Απελευθέρωση Βεντζίων το 1912

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΒΕΝΤΖΙΩΝ ΤΟ 1912

Γράφει ο Βασίλης Αποστόλου. 

Δημοσιεύτηκε στο περιοδικό "ΜΠΟΥΡΙΝΟΣ" ΤΟΥ Ε.Ε.Ε Συλλόγου Εξάρχου. Τεύχος 4ο-Έτος 2012

Με την κήρυξη του πολέμου στις 5 Οκτωβρίου 1912 ο ελληνικός στρατός απελευθερώνει την Ελασσόνα τη μοναδική πόλη της Θεσσαλίας η οποία δεν είχε ενσωματωθεί  το 1881 στο Ελληνικό Κράτος. Παράλληλα με τη δράση του τακτικού στρατού στο Σαραντάπορο και προέλαση προς την Κοζάνη καθοριστικό ρόλο στην απελευθέρωση της περιοχής διαδραμάτισαν τα εθελοντικά ανταρτικά σώματα. Ένα τέτοιο εμπειροπόλεμο σώμα που απελευθέρωσε την περιοχή των Βεντζίων ήταν το σώμα του Δικόνυμου Μακρή (1877-1939), Ιωάννου Καραβίτη (1883-1949) από τα Χανιά της Κρήτης.

Τα εθελοντικά σώματα ενταγμένα στον τακτικό στρατό διέρχονται στο ελληνικό έδαφος από τον οικισμό Βελεμίστι (Αγιόφυλλο) και σύμφωνα με το ημερολόγιο που κρατούσε ο Δικόνυμος Μακρής σε μικρό τετράδιο λαμβάνουμε χρονολογικά τις παρακάτω πληροφορίες:

7 Οκτωβρίου 2012: Το σώμα εισέρχεται στη Δημηνίτσα (Καρπερό). Οι χωρικοί τους οδηγούν σε πυκνό δάσος βελανιδιάς  στη θέση Κουμπλάρι κοντά στον οικισμό Μικρό Γκουμπλαράκι. Έμειναν εκεί από τις 10.30 τη νύχτα ως τις 4.30.

8 Οκτωβρίου 2012: Στις 5 η ώρα περίπου τη νύχτα περνούν τον ποταμό Αλιάκμονα και μετά από μία ώρα έφτασαν στο χωρίον Χολένιστα (Δίπορο), όπου οι χωρικοί τους έφεραν ύδωρ και γέμισαν τους ασκούς και παγούρια.

Στις 10.30 τη νύκτα φτάνουν στη Σαρακήνα. Οι κάτοικοι τους περιποιήθηκαν, τους υπεδέχθησαν ευχάριστα και κοιμήθηκαν κατά ομάδες στις οικίες του χωριού.

9 Οκτωβρίου 2012: Εγερθέντες το πρωί γράψανε επιστολή στους τοπικούς βέηδες:

 «Προς τους προκρίτους βέηδες των χωρίων Αγαλαίοι, Βέντσι (Κέντρο), Νισινίκου (Νησίον), Τορίστης (Ποντινής) Χαϊρεδίν εφένδην, Αλή –βέην, Φαάτ-βέην και Εμέρ –βέην.

Βέηδες

Προσκαλείσθε εν Σαρακίνα μετά την λήψιν της παρούσης, εάν θέλητε να δηλώσητε υποταγήν και να λάβητε γνώσιν λεπτομερειών τινών χρησίμων προς εξασφάλισιν της ζωής, τιμής και περιουσίας σας.

Γνωρίσατε προσέτι ότι οφείλετε να παραδώσητε τα όπλα Σας, επί των οποίων θα γράφη έκαστος το όνομά του επί φύλλου χάρτου το οποίο θα επικολλά επί του υποκοπάνου του όπλου προς αναγνώρισιν.

Περιμένωμεν απάντησιν αμέσως. Οι Αρχηγοί Μακρής και Καραβίτης. Σαρακίνα 9/10/912».

Στο κάλεσμα των αρχηγών ανταποκρίθηκαν οι βέηδες, πλήν της Τορίστης. Τα έγγραφα της παράδοσης, για κάθε χωριό,  υπογράφτηκαν στις 10 η ώρα το πρωί.

«Σήμερον την 9^ην ισταμένου μηνός 8/βρίου 1912 οι πρόκριτοι του οθωμανικού χωρίου Βέντσι, Χουσνή Χαμψάς και Αλής Μεχμέτης παρουσιασθέντες, κατόπιν προσκλήσεως ενώπιόν μας εδήλωσαν εξ ονόματος όλων των ομοχωρίων των ότι αναγνωρίζουσιν την νέαν κατάστασιν των πραγμάτων και δίδουσι πίστιν και υποταγήν εις την Α.Μ. τον Βασιλέα των Ελλήνων τον Γεώργιον τον Α΄ Επιτροπή  εκλεχθησομένη υπό της Κοινότητος θέλει αναλάβει την διοίκησιν του χωρίου έως ότου αναλάβουσι αι Ελληνικαί Αρχαί.

Προς ένδειξιν δίδεται το παρόν. Οι βέηδες… Οι Αρχηγοί…».

Απομακρυνθέντες από τη Σαρακίνα καθ΄ οδόν συνάντησαν τους προκρίτους της Τορίστης  και αμέσως έγινε επί του λόφου το έγγραφο της παράδοσης και το υπέγραψαν οι Ιμβραήμ Χασάν, Αλή-Σινάν και Βελής Αχμέτ.

Στην πορεία προς Πιλουρή κόβουν τα τηλεγραφικά σύρματα που είχαν επισκευάσει Τούρκοι στρατιώτες.

9-10 Οκτωβρίου 1912. Μετά από πορεία  έξι ωρών μετά βροχής και αέρος έφτασαν κατάκοποι και βρεγμένοι στο χωριό Έξαρχος και κοιμήθηκαν σε διάφορες οικίες.

10 Οκτωβρίου 1912. Άφιξη  και παραμονή στο Παλιόκαστρο μέχρι το πρωί της 12^ης Οκτωβρίου.

11 Οκτωβρίου 1912.  Αγοράζουν δύο αρνιά και τα διανείμουν στους άνδρες. Στέλνουν επιστολή προς το Διοικητή του ελληνικού Ιππικού Γρεβενών, όπως αποστείλει απόσπασμα προς κατάληψη Σιατίστης.

Ακόμη την παρακάτω επιστολή προς το Διοικητή του Σταθμού Σιατίστης Σερίφ –Βέην.

«Κύριε, καθώς γνωρίζητε, ο ελληνικός στρατός προχωρεί προς τα ενδότερα της Μακεδονίας  καταλαμβάνων την μίαν μετά την άλλην των πόλεων φρουρών τας παραδιδομένας αμαχητί και πυρπολών τας ανθισταμένας. Ειδοποιούμεν και εσάς πρώτον να εγκαταλείψητε αμέσως την Σιάτισταν και ακριβώς αύριον το πρωί 12^ην τρέχοντος, αφού παραδώσητε τα όπλα εις τον κοτσάμπασην της Σιατίστης. Άλλως θα κτυπηθείτε. Πράττοντες όμως όπως σας γράφομεν δεν έχετε να φοβηθήτε τίποτε. Λοιπόν λίαν πρωί να έχητε  εγκαταλείψη την Σιάτισταν.

Οι Αρχηγοί Μακρής και Καραβίτης Παλαιόκαστρον 11-10-92».