη. Απονεμήθηκαν χρηματικά βραβεία στους μαθητές όλων των σχολείων που διακρίθηκαν για τη χρηστότητα και επιμέλεια. Από την Α΄ Δημοτική Σχολή Αρρένων έλαβαν χρηματικό έπαινο οι Ιωάννης Χαρ. Γκόρας και Γεώργιος Δ. Κυρζόπουλος» (ΗΧΩ 1-7-19).
«Γυμναστικές επιδείξεις Δημοτικών Σχολείων.
Πραγματοποιήθηκαν οι γυμναστικές επιδείξεις των Δημοτικών Σχολείων ενώπιον πλήθους πάσης κοινωνικής τάξεως, πολύ προ της ορισθείσης ώρας καταλαβόντες όλον τον πέριξ του Διοικητικού μεγάρου χώρον. Τη σχολική εορτή τίμησε ο Γενικός Διοικητής, ο Νομάρχης, οι πολιτικές και στρατιωτικές αρχές, οι διευθυντές των σχολείων Ζήκος, Κίτσιος, Μουμουζιάς, Αρμενούλη, Στεργίου. Χρέη κοσμητόρων εξετέλουν διδάσκαλοι αμφοτέρων των φύλων οι κ Αλεξίου, Παπαϊωάννου, Κοεμτζής, Σιακαβάρας, Κίτσιος, Ευαγγελία Κουτσιμάνη, Φωτεινή Τόλιου, Ευανθία Τζώνη, Ελένη Δελιαλή. Γυμναστές κατά σειρά προσέλευσης ήταν: Αναστασόπουλος για το Β΄ Δημ. Σχολείο, Άψη για το Α΄ Θηλέων, Γκούμας για το Γ΄, Δήμητρα Στεργίου για το Β΄ Θηλέων, Παπαδημητρίου για το Α΄ Αρένων. Γραφικότατο θέαμα παρουσίασε η τελευταία των ασκήσεων, κατά την οποία 450 μαθητές κάμνουσι ημιανάταση της δεξιάς χειρός, με την οποία εκράτουν ανά μία μικρά σημαία την οποία μέχρι της στιγμής εκείνης την είχαν κεκρυμμένη. Μετά την αναχώρηση των αρχών και των κεκλημένων όλα τα σχολεία παρήλασαν δια της κεντρικής οδού κρατούντα υψηλά τας κυανολεύκους και ψάλλοντα διάφορα άσματα» (ΗΧΩ 1920).
«Η 25η Μαρτίου θα γιορτασθεί από όλα τα σχολεία σε ενιαία εκδήλωση στη μεγάλη αίθουσα του γυμνασίου» (2ος όροφος) (ΗΧΩ 20-3-21).
Κατά την εορτή των τριών Ιεραρχών τον πανηγυρικό της ημέρας εξεφώνησε από του άμβωνος ο καθηγητής των θρησκευτικών αιδεσιμότατος Παπασιώπης. Τόνισε τον υπέροχο ζήλο των τριών Ιεραρχών προς τα γράμματα και προέτρεψε σε μίμηση τους μαθητές. Ακολούθησε μνημόσυνο των αείμνηστων ευεργετών Παύλου Χαρίση, Δρίζη, Βαλταδώρου κλπ. Οι επίσημοι κατευθύνθηκαν στο Παρθεναγωγείο όπου εγένετο δεξίωση και προσφέρθηκαν αναψυκτικά (Μ.Β. 3-2-29).
«Φρονούμεν ότι οι κ.κ Διδάσκαλοι έχοντες γνώσιν της ωραίας απαγγελίας, ότι μπορούν από διμήνου και πλέον να παρακολουθούν την απαγγελία των μικρών και να την διορθώνουν ούτως ώστε να μη παρατηρείται αυτή η δυσαρμονία που φαίνεται στους μικρούς, όπου εις έχει φωνή καλή όχι όμως και απαγγελία και τανάπαλιν. Παράλειψις: Διατί στην αρχή της τελετής δεν εψάλη το τροπάριον της Πεντηκοστής;» (ΗΧΩ. 30-6-1929).
«Την παρελθούσα Δευτέρα 30η λήξαντος Σεπτεμβρίου τα τέσσερα Μικτά Δημοτικά Σχολεία της πόλεώς μας εόρτασαν την εορτή της σημαίας εν τω γηπέδω του Ολυμπιακού. Ο δ/ντής του Αου Μικτού κ. Παπαμιχαήλ προσφωνεί με συγκινητικά λόγια τους μαθητές απασών των Σχολών σχετικά προς τη σημασία της εορτής και εύχεται εις μεν τους αυριανούς στρατιώτας όπως δείξωσι επιμέλεια κατά το αρξάμενο σχολικό έτος, εις δε τας αυριανάς ελληνίδας μητέρας επίσης επιμέλεια και ευχή, όπως φανώσι αντάξιοι ελληνίδες μητέρες. Μετά τη λήξη της εορτής όλαι αι σχολαί, προπορευομένων των σημαιοφόρων με τας Σημαίας, παρήλασαν δια της πόλεως. Δεν θα ήταν άσκοπο όπως πολλοί γονείς προσέλθουν εις συνεννόηση προς δημιουργία μιας σχολής νηπίων, εφ’ όσον το λειτουργούν εν τη σχολή Νηπιαγωγών παράρτημα δεν δύναται να εξυπηρετήσει τας ανάγκας της πόλης» (ΗΧΩ 2-10-29».
Πραγματοποιήθηκαν οι γυμναστικές επιδείξεις του Αου Δημοτικού Σχολείου στο γήπεδο του Μακεδονικού. «Αι γυμναστικαί ασκήσεις επιτυχώς διεξαχθείσαι υπό του διδασκάλου της γυμναστικής κ. Παπαδημητρίου, μας απέδειξαν ότι και ο μικρόκοσμος των σχολείων εφάμιλλος με τα ανώτερα σχολεία επεδόθη εις το μάθημα της γυμναστικής. Το παράστημα των μαθητών και μαθητριών μας προξένησε αρίστη εντύπωση. Επηκολούθησαν χοροί μαθητριών. Δυστυχώς την ωραίαν τελετήν των επιδείξεων διέκοψε βροχή διαλύσασα μαθητάς και παρακολουθούντα κόσμον, χωρίς τα άλλα σχολεία να προφθάσουν να εκτελέσουν το πρόγραμμά των. Θεωρούμεν καθήκον μας να συγχαρώμεν δημοσία το διδάσκον προσωπικόν του Α΄ Δημοτικού δια την ευσυνείδητον αλλά και θετικήν εργασίαν του» (ΗΧΩ 15-6-30).
«Η εορτή της εκατοεντηρίδος πραγματοποιήθηκε στις 23 Ιουνίου ημέρα Δευτέρα (την Κυριακή έβρεχε). Επικεφαλής οι σημαιοφόροι όλων των σχολείων. Ευσταλής σημαιοφόρος του Αου Δημ. Σχολείου ο Κων/νος Α. Γερακάρης. Ακολουθούσαν τα λάβαρα των Σωματείων, Μακεδονομάχοι. Η ορχήστρα του Διδασκαλείου ανακρούει «ω παιδιά μου ορφανά μου, σκορπισμένα εδώ κι εκεί» κι ο κόσμος ριγεί από συγκίνηση (ΗΧΩ 29-6-1930).
«Επιβληκοτέρα εορτάσθη προχθές Παρασκευή η επέτειος εορτή των Τριών Ιεραρχών. Μνημόσυνο υπέρ των ευεργετών ετελέσθη εν τω περιβόλω του Γυμνασίου ένθα είχε στηθεί κενοτάφιον μετά κολύβων. Την εσπέρα στη λέσχη των Δημοσίων υπαλλήλων εδόθη ο ετήσιος χορός του Διδασκαλικού κόσμου με μεγάλη επιτυχία» (ΗΧΩ 1-2-31).
«Στο λόφο Προφήτη Ηλία τελέστηκε η ετησία πράσινη γιορτή. Μετά τον αγιασμό τελεσθέντα υπό του Σεβ. Μητροπολίτου μαθητές και μαθήτριες των σχολείων φύτευσαν διάφορα δενδρύλλια προς αναδάσωση του Προφήτη Ηλία και Αγίας Παρασκευής» (ΗΧΩ 22-3-31).
Κατά τον εορτασμό της 25ης Μαρτίου η εξέδρα των επισήμων, προκειμένου να παρακολουθήσουν την παρέλαση είχε στηθεί έμπροσθεν του δημαρχείου. Μετά τη λήξη της παρέλασης ο λοχαγός Παπούτσης από την εξέδρα του δημαρχείου μίλησε προς το πολυπληθή λαό για τη σημασία της επετείου. Ακολούθησε δεξίωση σε αίθουσα του δημαρχείου προς τις Αρχές και τους δημότες. Κατά τη διάρκεια της δεξιώσεως η μπάντα του μουσικού σωματείου «Πανδώρα» παιάνιζε εκλεκτά τεμάχια. Πανόραμα ήταν η φωταγώγηση του κωδωνοστασίου του Αγίου Νικολάου δι’ ηλεκτρικών λαμπτήρων και ρεύματος του εργοστασίου ηλεκτροπαραγωγής των κ.κ Βλιούρα και Δελιαλή (Β.Ε 29-3-31).
Στην αίθουσα του κινηματογράφου «΄Iρις» πραγματοποιήθηκε γιορτή κατά την οποία προσφέρθηκαν δώρα των φιλανθρώπων σε άπορους μαθητές και ορφανά του Εθνικού ορφανοτροφείου Κοζάνης. Ο δήμαρχος κατά την ομιλία του ανέφερε ότι συνέστησε δύο συνεργεία ραπτών και εμβαλωματών τα οποία θα επιδιωρθώνουν τα αποστελλόμενα άχρηστα των οικογενειών και στη συνέχεια θα διανέμονται στους αποροτέρους. Συγκινηκοτάτη υπήρξε η στιγμή κατά την οποία από τα θεωρεία του κινηματογράφου μαθητές των σχολείων έψαλλαν το «η Γένησίς σου χριστέ ο θεός ημών…» (Μ.Β 25-12-31).
Με το τέλος της σχολικής χρονιάς οι μαθητές και οι μαθήτριες των δύο τελευταίων τάξεων των δημοτικών σχολείων της πόλης από κοινού μετέβαιναν στο γήπεδο του Ολυμπιακού Κοζάνης και παρουσία πλήθους κόσμου τελούσαν γυμναστικές επιδείξεις. Τον Ιούνιο του 1932 συμμετείχαν τα τέσσερα Δημοτικά σχολεία. Στις επιδείξεις εκτελούνταν σουηδικές ασκήσεις, χοροί, παιδιαί. Όπως γράφει ο τοπικός τύπος η εκδήλωση άρχισε με το Δ΄ Δημοτικό σχολείο με το δημοδιδάσκαλο γυμναστή τον κ. Ι. Κούγια και διευθυντή τον Κ. Παπαϊωάννου. Κατά σειρά το Γ΄ Δημ. Σχολείο με γυμναστή τον κ. Α. Γκούμα και διευθυντή το Δ. Κοεμτζή, το Β΄ με γυμναστή τον κ. Ευθ. Τζήμου και τέλος το Α΄ Δημ. σχολείο με γυμνάστρια τη δημοδιδασκάλισσα Αναστασία Γκούτζιου με διευθυντή τον κ. Ι. Παπαμιχαήλ. Η εφημερίδα στον επίλογό της αναφέρει: «Οι δημοδιδάσκαλοι Κοζάνης είναι άξιοι των πλέον θερμοτέρων συγχαρητηρίων. Η κοινωνία μας τους περιβάλλει με άπειρον εκτίμησιν. Ο επιθεωρητής κ. Μιλτ. Σταβάρας πρέπει να είναι υπερήφανος, διότι τα προχθεσινά αποτελέσματα των γυμναστικών επιδείξεων απέδειξαν, ότι εις τα δημοτικά μας σχολεία γίνεται εργασία έντιμη από τους αόκνους συνεργάτες του διδασκάλους» (Μ.Β. 12-6-32).
Με τη λήξη των μαθημάτων παρουσία επισήμων, γονέων, συγγενών οι μαθητές σε τελετή απάγγειλαν μονολόγους, διαλόγους, άσματα. Εντυπωσίασε η έκθεση έργων χειροτεχνίας των μαθητών. Ο εκφωνηθείς παρά του διευθυντού κ. Ι. Παπαμιχαήλ λόγος ήταν πλήρης νουθεσιών και συμβουλών προς τους απολυομένους μαθητές (Μ.Β 26-6-32).
«Για την ημέρα του Διδασκάλου πραγματοποιήθηκαν 8 ψυχαγωγικές συγκεντρώσεις από 2.200 περίπου μαθητές Δημοτικής και Μέσης εκπαίδευσης. Τα παιδιά εξετέλεσαν τραγούδια ομαδικά, ατομικά, παιγνίδια, απαγγελίες, απομιμήσεις προσώπων, ζώων, διαλόγους αστείους, χορούς, παραμύθια, με τα μουσικά τους όργανα διάφορα τραγουδάκια. Στο τέλος πήρανε ως δώρο το λουκουμάκι τους. Οι μαθητές της Μέσης Εκπαίδευσης έδωσαν παράσταση στον κινηματογράφο «Ίρις». Τα συνολικά έξοδα 4.000 δρχ. προσέφεραν οι διδάσκαλοι, επιθεωρητές οι οποίοι συνεισέφεραν 2% την επί των μηνιαίων αποδοχών των» (Β.Ε 1-1-33).
Η Σχολική εορτή των τριών Ιεραρχών επικράτησε έθος να εορτάζεται εν συνδυασμώ με το μνημόσυνο των μεγάλων ευεργετών των Σχολείων της πόλεως Κοζάνης. Σύμφωνα με το πρόγραμμα την 3ην απογευματινή συγκεντρώνονται στο Βαλταδώρειο γυμνάσιο δάσκαλοι της Μέσης και Δημοτικής Εκπαιδεύσεως και αντιπροσωπείες των μαθητών όλων των σχολείων μετά των σημαιών των. Ανώτατον όριον 40 μαθητές για κάθε σχολείο. Μετά τη συγκέντρωση προηγουμένης της Πανδώρας καταλήγουν στον ιερόν Ναόν του Αγίου Νικολάου, προκειμένου να παρακολουθήσουν τον εσπερινό και σχετική ομιλία από τον αρχιμανδρίτη κ. Χρισ. Παπαθεοδώρου. Ανήμερα της εορτής τον πανηγυρικό της ημέρας εξεφώνησε ο καθηγητής της θεολογίας κ. Κουνάβος την δε εκφώνηση των ονομάτων μετά λογυδρίου δια ένα έκαστον των ευεργετών εξεφώνησε ο δημοδιδάσκαλος Δ. Παπαδημητρίου. Μετά το πέρας της ωραίας αυτής συγκεντρώσεως οι εκπαιδευτικοί λειτουργοί μετέβησαν στην πλατεία Λαχαναγοράς και κατέθεσαν στέφανο επί της πλακός του Λασσάνη. Στη συνέχεια κατευθύνθησαν στην αυλή του Γυμνασίου όπου και στεφάνωσαν την προτομή του αειμνήστου Βαλταδώρου (Μ.Β 29-1-33).
«Μετά πάσης επιβλητικότητος εορτάσθη την παρελθούσαν Τρίτη η από αιώνων πανηγυριζομένη σχολική εορτή των τριών Ιεραρχών εν συνδυασμώ με το μνημόσυνο των μεγάλων ευεργετών των σχολείων της πόλεως Κοζάνης, φιλοτίμω δαπάνη του επαξίως δρώντος τοπικού Ταμείου Εκπαιδευτικής Προνοίας». Κατά τον εσπερινό μίλησε συντομότατα στους μαθητές ο καθηγητής κ. Α. Κουναβός. Κατά το μνημόσυνο που τελέστηκε την επομένη σε αίθουσα του Γ΄ Δημοτικού τον πανηγυρικόν εξεφώνησε ο καθηγητής Αρ. Γκλίσας τα δεονόματα των ευεργετών μετά βραχείας εξιστορήσεως της δράσεως αυτών, απήγγειλεν ο γραμματεύς της επιτροπής του Τ.Ε.Π δημοδιδάσκαλος κ. Δημ. Παπαδημητρίου, χορός των μαθητών έψαλλε το «αιωνία η μνήμη». Το απόγευμα της ιδίας ημέρας έγινε παρέλαση των μαθητών όλων των σχολείων στην πλατεία. Ακολούθως έγινε η στέψις της αναμνηστικής πλακός του Λασσάνη η οποία είναι εντοιχισμένη επί της δυτικής πλευράς του αοιδίμου ανδρός και κατόπιν της προτομής του Βαλταδωρείου εν τη αυλή του Γυμνασίου. Στην τελετή παρέστησαν ο Μητροπολίτης Ιωακείμ, ο Νομάρχης Σχινάς, ο δήμαρχος κ. Καραγκούνης μετά του δημοτικού Συμβουλίου (Μ.Β 4-2-34).
Πραγματοποιήθηκαν γυμναστικές επιδείξεις των ανωτέρων τάξεων των δημοτικών σχολείων. Οι ρυθμικές κινήσεις των μαθητών και μαθητριών εθαυμάσθησαν παρά πάντων. Οι μαθητριούλες χόρεψαν με δεξιότητα και ευκινησία υπό τους ήχους της μουσικής της Πανδώρας. Η εφημερίς συγχαίρει θερμώς το διδακτικό προσωπικό της Δημοτικής Εκπαιδεύσεως δια την παραδειγματική τάξη την οποίαν ετήρησαν καθ’ όλον το διάστημα των γυμναστικών επιδείξεων, κατά το οποίον δεν ηκούσθη το παραμικρόν παράπονο (Μ.Β 17-6-34).
Το Μ.Β (29-3-36) σε σχόλιο για τις σχολικές εορτές των δημοτικών σχολείων επί τη εορτή της εθνικής Παλιγγενεσίας (25η Μαρτίου) αναφέρει ότι οι δημοδιδάσκαλοι με τη διακρίνουσα αυτούς φιλομάθεια είχον καταρτίσει τα προγράμματα με εκλεκτό περιεχόμενο, όπως απαγγελίες ποιημάτων, διαλόγων, παίξιμο μικρών δραματικών έργων, παραστάσεις εικόνων. Οι γονείς έμειναν ευχαριστημένοι και απερχόμενοι συνεχαίροντο τους φιλοτίμους δημοδιδασκάλους δια τους κόπους τους οποίους καταβάλλουν για τη μόρφωση των πιτσιρίκων μαθητών. Δικαίως λοιπόν, η Κοινωνία Κοζάνης περιβάλλει με τόση εκτίμηση τους εργάτες τούτους των γραμμάτων, εις τους οποίους αξίζει πραγματικά ένα μεγάλο «Εύγε».
Στην κεντρική πλατεία της πόλεως εγένετο η μαθητική εορτή της σημαίας. Έλαβαν μέρος όλα τα εκπαιδευτικά ιδρύματα της πόλης. Οι μαθητές με τη διακρίνουσα παιδική ζωηρότητα έπαλλον από ενθουσιασμό. Εμπνευσμένο λόγο εξεφώνησε ο καθηγητής του Γυμνασίου κ. Τσερετζούλιας. Μετά την ομιλία μαθητές απήγγειλαν ποιήματα σχετικά με τη σημαία. Το επόμενο έτος για την εορτή της σημαίας στον ίδιο χώρο μίλησε ο καθηγητής της Θεολογίας κ. Τριανταφύλλου (Μ.Β. 8-11-36).
Κατά την εορτή των τριών Ιεραρχών περί την 9ην πρωινή οι εκπαιδευτικοί και αντιπροσωπείες όλων των σχολείων της πόλης, προηγουμένης της «Πανδώρας» μετέβησαν στο Μητροπολιτικό Ναόν του Αγίου Νικολάου. Μετά το πέρας της θείας λειτουργίας οι αντιπροσωπείες των σχολείων, οι αρχαί και πλήθος λαού κατευθύνθησαν στην αίθουσα του 3ου Δημ. Σχολείου ένθα ετελέσθη μνημόσυνο υπέρ των ευεργετών. Τον πανηγυρικό εξεφώνησε ο Παν. Αρχιμ. Κ. Παπαθεοδώρου, τα ονόματα των ευεργετών απήγγειλε ο Δημ. Κ. Παπαδημητρίου Γραμ. Ταμ. Εκπαιδευτικής Προνοίας. Στη συνέχεια εστέφθη η αναμνηστική πλαξ του Λασσάνη και η προτομή του Βαλταδώρου. Το εσπέρας υπό των λειτουργών εδόθη χορός με τάξη και ευθυμία, όστις διήρκεσε μέχρι των πρωινών ωρών ( Μ.Β. 31-1-37).
«Την προσεχή Πέμπτην 25η Φεβρουαρίου και ώραν 9 ½ μ.μ δίδεται εν τω κινηματογράφω Τιτάνια Θεατρική παράστασις υπό μαθητών των δημοτικών σχολείων Κοζάνης υπό την ευγενή προστασίαν του κ. Νομάρχου υπέρ των μαθητικών συσσιτίων. Παρακαλούνται πάντες όπως συντρέξωσι τον ως άνω σκοπόν δια της συνδρομής των. Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ» (Μ.Β 21-2-37).
Με λαμπρά επιτυχία διεξήχθη ο εορτασμός της Εθνικής εορτής ενώπιον πλήθους κόσμου, το οποίο καταχειροκρότησε τους μικρούς μαθητές δια την τελεία απόδοση. Το πρόγραμμα περιελάμβανε ποιήματα, χορούς εθνικούς (Τσιάμικος, Μακεδονικός, Βυζαντινός, Μπάλος, Βελβενδινός), δραματάκι το ξημέρωμα, διάλογον υπέρ των εν πολέμοις πεσόντων και το δράμα «Μπροστά στο θάνατον», εις το οποίον διεκρίθησαν οι μαθητές Τσιώρας “Δράκος”, Παπακωνσταντίνου “Άνθιμος”, Γκοβεδάρου Τάσα “Χρυσή”, Τσιολάκη “Ηγούμενος” και οι μαθήτριες Παπαμιχαήλ, Ρούση, Χατζηγεωργίου. Η μαθήτρια Τσουμή έψαλε την μονωδίαν η Πατρίς. Οι παρευρισκόμενοι συνεχάρησαν θερμότατα τον διευθυντή κ. Ι. Παπαμιχαήλ και τη δίδα Αν. Γκούτζιου δια τη διοργάνωση της τόσον επιτυχούς εορτής και δια τους κόπους τους οποίους κατέβαλαν ίνα εμφανίσουν μετά τόσης επιτυχίας έργα ανώτερα ίσως των δυνάμεων των παιδιών (Β.Ε 28-3-37).
«Η Ανωτάτη Επιτροπή του Λαού καλεί όλους τους μαθητές δημοτικών και γυμνασίων όπως συγκεντρωθούν την 4η Αυγούστου στις 9 η ώρα στα σχολεία να πάρουν μέρος στην εορτή και στην παρέλαση με επικεφαλής τους διδασκάλους των» (Β.Ε. 1-8-1937).
Κατά τον εορτασμό των Τριών Ιεραρχών εψάλη αρχιερατική λειτουργία στον Ι. Ναό του Αγίου Νικολάου χοροστατούντος του Μητροπολίτου κ. Ιωακείμ εν μέσω μεγίστης συρροής κόσμου. «Μετά τη λειτουργία το εκκλησίασμα εν ψαλμωδία μετέβη στο Α΄ Δημοτικό Σχολείο ένθα εγένετο μνημόσυνο στη μνήμη των Ευεργετών των σχολείων πρωτοβουλία των Εκπαιδευτικών Αρχών και βοηθεία της χορωδίας του Αγίου Νικολάου. Την όλην σχολικήν τελετήν έκλεισε ο Εθνικός Ύμνος ψαλείς παρά μαθητριών» (Β.Ε 25-2-39).
Στο δημοσχολικό γυμναστήριο της Κοζάνης πραγματοποιήθηκαν οι γυμναστικές επιδείξεις των μαθητών και μαθητριών των πέντε δημοτικών σχολείων Κοζάνης. Οι μαθήτριες χόρεψαν χορούς μακεδονικούς, νησιώτικους, καλαματιανούς, τσάμικο, και καραγκούνα. Άπαντες παρακολούθησαν τις ασκήσεις όρθιοι και ασκεπείς (Β.Ε 11-6-39).
Στο Α΄δημ. Σχολείο δόθηκε διάλεξη από το δάσκαλο του Σχολείου Ι. Μπόζιου με το ωφέλιμο και διδακτικό θέμα «Συμβουλαί καλής ανατροφής των παιδιών». Τονίσθηκε ο σημαντικός ρόλος της οικογενείας ως πρωταρχικός παράγοντας για την ανατροφή των νέων. Ο Διευθυντής του Σχολείου κ. Σίσκος τόσο στον πρόλογο όσο και στον επίλογο έκλεισε το θέμα τονίσας ιδιαιτέρως την ανάγκη διαρκούς εκδηλώσεως αγάπης των γονέων προς τα τέκνα των και τη δημιουργία περιβάλλοντος χαρμοσύνου (Δ.Μ 20-4-59).
Οδηγίες του Επιθεωρητή Δημοτικών σχολείων για την εορτή των Τριών Ιεραρχών: Την παραμονή της εορτής την τελευταία ώρα της διδασκαλίας θα αναπτυχθεί σε συγκέντρωση των μαθητών η σημασία της εορτής. Το απόγευμα της ιδίας ημέρας οι μαθητές των δύο ανωτέρω τάξεων μετά των λαβάρων και συνοδευόμενοι υπό πάντων των διδασκάλων θα προσέλθουν στην κεντρική πλατεία της πόλεως και προ της προτομής του Λασσάνη θα γίνει κατάθεση στεφάνου υπό μαθητού του Δημοτικού Σχολείου. Στη συνέχεια θα μεταβούν στο Γυμνάσιο Αρρένων κι από κει στο ναό του Αγίου Νικολάου όπου θα τελεσθεί Μέγας Εσπερινός. Ανήμερα της εορτής το διδακτικό προσωπικό των σχολείων και 12 μαθητές εξ εκάστου σχολείου θα συγκεντρωθούν στο Α΄ Δημοτικό Σχολείο κι από κει θα μεταβούν στο Μητροπολιτικό Ναό προς παρακολούθηση της Θείας Λειτουργίας και του μνημοσύνου. Θα ακολουθήσει ανάγνωση ευεργετών της πόλης, στη συνέχεια η καθιερωμένη δεξίωση στην αίθουσα της Χ.Ε.Ν (1963)
Στις 25 Μαΐου 1966 ημέρα Τετάρτη και ώρα 5 μ.μ τελέστηκαν στο πάρκο του Αγίου Αθανασίου Κοζάνης παρουσία των γονέων γυμναστικές επιδείξεις. Το πρόγραμμα περιελάμβανε: Παράταξη, έπαρση σημαίας, προσφώνηση υπό του Διευθυντή. Οι μαθητές της Α΄ και Β΄ τάξης υπό τους ήχους του μαγνητοφώνου μετά μεγαφώνων, εξετέλεσαν ασκήσεις δια ρυθμικών κινήσεων (Τζιτζίκι-Λουλούδια). Το ίδιο έγινε και με τους μαθητές της Γ΄ και Δ΄ τάξεων εξετέλεσαν ρυθμικάς ασκήσεις (Η άνοιξις). Οι μαθητές της Ε΄ και Στ΄ τάξεων εξετέλεσαν σουηδικές ασκήσεις. Ο διευθυντής Μπόζιος σε έκθεση αναφέρει «Αι ψυχαί των μαθητών με τας ομοιομόρφους στολάς, με την εκτέλεση των σουηδικών και ρυθμικών ασκήσεων εις τον αγωνιστικόν χώρον και με τα χειροκροτήματα των γονέων των, πλημμυρίζουν από αγαθάς εντυπώσεις και δημιουργείται δραστηριότης, ενεργητικότης κα γενικώς με τας εκδηλώσεις αυτάς χαλυβδώνουν το σώμα, το χαρακτήρα και την ψυχήν». Οι αθλοπαιδιές περιελάμβαναν σκυταλοδρομία με σπίρτα. Φάτε το γλυκό, Αυγοδρομία, Σακκοδρομία. Αγωνίσματα 60 μέτρων αρένων και 40 θηλέων. Ακολούθησαν εθνικοί χοροί οι οποίοι συνεκίνησαν βαθύτατα τις ψυχές των θεατών οι οποίες ψυχές πλημμύρισαν με πατριωτικό ενθουσιασμό και αγαλλίαση.
Το σχολείο εφαρμόζει τις μαθητικές διαλέξεις, προκειμένου οι μαθητές να ασκηθούν εις το ομιλείν, να οπλίζονται με θάρρος, να αποβάλλουν πάσαν συστολή εις δημοσίας συγκεντρώσεις. Έτσι στις 27-10-66 ο μαθητής Ν. Μπλιούρας ομιλεί περί της σημασίας της εορτής της σημαίας στους μαθητές του σχολείου.
Παραμονές Χριστουγέννων του 1966 οι ερυθροσταυρίτες μαθητές επεσκέφθησαν κατά τας Αγίας ημέρας των Χριστουγέννων τους φυλακισμένους και τους ασθενείς του Κρατικού Νοσοκομείου τους οποίους ψυχαγώγησαν και τους προσέφεραν γλυκά, τρόφιμα και σιγαρέτα.
Με τη λήξη των μαθημάτων του σχολικού έτους 1966-67 εν μέσω θερμών εκδηλώσεων και χειροκροτημάτων παρεδόθησαν στους δύο μαθητές της Στ΄ τάξεως Αλέκα Μπόζιου και Τριαντάφυλλο Μπούρτζο οι δύο κουμπαράδες-βραβείο δια τις καλύτερες εκθέσεις που συνετάχθησαν την 31-10-66 για την παγκόσμιο ημέρα της Αποταμιεύσεως του Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου. Στην ιδία γιορτή ο μαθητής της Στ΄ τάξης Ν. Μπλιούρας με την αποχώρηση του διευθυντή Μπόζιου και διδάσκαλό του από την ενεργό υπηρεσία τον αποχαιρέτισε με κατάλληλο για τις περιστάσεις λόγο.
ΒΑΣΙΛΕΙΟΝ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ
7)ΘΕΣΙΟΝ ΔΗΜΟΤΙΚΟΝ ΣΧΟΛΕΙΟΝ
1ον Κοζάνης
Εν Κοζάνη τη 6-5-69
ΠΡΟΣΚΛΗΣΙΣ
Αξιότιμε Κύριε,
Την προσεχή Κυριακήν 11ην Μαΐου ε.έ. και ώραν 11ην π.μ θα λάβη χώραν συγκέντρωσις γονέων και κηδεμόνν εν τω Σχολείω ημών προς τους οποίους θα αναπτυχθή το θέμα:
«Η Συμβολή της μητέρας εις την ανάπτυξιν του παιδιού»
Ομιλήτρια: ΜΑΡΙΑ ΞΕΝΟΥ
Παρακαλούμεν όθεν θερμώς, όπως ευαρεστούμενοι τιμήσετε ταύτην δια της παρουσίας Σας.
Μετά τιμής
Ο Διευθυντής του Σχολείου
ΑΘΑΝ. ΣΙΩΠΗΣ
Ο Διευθυντής του σχολείου Γεώργιος Σιώζος στις 15 Ιουνίου 1979 στα πλαίσια εφαρμογής του θεσμού των πολιτιστικών εκδηλώσεων-Αθλητισμού στην Στ’ τάξη του Δημοτικού σχολείου πραγματοποιήθηκαν οι παρακάτω εκδηλώσεις σε διαφόρους τομείς: Μουσική οργανώθηκε χορωδία. Ζωγραφική, επισκέψεις σε εκκλησίες και εξωκλήσια. Στο χωριό Αγία Παρασκευή-Κοζάνης είδαν ψηφιδωτά. Γλυπτική, κατασκεύασαν έργα πηλοπλαστικής, ξυλοτεχνικής, συρματοτεχνικής, επισκέφτηκαν το μουσείο της Βέροιας. Αρχιτεκτονική, επισκέφτηκαν αρχοντικά της Σιάτιστας και του Λασσάνη. Γλώσσα, αναγνώστηκαν κείμενα στην κοζανίτικη διάλεκτο. Γραφή, επισκέψεις σε βιβλιοθήκες όπου φυλάσσονται χειρόγραφα. Λαογραφία, απαγγέλθηκαν και αναλύθηκαν ποιήματα από τη δημοτική ποίηση. Βιβλιοθήκες, οργανώθηκαν και χρησιμοποιήθηκαν απ’ τους μαθητές η βιβλιοθήκη της τάξεως για αυτοαγωγή. Θέατρο, οι μαθητές ανέβασαν στη σκηνή το θεατρικό ιστορικό έργο «Ο Κατσαντώνης» του συγγραφέα δασκάλου του σχολείου Αθαν. Δερβίση. Κινηματογράφος παρακολούθησαν ταινίες του σχολικού κινηματογράφου με περιεχόμενο ψυχαγωγικό, μορφωτικό, ιστορικό. Τύπος, έγινε συζήτηση για τον ημερήσιο και περιοδικό τύπο, για την ύλη και χρησιμότητά του. Κοινωνική ζωή, έγιναν εορταστικές εκδηλώσεις εθνικού, θρησκευτικού και κοινωνικού χαρακτήρα. Έγινε αλληλογραφία με μαθητές άλλων σχολείων. Αρχαιολογικοί, ιστορικοί τόποι. Επίσκεψη σε μουσείο Αιανής, αρχαιολογικό χώρο Αγίας Παρασκευής, Βεργίνας, το μουσείο της Βέροιας, την Αραπίτσα, τους καταρράκτες της Έδεσσας και το ζωολογικό κήπο της Φλώρινας. Προσωπικότητες, ασχολήθηκαν με τους ευεργέτες της περιοχής Γκοβεδάρος, Μαμάτσιος κλπ. Φιλοτελισμός έγινε συλλογή γραμματοσήμων. Φωτογραφία, χρήση φωτογραφικής μηχανής. Φυσικό περιβάλλον, ομιλίες για τη χλωρίδα και πανίδα περιοχής. Επαγγελματολογία, οι μαθητές κατέγραψαν τα διάφορα επαγγέλματα της περιοχής.
Διαπιστώθηκε ότι οι πολιτιστικές εκδηλώσεις εξασφαλίζουν τη συνεργασία και συμμετοχή όλων των μαθητών της τάξεως, προκάλεσαν το διαφέρον για ενεργό συμμετοχή, έδωσαν ευκαιρία για δημιουργική εργασία των μαθητών, ασκήθηκε η πρωτοβουλία και η παραπέρα αυτοαγωγή τους.
Στις 3-11-1979 εορτάσθηκε στο σχολείο τα 100 χρόνια από το θάνατο του ποιητή Αριστοτέλη Βαλαωρίτη. Μεταξύ άλλων η εορτή προέβλεπε: Ομιλία σχετική με τους αγώνες του Βαλαωρίτη, για την ένωση της Επτανήσου με μητέρα Ελλάδα. Απόσπασμα από αγόρευση του Βαλαωρίτη στην Επτανησιακή βουλή. Ομιλία με το ποιητικό έργο του Αριστοτέλη Βαλαωρίτη. Απαγγελίες ποιημάτων Αριστοτέλη Βαλαωρίτη.
Τον Οκτώβριο του 2000 οι μαθητές της Στ΄ παρακολούθησαν μαθήματα πρώτων βοηθειών από την υπεύθυνη του Ερυθρού Σταυρού κ. Ελένη Γραμματικοπούλου.
Το σχ.έτος 2000-2001 οι μαθητές της Ε΄ Τάξης, εφαρμόζοντας πρόγραμμα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης επισκέφθηκαν τον ΑΗΣ Καρδιάς, τον ΥΗΣ Πολυφύτου, και το κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Καστοριάς.
Ο ιατρός Αγάπιος Γαβριηλίδης μίλησε στους μαθητές του σχολείου με θέμα «Μόλυνση της ατμόσφαιρας και επιπτώσεις στο αναπνευστικό σύστημα» (14-6-2001)
Τα Χριστούγεννα του 2002 οι μαθητές επισκέφτηκαν τη Στέγη Ανηλίκων Κοζάνης και πρόσφεραν αγάπη και χαρά στους τροφίμους του ιδρύματος.
ΗΧΩ=Εφημερίς Κοζάνης
Β.Ε=Εφημερίς Κοζάνης
Μ.Β=Εφημερίς Κοζάνης
Δ.Μ=Εφημερίς Κοζάνης
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου