Βοσκοχώρι Κοζάνης

 

Βοσκοχώρι,το (Τσομπανλή)

 

Από το βιβλίο του Βασίλη Αποστόλου “Οικισμοί Δήμου Κοζάνης”

Σελίδες 226 Έτος έκδοσης 2022

Γενικά: Χτισμένος σε υψόμετρο 770 μ. στις νότιες παρυφές του Βερμίου, βρίσκεται ανάμεσα στον Άγιο Χαράλαμπο και τους Αγίους Θεοδώρους επί της διαδρομής Κοζάνη, Δρέπανο, Κοιλάδα, Βοσκοχώρι.

Ανήκει στη Δημοτική Ενότητα Ελλησπόντου, αποτελεί ιδία κοινότητα. Επί τουρκοκρατίας υπαγόταν στην τοπαρχία Εγρί Μπουτζιάκ με διοικητικό κέντρο το Δρέπανο.

Σύμφωνα με οθωμανικό κατάστιχο του έτους 1528 ο οικισμός κατοικούνταν από Μουσουλμάνους, 12 εστίες (Τσότσος Ελιμειακά 64).

Αρχαιολογία: Νοτιανατολικά του χωριού κοντά στο δημόσιο δρόμο Κοζάνης Θεσσαλονίκης αποκαλύφθηκε δάπεδο Βυζαντινής εκκλησίας με ωραία ψηφιδωτά του 6^ου αιώνα μ.Χ.  Στο ίδιο μέρος βρέθηκαν βυζαντινά νομίσματα και ένα ακέφαλο άγαλμα γυναίκας ντυμένης με ποδήρη χιτώνα ύψους 1,50 μ.(Λαπαρίδης).

Εκλογικά: Στις πρώτες βουλευτικές εκλογές 30-5-1915 οι άρρενες εκλογείς ψήφισαν στο 6^ο εκλογικό κέντρο με τόπο ψηφοφορίας το Μουσουλμανικόν τέμενος Πολυμύλου.

Στον εκλογικό κατάλογο της Υποδιοικήσεως Κοζάνης του 1915 ήταν εγγεγραμμένοι 100 άρρενες εκλογείς.

Με την απογραφή που πραγματοποιήθηκε από την Ελληνική Στατιστική Αρχή το 2011 από τους 71 κατοικημένους οικισμούς που απογράφηκαν  στο Δήμο Κοζάνης  το Βοσκοχώριον ως προς τον πληθυσμό βρισκόταν στην 46η θέση.

Εκπαιδευτικά: Με απόφαση του Εποπτικού Συμβουλίου στις 8/5/27 αποφασίζεται η διακοπή των μαθημάτων των σχολείων λόγω της εντατικής καλλιέργειας καπνού. Άνω και Κάτω Πτολεμαΐδα 12 ημέρες, Ανατολικό 15, Τζουμά 12, Περδίκκα, Ασβεστόπετρα, Άρδασσα, Καρυοχώρι, Κλείτος, Κιοσελέρ, Χαρμπίνα, Κοιλάδα, Κίσσα, Βοσκοχώρι 10 ημέρες. Αγίου Χριστοφόρου 12. Πενταβρύσου 5. Σαϊνλέρ 4. Λεύκαρα, Σοφουλάρ 15.Την ημέρα της διακοπής των μαθημάτων επαφίεται στην κρίσιν των διευθυντών. Η αναπλήρωση των ημερών θα γίνει με τη λήξη του σχολικού έτους.

Ο επιθεωρητής στις 24 Οκτωβρίου με πράξη αποσπά το διδάσκαλο Α.Π από το σχολείο Μεταξά στο αργούν δημ. Σχολείον Τσοπανλή (Βοσκοχώρι). (24/10/1924).

Το διδακτήριον, πρώην τουρκικό τζαμίον, επισκευασθέν και μεταρρυθμισθέν κατέστη κατάλληλον, εφωδιάσθη δια 12 νέων τριέδρων θρανίων, ενός μαυροπίνακος, πέντε πλαισιωμένων εικόνων του 1821 και γεωγραφικών χαρτών, κάτοικοι 232 πρόσφυγες, μαθητές 31 άρρενες ,19 θήλεις. Δημοδιδάσκαλος  Χαρ. Ιασωνίδης διορισμένος στο σχολείο από το Νοέμβριο του 1926.

Διδακτήριο οικία μονώροφος, ελεεινή. Σχολική βιβλιοθήκη και σχολικός κήπος δεν υπάρχουν. Μαθητές 76 (13-11-1934 ΑΒΕ 70 ΣΑΕ 122).

Το διδακτήριον είναι παλαιόν τουρκικόν τζαμί επιδιορθωθέν. Υπάρχει σχολικός κήπος 4 στρεμμάτων στον οποίον έχουν φυτευτεί οπωροφόρα. Μαθητές Α΄23,19,19, 12, 14, 5.  Η υγεία των μαθητών καλή πλην ενός ελονοσούντος (28/11/37).

Διδάσκαλοι: Ιασωνίδης Χαράλαμπος εκ Τραπεζούντος, 1897, μετεκπαιδευθείς σε μονοτάξιο Διδασκαλείο (Βοσκοχώρι 37).

Ιερά: Ιερός ναός Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου. Πανηγυρίζει στις 29 Αυγούστου. Εξωκλήσι της Αναλήψεως.

Κατοχή: Ο Μερκούριος Ιωακειμίδης του Π.Ι.Α διέμενε στην οικία του Μάρκου Δήμου και ειδοποιήθηκε να παραδώσει τον παίδα στον Παιδικό Σταθμό Κοζάνης για προώθηση στην Αθήνα (1-10-1945).

Κοινοτικά: Σύσταση της κοινότητας στις 31/12/1918 με έδρα τον οικισμό (Τσοπουλή διορθώνεται σε Τσιομπανλή). Στις 1/2/1927 μετονομάζεται σε Βοσκοχώρι. Στις 16/5/1989 προσαρτάται στο δήμο Φιλιππούπολης (έδρα Τετράλοφος). Στις 4 /12/1997 προσαρτάται στο Δήμο Ελλησπόντου και στις 7/6/2010 στο δήμο Κοζάνης. Η κοινότητα καταργείται.

Στις κοινοτικές εκλογές, 25-10-25, ψήφισαν 36 εκλογείς και έλαβαν ψήφους οι Απόστολος Ε. Ξαΐδης 36, Δήμος Π.Μαυροειδής 32, Δήμος Μ. Μάρκου 31, Χαράλαμπος  Γ. Κιφωνίδης 29, Νικόλαος Κ. Κουτσιμάνης 27.

Το κ.σ αναφέρει στις 1-2-27 ότι δεν μπορεί να συντάξει τον απολογισμό των ετών 1921-1922 καθ’ ότι δεν έχουν στις χείρες τα απαιτούμενα στοιχεία προς σύνταξη τα οποία είτε απωλέσθησαν ή δεν παραδόθησαν από τους προκατόχους οθωμανούς.

Στις 5 Απριλίου 1927  το κ.σ  αποφάσισε παμψηφεί τον τύπο της σφραγίδος στο μέσο να φέρει δύο αμνούς να βόσκουν καθότι με διαταγή της Νομαρχίας η κοινότητα μετονομάσθηκε από Τσιομπανλή σε Βοσκοχώρι.

Το κ.σ υπό την προεδρία του αντιπροέδρου Δήμου Μάρκου στις 16-10-1927 ψήφισε πίστωση 5000 δραχμών, προκειμένου να διατεθούν για την επιδιόρθωση της εκκλησίας της κοινότητος η οποία έχει πάρα πολλές ελλείψεις  (60/1910).

Το κ.σ  Βοσκοχωρίου με πρόεδρο τον Απόστολο Ζαΐδη στις 17-6-1927 κήρυξε ομόφωνα έκπτωτο τον ενοικιαστή θερινών βοσκών Νικόλαο Σούρλα όστις εισήγαγε εις τη βοσκή πλείονα των 1200 αιγοπροβάτων  και 430 μεγάλων ζώων (60/1717).

 Ο Νικόλαος Σούρλας κάτοικος Κόνιαρη Βελεστίνου με αίτηση στις 3-9-1927 στο Νομάρχη Κοζάνης αναφέρει ότι μετά την απόρριψη της εφέσεως υπό του υπουργείου εσωτερικών για την υπόθεση της βοσκής Βοσκοχωρίου, επειδή κινδυνεύει να χάσει τα πρόβατα και  δεν μπορεί να βρει άλλο λιβάδι παρακαλεί το Νομάρχη να μη εξωσθεί από το λιβάδι. Δέχεται να καθορισθεί ανάλογο δικαίωμα βοσκής δια τα επί πλέον εισαχθέντα προς βοσκή πρόβατα.

Εισφορά της κοινότητας στις 24-4-1930 υπέρ του οικοτροφείου θηλέων Κοζάνης δρχ. 300.

Στις 7-6-1931  το κ.σ με πρόεδρο τον Αθανάσιο Μαυρουδή ενέκρινε την εισαγωγή 600 αιγοπροβάτων του Αναστάσιου Σουφλιά με πληρωμή 7 δρχ. κατά κεφαλή με τη σύμφωνη γνώμη του Νικολάου Δ. Σούρλα ενοικιαστού του βοσκολίβαδου από το 1927.

Το κ.σ με πρόεδρο τον Απόστολο Χαβιαρίδη σε συνεδρίαση της 14^ης Ιουλίου 1938 αποφάσισε την επιβολή φορολογίας  εις τα επί πλέον του συμπεφωνημένου εισαχθέντα πρόβατα των ενοικιαστών της θερινής περιόδου της κοινότητας 150 του Αναστ. Σουφλιά (συνολικά 600) και 250 του Νικ.Δ. Σούρλα (συνολικά 1200) (60/1957).

Αίτησις Νικολάου Δ.Σούρλα κτηνοτρόφου σκηνίτου προσωρινώς διαμένοντος εις θερινή βοσκή της κοινότητος Βοσκοχωρίου, με ημερομηνία 9-8-1938.

Στην αίτησή του προς το Νομάρχη Κοζάνης μεταξύ άλλων αναφέρει: Κατά τη θερινή περίοδο του 1927 μίσθωσε τη θερινή βοσκή της κοινότητος Βοσκοχωρίου. Εφεξής από το 1927 ως σήμερα κάνει χρήση της βοσκής μετά των σμικτών (κτηνοτρόφων). Το μίσθωμα καθορίσθηκε στις 14.700 δραχμές με την απόφαση του προέδρου Πρωτοδικών Κοζάνης το οποίο καταβάλλεται στην κοινότητα Βοσκοχωρίου. Στην εν λόγω βοσκή έχει τους κάτωθι σμίκτας: Ηλίαν Δ. Σούρλαν αδελφόν. Αθανάσιον Ν. Σούρλαν θείον. Σωτήριον Υ Τσάτσον. Ιωάννην Τσάτσον. Γεώργιον Μητσογιάννην ή Κεφάλαν. Δημήτριον Μητσογιάννην ή Κεφάλαν, Σωτήριον Μοσχοβίτην  και Φώτιον Μοσχοβίτην ή Κεφάλαν. Τα συνολικά αιγοπρόβατα που δύναται να εισαγάγει είναι 1200 και ζώα μεγάλα ως 30.

Για τον έρανο του Παναγίου Τάφου ο οικισμός πρόσφερε 200 δρχ. (Β.Ε 1-10-39).

Οικονομία: Οι κάτοικοι ασχολούνταν με τη γεωργία , κτηνοτροφία. Καλλιεργούσαν σιτηρά, πατάτες, κρεμμύδια, καπνά. Πολλοί κάτοικοι μετανάστευσαν στη Γερμανία.

Πεσόντες: Στον ελληνοϊταλικό πόλεμο σκοτώθηκε ο Δαμιανός Αλέξανδρος.

Πληθυσμός:1913=360. 1920=400. 1928=283. 1940=423. 1951=403. 1961=314. 1971=208. 1981=204. 1991=258. 2001=169. 2011=120.

Προσφυγικά: Ο Νομαρχών Κοζάνης  στις  31-5-24 παρακαλεί το υπουργείο υγιεινής, προνοίας και αντιλήψεως να διατάξει «την δια καταστάσεων δωρεάν μέχρι Τσοπανλή Κοζάνης μετακίνησιν της γραίας χήρας Ζαφείρας Παντελή πρόσφυγος εκ Καράμπουρνα Σμύρνης ευρισκομένης πλησίον του Θεμιστοκλέους Γεωργίου Χριστάκου εις Χανιά Σπάρτης Λακωνίας, προκειμένου να έλθη πλησίον της θυγατρός της Κρυστάλλως Αλεξίου Άνδραλη εγκατεστημένης γεωργικώς εις Τσομπανλή (Βοσκοχώρι) Κοζάνης» (60/1599),

Ο προϊστάμενος του Εποικισμού Κοζάνης αναφέρει ότι οι  εγκατεστημένοι πρόσφυγες στις 2/10/1928 ήταν θράκες 23,  Μικρασιάτες 32, πόντιοι 9. Οι τουρκικές οικογένειες πριν την ανταλλαγή ήταν 66.