10.ΑΕΡΟΠΟΡΙΚΗ ΤΡΑΓΩΔΙΑ 17-12-1997- ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

ΑΕΡΟΠΟΡΙΚΗ ΤΡΑΓΩΔΙΑ 17-12-1997- ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

Γράφει ο Βασίλης Αποστόλου

Στις 17 Δεκεμβρίου του ενεστώτος έτους συμπληρώνονται δέκα χρόνια από το αεροπορικό ατύχημα του Ουκρανικού αεροπλάνου «Γιάγκοβλεφ» στα Πιέρια όρη, κοντά στην πόλη της Κατερίνης.
Όλοι οι επιβαίνοντες, εβδομήκοντα τέσσερις, βρήκαν τραγικό θάνατο εκείνη την παγωμένη νύχτα στην κορυφή «Πέντε Πύργοι» των χιονισμένων Πιερίων ορέων.
Μεταξύ των τραγικών θυμάτων ήταν και ένδεκα συμπατριώτες μας. Από την Αιανή οι Στάμος Νικόλαος ετών 26, Πελέκας Κωσταντίνος ετών 33, Νατσιόπουλος Αλέξανδρος ετών 30, Κουμπούρας Γεώργιος ετών 51, Κοντός Γεώργιος ετών 47, Ζαρκάδας Ηλίας ετών 41, Ζαρκάδας Δημήτριος ετών 58.
Από την Κοζάνη Μπίκας Αθανάσιος ετών 24, από τον Κρόκο Κύρου Ιωάννης, από το Μεταξά Χαρέλας Νικόλαος, από το Βελβεντό ο Βαρσαμής Δημήτριος.
Το αεροπλάνο είχε ξεκινήσει από το αεροδρόμιο της Οδησσού με προορισμό τον αερολιμένα «ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ» της Θεσσαλονίκης. Οι συμπατριώτες μας ήθελαν να περάσουν τα Χριστούγεννα με τα αγαπημένα τους πρόσωπα. Όλοι τους εργαζόταν στην ελληνική Εταιρεία «Ουκρανική Μηχανική» θυγατρική εταιρεία της Μηχανικής του Πρόδρομου Εμφιετζόγλου.
Δε φτάσανε ποτέ όμως. Το ταξίδι τους σταμάτησε απρόσμενα. Από κει και πέρα αρχίζει το δράμα των προσφιλών τους ανθρώπων. Το γεγονός συγκλονίζει το Πανελλήνιο, πρωτίστως την περιοχή μας.
Οι συγγενείς, οι φίλοι, δεκάδες Αιανιώτες επί τρεις ημέρες συμμετέχουν ενεργά στις έρευνες για την ανεύρεση του μοιραίου αεροπλάνου. Ψάχνουν νύχτα και ημέρα μέσα από αντίξοες καιρικές συνθήκες υπερβάλλοντας τον εαυτό τους.
Τα συντρίμμια του αεροπλάνου εντοπίστηκαν από ελικόπτερο του πολεμικού ναυτικού στις 20 Δεκεμβρίου, ώρα 10.30 π.μ, μετά από εξήντα δύο ολόκληρες ώρες.
Ο πατέρας του αδικοχαμένου Νίκου Στάμου, ο Χαρίσης, αποτύπωσε όλο το χρονικό της τραγωδίας σε βιβλίο 277 σελίδων με τίτλο:
ΣΤΑΜΟΣ Χ. ΝΙΚΟΣ
«ΓΙΑΓΚΟΒΛΕΦ»
Ως αναγνώστης του βιβλίου συγκλονίσθηκα από το περιεχόμενο. Ένιωσα ένα δέος, λύπη για τους συγγενείς των θυμάτων, αγανάκτηση για την ανευθυνότητα των υπευθύνων. Το βιβλίο το διάβασα την ίδια μέρα που μου το έδωσε ο φίλος μου ο Χαρίσης. Αυτό μου συνέβη για πρώτη φορά. Πόνεσα, δάκρυσα, θαύμασα το κουράγιο του πατέρα που επί χρόνια μάζεψε όλο αυτό το υλικό να το κάνει βιβλίο, από ιερή υποχρέωση προς το γιο του, το Νίκο.
Φίλε Χαρίση, όπως αναφέρεις τα γράμματά σου είναι αυτά του δημοτικού. Η αγάπη για το γιο σου, τα πλούσια συναισθήματά σου, η ανθρωπιά σου ήταν τα στοιχεία που σου δώσανε δύναμη να αφιερώσεις αυτό το βιβλίο στα αδικοχαμένα παιδιά της Αιανής που έχασαν τη ζωή τους στο αεροπορικό ατύχημα, στους συγγενείς τους και σε όλα τα θύματα του Γιάγκοβλεφ.
Να προχωρήσεις Χαρίση και στο άλλο σου βήμα, αυτό που συζητήσαμε το πρωινό της Κυριακής (2-12-2007) όταν συναντηθήκαμε στην Αιανή.
Οι τελευταίες σειρές του βιβλίου. «Το βιβλίο αυτό διανέμεται δωρεάν για μνημόσυνο του παιδιού μας ΣΤΑΜΟΥ Χ. ΝΙΚΟΥ για τα δέκα χρόνια από την συντριβή του ουκρανικού αεροπλάνου».

Για το δήμαρχο Αιανής κ. Γ. Τζέλο
Κε Δήμαρχε κατάγομαι από έναν οικισμό της Ελίμειας Χώρας τον Έξαρχο-Βεντζίων του Ν. Γρεβενών. Πρόσφατα με τη συνεργασία των χωριανών μου Στέργιου Χαντέ και Νέστορα Τριανταφύλλου παρέδωσα στο Αρχαιολογικό Μουσείο Αιανής όστρακα από επτά αρχαιολογικούς τόπους του χωριού μου.
Χαίρομαι που η πρωτεύουσά μας η Αιανή έχει την τύχη να διοικείται από ένα δραστήριο, εργατικό και καινοτόμο δήμαρχο.
Θα ήθελα να κάνω δύο προτάσεις που αν θέλετε τις λαμβάνετε υπόψη.
α) Στην πλατεία της Αιανής υπάρχει η προτομή του Χρήστου Μανώλη. Καλό είναι να συμπληρωθεί η χρονολογία γέννησης και εκδημίας (1887-1965) ως και η φράση ΕΥΕΡΓΕΤΗΣ ΑΙΑΝΗΣ.
β) Σκόπιμο είναι να στηθεί στην πλατεία αναθηματική στήλη με τους πεσόντες Αιανιώτες στα πεδία των μαχών από την απελευθέρωση ως το 1950. Ακόμη αναμνηστική πλάκα με τα ονόματα των Αιανιωτών σε διάφορα ατυχήματα όπως αυτό του «Γιάγκοβλεφ».
Αυτές οι προτεινόμενες σελίδες της τοπικής Ιστορίας κατά την άποψή μου πρέπει να προστεθούν στο πολυσέλιδο βιβλίο της Αιανής που με επιτυχία φρόντισαν οι προκάτοχοί σας και πρωτίστως ο αείμνηστος δάσκαλος Κωνσταντίνος Σιαμπανόπουλος και η άξια συνεχιστής η Προϊσταμένη της Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών αρχαιοτήτων κ. Γεωργία Καραμήτρου Μεντεσίδου.

Βασίλης Αποστόλου, δάσκαλος του Αου Δημοτικού Σχολείου Κοζάνης (νυν Γ.Κονταρής).


Δημοσιεύθηκε στον τοπικό τύπο της Κοζάνης

9. ΠΑΥΛΟΣ ΜΕΛΑΣ-ΠΡΟΤΟΜΗ

Γράφει ο Βασίλειος Αποστόλου, δάσκαλος του Δημ. Σχολείου Γ. Κονταρής , Γραμματέας του Συλλόγου Γρεβενιωτών ν. Κοζάνης “Ο ΑΙΜΙΛΙΑΝΟΣ ” vasilisapostolou©yahoo.gr


Δημοσιεύτηκε στον τοπικό τύπο της Κοζάνης τον Οκτώβριο του 2008.

Στα πλαίσια του ενιαύσιου εορτασμού του Μακεδονικού Αγώνα μαθητές και δάσκαλοι των Δημοτικών σχολείων “Γ. ΚΟΝΤΑΡΗΣ” και 8ου Κοζάνης πραγματοποίησαν προσκύνημα στο κρησφύγετο του Παύλου Μελά στην πρώην οικία του Ν. Μαλούτα, επί της συμβολής των οδών Παύλου Χαρίση (αρ.32) και Ν. Μαλούτα. Ακολούθησε ομιλία από το γράφοντα με τρεις άξονες. Τι ήταν ο Μακεδονικός Αγώνας. Ποία η σχέση του Παύλου Μελά με την Κοζάνη. Προτάσεις για την αξιοποίηση και ανάδειξη του ιστορικού χώρου.
Μετά το πέρας της ομιλίας τηρήθηκε ενός λεπτού σιγή στη μνήμη του πρωτομάρτυρα Παύλου Μελά και όλων των Μακεδονομάχων με πρωτοβουλία του διευθυντή του 8ου Δημ. Σχολείου Αθανασίου Γκλαβίνα.

Ο Παύλος Μελάς στην Κοζάνη

Κατά τη δεύτερη είσοδο στη Δ. Μακεδονία επισκέπτεται αποκλειστικά την Κοζάνη από 19 Ιουλίου ως 31 του ιδίου μήνα του έτους 1904. Ήλθε, μετά από συστάσεις του Κοζανίτη Ιωάννη Μιχ. Τσιτσεκλή, γραμματέα της εισαγγελίας Λαρίσης. Σκοπός της επίσκεψής του ήταν να οργανώσει ανταρτική ομάδα από Κοζανίτες οι οποίοι θα δρούσαν κατά των Βουλγάρων κομιτατζήδων που τρομοκρατούσαν τους ορθόδοξους Έλληνες. Αρχικά χρησιμοποίησε ως κρησφύγετα το πανδοχείο του Δημ. και Χρίστου Μπουδρούμα, την Ιερά Μητρόπολη και τέλος την οικία του καθηγητή των Ιερών Ν. Μαλούτα. Σε τούτη την οικία παρουσία του ιερέως Αναστασίου Ζωγραφίδη, εκ Τριγωνικού, ορκίσθηκαν οι πρώτοι Κοζανίτες Μακεδονομάχοι.

Οι μαθητές του Δημοτικού σχολείου Γ. Κονταρής (πρώην 1ο Δημοτικό Σχολείο) κατά την επίσκεψη στον ιερό χώρο στις 13 Οκτωβρίου, ημέρα θανάτου του Παύλου Μελά.


Το αρχοντικό Νικολάου Μαλούτα

Ο Νικόλαος Μαλούτας με διαθήκη στις 9 Δεκεμβρίου 1932 δωρίζει την οικία, με κήπο και υπόγειο στο δήμο, η οποία θα περιέλθει στην κυριότητά του μετά το θάνατο του ιδίου και της γυναίκας του Περιστέρας. Στη διαθήκη αναφέρει να τη χρησιμοποιεί ο Δήμος για εθνικούς σκοπούς και κυρίως προς εγκατάσταση σ’ αυτή το Δημοτικό Εθνικό Μουσείο και τούτο στη μνήμη του αειμνήστου Εθνικού ήρωος Παύλου Μελά καθότι στην ανωτέρω οικία έθεσε τις βάσεις του Μακεδονικού Αγώνα. Ακόμη για το γεγονός ότι στην οικία φιλοξενήθηκαν και νοσηλεύτηκαν κατά τους χρόνους της δουλείας πλείστοι αγωνιστές. (Περισσότερα στο βιβλίο μου “ΠΡΟΤΟΜΕΣ-ΑΝΔΡΙΑΝΤΕΣ-ΜΝΗΜΕΙΑ ΚΟΖΑΝΗΣ”, Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Κοζάνης, 2006).

Η οικία λειτούργησε ως Εθνολογικό Μουσείο. Αναρτήθηκαν φωτογραφίες Μακεδονομάχων με σύντομο βιογραφικό. Σήμερα οι μορφές των ηρώων είναι αναρτημένες στο Ιστορικό-Λαογραφικό Μουσείο του Συνδέσμου Γραμμάτων και Τεχνών Ν. Κοζάνης.
Τούτη η οικία σήμερα δεν υφίσταται. Δυστυχώς ο Δήμος την κατεδάφισε. Υπάρχει ένας διαμορφωμένος χώρος με παγκάκια, πλούσιο ηλεκτροφωτισμό, πλακοστρωμένος ως και χώρος πρασίνου.



Οι μαθητές της Ε΄ και Στ΄ του 8ου Δημοτικού Σχολείου κατά την επίσκεψη-προσκύνημα στο κρησφύγετο του Παύλου Μελά στις 16-10-2008. Διακρίνονται ο διευθυντής του σχολείου Αθανάσιος Γκλαβίνας και οι δάσκαλοι: Ζαραμπούκας Απόστολος, Σαβαϊδου Αικατερίνη, Δινικούρη Γεωργία, Πεκρίδου Αναστασία.

Προτάσεις ανάδειξης του ιστορικού χώρου.

1. Στην οικία Ν. Μαλούτα να τοποθετηθεί μαρμαρίνη πλάξ με τα παρακάτω στοιχεία που να μας αναφέρει το γεγονός.

Η ΕΔΩ ΠΡΩΗΝ ΟΙΚΙΑ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΜΑΛΟΥΤΑ
ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΘΗΚΕ ΓΙΑ
3Ο ΚΡΗΣΦΥΓΕΤΟ ΠΑΥΛΟΥ ΜΕΛΑ
ΑΠΟ 24 ΙΟΥΛΙΟΥ (ΤΟ ΒΡΑΔΥ)
ΕΩΣ 31 ΙΟΥΛΙΟΥ 1904 (10 ΤΟ ΠΡΩΙ)


2. H προτομή του Παύλου Μελά να στηθεί σε τούτο τον τόπο τον οποίο χρησιμοποίησε για κρησφύγετο επί επτά συνεχή μερόνυχτα. Σήμερα έχει αφαιρεθεί από την πλατεία της 28ης Οκτωβρίου και βρίσκεται στις αποθήκες του Δήμου.(Σχετικές δημοσιεύσεις υπάρχουν και από το λαογράφο κ. Ιωάννη Κορκά)

3. Φιλοτέχνηση εικόνας όρκου Μακεδονομάχου με τις μορφές του Παύλου Μελά, του ιερέα Αναστάσιου Ζωγραφίδη και των Κοζανιτών Μακεδονομάχων.

4. Τα ονόματα των αγωνιστών της περιφέρειας Κοζάνης που συμμετείχαν στο ανταρτικό σώμα του Παύλου Μελά κατά την τρίτη είσοδό του στη Δ. Μακεδονία από 27 Αυγούστου ως 13 Οκτωβρίου 1904.

Κοζάνη: Θωμάς Λιόντας, Δημήτριος Πλόσκας, Αθανάσιος Γκάγκος, Κωνσταντίνος Βλάχου, Καραλίβανος, Βισβίκης, Κιουτσιούκης ή Ιωάννης Ντιούφας. Σιάτιστα: Γεώργιος Λιουλιάκης, Κωνσταντίνος Καλαμπούκας. Καταφύγι: Θεόδωρος Καραλιόλιος, Γρηγόριος Αγραφιώτης και Χρίστος Μαλέτσκος. Ζώνη Βοΐου: Μήτσιος Παπάς. Πεντάλοφος: Τσανάκας. Γρεβενά: Κατσαμάκας

5. Σε αναθηματική στήλη να γραφούν οι πεσόντες Μακεδονομάχοι της περιόδου 1904-1908

6. Να γραφούν σε μαρμάρινες πλάκες αποσπάσματα επιστολών του Παύλου Μελά. Ενδεικτικά αναφέρουμε.

Κοζάνη 19 Ιουλίου 1904
Νάτα μου
Η Κοζάνη είναι αρκετά μεγάλη πόλις 12.000 κατοίκων περίπου Οι δρόμοι όλοι στρωμένοι με καλντερίμι. Τα σπίτια αρχαιότατα αλλά καλά συντηρημένα. Κίνησις εις τους δρόμους πολλή. Ούτε ίχνος Τούρκου ή Εβραίου, εκτός 30 Τούρκων ιππέων και 6 διοικητικών υπαλλήλων. Οι άλλοι όλοι ΄Ελληνες ζωηρότατοι, ωραιότατοι ομιλούν καθαροτάτη ελληνική γλώσσα.

Κοζάνη 27 Ιουλίου 1904
Νάτα μου
Τα σημερινά νέα, αγαπητή μου, έγιναν αιφνιδίως καλά, αν όχι λαμπρά. Το πρωί μου παρουσιάσθηκαν άλλοι τέσσερις Κοζανίτες, που και οι τέσσερις εδέχθησαν να με ακολουθήσουν. Είναι και οι τέσσερις ηρακλείων διαστάσεων νέοι, με υπερήφανον φυσιογνωμίαν και δοκιμασμένης ανδρείας.

7. Δημιουργία δύο σειρών κερκίδων στο χώρο για να μπορούν οι μαθητές ή και ακόμη ακροατές να παρακολουθούν τις εθνοπρεπείς εκδηλώσεις που περιοδικά θα πραγματοποιούνται.
Η υπάρχουσα είναι σε μεγάλο ύψος από το δάπεδο. Κατά την επίσκεψή μας δεν μας εξυπηρέτησε.

8. Η επιγραφή με την οδό Ν. Μαλούτα την τελευταία εβδομάδα έχει αφαιρεθεί. Πρόταση να ονομασθεί η οδός “Πλατεία Ν. Μαλούτα”, και οι ολιγοστές οικίες να διατηρήσουν τον αριθμό τους ως “Πλατεία Ν. Μαλούτα ” κατά τα πρότυπα της “Πλατείας Λασσάνη”

9. Επίσης σήμερα στην ανακαινισμένη Μητρόπολη πρέπει να εντοιχισθεί η παρακάτω μαρμάρινη πλάκα.


Απόψεις-προτάσεις μαθητών

Ηλιαδέλης Δημήτριος (Δ. Σχολείο Γ. Κονταρής Τάξη Στ΄): «Στην επίσκεψή μας στο αρχοντικό του Νικολάου Μαλούτα, καθηγητή της Θεολογίας, καθώς και κρησφύγετο του Παύλου Μελά είχα πολλές εντυπώσεις και συναισθήματα. Αρχικά αισθάνθηκα περήφανος για τους αγώνες και τη θυσία του σπουδαίου ήρωα του Μακεδονικού Αγώνα Παύλου Μελά. Όμως αισθάνθηκα λύπη, στενοχώρια και αγανάκτηση, γιατί στο χώρο εκείνο δεν υπάρχει ούτε ένα μνημείο που να μας θυμίζει τον ήρωα. Κύριε δήμαρχε φροντίστε να στηθεί η προτομή του ήρωά μας Παύλου Μελά».

Από το 8ο Δημοτικό Σχολείο Κοζάνης

Μαρίνα Διάφα: «Δεν περίμενα πώς το κρησφύγετο του Παύλου Μελά θα ήταν σε τέτοια κατάσταση. Θα μπορούσε να αξιοποιηθεί πολύ καλύτερα αυτό το ιστορικό μέρος, όπως να στηθεί η προτομή του και να γίνει γνωστό σε όλους τους κατοίκους της Κοζάνης. Αν γίνει αυτό, θα μείνει η μνήμη του Παύλου Μελά αξέχαστη και θα γίνει γνωστή σε όλους γνωστή η τοπική ιστορία».

Θανάσης Λιάκος: «Είναι ντροπή ένα σπουδαίο ιστορικό μνημείο να είναι σε τέτοια κατάντια. Εγώ θα σας παρακαλούσα να το καθαρίσετε και να βάλετε ένα άγαλμα με τον Παύλο Μελά που να λέει από κάτω ότι εδώ ήταν το κρησφύγετό του».

Κατερίνα Ελευθεριάδου: «Από την ομιλία που άκουσα στο σημείο όπου βρισκόταν το κρησφύγετο του Παύλου Μελά μου έκανε εντύπωση ότι δεν υπήρχε τίποτα να διευκρινίζει στον κόσμο ότι εδώ οργάνωσε το Μακεδονικό Αγώνα ο Παύλος Μελάς. Ελπίζω η προτομή του να μεταφερθεί σε τούτο το σημείο».

Κων/νος Παπαδόπουλος: «Αυτός ο χώρος είναι σήμερα μια μικρή πλατεία. Γιατί άραγε δεν υπάρχει ένα άγαλμα για να μας θυμίζει ότι από εκεί είχε περάσει ένας εθνικός ήρωας».

Κων/νος Τσανίδης: «Το κρησφύγετο του Παύλου Μελά βρίσκεται στην οδό Παύλου Χαρίση. Είναι ντροπή σε κείνο το μέρος να μην υπάρχει ένα άγαλμα του Παύλου Μελά, δηλαδή άμα έρθει ένας Αθηναίος και καθίσει να ξεκουραστεί θα θεωρήσει ότι αυτό είναι ένα απλό πάρκο. Ελπίζω αυτό το πρόβλημα να λυθεί γρήγορα».

Εύη Γιαννακοπούλου: Σήμερα το μέρος όπου συναντούσε τους τοπικούς αγωνιστές ο Παύλος Μελάς έχει γίνει μια μικρή πλατεία. Τώρα όλοι έχουν ξεχάσει ότι εκεί ήταν το 3ο κρησφύγετο του Παύλου Μελά και το μόνο που υπάρχει είναι πλακάκια και λουλούδια. Αναρωτιόμαστε, γιατί δεν υπάρχει εκεί ένα άγαλμα του Παύλου Μελά που να γράφει: «Εδώ ήταν το κρησφύγετο του Παύλου Μελά».

Σοφία Αγγελίδου: Εντυπωσιάστηκα πολύ από αυτά που άκουσα γιατί είμαι και γω Μακεδόνισα. Θα πρότεινα να κάνουν ένα άγαλμα του Παύλου Μελά. Η κατάθεση στεφανιών να γίνεται στο χώρο εκείνο.

Βαβλιάρα Ζωή: Μου έκανε εντύπωση που ο Μαλούτας χάρισε την ιδιοκτησία του στο Δήμο για να είναι χρήσιμη στους συμπατριώτες του. Χάρισε δηλαδή το σπίτι του το οποίο έγινε κρησφύγετο για τον Αγώνα.

Στέλλα Δαβιδοπούλου: Δεν περίμενα αυτός ο χώρος να είναι ένα πάρκο που να παίζουν τα παιδιά. Πρέπει να νιώθουμε ντροπή που έχουμε ένα τέτοιο κρησφύγετο του Παύλου Μελά και δεν το φροντίζουμε. Θα πρέπει να καθαρίσουν το χώρο και να στήσουν την προτομή του Παύλου Μελά.

Ελευθερία Πόλογλου: Εντυπωσιάστηκα από αυτά που άκουσα. Η ιστορία του Π. Μελά είναι συγκινητική. Το κρησφύγετο έπρεπε να διατηρηθεί. Το άγαλμα πρέπει να στηθεί σε τούτο το χώρο.

Κατερίνα Κάτανα: Εντυπωσιάστηκα πολύ και θεωρώ ότι το άγαλμα πρέπει να στηθεί στο κρησφύγετο του Π. Μελά. Να φύγουν τα γκράφιτι, ο χώρος να είναι καθαρός, να βάλουν προβολείς να φωτίζουν το άγαλμα και εκεί να γίνονται οι καταθέσεις στεφανιών.

Ραφαέλα Κωνσταντινίδου: Είμαι πολύ συγκινημένη. Κατά τη γνώμη μου θα έπρεπε να κρατηθεί το σπίτι κι όταν είναι η Μακεδονική επέτειο να γίνονται καταθέσεις στεφανιών.

Δήμζας Βάιος: Μου έκανε εντύπωση πως το κρησφύγετο του Παύλου Μελά τώρα είναι ένα καθημερινό μέρος που περνάμε συνέχεια, γι’ αυτό θέλω η προτομή του να στηθεί στο συγκεκριμένο μέρος.

Νίκος Φτάκας: Η ιστορία του μεγάλου αυτού ήρωα είναι πολύ συγκινητική και πολύ μεγάλη. Αλλά έκαναν κάτι λάθος. Δεν έπρεπε να κατεδαφίσουν το κτίριο. Πρέπει τουλάχιστον να στήσουν το άγαλμα, να τοποθετήσουν μερικές φωτογραφίες, να καθαρίσουν το χώρο και να βάλουν λουλούδια.

Γκουλέτσος Κων/νος: Στο τρίτο κρησφύγετο, στην οδό Παύλου Χαρίση, πρέπει να στηθεί η προτομή του Π.Μελά, γιατί πρέπει να τον τιμήσουμε για τους αγώνες που έκανε για την Ελλάδα.

Ελισάβετ Ζώρου: Εντυπωσιάστηκα πολύ από την ιστορία του και γι’ αυτό που έκανε για την Ελλάδα. Προτείνω να τιμήσουμε τον ήρωά μας Παύλο Μελά με ένα άγαλμα.

Γιώργος Πολύζης: Κατά τη γνώμη μου δεν έπρεπε να γκρεμίσουν το σπίτι όπου δόθηκε για κρησφύγετο στο Μελά, αλλά τώρα που το γκρέμισαν πρέπει να βάλουν ένα άγαλμα στη θέση του, να καθαρίσουν το μέρος, να βάλουν έναν προβολέα να το φωτίζει.

Επίσκεψη με τους μαθητές μου του 1ου Δημοτικού Σχολείου πραγματοποίησα για πρώτη φορά τον Οκτώβριο του 2004.

Οι τότε μαθητές μου έγραψαν, όπως δημοσιεύτηκε στον τοπικό τύπο.
Αθανασία Σβώλη: «Κατά την επίσκεψή μου στον τόπο που ο Παύλος Μελάς χρησιμοποίησε ως κρησφύγετο ένιωσα ένα δέος να με τυλίγει στη σκέψη ότι στο χώρο αυτό είχαν ορκιστεί οι πρώτοι Μακεδονομάχοι για να παλέψουν για την ελευθερία του τόπου μας. Αισθάνθηκα υπερήφανη για όλους εκείνους τους ανθρώπους που έδωσαν τη ζωή τους, για να είμαστε εμείς ελεύθεροι και ιδιαίτερα για τον Παύλο Μελά που αν και δεν καταγόταν από τη Μακεδονία αγωνίστηκε και θυσιάστηκε για την ελευθερία. Θα πρέπει να μεταφερθεί η προτομή του Παύλου Μελά και να τοποθετηθεί μια μαρμάρινη πλάκα που πάνω να είναι χαραγμένη η φράση «Εδώ ορκίσθηκαν οι πρώτοι Μακεδονομάχοι» για να μην ξεχνάμε τον πατριωτισμό των συμπατρωτών μας».

Τρίτσκα Κατερίνα: «Κατά την επίσκεψη ένιωσα συγκίνηση, γιατί είδα το χώρο όπου εκεί ο Παύλος Μελάς με πολλούς προγόνους Κοζανίτες οργάνωσαν την ελευθερία της πόλης μου. Πρτοτείνω να στηθεί η προτομή του Παύλου Μελά και οι πολίτες να διατηρούν το χώρο καθαρό».

Ραφαέλα Τσεκρέζη: «Πρέπει να τιμήσουμε τον Παύλο Μελά, γιατί κατά τη δεύτερη έξοδό του στη Μακεδονία ήλθε αποκλειστικά στην Κοζάνη, για να οργανώσει ανταρτικά σώματα».

Νιάκα Βασιλική: «Όταν επισκεφθήκαμε εκείνο το μέρος αμέσως ένιωσα συγκίνηση, δέος και μια εθνική περηφάνια να διαπερνάει τη ραχοκοκαλιά μου. Σκεφτόμουν ότι σ’ αυτό το μέρος στεκόταν ο Παύλος Μελάς. Ένας μεγάλος Μακεδονομάχος.

Μαριάννα Βαργιάμη: Αισθάνθηκα περηφάνια και συγκίνηση που ο Παύλος Μελάς επέλεξε την πόλη μας ανάμεσα σε τόσες πόλεις της Μακεδονίας, για να οργανώσει το Μακεδονικό Αγώνα. Στο χώρο αυτό θα πρέπει να στηθεί η προτομή του Παύλου Μελά…».

Γαζής Ευάγγελος: «Όταν πήγα εκεί, ένιωσα τρία συναισθήματα: χαρά, λύπη, περηφάνια. Χαρά ένιωσα γιατί εκείνο το μέρος έγινε μία πλατεία προς τιμή του, λύπη γιατί κατεδαφίστηκε το σπίτι αυτό και δεν έγινε μουσείο και περηφάνια γιατί βρισκόμουν στο κρησφύγετο ενός ήρωα του Μακεδονικού Αγώνα».

Σημασία της αξιοποίησης του χώρου.

Η πόλη της Κοζάνης θα αποκτήσει ένα ιστορικό χώρο επισκέψιμο. Όλοι οι νέοι θα νιώθουν υπερηφάνεια για την καταγωγή τους, για το γεγονός ότι ο Παύλος Μελάς για 11 ημέρες διέμενε στην Κοζάνη και προπαρασκεύασε το Μακεδονικό Αγώνα ιδρύοντας επιτροπές Εθνικής Άμυνας στις κωμοπόλεις και σε όλα τα Ελληνοχώρια της περιοχής.

Οι μαθητές θα δύνανται να επισκέπτονται το χώρο και να πραγματοποιούν στον ιστορικό τόπο τη διδασκαλία της ενότητας του Μακεδονικού Αγώνα στο μάθημα της Ιστορίας.

Κατά τον εορτασμό της επετείου του θανάτου του Παύλου Μελά, από εχθρικό βόλι στις 13 Οκτωβρίου 1904, οι μαθητές της Στ΄ τάξης των σχολείων να επισκέπτονται το χώρο, να καταθέτουν στεφάνια, να γίνονται απαγγελίες, να γίνεται σχετική ομιλία. Η επίσκεψη λόγω της μικρότητας του χώρου να γίνεται κατά ομάδες σχολείων.

Οι επισκέπτες του Μουσείου του Συνδέσμου των Γραμμάτων και Τεχνών και κυρίως οι μαθητές, λόγω γειτνίασης των δύο ιστορικών χώρων, θα δύνανται να επισκέπτονται το κρησφύγετο, να ενημερώνονται για τα ιστορικά γεγονότα που συνέβησαν στο συγκεκριμένο τόπο, σύμφωνα με τις ενδεικτικές προτάσεις οι οποίες δύνανται να εμπλουτισθούν από μελετητές της ιστορίας.

Τα ποσά για την ανάδειξη του ιστορικού τόπου δεν είναι μεγάλα. Δια τον ιερό τούτο σκοπό κάθε δαπάνη δεν είναι περιττή. Κι όλοι μας γνωρίζουμε ότι η ανάδειξη των ιστορικών τόπων συμβάλλουν στη δημιουργία της ιστορικής συνείδησης.

8.Η ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΛΑΟΥ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΦΑΣΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΝΑΖΙΣΜΟΥ (1941-1944) ΟΜΙΛΙΑ ΣΤΟΝ ΙΕΡΟ ΝΑΟ ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΚΟΖΑΝΗΣ ΤΗΝ ΚΥΡΙΑΚΗ 9-5-2010

Η ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΛΑΟΥ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΦΑΣΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΝΑΖΙΣΜΟΥ (1941-1944) ΟΜΙΛΙΑ ΣΤΟΝ ΙΕΡΟ ΝΑΟ ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΚΟΖΑΝΗΣ ΤΗΝ ΚΥΡΙΑΚΗ 9-5-2010

ΑΠOΣΠΑΣΜΑ ΟΜΙΛIΑΣ


Εισαγωγή

Το ελληνικό κράτος με νόμο του 1999 καθιέρωσε την 9η Μαΐου, ημέρα λήξης του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, ως ημέρα πανελλαδικού εορτασμού των εθνικών αγώνων και της Εθνικής Αντίστασης κατά του φασισμού και του Ναζισμού 1941-44. Σα σήμερα το μεσονύκτιο της 8ης προς 9η Μαΐου 1944 στην πόλη Ρενς της Γαλλίας υπογράφτηκε ενώπιον του στρατηγού Αϊζενχάουερ και παρουσία των επιτελαρχών Γαλλίας, Αγγλίας, Ρωσίας, Αμερικής από το Γερμανό ναύαρχο Νταίνιτς, ο Χίτλερ είχε αυτοκτονήσει, η παράδοση των γερμανικών στρατευμάτων άνευ όρων κι έτσι έχουμε την τυπική λήξη του β΄ παγκοσμίου πολέμου επί ευρωπαϊκού εδάφους.

Καταστροφές-Αντίποινα
Μπροστά σ’ αυτό το αντιστασιακό κίνημα της περιοχής μας οι Γερμανοί απαντούν με πυρπολήσεις, εκτελέσεις, δήμευση της γεωργικής και κτηνοτροφικής παραγωγής.
Τον Οκτώβριο και Νοέμβριο του 1943 οι βάρβαροι Γερμανοί έκαψαν επανειλημμένως την Ποντοκώμη. Από τις 300 οικίες καταστράφηκαν τελείως οι 280.
Στο Τριγωνικό στις 2 Ιουλίου 1943 πυρπολήθηκαν τα 75 σπίτια από τα 110. Αναφέρουν στο Νομάρχη το Μάρτιο του 44 ότι ζούνε σε καλύβες χωμένοι στο χώμα, χωρίς κλινοσκεπάσματα. Πάσχουν από ιατρική περίθαλψη, πολλοί πέθαναν από κρυολογήματα και τώρα τέσσερις από πνευμονία. Το φάρμακο που δίδουν στους αρρώστους είναι χόβολη στα πλευρά και ζεστή κεραμίδα.
Στις 23 Δεκεμβρίου 1943 οι κατακτητές πυρπόλησαν το χωριό Καταφύγι. Οι κάτοικοι της Μεσιανής περιέθαλψαν 40 οικογένειες Καταφυγιωτών περισσότερο από ένα μήνα. Όταν το 1941-42 οι Γερμανοί επισκεύαζαν την από τους Άγγλους ανατιναχθείσα γέφυρα Κοζάνης-Σερβίων του ποταμού Αλιάκμονα, είχαν μαζί τους και ένα τάγμα αιχμαλώτων Σέρβων, οι οποίοι τρέφονταν με τα υπολείμματα τροφών των γερμανικών στρατιωτών. Αυτούς τους αιχμαλώτους οι κάτοικοι της Μεσιανής τους ανέλαβαν υπό την προστασία των, προσφέροντας σ’ αυτούς ανάλογο τροφή επί έξι ολόκληρους μήνες.
Τα χωριά Πύργοι της Εορδαίας με 323 νεκρούς εκ των οποίων τα οκτώ ήταν αβάπτιστα και το Μεσόβουνο με 221 νεκρούς πλήρωσαν το βαρύτερο φόρο αίματος την περίοδο της ναζιστικής θηριωδίας. Στο Βατερό και στην Παναγία Κοζάνης πάνω από 70 πατριώτες εκτελέστηκαν τον Ιανουάριο του 1944 από τις δυνάμεις της βαρβαρότητας σε αντίποινα εκτελέσεως γερμανού γιατρού.
Κατά τη διάρκεια της Γερμανικής κατοχής στο Νομό Κοζάνης-Γρεβενών οι Γερμανοί εκτέλεσαν 1548 Έλληνες πατριώτες. Ο Ιταλοί μέχρι τη συνθηκολόγηση στις 8 Σεπτεμβρίου 1943 εκτελούν αντίστοιχα 176 Έλληνες πατριώτες.
Και μία έκκληση δασκάλου στα χρόνια της κατοχής «Σεβαστέ κύριε Επιθεωρητά. Ευσπλαχνίσου μας. Δεν έχω παπούτσια να έλθω εις τα Γρεβενά. Σας παρακαλώ πολύ κάνετε ότι μπορείτε».


Επίλογος
...Πρέπει κι επιβάλλεται να ερμηνεύσουμε σωστά την έννοια του πατριωτισμού. Τον πατριώτη σήμερα δε θα τον περιμένουμε να τον βρούμε στα πολεμικά πεδία των μαχών
Σήμερα τον πατριωτισμό μας πρέπει να τον δείχνουμε σε έργα ειρήνης που είναι μονιμότερα και σταθερότερα. Η υπευθυνότητα των πολιτικών, η χρηστή διακυβέρνηση, η φορολογική συνείδηση, η ευσυνειδησία του επιστήμονα, η εντιμότητα του εμπόρου, η υπευθυνότητα του εργάτη, η προστασία του περιβάλλοντος, η οικονομική ανάπτυξη, η δημιουργία θεσμών αποδεκτούς από την ολότητα, η δημιουργία παραγωγικών θέσεων εργασίας, ο σεβασμός της προσωπικότητας, η αλληλεγγύη προς τους αδυνάτους, , η μελέτη και η ανάδειξη της ιστορίας τοπικής και εθνικής όπως ορθά πράττουν ο Σύνδεσμος Γραμμάτων και Τεχνών με τη λειτουργία του μουσείου του Μακεδονικού Αγώνα και ιστορικού τμήματος του κεντρικού Μουσείου κι ο Δήμος με τη λειτουργία Μουσείου Εθνικής Αντίστασης 1941-44 είναι πράξεις πατριωτικές που συμβάλλουν στην ολοκλήρωση της προσωπικότητάς μας και την πρόοδο της πατρίδας μας.
Και μία πρόταση στη δημοτική αρχή. Μετά το πέρας των εκδηλώσεων σκόπιμο θεωρώ να γίνεται μία δεξίωση στο χώρο λειτουργίας του Μουσείου της Εθνικής Αντίστασης, έτσι θα δίδεται η ευκαιρία σε πλήθος συμπολιτών μας να βιώσουν ακόμη περισσότερο την εθνική αντίσταση 41-44 της περιοχής μας.
Γιατί εμείς οι εκπαιδευτικοί λέμε ότι μία εικόνα ισοδυναμεί με χίλιες λέξεις.

7.Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΩΝ ΔΥΤΙΚΟΜΑΚΕΔΟΝΩΝ ΣΤΗΝ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΓΕΝΟΥΣ

Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΩΝ ΔΥΤΙΚΟΜΑΚΕΔΟΝΩΝ ΣΤΗΝ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΓΕΝΟΥΣ

Την Τετάρτη 24 Μαρτίου 2008 και ώρα 13.30 θα πραγματοποιηθεί ομιλία στην αίθουσα εκδηλώσεων της Νομαρχιακής Αυτοδιοικήσεως Κοζάνης από το δάσκαλο του Δημοτικού σχολείου Γ.Κονταρής (πρώην 1ο Δημοτικό Σχολείο Κοζάνης) Βασίλη Αποστόλου υπεύθυνο σύνταξης του περιοδικού “ΜΠΟΥΡΙΝΟΣ” για την περιφέρεια Βεντζίων- Γρεβενών-Κοζάνης και Γραμματέα του Συλλόγου Γρεβενιωτών Κοζάνης “Ο ΑΙΜΙΛΙΑΝΟΣ”.



ΑΡΧΗ ΟΜΙΛΙΑΣ



«3 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ1830 ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΟ ΑΝΕΞΑΡΤΗΣΙΑΣ


Λονδίνο. Υπουργείο Εξωτερικών.
Παρόντες οι πληρεξούσιοι της Μεγάλης Βρετανίας, Γαλλίας, Ρωσίας.
Αποφασίζεται
Η Ελλάς θέλει σχηματίσει εν Κράτος ανεξάρτητον, και θέλει χαίρει όλα τα δίκαια πολιτικά, διοικητικά, εμπορικά. Περιοχές που απαρτίζουν το ελληνικό κράτος: Πελοπόννησος, Μέρος της Στερεάς Ελλάδας, Εύβοια, Κυκλάδες, Σκύρος, Αμοργός
Η Ελληνική κυβέρνηση θέλει είναι μοναρχική και κληρονομική.
Αμπερντήν, εκπρόσωπος Αγγλίας
Λαβάλ, εκπρόσωπος Γαλλίας
Λιβέν εκπρόσωπος Ρωσίας

Αναμφίβολα η ενδοξότερη σελίδα της ελληνικής ιστορίας είναι η επανάσταση του 1821 που είχε ως επακόλουθο τη συγκρότηση του νεοελληνικού κράτους.

Ο σημερινός μου λόγος δεν έχει τη μορφή πανηγυρικού Δεν είναι διανθισμένος με σχήματα λόγου. Θα παραθέσω ιστορικά γεγονότα της Επανάστασης του Γένους και όσα προηγήθηκαν τα οποία έχουν σχέση με την ευρύτερη περιοχή και ειδικότερα όσα έχουν σχέση με την Κοζάνη και τους Κοζανίτες γιατί πιστεύω ότι από μόνα τους τα γεγονότα αποτελούν μάρτυρες της ιστορικής αλήθειας και συμβάλλουν στη δημιουργία ιστορικής συνείδησης στην κατανόηση της εθνικής και τοπικής ιστορίας.

Τo 1390 μετά από πολύχρονη πολιορκία το οχυρό κάστρο των Σερβίων πέφτει στα χέρια του Τούρκου δυνάστη. Στα οικονομικά εύρωστα ελληνοχώρια της περιοχής εγκαθίστανται Τούρκοι μεταφερθέντες από τα βάθη της Ασίας. Οι γηγενείς κάτοικοι της πόλης μας κατοικούντες στην περιοχή Σιόποτου, ειρηνόφιλοι, ανοιχτά μυαλά, συμπονετικοί και φιλόξενοι αποδέχονται τους πρώτους Ηπειρώτες εποίκους από την Κόσδιανη της Ηπείρου και τους κυνηγημένους των γύρω χωριών…»

33. ΜΙΚΡΑ-ΜΙΚΡΑ ΤΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΓΡΕΒΕΝΙΩΤΩΝ

ΜΑΘΑΙΝΩ ΓΙΑ ΤΟ ΣΥΛΛΟΓΟ ΓΡΕΒΕΝΙΩΤΩΝ ΚΟΖΑΝΗΣ «Ο ΑΙΜΙΛΙΑΝΟΣ»

2009

√ Το χορευτικό τμήμα του συλλόγου για το έτος 2009 έδωσε τις παρακάτω παραστάσεις
Κοζάνη 25 Φεβρουαρίου, Αμυγδαλιλες 2 Μαΐου, Παλαιοχώρι 4 Ιουλίου, Αβδέλλα 9 Ιουλίου, Μέτσοβο 26 Ιουλίου, Γέφυρα Θεσσαλονίκης 4 Σεπτεμβρίου, PORK FESTIVAL Γρεβενών

2010



√ Για τις αποκριάτικες εκδηλώσεις του 2010 ο βουλευτής Ν. Κοζάνης –ΝΕΑ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, Μιχάλης Παπαδόπουλος με ΦΑΞ τονίζει: «Αγαπητές φίλες και φίλοι, Θα ήθελα να σας ευχαριστήσω για την πρόσκληση, προκειμένου να παραβρεθώ στο χορό του Συλλόγου σας και στην απονομή επαίνων στους μαθητές Γρεβενιώτικης καταγωγής που πέτυχαν να εισαχθούν στην τριτοβάθμια εκπαίδευση.Δυστυχώς, δεν θα μπορέσω να βρίσκομαι ανάμεσά σας. Είναι σημαντικό να επιβραβεύουμε όλους όσους διακριθήκαν και έκαναν περήφανους τους γονείς και τον τόπο τους. Είναι εξίσου σημαντικό να επιβραβεύουμε όλους όσους διακρίθηκαν και έκαναν περήφανους τους γονείς και τον τόπο τους…»(5-2-2010).Παρ’ όλα ταύτα παραβρέθηκε στον ετήσιο χορό της 6ης Φεβρουαρίου

√ Για τις αποκριάτικες εκδηλώσεις του 2010 ο Γενικός Γραμματέας Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας κ. Γιώργος Κύρκος έστειλε το παρακάτω μήνυμα: «Έλαβα την πρόσκλή σας για να παραστώ στις εκδηλώσεις του Συλλόγου. Λόγω υποχρεώσεών μου στην Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας δε θα μπορέσω να παραβρεθώ. Σας εύχομαι καλή επιτυχία» (12-2-2010).

√ Ο τυχερός της κοπής πίτας (6-2-2010)κέρδισε ηχοσύστημα TEΛΕΜΑΧ της επιχείρησης ALPHA THERM (Ιωνίας 15 Κοζάνη).

√ Στη λαχειοφόρο αγορά του ετήσιου χορού (6-2-2010) υπήρχαν 206 δώρα.Μεταξύ αυτών NASIOPOULOS-Γραφείο τουρισμού Φαρδυκάμπου 6 ΓΡΕΒΕΝΑ7ήμερο διακοπών-ΚΡΗΤΗ ή ΡΟΔΟ και 4ήμερο ΚΩΝ/ΠΟΛΗ. Το πρακτορείοHERMES TOYRS Ειρήνης 4 Κοζάνη 7ήμερο διακοπών στη Σαντορίνη.Διετέθησανκάρτες εισόδου 382.

√Τα ξενοδοχεία ATHENA PALLAS VILLAGE Σιθωνία Χαλκιδικής τηλ.2375023000, HOTEL SIMANTRO ΧΑΛΚΙΔΙΚΗ, HOTEL CITY ΧΑΛΚΙΔΙΚΗ, Hotel Paradise Bay Χανιώτη Χαλκιδικής, ΜΥΚΟΝΟΣ HOTEL Καλλικράτεια, ΑΧΙΛΛΕΙΟΝ HOTEL ΓΡΕΒΕΝΑ, HOTEL “NEFELI” Καβούκας Απόστολος Κοζάνη 2ο χιλ. Κοζ- Πτολ. δύο διανυκτερεύσεις σε δίκλινο δωμάτιο. (Ετήσιος χορός 6-2-2010)

√ Το χορευτικό του συλλόγου συμμετείχε στις αποκριάτικες εκδηλώσεις των Γρεβενών δίδοντας χορευτική παράσταση στην πλατεία των Γρεβενών τη Δευτέρα 8 Φεβρουαρίου.



√ Αρχαιρεσίες: Στις 7 Μαρτίου ημέρα Κυριακή θα πραγματοποιηθεί εκλογοαπολογιστική συνέλευση για την ανάδειξη νέου Διοικητικού Συμβουλίου και Εξελεγκτικής Επιτροπής του συλλόγου Γρεβενιωτών Κοζάνης “Ο ΑΙΜΙΛΙΑΝΟΣ”, στο ξενοδοχείο “ΝΕΦΕΛΗ”(2o χιλ. Κοζάνης-Κοίλων) από τις 11 το πρωί ως τις 3 το απόγευμα. Κατάθεση υποψηφιοτήτων μέχρι την Πέμπτη 4 Μαρτίου 2010 (ώρα 9 το βράδυ). Πληροφορίες στα γραφεία του συλλόγου Σ.Μπλιούρα 2. Τηλέφωνα:2461036480. Κινητό προέδρου:6974143672. Κινητό γραμματέα:6934872483.

√ΝΕΟ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΣΤΟ ΣΥΛΛΟΓΟ ΓΡΕΒΕΝΙΩΤΩΝ ΚΟΖΑΝΗΣ


Συγκροτήθηκε στις 11Μαρτίου 2010 σε σώμα το νέο Διοικητικό Συμβούλιο του Συλλόγου Γρεβενιωτών Κοζάνης "Ο ΑΙΜΙΛΙΑΝΟΣ" που προήλθε από τις εκλογικές διαδικασίες στις 7-3-2010 με την παρακάτω σύνθεση:

Πρόεδρος, Ταγάρας Δημοσθένης
Αντιπρόεδρος, Καραγιάννη Αικατερίνη
Γενικός Γραμματέας, Αποστόλου Βασίλειος
Ταμίας, Λότσιος Αθανάσιος
Αναπληρωτής Γ. Γραμματέα: Πλιάτσιου Περιστέρα
Υπεύθυνος Πολιτιστικών Εκδηλώσεων: Φαρμάκης Γεώργιος
Υπεύθυνη Δημοσίων Σχέσεων: Μπουκάλη-Κατσαντώνη Βασιλική

Για την Ελεγκτική Επιτροπή: Παπαγιάννης Ευθύμιος, Ζολώτας Χρήστος, Κολτσίδας Δημήτριος


2011


1. Πραγματοποιήθηκε ο αποκριάτικος χορός στις 26 Φεβρουαρίου 2011 στην αίθουσα "ΚΟΣΜΟΚΙΝΗΣΗ"
2. Το χορευτικό τμήμα του συλλόγου πραγματοποίησε τις παρακάτω παραστάσεις:
α)Αποκριάτικες εκδηλώσεις του δήμου Κοζάνης
β) Εμφάνιση στην Κ.Κώμη Κοζάνης μετά από πρόσκληση του τοπικού συλλόγου στις 20-5-2011.
γ)Κηπουριό Γρεβενών στις 6 Αυγούστου

Διεύθυνση συλλόγου: Σ.Μπλιούρα 2. Τα γραφεία λειτουργούν κάθε μέρα από 8-10 μ.μ.

6. ΕΚΔΡΟΜΗ ΣΤΟΥΣ ΔΕΛΦΟΥΣ

ΕΚΔΡΟΜΗ  ΣΤΟΥΣ ΔΕΛΦΟΥΣ ΜΕ ΤΟ ΣΥΛΛΟΓΟ ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΩΝ ΤΗΣ ΔΕΗ Α.Ε

Γράφει ο Βασίλης Αποστόλου.

Το τριήμερο του Αγίου Πνεύματος,2-4 Ιουνίου 2012,  συμμετείχα στην εκδρομή που διοργάνωσε το Περιφερειακό Σωματείο Συνταξιούχων ΔΕΗ Α.Ε Δυτικής Μακεδονίας. Ήταν μία εκδρομή που πέρα από τον ψυχαγωγικό χαρακτήρα είχε παιδευτικό, ιστορικό σκοπό. Γνωρίσαμε την ιστορία του τόπου μας, τα μνημεία, τους αρχαιολογικούς τόπους. Με λίγα λόγια θα αναφέρω τους τόπους που επισκεφθήκαμε.

Γεφύρι της Άρτας: Ήταν η πρώτη μας στάση. Το λιθόκτιστο γεφύρι 145 μέτρων επί του ποταμού Άραχθου στήθηκε το1612.Είναι το πιο ξακουστό γεφύρι λόγω του θρύλου της ανθρωποθυσίας της γυναίκας του πρωτομάστορα για ασφαλή θεμελίωση. Πολλές καφετέριες γύρω από το γεφύρι προσελκύουν τους επισκέπτες προσφέροντας μαζί με τον καφέ γλυκό του κουταλιού.

Νικόπολη:  Αμέσως μετά περιήγηση στον αρχαιολογικό τόπο στην πόλη της  Νίκης η οποία χτίσθηκε επί αυτοκρατορίας Αύγουστου Οκταβιανού, προκειμένου να τιμήσει τους θεούς για τη νικηφόρα έκβαση της Ναυμαχίας του Ακτίου κατά του βασιλιά των Πτολεμαίων της Αιγύπτου Μάρκου Αντωνίου και της Κλεοπάτρας το 31 π.Χ.  Διασώζονται σε ευρεία έκταση ερείπια οικιών με περίτεχνα ψηφιδωτά, το θέατρο 2000 θέσεων, στάδιο 10000 θέσεων όπου διεξάγονταν οι αγώνες “Άκτια”, ωδείο 800 θέσεων, υδραγωγείο μήκους 50 χιλιομέτρων. Οι πολλές επιδρομές αλλοφύλων, οι λεηλασίες, η υπέρμετρη φορολογία, σεισμός, πυρκαγιά, είχαν ως αποτέλεσμα το 1100  περίπου, οι κάτοικοι να εγκαταλείψουν την πολυπληθή πόλη. Στην περίοδο της ακμής ο πληθυσμός έφτασε στις 150.000 κατοίκους.

Πρέβεζα: Το μεσημέρι φτάνοντας στο λιμάνι της Πρέβεζας στον όμορφο πεζόδρομο πήραμε το φαγητό μας με λαχταριστές πεντανόστιμες ψητές σαρδέλες, τηγανιτό γαύρο, κουτσομούρες κι άλλα θαλασσινά  σε πολύ χαμηλές τιμές. Στην παραλία δεσπόζει  ο ανδριάντας του Οδυσσέα Ανδρούτσου. Οικονομικά στηρίζεται στην ιχθυοκαλλιέργεια, την παραγωγή κηπευτικών σε θερμοκήπια, τον τουρισμό. Οι δρόμοι στενοί, πυκνοδομημένες περιοχές, καταστήματα κι εδώ κλειστά, νοιώθεις ότι ζεις σ΄ ένα νησιώτικο περιβάλλον. Η πόλη άρχισε να κατοικείται από το 1300. Γνώρισε πολλούς κατακτητές Βενετούς, Οθωμανούς, Γάλλους. Σημαντικό το ενετικό ρολόι του 1750. Σήμερα αριθμεί 18.000 κατοίκους.

Ζάλλογο: Το απόγευμα της πρώτης μέρας επίσκεψη στον τόπο του μαρτυρίου το θρυλικό Ζάλογγο όπου 57 γυναίκες Σουλιώτισσες  με τα παιδιά τους χορεύοντας και τραγουδώντας κυνηγημένες από το ασκέρι του Αλή Πασά προτίμησαν το θάνατο παρά την ατίμωση.

Οι Σουλιώτες μετά από μακροχρόνια αντίσταση συμφωνούν την αποχώρησή τους από την περιοχή. Χωρισμένοι σε τρεις ομάδες υλοποιούν την απόφαση. Ο Αλή Πασάς αθετεί την υπόσχεση και επιτίθεται στο τρίτο σώμα των 800 Σουλιωτών το Δεκέμβριο του 1803. Μέρος σπά τον κλοιό και καταφεύγει στον προοριμό της ρωσοκρατούμενης Πάργας. Η πλειονότητα αιχμαλωτίζεται.

Φτάνοντας στο γυναικείο μοναστήρι του Αγίου Δημητρίου, με έτος ίδρυσης το 1700, ανεβήκαμε στον ιερό τόπο, στον τόπο της θυσίας ανεβαίνοντας 450 σκαλιά με τα πλατύσκαλα, μετρημένα από το γράφοντα. Το μνημείο μήκους 18 μέτρων και ύψος 13 μέτρων στήθηκε το έτος 1961. Διανυκτέρευση στην Πρέβεζα.

Αγρίνιο: Την επόμενη μέρα περάσαμε από την υποθαλάσσια σήραγγα του Ακτίου, με χρόνο κατασκευής από 1995-2002, που ενώνει την Πρέβεζα με την Αιτωλοακαρνανία. Η σήραγγα έχει μήκος 1982 μέτρα εκ των οποίων τα 909 είναι υποθαλάσσια και τα άλλα υπόγεια.  Διασχίζοντας μία πανέμορφη περιοχή φτάσαμε στο Γαλαξίδι κι από κεί στην πρωτεύουσα του νομού Αιτωλοακαρνανίας το Αγρίνιο. Μία πολύβουη πόλη, με πολλές καφετέριες, ενεργά καταστήματα. Μία πόλη που αριθμεί 55.000 κατοίκους.

Μεσολόγγι -Κήπος Ηρώων. Μετά από πολιορκία της πόλης από το 1822 από τους Τούρκους και συμμάχους τους Αιγυπτίους και το ναυτικό αποκλεισμό οι κάτοικοι αποφάσισαν έξοδο τη νύχτα των Βαΐων στις 10 Απριλίου 1926. Οι γυναίκες βάλανε παντελόνια, τα παιδιά για να μην κλάψουν τα ποτίζουν με αφιόνι. Ο κήπος των ηρώων με πολλούς ανδριάντες και αφιερώματα προκαλούν δέος στον επισκέπτη. Μεταξύ των μνημείων τα Στρατιωτικά Ενθυμήματα του Κοζανίτη Νικόλαου Κασομούλη, του συγγραφέα της Ελληνικής Επανάστασης του 1821, τρίτομο έργο 1779 σελίδων συνολικά. Ο Ν.Κασομούλης μαζί με τα δύο αδέρφια του ήταν υπερασπιστές της πόλης εκ των οποίων ο Μήτρος σκοτώθηκε. Οι συνθήκες διαβίωσης ήταν απελπιστικές. Γράφει ο Κασομούλης «Μία Μεσολογγίτισσα μυστικά μαζί με άλλες δύο, έσφαξαν ένα γαϊδουράκι και το ’φαγαν». «Άλογα δεν είχαν μείνει παρά μόνο τρία». Άλλο ένα μνημείο είναι αυτό των Σαμαριναίων το οποίο στήθηκε στη μνήμη του οπλαρχηγού Μίχου Φλώρου που με τα παλικάρια του έλαβε μέρος στην άμυνα της ιερής πόλης. Χαρακτηριστικό το τραγούδι «Παιδιά της Σαμαρίνας…». Κάθε χρόνο η έξοδος του Μεσολογγίου γιορτάζεται την Κυριακή των Βαΐων. 

Χαρίλαος Τρικούπης: Στις 10 Δεκεμβρίου 1893 ο Τρικούπης ως πρωθυπουργός αναφωνεί: «Δυστυχώς Επτωχεύσαμεν». Η χώρα τίθεται υπό Διεθνή Οικονομικό έλεγχο. Στις εκλογές της 16^ης Δεκεμβρίου 1895 το κόμμα παθαίνει πανωλεθρία, ο ίδιος δεν εκλέγεται για τέσσερις ψήφους, την έδρα του Μεσολογγίου καταλαμβάνει ο άσημος Γουλιμής. Αποχωρεί από την πολιτική αναφωνώντας με πίκρα «Ανθ΄ημών ο Γουλιμής…Καληνύχτα σας!».

Ναύπακτος: Δεύτερη διανυκτέρευση στην πανέμορφη Ναύπακτο. Πόλη με αρχαιοπρεπή ονομασία (ναυς και πήγνυμι)  κατασκευή πλοίων. Σημαντική πόλη της αρχαιότητας από το 1100π.Χ, του Βυζαντίου. Για ένα διάστημα πέρασε στα χέρια των Ενετών. Ονομαστό το καλοδιατηρημένο κάστρο, το ενετικό λιμάνι με τον πλούσιο φωτισμό, το πλακόστρωτο, τα καλντερίμια. Απέναντι από το παραλιακό ξενοδοχείο δεσπόζει η Καλωδιωτή Γέφυρα του Ρίου-Αντίρριου (ΧΑΡΙΛΑΟΣ ΤΡΙΚΟΥΠΗΣ), μήκους 2252 μέτρων, η μεγαλύτερη στον κόσμο. Σύμφωνα με τη σύμβαση η εκμετάλλευση της γέφυρας θα περιέλθει στο ελληνικό δημόσιο τις 24 Δεκεμβρίου 2039.Η γέφυρα τέθηκε σε λειτουργία το 2004.

Δελφοί: Την Τρίτη και τελευταία μέρα επισκεφθήκαμε κατά σειρά το Γαλαξίδι, την Ιτέα όπου μέσα από μια ευχάριστη παραθαλάσσια διαδρομή φτάσαμε στους Δελφούς. Πρόκειται για μια αρχαιοελληνική πόλη όπου λειτουργούσε το σημαντικότερο μαντείο και καταργήθηκε με διάταγμα του Βυζαντινού αυτοκράτορα Θεοδοσίου το 394 μ.Χ. Με τις ανασκαφές που πραγματοποιήθηκαν το 1893 από την Αρχαιολογική Γαλλική Σχολή Αθηνών αποκαλύφθηκε η αρχαία πόλη με πλήθος ανδριάντες. Σημαντικό το θέατρο 5000 θέσεων  και το στάδιο με μήκος 177,5 μέτρα και πλάτος 25 μέτρων χωρητικότητας 7000 θεατών. Ο τόπος έχει χαρακτηριστεί μνημείο παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς της ΟΥΝΕΣΚΟ. Η κατ’ έτος επισκεψιμότητα ανέρχεται στους 700.000 περίπου.

Αράχωβα: Ο τελευταίος μας προορισμός. Χτισμένη στις πλαγιές του Παρνασσού αποτελεί σημαντικό τουριστικό προορισμό. Η γειτνίαση με τους Δελφούς, το χιονοδρομικό κέντρο, η δραστηριοποίηση του εργοστασίου Αλουμίνιον της Ελλάδος αποτελούν τα πλεονεκτήματα του τόπου.

Επιλογικά: Ήταν μία εκδρομή που συνδύαζε αναψυχή και ιστορία. Τέτοιες εκδρομές οι σύλλογοι πρέπει να πραγματοποιούν για να τονώνεται η οικονομία του τόπου μας για να μαθαίνουμε την ιστορία μας. Η εκδρομή οργανώθηκε από το Περιφερειακό Σωματείο συνταξιούχων ΔΕΗ Α.Ε Δυτικής Μακεδονίας και υλοποιήθηκε με επιτυχία από το πρακτορείο της πόλης της Κοζάνης HERMES TOURS D.FOTOPOULOS &CO. Θέλω να εκφράσω τα θερμά μου συγχαρητήρια για την αρτιότητα της οργάνωσης της εκδρομής, για τη συνεχή ενημέρωση που είχαμε από τον αντιπρόεδρο του συλλόγου κι από τα άλλα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου για τα πολλά ανέκδοτα, για την ευγενική συμπεριφορά της υπεύθυνης του πρακτορείου την κ. Φωτοπούλου. Περισσότερες φωτογραφίες στο facebook: ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ

32. ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΓΡΕΒΕΝΙΩΤΩΝ ΚΟΖΑΝΗΣ-ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΣΤΟ Χ.ΓΕΛΑΔΑΡΗ

ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΓΡΕΒΕΝΙΩΤΩΝ ΚΟΖΑΝΗΣ- ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΣΤΟΝ ΠΡΟΕΔΡΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ  ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΚΟΖΑΝΗΣ

  Ο Σύλλογός μας επιθυμεί και επιδιώκει τη γνωριμία, τη συνεργασία με τους εκπροσώπους φορέων του τόπου που ζούμε και δραστηριοποιούμεθα. Ξεκινήσαμε τις εθιμοτυπικές  επισκέψεις με τους εκπροσώπους του γενέθλιου τόπου Αντιπεριφερειάρχη και Δήμαρχο Γρεβενών.  Σήμερα Πέμπτη τελευταία μέρα του Μαΐου, ημέρα κατά του καπνίσματος, μέλη του νεοεκλεγέντος  Διοικητικού  Συμβουλίου επισκεφθήκαμε τον κ.Χάρη Γελαδάρη πρόεδρο του Οργανισμού Αθλητισμού και Νεολαίας του διευρυμένου Δήμου Κοζάνης.

Θέσαμε υπόψη τις δράσεις, τα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο σύλλογός μας, συζητήσαμε για τη συνεργασία ως προς την πραγματοποίηση ενός Γρεβενιώτικου υπαίθριου πανηγυριού τη θερινή περίοδο. Ο κ.Γελαδάρης με την ευαισθησία, την ευγένεια, την εμπειρία που διαθέτει μας άκουσε, χάρηκε για την επίσκεψή μας, κάναμε μία ειλικρινή συζήτηση, ανταλλάξαμε απόψεις,  μας υποσχέθηκε ότι  θα είναι κοντά μας ο ίδιος προσωπικά και  για οτιδήποτε χρειαστούμε ο δήμος θα είναι αρωγός με τις υπηρεσίες και το εξειδικευμένο τεχνικό και διοικητικό προσωπικό που διαθέτει.

31. ΕΚΔΡΟΜΗ ΣΤΗΝ ΟΧΡΙΔΑ

ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΓΡΕΒΕΝΙΩΤΩΝ ΚΟΖΑΝΗΣ- ΕΚΔΡΟΜΗ ΣΤΗΝ ΟΧΡΙΔΑ

Γράφει ο Βασίλης Αποστόλου

Το διήμερο 26-27 Μαΐου 2012 ο Σύλλογος Γρεβενιωτών Κοζάνης πραγματοποίησε εκδρομή με προορισμό τη Βυζαντινή πόλη, έδρα της Αρχιεπισκοπής Αχριδών την Οχρίδα. Ένα λεωφορείο ασφυκτικά γεμάτο που εκτός από μέλη του συλλόγου μας συμμετείχαν φίλοι από την πόλη των Γρεβενών και τον πολιτιστικό σύλλογο Κηπουρειού. Νωρίς το πρωί περάσαμε το μεθοριακό σταθμό της Νίκης Φλωρίνης μετά από τυπικό έλεγχο των ελληνικών και σκοπιανών υπευθύνων. Πρώτος περιορισμός η περιοχή της Πελαγονίας με τη σημαντικότερη πόλη το Μοναστήρι.

Μοναστήρι (Μπίτολα): Απέχει μόλις 15 χιλιόμετρα από το συνοριακό σταθμό Νίκης της Φλώρινας. Είναι μία πόλη που χτίσθηκε τον 9^ο με 10^ο αιώνα. Με την είσοδο στην περιοχή νοιώθεις ότι βρίσκεσαι στην Ελλάδα. Τα περισσότερα εργοστάσια, γεωργικές επιχειρήσεις, καταστήματα, τράπεζες, πρατήρια καυσίμων  ανήκουν σε Έλληνες επιχειρηματίες. Ο δήμαρχος της πόλης θέλοντας να προσελκύσει επιχειρηματίες πούλησε  τη γη σε πολύ χαμηλές τιμές και εφάρμοσε ελκυστικά φορολογικά κίνητρα για όλους τους επενδυτές. Σήμερα αριθμεί 90.000 κατοίκους. Είναι μία ζωντανή πόλη κι αποτελεί σημαντικό βιομηχανικό, εμπορικό, βιομηχανικό και πολιτιστικό κέντρο.

Επισκέφθηκα τον καθεδρικό ναό του Αγίου Δημητρίου στο κεντρικό μέρος της πόλης δίπλα από τον ανδριάντα του Μακεδόνα Βασιλιά Φιλίππου του Β΄ ο οποίος σε απόσταση 2 χλμ από το κέντρο της πόλης, έχτισε την  αρχαία πόλη Ηράκλεια Λυγκηστίς τον 4ο αι. π.Χ. Μερικές από τις επιγραφές σε ελληνική γλώσσα, σε αφιερώσεις εικόνων: «η εικών αύτη εξιστορήθη, δι’ εξώδων των Τιμιοτάτων ομοτέχνων της μπακαλικής εμπορίας, εις μνημόσυνόν των». «Δι εξώδων των τιμιωτάτων τζιαμτζήδων, εις μνημόσυνον αυτών και των Γονέων».

Με την επανάσταση του 1821 οι Μοναστηριώτες ως επί το πλείστον Έλληνες ξεσηκώθηκαν εναντίον των Τούρκων. Η Ε΄ Μεραρχία του ελληνικού στρατού το 1912 έβαλε ως στόχο την απελευθέρωση της πόλης. Μετά από κακούς χειρισμούς έφτασε στη Βεύη της Φλώρινας στις 6 Νοεμβρίου του 12, την ίδια μέρα που ο σερβικός στρατός κατέκτησε το Μοναστήρι. Οι περισσότεροι Έλληνες εγκαταλείπουν το Μοναστήρι και εγκαθίστανται σε πόλεις της Δ.Μακεδονίας. Σήμερα λειτουργεί ελληνικός πολιτιστικός σύλλογος της ομογένειας. Κάθε Σεπτέμβριο πραγματοποιείται παγκόσμιο φεστιβάλ κινηματογράφου και φωτογραφίας στη μνήμη των αδελφών Μανάκη από Αβδέλλα Γρεβενών. Εκεί στον πολύβουο πεζόδρομο πήραμε τον πρωινό μας καφέ. Τσιγάρο εντός της καφετέριας, όπως και στο εσωτερικό του ξενοδοχείου απαγορεύεται αυστηρά.

Στρούγκα: Δεύτερος προορισμός η παραλίμνια κωμόπολη των 33.000 κατοίκων. Περπατήσαμε στον πεζόδρομο  με τις πολλές καφετέριες και τα πολλά καταστήματα με αναμνηστικά. Η πόλη παράξενη, χωρισμένη στα δύο. Από τη μια μεριά το αλβανικό στοιχείο από την άλλη το χριστιανικό. Τα ήθη αυστηρά. Οι  μουσουλμανικές καφετέριες γεμάτες μόνο με άνδρες. Οι γυναίκες στο σπίτι. Η ξεναγός η Αννίτα μας ενημερώνει ότι τα ήθη είναι αυστηρά. Οι γυναίκες δεν κάνουν μπάνιο στη λίμνη. Εντυπωσιακό το μουσείο φυσικής ιστορίας με συγκεντρωμένη  την πανίδα της περιοχής( ψάρια, πτηνά, ζώα, έντομα…).

Λίμνη: Η λίμνη Aχρίδα ή Οχρίδα βρίσκεται στα ορεινά σύνορα μεταξύ της νοτιοδυτικής Πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας (ΠΓΔΜ) και ανατολικής Αλβανίας. Στις όχθες βρίσκονται οι πόλεις Αχρίδα, Στρούγκα και οι αλβανικές πόλεις Πόγραδετς και Λιν. Λόγω του ήπιου κλίματος το νερό της λίμνης  δεν παγώνει. Περιφερειακά της λίμνης είναι χτισμένα τα πάμπολλα ξενοδοχεία και ενοικιαζόμενα δωμάτια. Στα πεντακάθαρα νερά της λίμνης το καλοκαίρι πολλοί επισκέπτες κάνουν το μπάνιο τους στις ειδικά διαμορφωμένες παραλίες. Έχει φυσική ομορφιά, τρέφει πολλά ψάρια και χέλια και οι όχθες είναι καταπράσινες. 

Πόλη-Οχρίδα: Πρόκειται για την αρχαία Λυχνιδός  του 4^ου αιώνος πόλη του φωτός (για τα ολοκάθαρα νερά της λίμνης), σήμερα Οχρίδα (πόλη του λόφου) με 42.000 κατοίκους διετέλεσε τη Βυζαντινή περίοδο  έδρα της αυτοκέφαλης Αρχιεπισκοπής Αχριδών και πάσης Βουλγαρίας όταν το 1018 καταλήφθηκε και πάλι από τον αυτοκράτορα του Βυζαντίου Βασίλειο Β' το Βουλγαροκτόνο. Από αυτήν την εποχή όλοι οι Αρχιεπίσκοποι της Αχρίδας ήταν Έλληνες ως το 1767 που καταργήθηκε.

Σήμερα είναι μία πανέμορφη πόλη με παραλίμνιο περιποιημένο πάρκο με πράσινο και πολύχρωμα λουλούδια. Για τις πολλές βυζαντινές εκκλησίες, τα πολλά μνημεία, χαρακτηρίστηκε από την UNESCO τόπος της Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς.

Μονή Οσίου Ναούμ: Βρίσκεται στη νότια πλευρά της λίμνης, 29 χλμ. από την Οχρίδα . Χτίστηκε το 10^ο αιώνα. Η εκκλησία των Αγίων Αρχαγγέλων διαθέτει εκπληκτικές τοιχογραφίες όλες γραμμένες στην ελληνική γλώσσα. Ο όσιος Ναούμ είναι θαμμένος σε αυτήν τη μονή. Στον περίβολο του μοναστηριού κυκλοφορούν ελεύθερα τα παγόνια της μονής. Από αυτό το σημείο, οι 45 πηγές του ποταμού Ντριμ, τροφοδοτούνται από τη λίμνη της Πρέσπας με υπόγειο φυσικό οχετό και εκβάλλουν στη λίμνη της Οχρίδας.

Μεθόδιος και Κύριλλος: Τα αδέλφια μοναχοί,  άγιοι Κύριλλος (827-869 μ.Χ) και Μεθόδιος (815-885 μ.Χ) (κατά κόσμο Κων/νος και Μιχαήλ αντίστοιχα)  γεννήθηκαν στη Θεσσαλονίκη. Μιλούσαν την ελληνική γλώσσα και σπούδασαν  τη σλαβική, εβραϊκή, συριακή, αραβική γλώσσα. Το έτος 863 μετά από αίτημα του Σλάβου ηγεμόνα της Μοραβίας (πρώην Τσεχοσλοβακία) Ρατισλάβου (επί αυτοκρατορίας Βυζαντινής αυτοκρατοράς Μιχαήλ Γ΄) ο Πατριάρχης Φώτιος επέλεξε τους Μεθόδιο και Κύριλλο να αναλάβουν τον εκχριστιανισμό των Σλάβων. Επινόησαν το σλαβικό αλφάβητο (Κυριλλικό), βασισμένο στο ελληνικό αλφάβητο, μετέφρασαν την Αγία Γραφή, πολλά θεολογικά και λειτουργικά βιβλία, συνετέλεσαν στον εκχριστιανισμό των Σλάβων. Η Ορθόδοξη Εκκλησία εορτάζει τους Αγίους Κύριλλο και Μεθόδιο στις 11 Μαΐου. Επιβλητικός ο ανδριάντας των Θεσσαλονικέων αδελφών στην παραλία της Οχρίδας. Στη γιορτή της παιδείας στις 24 Μαΐου εκεί τα σχολεία κατέθεσαν πολύχρωμες ανθοδέσμες.

Επίλογος: Κατά τη διάρκεια της διαδρομής εντυπωσιάζουν τα δασωμένα βουνά, τα περιβόλια με τις μηλιές. Το παραλίμνιο ξενοδοχείο 4 χιλιόμετρα μακριά από το κέντρο της Οχρίδας όπου και διανυκτερεύσαμε, πραγματοποιήθηκε γλέντι γάμου. Τις απογευματινές ώρες τα μπρατίμια με τα όργανα ήλθαν να πάρουν τη νύφη για να την πάνε στην εκκλησία σύμφωνα με το έθιμο. Το βράδυ ακολούθησε γλέντι μέχρι τις πρωινές ώρες. Ανθοδέσμες, δώρα, αναμνηστικές φωτογραφίες, καλοντυμένες γυναίκες, κουστουμαρισμένοι άντρες, όπως προβλέπουν τα έθιμα. Ευχαριστούμε το πρακτορείο Νασιόπουλου για την άρτια οργάνωση και χωρίς προβλήματα εκδρομή. Με τον ερχομό μας στο γενέθλιο τόπο δεν κρύβουμε να τονίσουμε Ελλάδα και πάλι Ελλάδα. 

Χρήσιμες πληροφορίες:

1 ευρώ = περίπου 60 δηνάρια
Η βενζίνη κοστίζει περίπου 75 δηνάρια / λίτρο ή 1,25 ευρώ / λίτρο. Πληθυσμός κράτους 2.000.000. Πρωτεύουσα Σκόπια 500.000. Ημερομίσθιο εργάτη 7 €. Οι καλύτερα αμειβόμενοι τραπεζικοί υπάλληλοι 600 € μηνιαίως. Στρατός μόνο επαγγελματικός. Οι χριστιανοί ορθόδοξοι ακολουθούν το παλαιό ημερολόγιο (Ιουλιανό) με διαφορά 13 ημερών από το Γρηγοριανό ημερολόγιο.

4.ΤΡΙΚΩΜΟ

TO ΤΡΙΚΩΜΟ ΓΡΕΒΕΝΩΝ

Γράφει ο Καράντζιος Γεώργιος

Γενικά: Το Τρίκωμο Γρεβενών χτισμένο σε υψόμετρο 820 μέτρα από την επιφάνεια της θάλασσας ανήκει στο διευρυμένο νέο δήμο Γρεβενών.  Ως δημοτικό διαμέρισμα περιλαμβάνει τους οικισμούς του Τρικώμου και του Παρορείου. Το μεγαλύτερο ύψωμα του χωριού είναι το «Καραούλι». Σύμφωνα με την παράδοση συστάθηκε έπειτα από την ένωση τριών ποιμενικών οικισμών του Ζιάνι, της Καλογριάς και του Ελευθεροχωρίου. Το πρώτο όνομα του χωριού ήταν Ζάλοβο. Ζάλοβο στα σλάβικα σήμαινε τόπος κατάλληλος για κυνήγι. Σήμερα κατοικείται μόλις από 50 μόνιμους κατοίκους. Το καλοκαίρι κατοικείται κυρίως από παραθεριστές. Το Τρίκωμο φημίζεται για το καλό κρασί που παράγει και για τα πέτρινα γεφύρια του. Κάθε χρόνο το τελευταίο σαββατοκύριακο του Αυγούστου πραγματοποιείται στο χωριό τοπική γιορτή κρασιού με δημοτική παραδοσιακή ορχήστρα. 

Εκκλησίες: Ο ναός του Αγίου Γεωργίου, πολιούχος του χωριού και αγνώστου χρονολογίας κατασκευής (μέσα στο χωριό) κάηκε το 1944 υπό των γερμανών και επαναχτίστηκε. Το χωριό παλαιότερα του Αγίου Γεωργίου είχε πανηγύρι αλλά και σήμερα οι Ζαλοβίτες τιμούν τον άγιο με ιδιαίτερη λαμπρότητα. Ο Άγιος Αθανάσιος λίγο έξω από το χωριό χτισμένος το 1861 είναι προστάτης του χωριού και του συλλόγου που φέρει το όνομα του γιατί σύμφωνα με την παράδοση σε μια περίοδο που η επιδημία χολέρας θέριζε ένας έμπορος καθώς περνούσε μπροστά από το εξωκλήσι του αγίου και το άλογο του έπεσε, προσευχήθηκε στον άγιο Αθανάσιο και η επιδημία χολέρας εξαφανίστηκε από όλη την περιοχή αμέσως. Ο ναός της Αγίας Παρασκευής πέρα από το ποτάμι χτισμένος το 1900 είναι μεταγενέστερης εποχής και κτήτορας του σύμφωνα με μαρτυρίες ήταν ο Μητράκης Ιωάννης.

Εκπαίδευση: Σύμφωνα με πηγές στο χωριό λειτουργούσε σχολείο ήδη από το 1870. Σε έκθεση του έπαρχου το 1904 αναφέρεται πως ήταν 2/θέσιο και η πληρωμή των διδασκόντων γίνονταν με προσφορά της Φιλεκπαιδευτικής αδελφότητας Ζαλοβιτών ΗΠΑ «ο Άγιος Γεώργιος», από το δίσκο της εκκλησίας και προσφορές των εύπορων του χωριού. Το πρώτο διδακτήριο βρίσκονταν στη θέση της σημερινής πλατείας και αργότερα, το 1920 μεταφέρθηκε στην τωρινή του θέση. Το πρώτο κτίριο μέχρι και το 1955 στέγαζε υπηρεσίες της κοινότητας και λειτουργούσε και ως πανδοχείο. Οι κάτοικοι αναγκάστηκαν να κατεδαφίσουν το 1^ο διδακτήριο λόγω της παλαιότητας του.

Ασχολίες κατοίκων: Η αμπελουργία ήταν και είναι η  κυριότερη ασχολία των κατοίκων. Το Τρικωμιώτικο κρασί είναι φημισμένο σε όλη την περιοχή της δυτ. Μακεδονίας και πριν το β΄ παγκόσμιο πόλεμο η φήμη του έφτανε έως και τη Λαμία.

Στην περιοχή μας καλλιεργείται κατά κύριο λόγο η ξινόμαυρη ποικιλία αλλά και το μερλό, αγιορείτικος, καπερνέ, μοσχάτο κ.ά. Οι καλλιεργήσιμες εκτάσεις πριν το 1940 έφταναν τα 4000 στρέμματα. Το Τρικωμιώτικο κρασί έλαβε πολλά βραβεία γευσιγνωσίας στο παρελθόν, σεμινάρια οινολογίας πραγματοποιήθηκαν στο χωριό και ο τοπικός σύλλογος αξιοποίησε την ασχολία αυτή και κάθε χρόνο διοργανώνει γιορτή κρασιού, την μεγαλύτερη της περιοχής. Πέρα από την αμπελουργία στο χωριό οι κάτοικοι ασχολούνται με την κτηνοτροφία και ελάχιστη γεωργία.

Πληθυσμιακές Αναφορές:

1854= 80 οικογένειες, 1859= 768 κάτοικοι, 1885=780 κάτοικοι, 1904= 375,1913=600, 1914= 471 , 1940= 651, 1971= 234, 1991=361, 2011=141

Βιβλιογραφία:

1)      Προσωπικό αρχείο Καράντζιου Γεωργίου

2)      Προφορικές συνεντεύξεις-παράδοση Τρικώμου

30. Ο ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΓΡΕΒΕΝΙΩΤΩΝ ΣΤΟΝ ΑΝΤΙΠΕΡΦΕΡΕΙΑΡΧΗ ΚΑΙ ΔΗΜΑΡΧΟ ΓΡΕΒΕΝΩΝ

ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΤΟΥ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΤΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΓΡΕΒΕΝΙΩΤΩΝ ΚΟΖΑΝΗΣ ΣΤΟΝ ΑΝΤΙΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΡΧΗ ΚΑΙ ΔΗΜΑΡΧΟ ΓΡΕΒΕΝΩΝ

 

Το νεοεκλεγέν 12^ο Διοικητικό Συμβούλιο του Συλλόγου Γρεβενιωτών Κοζάνης “Ο ΑΙΜΙΛΙΑΝΟΣ” που προήλθε από τις αρχαιρεσίες της 21^ης Μαρτίου 2012 επισκέφθηκε τη Δευτέρα 14 Μαΐου, παραμονή της εορτής του Αγίου Αχιλλίου πολιούχου της πόλης των Γρεβενών,  σε εθιμοτυπική  επίσκεψη τον Αντιπεριφερειάρχη της περιφερειακής Ενότητας Γρεβενών κ. Γεώργιο Δασταμάνη και Δήμαρχο Γρεβενών κ. Δημοσθένη Κουπτσίδη.

Ενημερώσαμε  τον Αντιπεριφερειάρχη και Δήμαρχο για τις μέχρι τώρα δραστηριότητες και  τους σκοπούς και δράσεις του συλλόγου. Ζητήσαμε να έχουμε συνεργασία και συμμετοχή σε εκδηλώσεις που πραγματοποιούνται στα Γρεβενά. Συζητήσαμε τη δυνατότητα  πραγματοποίησης κοινών εκδηλώσεων.

Ο αντιπεριφερειάρχης κι ο δήμαρχος επισήμαναν την πλούσια δράση , τις επιτυχημένες εκδηλώσεις του συλλόγου,  τη δυνατότητα που είχαν οι κάτοικοι μικρών  οικισμών των Γρεβενών να παρακολουθήσουν παράσταση του χορευτικού του συλλόγου μας και μας δήλωσαν ότι θα κάνουν ότι είναι δυνατόν μέσα στα πλαίσια των δυνατοτήτων να σταθούν αρωγοί και συνδιοργανωτές των εκδηλώσεων του συλλόγου μας.

Στη συνέχεια τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου με  πρόεδρο τον  κ. Δημήτριο Μπουκάλη, τον  αντιπρόεδρο κ.  Δημήτριο Κολτσίδα, το Γ.Γραμματέα  Βασίλειο Αποστόλου, τον ταμία κ. Αθανάσιο Λότσιο, την έφορο χορευτικού κ. Παναγιώτα Μανταλά συμφάγαμε σε γνωστό ψητοπωλείο της πόλης με τοπικά παραδοσιακά εδέσματα μανιτάρια και ζυγούρι, πρόβατο σε μορφή σουγλιμάδας (κεμπάπ). 

Ακόμη θέλουμε να ευχαριστήσουμε την αντιδήμαρχο κ. Κατερίνα Πέτρου για την ευγενική χειρονομία του κεράσματος καφέ προς τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου.