4. ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ "ΜΠΟΥΡΙΝΟΣ" 4o ΤΕΥΧΟΣ

 ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΜΠΟΥΡΙΝΟΣ 4ο ΤΕΥΧΟΣ

Διατίθεται δωρεάν

 Τηλέφωνο επικοινωνίας:κινητό 6934872483. 

1.ΠΡΟΛΕΓΟΜΕΝΑ

Το περιοδικό “ΜΠΟΥΡΙΝΟΣ” αταλάντευτα συνεχίζει να αναδεικνύει την ιστορία, τον πολιτισμό, την εθιμική ζωή της περιφέρειας Βεντζίων, Γρεβενών, Κοζάνης, όπως μας την κληροδότησαν οι πατεράδες μας, οι παππούδες μας. Σήμερα όσο ποτέ άλλοτε πρέπει να αντλήσουμε δυνάμεις από την αέναη πηγή του πολιτισμού μας, των παραδόσεών μας, τον παραδοσιακό τρόπο διαβίωσης.

Σήμερα η κοινωνία μας μετά από πολλά χρόνια κακής πολιτικής και οικονομικής διαχείρισης δοκιμάζεται πολύπλευρα. Οι διαχρονικά αναλλοίωτες αξίες της αξιοπρέπειας, της περηφάνιας που μεγαλώσαμε και γαλουχηθήκαμε ως Έθνος καταρρακώνονται από τους ισχυρούς της γης. Η κοινωνία μας κινδυνεύει από αποδόμηση. Οι έχοντες και κατέχοντες, δυστυχώς, δε διατίθενται να συνεισφέρουν στην ανάπτυξη παραγωγικών δομών που θα δώσει διέξοδο στην οικονομική ανάταση, στην πρόοδο, στην ευημερία.

            Η μόνη διέξοδος είναι η στροφή στις αξίες του ελληνικού πολιτισμού, στην αλληλεγγύη, στην ανάπτυξη.

            Όλοι μας οφείλουμε να αντιληφθούμε ότι η δουλειά δεν είναι ντροπή. Κι όπως ένα γερό σπίτι χρειάζεται γερά θεμέλια, έτσι και η οικονομία πρέπει να βασισθεί στον πρωτογενή τομέα της οικονομίας. Οι επιχειρηματίες με τη βοήθεια των ειδημόνων μπορούν και πρέπει να αναπτύξουν το δευτερογενή τομέα της οικονομίας. Να απαλλαγεί η πατρίδα μας από εισαγόμενα αγαθά που η προικισμένη ελληνική φύση με μεθοδευμένη και προγραμματισμένη εργασία δύναται να γίνει πλεονασματική. Όπως στην αρχαιότητα οι ελληνικές πόλεις-κράτη ήταν οικονομικά αυτοδύναμες προσελκύοντας εργατικό δυναμικό από άλλες περιοχές, την ίδια αίγλη μπορούμε να επαναφέρουμε και σήμερα.

            Τα Βέντζια μια προικισμένη περιοχή, η οποία περιβρέχεται από το μεγαλύτερο ποτάμι της πατρίδας μας τον Αλιάκμονα, μπορεί να συνεισφέρει τα μάλα στην ανάπτυξη της γεωργίας, της κτηνοτροφίας. Τα κοιμισμένα μεταλλεύματα του χρωμίτη πρέπει να ξυπνήσουν να δώσουν ζωή όπως πολύ επιτυχημένα συνεισφέρει το εργοστάσιο επεξεργασίας της βιομηχανικής αργίλου.

Στο παρόν τεύχος επιλέξαμε για εξώφυλλο τις σφραγίδες των κοινοτήτων της περιφέρειας Βεντζίων όπως αυτές συστάθηκαν με την απελευθέρωση της περιοχής από τους Οθωμανούς.

Έχουμε επανειλημμένως τονίσει ότι οι Βεντζιώτες είναι ένας λαός, εργατικός, περήφανος, που κράτησε και κρατά τις παραδόσεις, προστάτευσε τον πολιτισμό, τα τραγούδια και πρωτίστως τη γλώσσα, η οποία είναι συνέχεια της αρχαιοελληνικής. Όλα αυτά τα χρόνια στήριξαν το περιοδικό ΜΠΟΥΡΙΝΟΣ, με τη μικρή ή τη μεγάλη συνδρομή.

Εδώ θα ήθελα να ευχαριστήσω ιδιαιτέρως τον κ. Βάιο Ν. Τιούλη από Παλαιόκαστρο που αναγνωρίζοντας τις ανιδιοτελείς, εθελοντικές προσπάθειές μας για καταγραφή της ιστορίας, ανάδειξη του πολιτισμού, μας εμπιστεύθηκε χρηματοδοτώντας το σύλλογο με σεβαστό ποσό για έκδοση του παρόντος τεύχους.

Πολλοί μπορούν να μας κατηγορήσουν ότι σε πολλά πράγματα κάναμε λάθος. Δεν μπορούν να μας κατηγορήσουν ότι δεν προσπαθήσαμε. Εμείς κάνουμε έκκληση σε όλους να πλαισιώσουν και να συνδράμουν στην έκδοση του Περιοδικού για να αποτελέσουμε την ζωοποιό δύναμη που θα ανασχέσει την αποδόμηση της  κοινωνίας

Βασίλης Αποστόλου

Κοζάνη, τελευταία μέρα του Δεκέμβρη 2011

Ετήσια έκδοση του Επιμορφωτικού –Εξωραϊστικού Εκπολιτιστικού Συλλόγου Εξάρχου Γρεβενών “Ο ΜΠΟΥΡΙΝΟΣ” Επιμέλεια σύνταξης: Βασίλειος Αποστόλου Διοικητικό Συμβούλιο Πρόεδρος: Αποστόλου Βασίλειος Αντιπρόεδρος: Δεληζήσης Θεόδωρος Γραμματέας: Τζάρος Στέργιος Ταμίας: Γκουτζιαμάνης Α. Δημήτριος Μέλος: Μάρκου Κώστας Αν. Μέλος: Κατερίνα Μιχούλα Ελεγκτική Επιτροπή Αποστόλου Ευάγγελος Νιούκας Ε.Νικόλαος Πιπεράς Χαράλαμπος Για δημοσιεύσεις, αποστολή φωτογραφιών, εγγράφων, οικονομική ενίσχυση, διαφημίσεις Αποστόλου Βασίλειος. Ολύμπου 27 50100 Κοζάνη Τηλέφωνο:6934872483 e-mail:vasilisapostolou@yahoo.gr http:basileiosapostolou.blogspot.com facebbok com/ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ και σε οποιοδήποτε μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Συλλόγου Τραπεζικές εντολές στο ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΟ ΤΑΜΙΕΥΤΗΡΙΟ Αριθ. λογαριασμού:88844527-0 Η επικαιρότητα που παρατίθεται στο παρόν τεύχος αφορά το 2011 Κείμενα του παρόντος τεύχους μπορούν να αναδημοσιεύονται αρκεί να αναφέρεται η πηγή Προέλευσης. Τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν τις απόψεις Των συντακτών

 

                                                                                             

Εξώφυλλο οι σφραγίδες των κοινοτήτων της περιφέρειας Βεντζίων και τα Διοικητήρια των Περιφερειακών Ενοτήτων Γρεβενών, Κοζάνης

                                                                                             

                                                                                      Την έκδοση του περιοδικού

                                                                                      στηρίζουν ο κ.Βάιος Ν. Τιούλης

                                                                                      τα διαφημιζόμενα καταστήματα

                                                                                      και οι φίλοι του συλλόγου

                                                                                          

                                                                                                                

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

1	Προλεγόμενα	Βασίλη Αποστόλου (Β.Α)	σ.5
2	Μητροπολίτης Γρεβενών	Η.Ι.Μ.Γ	6
3	Μητροπολίτης Κοζάνης	Η.Ι.Μ.Κ	7
4	Ανάβαση στο Παλιομανάστηρο του Αγίου Αθανασίου στον Έξαρχο	Β.Α	7
5	Βραβευθέντες μαθητές από το σύλλογο Γρεβενιωτών Κοζάνης	Β.Α	9
6	Χορευτικό Παλαιοκάστρου	Β.Α	1
7	Το ποντιακό στοιχείο της Μικροκλεισούρας	Θεολόγης Κωνσταντινίδης	13
8	Η εκπαίδευση Βεντζίων το σχολικό έτος 1936-1937 (19 σχολεία).	Τάνια Αποστόλου	16
9	Ξενιτεμός	Β.Α	21
10	Συνεστίαση με γίδα βραστή	Β.Α	22
11	Χορευτικό συλλόγου Δαφνερού	Β.Α	23
12	Παροιμίες μηνών	Γεώργιου Μπόντα	23
13	Μεταφορά καθολικού Ι.Μ. Κοιμήσεως Της Θεοτόκου	Β.Α	24
14	‘Εγγραφα προς το Μητροπολίτη Κοζάνης.: Έξαρχος, Παλαιοχώρι, Κοπρίβα, Μπουνάσα	Β.Α	25
15	Νοσταλγικές αναμνήσεις από το χωριό μου Παλιοχώρι Γρεβενών	Ευθύμιου Σκρέκα	27
16	Τα βαφτίσια	Ευάγγελος Ντάγκας	29
17	Ποδοσφαιρική ομάδα Παλαιοκάστρου	Β.Α	31
18	Χριστουγεννιάτικα Κνίδης	Αναστασία Ζυγούρα	31
19	Επιστολή στο Μητροπολίτη Γρεβενών	Στέφανου Σιαμπανόπουλου	33
20	Καμπαναριό Δαφνερού	Β.Α	34
21	Υλοτόμηση Βεντζίων	Δήμος Γρεβενών	35
22	Νέοι Διευθυντές Δημοτικών Σχολείων, νηπιαγωγείων Γρεβενών		36
23	Σαρακήνα-Μνημείο Πεσόντων	Β.Α	37
24	Οι συγγραφείς μας–Ηλίας Λαμπρέτσας	Β.Α	38
25	Νέοι Διευθυντές σχολείων Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Γρεβενών		39
26	Εικονοστάσι Δαφνερού	Β.Α	39
27	Μαϊντάνι στο Βοϊδόλακκο	Β.Α	40
28	Οικονομικές ενισχύσεις	Β.Α	40
29	Κνίδη Εθνική Αντίσταση 1941-44	Β.Α	42
30	Δημοτικά Τραγούδια	Νικόλαου Απόστολου	43
31	Νέοι Διευθυντές Σχολείων  Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Κοζάνης, Σερβίων, Βοΐου		44
32	Νέοι Διευθυντές σχολείων Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Κοζάνης, Σερβίων, Βοΐου		46
33	Διακρίσεις	Β.Α	47
34	Τριτάξιον ημιγυμνάσιον Πενταλόφου 1928	Β.Α	48
35	1912-2012. Εκατό χρόνια ανεξαρτησίας	Δημήτρη Σιδερίδη	49
36	Τοπωνύμια Παλαιοκάστρου	Κύρου Ιωάννης	50
37	Απελευθέρωση Βεντζίων το 1912	Β.Α	51
38	Παλαιοχώριο. Ενθύμηση απελευθερωτή το 1912	Β.Α	53
39	Γρεβενιώτες ποδοσφαιριστές στην Κοζάνη	Β.Α	54
40	Σεισμός –Βάρης Γρεβενών	Δημήτριου Πλιάτσιου	55
41	Παλαιοχώρι σεισμός 13-5-1995	Αθανάσιος Λότσιος	56
42	Εις ανάμνησιν Κων/νου Σιαμπανόπουλου	Κατερίνα Μάτσου	5658
43	Συνεστίαση οικογένειας Δεληζήση στον Έξαρχο	Β.Α	59
44	Ελευθέρια Κοζάνης 11 Οκτωβρίου 1928/11Οκτωβρίου 2012	Κώστα Τσιτσελίκη	`60
45	Χορευτικό Συλλόγου Γρεβενιωτών Κοζάνης	Β.Α	64
46	Γάμοι στο Δαφνερό	Β.Α	64
47	Βράβευση προέδρων συλλόγου Δαφνερού	Β.Α	65
48	Εικόνες από τον οικισμό Βάρης	Β.Α	66
49	Πεντάλοφος απονομή σύνταξης 1924	Β.Α	66
50	Εμποροπανήγυρη Βεντζίων	Απόστολου Παπαδημητρίου	66
51	Ποδοσφαιρική ομάδα Ποντινής 2011	Γιάννη Αραβόπουλου	70
52	Τραγούδι της ξενιτιάς – Ο αμάραντος	Αναστασία Μπούζμπα	73
53	Κνίδη-Εφεδρικά επιδόματα	Β.Α	73
54	Ελευθέρια Γρεβενών	Ηλία Γάγαλη	74
55	Διοικητικά Συμβούλια Συλλόγου Γρεβενιωτών	Β.Α	78
56	Τραγούδια του τόπου μας 1939	Ν.Μπάτζιος	80
57	Μελοποιημένα τραγούδια Γρεβενών	Δ.Ρίγγου	80
58	Σωματείο «Σπάρτακος ΔΕΗ». –Αρχαιρεσίες 2012	Αθανάσιου Λότσιου	81
59	Σύνδεσμος Γουνοποιών Σιατίστης 1936	Β.Α	82
60	Εκκλησιασμός συλλόγου Γρεβενιωτών Κοζάνης	Β.Α	83
61	Γρεβενά, αίτημα δασκάλου 1946	Β.Α	83
62	Γεωργικοί Συνεταιρισμοί υπαγόμενοι στον Αστυνομικό Σταθμό Κνίδης	Β.Α	84
63	Δημοπρασία Μονής Οσίου Νικάνορος	Βόρειος Ελλάς	86
64	Τοππωνύμια Δαφνερού	Νικόλαου Ντέμκα	86
65	Τα Σούρβα στα Βέντζια Γρεβενών	Κώστα Καραπατάκη	87
66	Αρχαία Ελληνικά Γνωμικά	Ε.Γ	91
67	Ο θάνατος του Αιμιλιανού	Βασ.Παπαστεργιόπουλου	93
68	Οι οικισμοί των Γρεβενών. Υψόμετρο, Πληθυσμός	Β.Α	95
69	Βιβλία που λάβαμε		96

3. 5ο ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΚΟΖΑΝΗΣ

5^ο ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΚΟΖΑΝΗΣ:

100 ΧΡΟΝΙΑ ΖΩΗΣ & ΠΡΟΣΦΟΡΑΣ ΓΝΩΣΗΣ

ΣΤΗ ΣΚΙΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ…

της Κατερίνας Μ. Μάτσου

Το Σεπτέμβρη του 1914 πεθαίνει στην Κοζάνη η Ελένη, σύζυγος Σπυρίδωνος Τιόλη, μητέρα του γνωστού και ιδιαίτερα αγαπητού στην πόλη της Κοζάνης, εύπορου εμπόρου και κτηματία Γεωργίου Τιόλη. Ο  Γεώργιος Τιόλης είχε βοηθήσει πολλές φορές τη γενέθλια πόλη του, με δωρεές για την ανέγερση διαφόρων έργων. Το 1914, μετά το θάνατο της μητέρας του και στη μνήμη αυτής, δωρίζει στην κοινότητα Κοζάνης «πολύτιμον και ευρύχωρον οικόπεδον», όπως η εφημερίδα ΗΧΩ ΤΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ διασώζει, στη θέση «Αυλαγάς», απέναντι από τον Ιερό Ναό του Αγίου Κωνσταντίνου, για την ίδρυση σχολείου για τα παιδιά της περιοχής. Εκεί όπου ανεγέρθηκε λίγα χρόνια αργότερα το 5^ο ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΚΟΖΑΝΗΣ κι εκεί όπου στεγάστηκε το ΔΙΔΑΣΚΑΛΕΙΟ και το ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΘΗΛΕΩΝ της πόλης.

Το 5^ο Δημοτικό ιδρύθηκε από την κοινότητα Κοζάνης το 1911 ως παράρτημα των δύο Αστικών Σχολών Αρρένων με τίτλο: Γ΄ ΑΣΤΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΟΥ ΠΡΟΦΗΤΟΥ ΗΛΙΟΥ, ως τριθέσιο με 137 μαθητές και πρώτο διευθυντή τον Αστέριο Δημ. Καραγκούνη και δασκάλους τον Ιωάννη Κίτσιο και τον Εμμανουήλ Καραπατσίδη. Η λειτουργία του διακόπηκε με την απελευθέρωση (11/10/1912), όπως και όλων των άλλων σχολείων της πόλης, μέχρι την άνοιξη του επόμενου χρόνου (1913), γιατί εκεί στεγάστηκαν οι Έλληνες στρατιώτες με τις υπηρεσίες τους. Κατά το επόμενο σχολικό έτος (1913-1914) από τις αρχές του Β΄ εξαμήνου το σχολείο μετονομάζεται σε: Γ΄ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΑΡΡΕΝΩΝ ΚΟΖΑΝΗΣ και στεγάζεται σε οίκημα ιδιοκτησίας Κωνσταντίνου Γκάγκαλη στη συνοικία Προφήτη Ηλία με ενοίκιο 80 δραχμές το μήνα.

Το 1918 Γενικός Διοικητής Δυτικής Μακεδονίας ορίζεται ο δικηγόρος Ιωάννης Ηλιάκης. Ο Ηλιάκης ίδρυσε Διεύθυνση Επισιτισμού στην πόλη με διευθυντή τον Γεώργιο Παπακωνσταντίνου, η οποία κατάφερε μέσα σε λίγο καιρό να εξασφαλίσει σημαντικά αποθέματα σε χρήματα, τα οποία ήθελε να διαθέσει για εκπαιδευτικούς σκοπούς και κυρίως για την ανέγερση σχολείων, όπου αυτό ήταν αναγκαίο. Τότε συγκροτήθηκε επιτροπή ανέγερσης διδακτηρίου, στο οικόπεδο δωρεά του Τιόλη, με τη φροντίδα του Αρχιερατικού Επιτρόπου Ιωάννη Παπασιώπη και του γιατρού Νικολάου Γκιουλέκα. Οι εργασίες θεμελίωσης άρχισαν το Νοέμβριο του 1918, με την οικονομική βοήθεια του Γεωργίου Τιόλη και για την ολοκλήρωση του οικοδομήματος. Ο Γενικός Διοικητής Ηλιάκης διέθεσε 100.000 δραχμές και υλικά από τους παλιούς τουρκικούς στρατώνες της Λειψίστας, της Νεάπολης που κατεδαφίστηκαν, ενώ σημαντική και εντυπωσιακή ήταν και η προσφορά των κατοίκων της περιοχής με προσωπική εργασία, αλλά και χρήματα.

Στο τέλος του 1920 το νέο διδακτήριο ήταν έτοιμο. Το κτίριο ήταν διώροφο με τρεις αίθουσες κι ένα γραφείο σε κάθε όροφο. Στον κάτω όροφο στεγάστηκε το σχολείο και στον πρώτο όροφο, από το 1924, το ΔΙΔΑΣΚΑΛΕΙΟ ΚΟΖΑΝΗΣ. Επειδή η ανάγκη σε διδακτικές αίθουσες, όπως και η πόλη της Κοζάνης, μεγάλωνε διαρκώς, το 1926 άρχισε η οικοδόμηση της δυτικής πτέρυγας του διδακτηρίου, που ολοκληρώθηκε το 1928 με την προσθήκη τεσσάρων ακόμη αιθουσών σε κάθε όροφο και το σχολείο ονομάζεται πλέον: ΠΡΟΤΥΠΟ ΜΟΝΟΤΑΞΙΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΑΡΡΕΝΩΝ. Από το σχολικό έτος 1937-1938 το σχολείο μετονομάζεται σε: 5^ο ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΚΟΖΑΝΗΣ και από την ίδια χρονιά φιλοξενεί και το ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΘΗΛΕΩΝ της πόλης, ενώ κατά τη διάρκεια της γερμανικής Κατοχής (1941-1944) είχε μετατραπεί από τους Γερμανούς κατακτητές σε χειρουργείο. Σύμφωνα με μαρτυρίες τα μαθήματα εκείνη την εποχή πραγματοποιούνταν στον πρόναο του Ιερού Ναού του Αγίου Κωνσταντίνου. Το σχολείο παραδόθηκε πίσω στους μαθητές και στους δασκάλους του με την απελευθέρωση της Κοζάνης στις 28 Οκτωβρίου 1944.

Το 5^ο Δημοτικό συστεγάστηκε με το πρώην Γυμνάσιο Θηλέων για περισσότερα από 40 χρόνια, από το 1938 μέχρι το Μάιο του 1984. Μετά την αποχώρηση του Γυμνασίου, άρχισε και η ανακαίνιση του διδακτηρίου, που ήταν ήδη ένα κτίριο 60 χρόνων, χωρίς σύγχρονα μέσα και χρειαζόταν άμεση ανανέωση. Ο προϋπολογισμός των εργασιών ανακαίνισης υπολογίστηκε αρχικά σε 16.000.000 δραχμές. Τις εργασίες ανακαίνισης, που έφτασαν τελικά τα 24.000.000 δραχμές, έκανε ο εργολάβος Δημοσίων Έργων κος Δημήτριος Πλιάτσιος. Διευθυντής του σχολείου κατά την περίοδο εκείνη και ένθερμος υποστηρικτής της ανάγκης ανακαίνισης ήταν ο κος Μάρκος Παπαδημητρίου. Την ίδια χρονιά στεγάστηκε στο σχολείο και το: 15^ο ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΚΟΖΑΝΗΣ, με το οποίο συστεγαζόταν το 5^ο Δημοτικό μέχρι τη σχολική χρονιά 2010-2011.

Μετά τον ξαφνικό και απρόσμενα δυνατό για την περιοχή μας σεισμό των 6,6R της 13^ης Μαΐου 1995, που τραυμάτισε ευτυχώς ελάχιστα το κτίριο, στο σχολείο έγιναν οι απαραίτητες εργασίες αντισεισμικής θωράκισης και προστασίας και παραδόθηκε ανέπαφο στους μαθητές του. Κατά το τελευταίο σχολικό έτος (2010-2011) με τις νέες εκπαιδευτικές μεταρρυθμίσεις, το 5^ο και το 15^ο Δημοτικό συγχωνεύτηκαν υπό τον τίτλο: 5^ο ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΚΟΖΑΝΗΣ, 12/Θ με 15 τμήματα και 280 μαθητές, ακολουθώντας ενιαίο αναμορφωμένο πρόγραμμα. Όταν ξεκίνησε η ονοματοθεσία των σχολείων της Κοζάνης, το 5^ο Δημοτικό πρότεινε στο Δήμο Κοζάνης αυτό να πάρει, ως όφειλε, το όνομα του δωρητή του Γεωργίου Τιόλη, έκκληση που παραμένει προς το παρόν αναπάντητη.

Από τις αίθουσες του 5^ου Δημοτικού Σχολείου Κοζάνης πέρασαν στα 100 χρόνια ζωής του αμέτρητοι μαθητές και αμέτρητοι δάσκαλοι, όπου κι αν αυτό στεγαζόταν κι όποιο όνομα κι αν έφερε. Η γενναιοδωρία του Γεωργίου Τιόλη, μεγάλου ευεργέτη και άξιου τέκνου της Κοζάνης, έδωσε την ευκαιρία στα παιδιά της γειτονιάς του Αγίου Κωνσταντίνου να μάθουν τα ελληνικά γράμματα δίπλα στα σπίτια τους και να γνωρίσουν λίγο καλύτερα τη γειτονιά τους. Ό,τι πιο αναγκαίο για να μάθουν ολοκληρωμένα την ελληνική ιστορία. Θέλοντας να τιμήσουν τα 100 χρόνια ζωής του σχολείου τους μαθητές και δάσκαλοι αποφάσισαν να κάνουν μια μικρή γιορτή, παρουσίαση της ιστορίας του σχολείου και να απονείμουν αναμνηστικούς επαίνους σε όλους τους παλιούς διευθυντές του 5^ου Δημοτικού, σαν ένα μικρό ευχαριστώ για την προσφορά τους. Σίγουρα κάποιοι θα λείπουν από αυτή τη συγκέντρωση, μα ακόμα και η απλή αναφορά του ονόματός τους είναι τιμή και γεμίζει γλυκιές αναμνήσεις τους μαθητές τους.

Όλοι εμείς, οι απόφοιτοι του 5^ου Δημοτικού Σχολείου Κοζάνης, το θυμόμαστε πάντα με νοσταλγία και θέλουμε να συνεχίσει την εκπαιδευτική του πορεία και στον επόμενο και στο μεθεπόμενο αιώνα, χαρίζοντας τη μόρφωση απλόχερα, όπως τη χάρισε σε μας και στα παιδιά μας και στις επόμενες γενιές. Το 5^ο Δημοτικό Σχολείο Κοζάνης συνεχίζει και στον 21^ο αιώνα ακούραστα το εκπαιδευτικό του έργο. Με τη δύναμη και την αγάπη των μαθητών και των δασκάλων του και όλου του λαού της Κοζάνης, που αγαπούσε και προστάτευε πάντα κάθε σχολείο που θεμελιωνόταν στα χώματά της. Και σε δύσκολους και χαλεπούς καιρούς και στη σημερινή ειρήνη το 5^ο Δημοτικό Σχολείο Κοζάνης συνεχίζει χωρίς παράπονο το δύσκολο έργο του να μορφώσει και να διαπαιδαγωγήσει τα νέα παιδιά, τους νέους μαθητές του. Για να προσφέρει και σ’ αυτούς τη γνώση που τόσο απλόχερα πρόσφερε σε όλους και ένα πιο σταθερό βήμα προς το μέλλον.

Κοζάνη, Δεκέμβριος 2011

Κοζάνη, Δεκέμβριος 2011

* Ευχαριστούμε θερμά τον διευθυντή του 5^ου Δημοτικού Σχολείου κο Ηλία Γάγαλη για την προσφορά πολύτιμων πληροφοριών.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

1.       Βασίλη Αποστόλου. Προτομές – ανδριάντες – μνημεία Κοζάνης.

Εκδ: Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Κοζάνης. Κοζάνη : 2006.

2.       Παναγ. Ν. Λιούφη δ.φ. Ιστορία της Κοζάνης.

Εκδ: ΙΩΑΝ. ΒΑΡΤΣΟΥ. Αθήνα : 1924.

3.       Γεώργιος Σιώζος. Ιστορία των Δημοτικών Σχολείων Κοζάνης (1668-1988).

Κοζάνη : 1988.

4.ΑΙΜΙΛΙΑΝΟΣ ΛΑΖΑΡΙΔΗΣ –ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΓΕΒΕΝΩΝ (1877-1911)

 ΑΙΜΙΛΙΑΝΟΣ ΛΑΖΑΡΙΔΗΣ –ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΓΕΒΕΝΩΝ (1877-1911)

Γράφειο Βασίλης Αποστόλου,γραμματέας του συλλόγου Γρεβενιωτών Κοζάνης.

Γεννήθηκε στη Μικρά Ασία, στο χωριό Πέρματα του Ικονίου. Κατάγεται από πολυμελή οικογένεια, εννιά αδέρφια. Φοίτησε στη Μεγάλη του Γένους Σχολή και στη θεολογική σχολή Χάλκης. Ιερουργεί στη Μητρόπολη Θεσσαλονίκης ως πρωτοσύγκελος, παράλληλα προσφέρει τις υπηρεσίες του ως μέλος του Μακεδονικού Αγώνα.

Τον Οκτώβριο του 1906 χειροτονείται Επίσκοπος Πέτρας της περιφέρειας Μοναστηρίου. Στις 16 Μαρτίου 1910 εκλέγεται Μητροπολίτης Γρεβενών. Πρώτο μέλημά του η τόνωση του εθνικού φρονήματος με επισκέψεις στους οικισμούς των Γρεβενών.  Αλληλογραφούσε με το φίλο του Ιωακείμ Αποστολίδη διάκονο των Πατριαρχείων και μετέπειτα Μητροπολίτη Κοζάνης. Σε μια περιοδεία του στα Βέντζια συλλαμβάνεται στο Παλαιοχώρι και οδηγείται στα Γρεβενά.

Οι Τούρκοι ενοχλούνται και ζητούν τη διακοπή των περιοδειών του. Ο Αιμιλιανός δεν πειθαρχεί Την 1η Οκτωβρίου 1911, ιερουργεί στο χωριό Σνίχοβο (Δεσπότης). Το απόγευμα με τη συνοδεία του, το διάκο Δημήτριο Αναγνώστου από Λιμπίνοβο (Διάκος) και τον αγωγιάτη, ξεκινά για τους γειτονικούς Γκριντάδες (Αιμιλιανός). Δεν έφτασε ποτέ. Σε μια χαράδρα οι εχθροί τον συλλαμβάνουν και τον βασανίζουν. Σφάζεται με τον πιο άγριο τρόπο. Το ίδιο και ο διάκος. Ο αγωγιάτης Αθανάσιος Φασούλας για να μην ομολογήσει πυροβολείται.

Το κατακρεουργημένο σώμα βρίσκεται στις 6 Οκτωβρίου. Οι σοροί του Μητροπολίτη και Διάκου μεταφέρονται στα Γρεβενά και μέσα σε ατμόσφαιρα θρήνου γίνεται η κηδεία στις 11 Οκτωβρίου.

Με πρωτοβουλία του Μητροπολίτη και δημάρχου Γρεβενών ΤΟ 1915 πραγματοποιήθηκε έρανος και στήθηκε στην πλατεία της πόλης η προτομή του.

Στις 2-8-1954 το δημ. Συμβούλιο με δήμαρχο το Δημ. Σιούλη ψήφισε χρηματικό ένταλμα εκ 2906 δρχ. δια τη μεταφορά του Ηρώου του Εθνομάρτυρος Αιμιλιανού από το Κέντρο της Πλατείας στη δυτική πλευρά του Δημοτικού Πάρκου.

Στον τόπο της δολοφονίας ο Μητροπολίτης Γρεβενών Φίλιππος έστησε καλλιμάρμαρο κενοτάφιο του οποίου τα αποκαλυπτήρια πραγματοποιήθηκαν στις 18 Ιουλίου 1954. Με χρήματα που έστειλε από την Αμερική η αδελφή του Αιμιλιανού Δόμνα Λαζαρίδου-Αυγερινού ανεγέρθη ναός στη μνήμη του Αγίου Αιμιλιανού, του οποίου τα εγκαίνια έγιναν στις 18 Ιουλίου 1957.

Η κυβέρνηση κατέταξε με νόμο του 1935 το Μητροπολίτη Αιμιλιανό στο Μητρώο Μακεδονομάχων ως πράκτορα Α΄τάξεως.

Ο Σύλλογος Γρεβενιωτών Κοζάνης ιδρυθείς το 1979 φέρει την επωνυμία "Αιμιλιανός".

Ο Αιμιλιανός ήταν προικισμένος με τις αρετές της μετριοφροσύνης, πραότητας, της φιλομάθειας, της εργατικότητας, της ταπεινότητας. Ανήγειρε και διατήρησε διδακτήρια. Υπερασπίστηκε τη λειτουργία και διατήρηση των ιερών ναών, των μοναστηριών Βουνάσα, Οσίου Νικάνορος. Αγωνίστηκε για την αφύπνηση και ανάσταση του υπόδουλου ποιμνίου του.

Αναδημοσίευση από το 3ο τεύχος του περιοδικού "ΜΠΟΥΡΙΝΟΣ" του Επιμορφωτικού-Εξωραϊστικού-Εκπολιτιστικού Συλλόγου Εξάρχου Γρεβενών.

18.. Ο ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ ΒΑΡΘΟΛΟΜΑΙΟΣ ΣΤΑ ΓΡΕΒΕΝΑ

Στις φωτογραφίες από την αντιπροσωπεία του χορευτικού τμήματος του Συλλόγου Γρεβενιωτών Κοζάνης. Στο μέσο της προτομής του Αιμιλιανού το στεφάνι που κατατέθηκε από τον Οικουμενικό Πατριάρχη

Την Παρακευή 23 Σεπτεμβρίου 2011 ο οικουμενικός Πατριάρχης κ.κ Βαρθολομαίος αφίχθη στα Γρεβενά, προκειμένου να συμμετάσχει στις εκδηλώσεις μνήμης για τα 100 χρόνια από το μαρτυρικό θάνατο του Μητροπολίτη Γρεβενών Αιμιλιανού. Η υποδοχή πραγματοποιήθηκε στην πλατεία Αιμιλιανού. Τον καλοσώρισαν ο δήμαρχος Γρεβενών κ. Δημοσθένης Κουπτσίδης, ο Περιφερειάρχης Δ.Μακεδονίας κ.Γεώργιος Δακής και ο Μητροπολίτης Γρεβενών κ.Σέργιος.Παραβρέθηκαν πολλοί σύλλογοι και μεταξύ αυτών α Σύλλογος Γρεβενιωτών Κοζάνης 'O Αιμιλιανός" και σύμπας ο λαός των Γρεβενών.

Το Σάββατο το πρωί επισκέφθηκε τη Σταυροπηγιακή Μονή του Αγίου Νικάνορος όπου και τέλεσε δοξολογία. Το απόγευμα ο Οικουμενικός Πατριάρχης περιόδευσε στον Εθνικό Δρυμό της "Βάλια Κάλντα". Την Κυριακή χοροστάτησε στην Πατριαρχική και Πολυαρχιερατική Θεία Λειτουργία στον Ιερό Μητροπολιτικό ναό των Γρεβενών όπου και τέλεσε τρισάγιο στη μνήμη του Εθνομάρτυρος Αιμιλιανού.


Τη Δεσκάτη επισκέφθηκε ο Πατριάρχης στις 19 Σεπτεμβρίου 2009.