Μέγαρον (Ραντοσίνιστα)

Μέγαρον, το (Ραντοσίνιστα)

καπετάν Λουκάς Κόκκινος

  Γράφει ο Βασίλης Αποστόλου.

Από το βιβλίο μου "ΟΙΚΙΣΜΟΙ ΓΡΕΒΕΝΩΝ" σελ.386

Γενικά: Το Μέγαρο χτισμένο σε υψόμετρο 971 μέτρων είναι ένα πανέμορφο χωριό με πλούσιο υδροφόρο ορίζοντα. Οι  μαστοροτεχνίτες έχτισαν καλαίσθητες πέτρινες βρύσες όπως είναι το «Τρανό πηγάδι» (1970), η «Αλσίτσια» (1990), η βρύση του Αγ. Αθανασίου κοντά στην ομώνυμη εκκλησία, η «Στράτινα», η «βρύση τ' Γιώργη» στην είσοδο του χωριού και η «Μπάρα». Αναθηματική στήλη  υπήρχε στις 2-7-36 (60/1975)».

Από υπεύθυνη δήλωση στις 4-5-37 του Νικόλαου Τζημόπουλου περί κατεχομένων αγρών των  37,5 στρεμμάτων σε 23 τοποθεσίες πληροφορούμαστε για τα τοπωνύμια της αγροτικής περιοχής Μεγάρου: λάκα ή Μπαμπατζέρια. Καλύβα. Γκούβες. Κομματσούλια. Νιντιβός, Πύργος, Τζιόλη, Γελαδόστρατα, Αυλαγάς ή Χουσνή, Αϊ Νικόλας, Μεζάφια, Αϊ Μηνάς, Βλύστρες, Κεσμές, Κολουβή.

Κοινοτικά: Στις 31-12-1918 ορίζεται έδρα της κοινότητας Ρατοσνίστης, η οποία το 1919 διορθώνεται σε Ρατοσίνιστα και στις 1-12-1927 σε Μέγαρον.

Στον εκλογικό κατάλογο της Υποδιοικήσεως Γρεβενών του 1914 ήταν εγγεγραμμένοι 204 χριστιανοί.

Στις κοινοτικές εκλογές του 1924 ψήφισαν  85 εκλογείς. Εκλέχτηκαν: Βασιλόπουλος Ηλίας 77, Κων\νος Μήττας 77, Στέργιος Βασιλόπουλος 64, Αθανάσιος Π. Ζιάκας 62, Ιωάννης Β. Βασιλόπουλος 53, Αθανάσιος Κ. Γκούμας 39, Θεόδωρος Δ. Παπαγιώτας 33, Γεώργιος Δ.Τόλης 32, Χρίστος Α. Τσεκούρας 29.

Το κοινοτικό συμβούλιο στις 30-9-34 με πρόεδρο τον Ιωάν. Μπουκογιάννη και μέλη τους Στέργιο Πατσίκα, Χρήστου Σούλη και Νικολάου Κουρέλα, απουσιάζοντος του συμβούλου Νικολάου Ντόκου αποφάσισαν παμψηφεί όπως καταργηθούν οι αίγες στην κοινότητα δια μία δεκαετία. Τάσσουν προθεσμία να πωλήσουν τις αίγες των οι κάτοικοι μέχρι τέλους Μαΐου 1935. Η κάθε οικογένεια θα δύναται να κρατήσει μόνο πέντε αίγες.

Ο Σταθμός Χωροφυλακής στεγαζόταν σε οίκημα ιδιωτικό με ετήσιο μίσθωμα 3600 δρχ. Αποτελούνταν από α) γραφείο και κοιτών Σταθμάρχου, β) μαγειρείον γ) θάλαμος οπλιτών. Στρατωνίζονταν  5 άτομα (60/619).

Τα μέλη της Εθνικής Οργανώσεως Νεολαίας Μεγάρου στις 21-6-37 αναφέρουν  προς το Νομάρχη ότι δια πεντηκοστή φορά γνωρίζουν τα αιτήματα τα οποία είναι τα παρακάτω: «Εκατόν εξήκοντα πέντε οικογένειες του χωριού σεβάστηκαν και δέχθηκαν την εγκριθείσα απαγόρευση των αιγών παρά του Δασαρχείου Γρεβενών. Με προθυμία και αγογγύστως εξεποίησαν τις αίγες σε εξευτελιστικές τιμές δια να επιτευχθεί η αναδάσωσις της περιφέρειας. Εδώ και τρία χρόνια εφαρμόζεται ο Νόμος πλην πέντε μεγάλων κτηνοτρόφων οι οποίοι απομακρυνθέντες επί τρία έτη σε νοικιασμένα θερινά λιβάδια σήμερα εκμεταλλεύονται την καλοσύνη της Γενικής Διοίκησης επιτυγχάνουν παράταση βόσκοντας τα ποίμνιά των στα δάση της κοινότητας».

Η κοινότης Μεγάρου στις 8-7-37 αναφέρει στο Νομάρχη Κοζάνης ότι «ο  Αστυνομικός  Σταθμάρχης απαγορεύει τον αλωνισμό των σιτηρών εντός του χωρίου.  Επειδή το έδαφος της κοινότητος είναι επικλινές και ανώμαλο, οι δε αγροί διασκορπισμένοι σε όλη την περιφέρεια ώστε καθίσταται τελείως αδύνατος η συγκέντρωση των σιτηρών σε ορισμένο μέρος και έχοντες υπόψη ότι και κατά τα προηγούμενα έτη υφίστατο η Αστ. Διάταξις, αλλά κατόπιν αναφοράς προς την υπηρεσία της Νομαρχίας επετράπη ο αλωνισμός εντός της κοινότητος και δεδομένου ότι εντός των Γρεβενών να αλωνίζουν οι γεωργοί καίτοι το έδαφός των είναι κατάλληλο ώστε να αλωνίζουν έξωθεν. Ο Νομάρχης καλείται να  διατάξει τον ενταύθα Αστ. Σταθμάρχη προκειμένου να επιτρέψει τους κατοίκους να αλωνίσουν οι κάτοικοι το ταχύτερο δυνατό».

Στο εκλογικό τμήμα Μεγάρου οι υποψήφιοι του εκλογικού Συναγερμού έλαβον Σαράντης 212 ψήφοι, Παπαναγιώτου 214, Βαζάκας 212 και του ΕΠΕΚ-Φιλελευθέρων Ταλιαδούρης 167, Ηλίας 167, Γιαννόπουλος 163. (τηλεγράφημα 17-11-1952)

Τελικά αποτελέσματατου Πρωτοδικείου Γρεβενών επί 29 εκλογκών τμημάτων Σαράντης 5098 ψήφοι, Παπαναγιώτου 5101, Βαζάκας 5092 και του ΕΠΕΚ-Φιλελευθέρων Ταλιαδούρης 4261, Ηλίας 4278, Γιαννόπουλος 4226. Μεμονωμένος Μπάρμπας 53 (τηλεγράφημα 14-11-1952)

Σύμφωνα με το πρόγραμμα Καποδίστριας στην Π.Ε Γρεβενών  την περίοδο 1999-2010 λειτούργησε ως έδρα δήμου   με την επωνυμία  Δήμος Κοσμά του Αιτωλού, μετονομασθείς Αγίου Κοσμά με οικισμούς Μέγαρο το , Άγιος Κοσμάς ο, Άνω Εκκλησία η, Εκκλησία η, Δασύλλιο το, Καληράχη η, Καλλονή η, Κυδωνιές οι, Λείψι το, Κυπαρίσσι το, Οροπέδιο το, Τρίκορφο. Δήμαρχοι διετέλεσαν οι:α)Γεώργιος Στούπας, εφοριακός, από Εκκλησιές την περίοδο 1998-2001 β)Ιωάννης Παπαδόπουλος, δημοσιογράφος, από Καληράχη την περίοδο 2002-2005 γ) Ιωάννης Παπαδόπουλος, δημοσιογράφος, από Καληράχη την περίοδο 2006-2009.

Ακριδοπληξία: Έκθεση της κοινότητας Μεγάρου στις 29-6-30 για καταπολέμηση ακρίδας. «Ακρίς ενεφανίσθη εις τεσαράκοντα δύο τοποθεσίες. Εξοντώθη πλήρως εις 34 τοποθεσίες. Ψεκαστήρες έχομεν τέσσερις σε καλή κατάσταση. Έχουν ξοδευθεί 454 δοχεία νάφθας και 800 οκάδες δολώματα. Υπόχρεοι προς προσωπική εργασία είναι 250. Έχουν καταβληθεί ημερομίσθια 1.400 ως σήμερον. Ο υπάλληλος έχει επισκεφθεί την κοινότητα 20 φορές. Έχομεν την πεποίθησιν ότι εντός της ερχομένης εβδομάδας θα καταπολεμηθεί πλήρως».

Αλώνια: Οι πρόεδροι κοινοτήτων Μεγάρου, Μεσολουρίου, Καλλονής, Τρικόρφου, Αλατόπετρας, Κυδωνιών, Οροπεδίου, Αμυγδαλών, Ροδιάς, Καληράχης, Μ. Σειρηνίου, Αηδονιών στις 3 Ιουνίου 1938 αναφέρουν στον Υπουργό Γεν. Διοικήσεως Μακεδονίας ότι «οι κοινότητες δε δύνανται να συμμορφωθούν με την Αστυνομική διάταξη περί μεταφοράς των αλωνίων έξω των χωρίων και πόλεων ως κείμεναι επί παραφυάδων της οροσειράς Πίνδου, περιβάλλοντα παρά κρημνών και αποκρήμνων λόφων και η συγκοινωνία μετά των αγροκτημάτων γίνεται με τα αρχέγονα μέσα συγκοινωνίας των όνων και ημιόνων και έκαστον κτήμα αποτελείται από μικρά  έκταση και κείται εις διαφόρους τοποθεσίας, η δε συγκομιδή γίνεται και μεταφέρεται στα αλώνια τα οποία κείνται πλησίον των οικιών, όπου ευρίσκονται και οι αχυρώνες με υπόστεγα και αλωνίζοντας αποθηκεύεται το άχυρο εντός των αμέσως την ιδίαν  ημέραν του αλωνισμού, καθότι ευρισκόμεναι εις ύψος 1000 μ. αργεί η συγκομιδή και μας προφθάνουν οι πρώιμες φθινοπωρινές βροχές και χάνουμε την εσοδεία μας και λόγω της ανωμαλίας του εδάφους δεν δυνάμεθα να μεταφέρουμε το άχυρο αμέσως, βρεχόμενο καταστρέφεται και ούτω θα στερηθούμε της τροφής των ζώων μας και θα χάσουμε τα ζώα μας κατά τον επερχόμενο χειμώνα, όστις στις κοινότητες διαρκεί πλέον των πέντε μηνών. Γνωρίζομεν, ότι η Κυβέρνηση θεσπίζουσα την απαγόρευση από ενδιαφέρον ασφαλείας και υγιεινής ημών των ιδίων, δεν γνωρίζει τις τοπικές συνθήκες υπό τις οποίες εκτελείται η συγκομιδή και ο αλωνισμός των σιτηρών μας.

            Δια να γίνει εν αλώνιον νέον εκτός του ότι δεν υπάρχει κενός χώρος πλησίον των χωρίων ένεκα του ανωμάλου του εδάφους κοστίζει 2000 δρχ. ΄Ενας αχυρώνας κοστίζει 6-10 χιλ. δραχμές. Γνωρίζουμε ότι ουδέποτε συνέβη πυρκαγιά διότι είναι ολιγίστη η συγκομιδή μας και φυλάσσεται ως κόρη οφθαλμού.

Δια ταύτα

Παρακαλούμε όπως ευαρεστούμενοι διατάξετε την άρση της αστυνομικής διατάξεως στις υπογεγραμμένες ορεινές κοινότητες και θα σας ευγνωμονούμε (60/1578).

Ο πρόεδρος της κοινότητας στις 8-7-39 ζητά από το Νομάρχη να διατάξει τον ενταύθα Αστυνομικό Σταθμάρχη και επιτρέψει τον αλωνισμό των σιτηρών όπως και πρότερο σύμφωνα με την υπόσχεσή του για να μην αναγκασθούν οι κάτοικοι και καταγγελθούν καθ’ ότι κανείς δε μετέφερε το αλώνιον.

Γεφύρι του Κάστρου: Ένα πανέμορφο γεφύρι  ανάμεσα των οικισμών Κάστρου και Μεγάρου, χτίστηκε πριν 300 χρόνια περίπου, με σκοπό την ασφαλή επικοινωνία μεταξύ των δύο οικισμών. Το πλάτος είναι 3 μέτρα και το μήκος 25 μέτρα.

Διαβατήρια: Κων/νος Αθ. Ντόκος εκ Μεγάρου. Γεννήθηκε το 1874. Διαβατήριο για Κωνσταντινούπολη στις 26-4-1927.

Εκπαίδευση: Έχει 204 κατοίκους, υπάρχει κοινός δάσκαλος που πληρώνεται  με μισθό 400 γροσίων  από την εκκλησία, οι  μαθητές είναι γύρω στους 30 (1873-74. Πηγή Ηλίας Γάγαλης greveniotiς.gr βλέπε Βιβλιογραφία).

Οι εφοροεπίτροποι του χωριού ζητούν δεκάλιρο συνδρομή από το κοινοτικό κηροπωλείο για πρόσληψη δεύτερου διδασκάλου, το αίτημα απορρίπτεται (16-9-1907)[1]

Αίτησις Αθανασίου Κ. Γκούμα κατοίκου Μεγάρου, προς το Νομάρχη στις 8-8-27: «Έχων θυγατέρα απόφοιτον της Α ΄τάξεως του εν Γρεβενοίς γυμνασίου ονόματι Ευανθίαν, ως εμφαίνηται εκ του συνημμένου ενδεικτικού και επιθυμών ανωτέρα εις τη μόρφωση λόγω της αγάπης ην τρέφει προς τα γράμματα, μη δυνάμενος δε εκ της πτωχείας μου ν’ ανταποκριθώ εις τα απαιτούμενα έξοδα δια την περαιτέρω μόρφωσή της και του πολυμελούς της οικογενείας μου λαμβάνω την τιμήν να παρακαλέσω υμάς όπως ευαρεστούμενοι ενεργήσετε και εισαχθεί η εν λόγω θυγάτηρ μου οικότροφος εις το αυτόθι εθνικόν οικοτροφείο. Επισυνάπτω πιστοποιητικό οικογενειακής καταστάσεως[2]».

Διδακτηριακή κατάσταση του σχολείου το έτος 1937: Τριτάξιο σχολείο. Οίκημα δημόσιο. Στο πρώτο δωμάτιο στεγάζονται 46 στο δεύτερο και τρίτο ανά 65 μαθητές. Είναι ακατάλληλος και ετοιμόρροπος η οροφή του ενός δωματίου. Υπάρχει νέον κτίριον 4/ξιον υπό κατασκευή αλλά χρειάζεται 40.000 δρχ. για να τελειοποιηθεί (60/619).

Ο Διευθυντής του σχολείου  στις 4-12-39 αναφέρει στο Νομάρχη για το θέμα περί  ιδρύσεως σχολικού κήπου. «Ο χώρος έχει εξασφαλισθεί δια την ίδρυση του σχολικού κήπου εξ επτά στρεμμάτων. Έχω μεταφέρει και τους απαιτουμένους δια την περίφραξιν πασσάλους κεδρίνους. Ελλείπει το συρματόπλεγμα δια την περίφραξίν του και την εν γένει καλλιέργειαν. Δι’ αιτήσεώς μου απευθύνθην εις την Αγροτική Τράπεζαν να με χορηγήσει μεσοπρόθεσμον δάνειον 3000 δραχμών δια την αγορά συρματοπλέγματος και μετά την προμήθειά του θα αρχίσει η καλλιέργειά του».

Ιδρύθηκε το 1960 σύλλογος γονέων και κηδεμόνων Δημοτικού σχολείου Μεγάρου. Σκοπός η επίτευξη στενής συνεργασίας μεταξύ οικογενείας, σχολείου και σχολικής εφορείας δια την συντονισμένη διαπαιδαγώγηση των μαθητών. Η καλλιέργεια και η ανάπτυξη παιδαγωγικής συνειδήσεως, παρά της οικογενείας. Το σχολικό έτος 2016-17 το δημοτικό σχολείο αριθμεί 17 μαθητές.

Ιερά: Άγιος Δημήτριος, εικόνες του τέμπλου φέρουν χρονολογία 1812, ενοριακός ναός. Η επιτροπή ανεγέρσεως ιερού Ναού Αγίου Δημητρίου Μεγάρου Γρεβενών στις 12-5-57  αποτελούμενη από τον ιερέα Τζάλλα Πέτρο πρόεδρο, Κωνσταντίνο Μήττα αντιπρόεδρο, Κατσιώνη Σπυρίδωνα, Βασιλόπουλο Αριστείδη, Γουλιάνα Θεόδωρο, Γουλιάνα Γεώργιο, Τέλιο Σπυρίδωνα, Γκαρέτσο Χρήστο και Κυρατζή Νικόλαο  με αίτηση στο Νομάρχη ζητάνε να διενεργηθεί έρανος την 21^η και 28^η Ιουλίου στην πόλη των Γρεβενών, προκειμένου τα έσοδα να χρησιμοποιηθούν δια την ανέγερση του ιερού ναού Αγίου Δημητρίου Μεγάρου.  Άγιος Νικόλαος (1950), Αγίων Θεοδώρων λίγο έξω από το χωριό,  Αγίου Θεοδώρου του στρατηλάτη χτισμένος το 1450 στην περιοχή Νιδρούζι, ο οποίος είναι βυζαντινός, Αγίου Πνεύματος (1896), Προφήτης Ηλίας, Άγιος Αθανάσιος (1888),΄Αγιος Χριστόφορος, ΄Αγιος Γεώργιος, Παναγία, Αγία Τριάδα.

Κοινοτικό Δελτίο Απογραφής: Συνεδρίαση της κοινότητας στις 12-2-46 με πρόεδρο το  Στέργιο  Πάτσικα. Κατοικίες 202. Πληθυσμός 1085. Καταστραφείσες οικίες 11 δια πυρκαγιάς υπό των Γερμανών στις 8-7-44. Νόσος ελονοσία. Θύματα 15.

Μακεδονομάχοι: Κόκκινος Λουκάς (καπετάν Λουκάς) 1878-1913.
Γεννήθηκε στο Μέγαρο. Το 1896 κατατάχτηκε στην ομάδα Διαμαντή Μάνου γρήγορα δημιούργησε τη δική του ανταρτική ομάδα. Το 1904 οδήγησε την ομάδα του Παύλου Μελά στην Κοζάνη, Καστανοχώρια. Συνέχισε την εθνική του δράση ως το 1912 απελευθερώνοντας τα τουρκοχώρια  Κάστρο, Έλατο, Σύνδεντρο. Απεβίωσε το 1913. Θάφτηκε δημοσία δαπάνη στο Μητροπολιτικό ναό του Αγίου Γεωργίου στο Βαρόσι. Ο αδερφός του μετέφερε τα οστά στην ιδιαίτερη πατρίδα του. Γνωστό είναι το δημοτικό τραγούδι για τον καπετάν Λούκα: «Ένα πουλάκι λάλησε στου Λέχοβου τη ράχη δεν κελαηδούσε σαν πουλί, ούτε σαν χελιδόνι μον' κελαηδούσε κι έλεγε μ' ανθρώπινη κουβέντα: Καλά ήσαν Λούκαμ', στα βουνά και στα καστανοχώρια -Τι γύρευες, τι χάλευες στου Λέχοβου τη ράχη; - Πάησα για το Μορίχοβο και για την Καρατζόβα. Γιατί με κατηγόρησαν Ζιάκας και Παπαδήμας. Συχνά στέλνουν τα γράμματα, μέσα στο προξενείο. Δεν κάν' ο Λούκας γι’ αρχηγός, ουτέ για καπετάνιος .μόν’ κάν’ ο Λούκας για κλεψιά και για παχιά κριάρια»[3] Στο Μέγαρο υπάρχουν 2 προτομές του καπετάν Κόκκινου Λουκά. Η 1η προτομή κατασκευάστηκε επί προεδρίας Αθανασίου Κακαφίκα (δασκάλου) το έτος 1989, αλλά τοποθετήθηκε επί προεδρίας Ηρακλή Κακαφίκα το 2012 δίπλα από την εκκλησία του Αγίου Πνεύματος η οποία εκκλησία έγινε με δαπάνη του καπετάν Λουκά Κόκκινου διότι στο σημείο εκείνο έγινε κάποιο θαύμα και σώθηκε το χωριό. Τα αποκαλυπτήρια της 2ης προτομής έγιναν το 1992, με επίσημη τελετή,  επί προεδρίας Αριστείδη Μαρτζέλη με έξοδα του πολιτιστικού συλλόγου η οποία τοποθετήθηκε στην πλατεία του χωριού[4].

Αναγνωρισμένοι Μακεδονομάχοι ήταν και οι Βασίλειος Βασιλόπουλος, Γκούμας Αθανάσιος, Ευαγγελόπουλος ή Χαριζούλης Γεώργιος.

Οικονομία: Οι κάτοικοι ασχολούνται με τη γεωργία και κτηνοτροφία. Λειτουργούσε ένας νερόμυλος[5].

Η τριμελής επιτροπή προσφύγων Ραδουνίστας με έγγραφο στο Νομάρχη Κοζάνης στις 24-3-1926 αναφέρουν όπως λαμβάνοντες υπ’ όψιν σας την οικτροτάτην θέσιν εις ην ευρισκόμεθα μεριμνήσετε την χορήγησιν ημών επιδομάτων προ της Μεγάλης εορτής του Πάσχα ίνα ανακουφισθώμεν εν μέρει (60/1599).

Η  Όλγα σύζυγος Αθαν. Λέττα και Δέσπω σ. Γεωργ. Βασιλοπούλου κάτοικοι Μεγάρου Γρεβενών στις 1-9-1939 αναφέρουν στο Νομάρχη ότι οι σύζυγοί των αιγοτρόφοι 150 αιγών επιστρατεύθηκαν αμφότεροι εγκαταλείποντας τα ποίμνιά των. Ζητούν από το Νομάρχη να τους επιτραπεί να βόσκουν τις αίγες των εντός της περιφερείας Μεγάρου όπου άνευ εξόδων δύνανται μόνες να τις επιβλέπουν διότι διαφορετικά απειλούνται από οικονομική καταστροφή  (60/1263).

Οι κάτοικοι της κοινότητος Μεγάρου  στις 17-5-52 συνελθόντες σε πάνδημο συνάθροιση στην πλατεία της κοινότητος έχοντας υπόψη ότι υπέστησαν ολοσχερείς καταστροφές κατά τη διάρκεια της προηγούμενης ανωμάλου καταστάσεως και ότι κατά το παρελθόν θέρος, η παραγωγή επλήγη υπό χαλάζης και ότι ευρισκόμενοι εν αμηχανία δια την επιβίωσήν των, η Καναδική βοήθεια ήλθε αρωγός, δια της διανομής δωρεάς αλεύρου, εις άπαντας τους κατοίκους από 5 οκ. κατ’ άτομο. «Ομόφωνα ψηφίζουν: α) Εκφράζουν τις θερμές ευχαριστίες προς τον υπέροχο φιλανθρωπικό λαό του Καναδά, δια την επίκαιρο βοήθεια εις άλευρο. β) Εκφράζουν τις θερμές ευχαριστίες εις το εν Ελλάδι Αμερικανικό ίδρυμα βοηθείας Εγγύς Ανατολή, διότι παρ’ όλη την κακοκαιρία προώθησε τα άλευρα στην ακροτάτη αυτή περιοχή (60/1246).

Πεσόντες ΕΙ πολέμου: α)Λοχίας Γκούμας Αχιλλέας του Αθανασίου, 1914, 53 ΣΠ, Μνήμα Γραίας Κάμια 5-4-1941. β) Στρατ. Γκούμας Βασίλειος του Γεωργίου, 53 ΣΠ, 7^ο Στρατ. Νοσ. Αθηνών 30-11-1940. γ) Στρατ. Γκούμας Λάζαρος του Δημητρίου, 1918, 32 ΣΠ, Πρόσκαιρο Στρατ. Νοσοκ. Κορυτσάς 24-2-1941. δ) Στρατ. Μαρτζέλης Ανδρέας του Κων/νου ,1915, 53 ΣΠ, Σέγγουλα Μόροβας  14-11-40. ε)Στρτ. Μαρτζέλης Ευάγγελος του Νικολάου, 1905, ΙΧ Μοίρας Τραυματιοφορέων, Μάχη Κορίτσας Δ.Πόγραδετς 4-1-41. στ) Στρατ. Σίμος Αλέξανδρος του Χρήστου, 1912, 53 ΣΠ, Στρατ. Νοσ. Κορυτσάς 3-2-41. ζ)Στρατ. Τόλης Λουκάς του Γεωργίου, 1912, 27 ΣΠ, Φρέγκο Οστραβίτσας 5-12-40 (ΔΙΣ).

Πληθυσμός: 1859=54 στεφάνια. 1913=754. 1920=694. 1928=809. 1940=981. 1951=856. 1961=809. 1971=653. 1981=622. 1991=581. 2001=561. 2011=370. (12^ος κατά σειρά από τους 112 απογραφέντες οικισμούς της Π.Ε Γρεβενών με την απογραφή του 2011). Στο κατάστιχο του έτους 1564 (ΤΤ 350) των Οθωμανικών αρχείων της Κων/πολης ο οικισμός είχε 100 κατοικίες και το ποσό φόρου που πλήρωνε ήταν 12.300 άσπρα ενώ το 1579 ήταν 116  κατοικίες και ο φόρος ήταν 13.500 άσπρα.

            Σύλλογοι: Φιλεκπαιδευτική Αδελφ. Ραδοσινιστών «Αγ. Δημήτριος» ιδρύθηκε στην Αμερική το 1900 ή 1902. Σύλλογος Μεγαριωτών Μελβούρνης Αυστραλίας. Σήμερα ο Πολιτιστικός Σύλλογος Μεγάρου είναι πολύ δραστήριος με πολλές εκδηλώσεις όπως  έθιμο φώτων, αποκριές, καθαρά Δευτέρα, λουγκατσάρια, εξωραϊστικά έργα, τμήματα ζωγραφικής, γιορτή τσιγαρίδας, εκδηλώσεις για τα παιδιά (παιχνίδια και χειροτεχνίες) εκδρομές σε περιοχές όμορφες του χωριού, αγώνες μπάσκετ, ποδοσφαίρου, βόλεϊ καθώς και κάποια σεμινάρια με χειροποίητα διακοσμητικά.

Σύλλογος Νέων Μεγάρου

Αθλητικός όμιλος με την ποδοσφαιρική ομάδα Κεραυνός Μεγάρου.

---

[1] Σεργίου Σιγάλα: Πρακτικά του Πνευματικού δικαστηρίου …(1898-1914).Σελ.249

[2] Ο πρόεδρος της κοινότητας Σ. Βασιλόπουλος πιστοποιεί ότι ο συγχωριανός του Αθανάσιος εκτός από τη σύζυγό του έχει τα τέκνα Ευανθία, Αχιλλεύς, Όλγα, Ελισάβετ, Σωκράτης, Αμαλία.

[3] Από το βιβλίο του Αθανασίου Κακαφίκα «Ιστορία της Περιφέρειας Γρεβενών» Επιμέλεια Σάκης Πέτρου.

[4] Πληροφορίες: Ηρακλής Κακαφίκας πρόεδρος του συλλόγου

[5] Παπαδημητρίου. Σελίδες Ιστορίας Γ΄σελ. 42.