(15) ΟΔΟΣ ΑΙΟΛΟΥ

ΟΔΟΣ ΑΙΟΛΟΥ


Γράφει ο μαθητής της Α΄τάξης Καραμούζας Κωνσταντίνος


Α) Σύμφωνα με την ελληνική μυθολογία ο Αίολος ήταν ο θεός των ανέμων. Κρατούσε τους ανέμους μέσα σε ασκούς και τους άφηνε μόνο μετά από εντολή του Δία. Ήταν γιος του Ποσειδώνα και κατά τον Όμηρο του Ιπποτάδη Ζούσε σε ένα πλωτό νησί την Αιολία, με χάλκινα τείχη. Το νησί αυτό πιστευόταν ότι ήταν η Στρογγύλη, το σημερινό Στρόμπολι το οποίο βρίσκεται μεταξύ Σικελίας και Ιταλίας και στο οποίο σημειώνονται συνεχείς εκρήξεις ηφαιστείου. Είναι ένα από τα οκτώ νησιά των Αιολίδων νήσων.
Μετά το νησί των Κυκλώπων ο Οδυσσέας προσεγγίζοντας το νησί του Αιόλου του ζήτησε τη βοήθειά του να επιστρέψει στην Ιθάκη. O Αίολος ανταποκρινόμενος έκλεισε όλους τους ανέμους σε ένα ασκί και άφησε μόνο το Ζέφυρο, τον ούριο να φυσήξει και να τον βοηθήσει. Με τη βοήθειά του, ο Οδυσσέας και οι σύντροφοί του έφτασαν πολύ κοντά στην Ιθάκη, αλλά όταν ο Οδυσσέας αποκοιμήθηκε οι σύντροφοί του τη δέκατη μέρα άνοιξαν το ασκί νομίζοντας ότι έχει χρυσάφι και άφησαν ελεύθερους όλους τους ανέμους. Ξέσπασε θύελλα η οποία έστειλε τον Οδυσσέα πίσω στο νησί του Αιόλου, ο οποίος όμως δε δέχτηκε να τον ξαναβοηθήσει τιμωρώντας τον για την ασέβεια των συντρόφων του.

(14) ΟΔΟΣ ΑΝΔΡΕΑ ΚΑΛΒΟΥ

Ανδρέας Κάλβος
Γράφει ο Αντώνης Αλατζάς (Δ΄) και Μαρία Αλατζά (Στ΄) 3 Νοεμβρίου 2010

Ο Ανδρέας Κάλβος γεννήθηκε στη Ζάκυνθο το 1792. Ο Κερκυραίος πατέρας του, πρώην αξιωματικός του ενετικού στρατού, εγκαταλείπει τη συζυγό του και μαζί με τους δύο γιούς του τον 9χρονο Ανδρέα και τον 7χρονο Νικόλαο εγκαθίστανται στο Λιβόρνο της Ιταλίας.
Καταλυτική επίδραση στην πνευματική ζωή του ασκεί η γνωριμία του με τον κορυφαίο Ιταλό ποιητή Ούγκο Φώσκολο. Στην Ιταλία σπουδάζει ελληνική, ιταλική και λατινική φιλολογία. Ο Φώσκολος τον μυεί στις επαναστατικές ιδέες της εποχής. Για λόγους ασφαλείας καταφεύγουν στην Ελβετία και στη συνέχεια στο Λονδίνο. Για να μπορέσει να επιβιώσει παραδίδει μαθήματα ιταλικών, κάνει μεταφράσεις στα ιταλικά, ελληνικά, εκδίδει Νεοελληνική Γραμματική.
Επιστρέφοντας στη Φλωρεντία μυημένος από το μέντορά του το Φώσκολο εμπλέκεται στο κίνημα των Καρμπονάρων (ιταλική οργάνωση κατά των Αυστριακών) με αποτέλεσμα να συλληφθεί το 1821 και να απελαθεί βρίσκοντας καταφύγιο στους φιλελληνικούς κύκλους της Γενεύης.
Η ελληνική επανάσταση συνταράζει το φλογερό επαναστάτη. Το 1824 δημοσιεύει τις 10 ωδές με τίτλο «Λύρα» και το 1826 τις επόμενες 10 ωδές του τα «Λυρικά» με την πιο τραγουδισμένη και πάντα επίκαιρη ωδή «Θέλει αρετή και τόλμη η ελευθερία».
Στα μέσα του 1826 φτάνει στην επαναστατημένη Ελλάδα (Ναύπλιο), που γρήγορα απογοητεύεται από τις εμφύλιες διαμάχες και την αδιαφορία για την ποίησή του.
Το 1852 καταφεύγει στην Αγγλία , παντρεύεται την Αγγλίδα Σάρλοτ και παραμένει εκεί μέχρι το τέλος της ζωής του το 1862.
Παρά τις προσπάθειες του Δημήτρη Βικέλα και Κωστή Παλαμά τα ποιητικά του έργα έγιναν ευρέως γνωστά τη δεκαετία του 1930.

Β) Επί της οδού Κάλβου Ανδρέα λειτουργούν το 17ο Δημοτικό σχολείο, το 3ο γυμνάσιο, το 2ο Ενιαίο Λύκειο, το 2ο Επαγγελματικό Λύκειο, το Εσπερινό Γυμνάσιο, το Εσπερινό Λύκειο.
Συμβάλλουν οι κάθετοι οδοί Αιόλου, Ιωνίας

(13) ΟΔΟΣ ΚΑΙΣΑΡΕΙΑΣ

ΟΔΟΣ ΚΑΙΣΑΡΕΙΑΣ 3 ΝΟΕΜΒΡΊΟΥ 2010
Γράφει η Στέλλα Διάφα Γ΄
Α)Η Καισάρεια , αρχικά ονομαζόταν Μάζακα, αργότερα Ευσέβεια, κι ο Ρωμαίος αυτοκράτορας Τιβέριος το 20 μ.Χ για να τιμήσει τον πατέρα του Καίσαρα Αύγουστο, ΤΗΝ ΟΝΌΜΑΣΕ Καισάρεια. Είναι χτισμένη στους πρόποδες του όρους Αιγαίου. Βρίσκεται στην επαρχία Καππαδοκία της Τουρκίας.
Στα ρωμαϊκά και Βυζαντινά χρόνια διετέλεσε σπουδαίο εμπορικό κέντρο καθότι βρισκόταν στη διασταύρωση μεγάλων δρόμων που οδηγούσαν στη Μεσοποταμία, αΑρμενία, Βόσπορο, Αιγαίο.
Στη Βυζαντινή εποχή υπήρξε θρησκευτικό κέντρο με φημισμένη ορθόδοξη Μητρόπολη. Εκεί ο επίσκοπος ο Βασίλειος ο Μέγας ίδρυσε τα ο φιλανθρωπικό ίδρυμα Βασιλειάδα
Μετά τη μικρασιατική καταστροφή το 1922 οι ς Έλληνες κάτοικοι την εγκατέλειψαν και εγκαταστάθηκαν στην Ελλάδα.
Β)Στην περιοχή του συνοικισμού εγκαταστάθηκαν οι Έλληνες πρόσφυγες που εγκαταστάθηκαν στην Κοζάνη μετά την υποχρεωτική ανταλλαγή των πληθυσμών του 1924.

(12) ΟΔΟΣ ΣΙΑΛΒΕΡΑ

ΟΔΟΣ ΣΙΑΛΒΕΡΑ Τετάρτη 3 Νοεμβρίου 2010

Γράφει ο Καραμούζας Κωνσταντίνος Α΄τάξη


Α)Η οδός Σιαλβέρα πήρε το όνομά της από την Αναστασία Σιαλβέρα. Ήταν Κοζανίτισσα και μαζί με τον άνδρα της Κωνσταντίνο μετανάστευσαν στην Αμερική. Όταν επέστρεψαν στην Κοζάνη δώρισαν 40.000.000 δρχ. για να χτισθεί το 17ο Νηπιαγωγείο Κοζάνης σε οικόπεδο του Δήμου Κοζάνης. Το σχολείο χτίστηκε το 1999. Βρίσκεται στην περιοχή Πλατάνια, δίπλα από την εκκλησία Παναγία Φανερωμένη.

Β) Στην οδό Σιαλβέρα συμβάλλουν οι οδοί Αιόλου, Ελένης Μήλιου,Αργυρίου Εφταλιώτη.
Αριθμός οικοδομών 1-28.

(11) ΠΛΑΤΕΙΑ ΝΙΚΗΣ

ΠΛΑΤΕΙΑ ΝΙΚΗΣ

Γράφει η Αναστασία Ναθαηλίδου και Αντώνης Αλατζάς Τάξη Δ΄

Στο κέντρο της Κοζάνης βρίσκεται η πλατεία Νίκης. Εδώ οι κάτοικοι γιορτάζουν με διάφορες εκδηλώσεις τις επετείους των εθνικών αγώνων. Στην πλατεία συμβάλλουν οι οδοί Κοβεντάρων, Τσόντζα, Παύλου Μελά, Ειρήνης, Βαλταδώρου.

Είναι στολισμένη με ονομαστά νεοκλασικά κτίρια, όπως το ξενοδοχείο Ερμιόνιον (1931-1932), το δημαρχείο, η Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος. Επί της οδού Κοβεντάρων υπάρχει το Δημοτικό σχολείο Χαρισίου Μούκα , (3ο-4ο Δημοτικό Σχολείο) και η αίθουσα συνεδριάσεων του Δήμου Κοζάνης το Κοβεντάρειον, δωρεά των αδελφών Κοβεντάρων. Νότια της πλατείας βρίσκεται η εκκλησία του Αγίου Νικολάου, η οποία ανηγέρθη το έτος 1664. Είναι ο πολιούχος και προστάτης της πόλης. Σημείο αναφοράς της πόλης είναι το καμπαναριό το οποίο ανηγέρθη με χρήματα Κοζανιτών ομογενών το έτος 1855. Στον τελευταίο όροφο του καμπαναριού λειτουργεί το ρολόι, δωρεά του ομογενή Μαμάτσιου.

Άλλο ονομαστό κτίριο της πλατείας είναι το δημαρχείο της πόλης. Στην πλατεία καθημερινά περνούν τις ώρες τους άνθρωποι πάσης ηλικίας. Το καλοκαίρι πολλά παιδιά περνούν τις ώρες τους παίζοντας στη μεγάλη και ασφαλή πλατεία. Στο δίδυμο των προτομών του αγωνιστή του 21 Γεώργιου Λασσάνη και ιατροφιλόσοφου Γεώργιου Σακελλάριου στις εθνικές γιορτές κατατίθενται στεφάνια. Στο βόρειο άκρο της πόλης δεσπόζει ο ανδριάντας του αγωνιστή της Εθνικής Αντίστασης Μητροπολίτη Κοζάνης Ιωακείμ.

(10) ΟΔΟΣ ΣΤΑΜΚΟΥ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ

ΟΔΟΣ ΣΤΑΜΚΟΥ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ

Γράφει ο Αργύρης Νικολόπουλος Τάξη Δ΄ (18-11-2010)

Η οδός Στάμκου Αναστασίου πήρε το όνομά της από το Στάμκο Αναστασίου. Το 1930, ανακοίνωσε την απόφασή του να βοηθήσει στην ανέγερση νοσοκομείου για να νοσηλεύονται δωρεάν οι άποροι του Νομού Κοζάνης και διέθεσε γι’ αυτόν το σκοπό όλη την περιουσία του, που αποτέλεσε το «Στάμκειο Κληροδότημα».

(9) ΟΔΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΘΕΜΕΛΗ

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΘΕΜΕΛΗΣ
Γράφει ο Αλέξανδρος Τσιαφίλης (4-11-2010)
Ο Γ.Θέμελης γεννήθηκε το 1900 στη Σάμο και σπούδασε στη Φιλοσοφική σχπλή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Το όνομά του συνδέθηκε με τη Θεσσαλονίκη όπου και έζησε ως το τέλος της ζωής του.
Τα ποιητικά του έργα αρχίζουν από τον πόλεμο και την κατοχή.
Ποιητικές συλλογές: «Γυμνό παράθυρο», «Άνθρωποι και πουλιά», «Ο γυρισμός».
Δοκίμια-Μελέτες: «Η νεότερη ποίηση», «Η έσχατη κρίση», «Η ποίηση του Καβάφη».
Δίδαξε στο Πειραματικό σχολείο και στα Εκπαιδευτήρια Βαλαγιάννη. Διετέλεσε Γενικός Γραμματέας και μέλος της καλλιτεχνικής Επιτροπής του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος.

(8) ΟΔΟΣ ΠΑΝΟΡΜΟΥ

ΟΔΟΣ ΠΑΝΟΡΜΟΥ
Γράφει ο Γιάννης Κουρέλης Τάξη Δ΄ (18-11-2010)

Η Πάνορμος είναι πόλη της Μικράς Ασίας.Βρίσκεται επί της νοτίου παραλίας της Προποντίδος, σε απόσταση 60ναυτικών μιλίων από την Κωνσταντινούπολη. Κατοικείται από 120.000 κατοίκους περίπου. Πριν τη Μικρασιατική καταστροφή και την ανταλλαγή των πληθυσμών που ακολούθησε η πόλη κατοικούνταν από 2000 περίπου Έλληνες. Διέθεταν ακμάζουσα κοινότητα με τέσσερις εκκλησίες, ημιγυμνάσιο αρρένων, οικοτροφείο θηλέων, έντεκα πρωτοβάθμιες σχολές ααρένων και δύο θηλέων. Μετά τη συνθήκη της Λωζάνης, το 1922, οι Πανορμίτες (αλλιώς Παντερμαλήδες) προσέφυγαν σε διάφορες περιοχές της Βόρειας Ελλάδας.

Β) Επί της οδού Πανόρμου συμβάλλουν οι οδοί Ροδόπης, Θερμοπυλών, Περγάμου, Προύσης, Καισαρείας, Σμύρνης, Λαζαράδων, Κρήτης. Καταλήγει στην οδό Γιάνναρη

(7) ΟΔΟΣ ΣΜΥΡΝΗΣ

ΟΔΟΣ ΣΜΥΡΝΗΣ
Γράφει ο Μάριος Λιάβας (Δ΄) (18-11-2010)

Το σπίτι μου βρίσκεται στην οδό Σμύρνης. Πιστεύω ότι πήρε το όνομα από μια πόλη της Τουρκίας , που παλιά ήταν ελληνική. Τώρα είναι η Τρίτη πόλη της Τουρκίας μετά την Κωνσταντινούπολη και την Άγκυρα. Έχει πληθυσμό 3.000.000. Βρίσκεται στην ανατολική πλευρά του κόλπου της Σμύρνης, έναντι του νησιού Χίος, στα παράλια του Αιγαίου Πελάγους.
Στις 2 Μαΐου 1919 ο ελληνικός στρατός με προτροπή των συμμάχων αποβιβάζεται στη Σμύρνη. Οι Τούρκοι πυρπολούν τη Σμύρνη στις 27 Αυγούστου του 1922. Με τη συνθήκη της Λοζάνης το 1923 (24/7) αποφασίστηκε η ανταλλαγή των πληθυσμών μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας.

(6) ΟΔΟΣ ΙΩΑΚΕΙΜ ΛΙΟΥΛΙΑΣ

ΟΔΟΣ ΙΩΑΚΕΙΜ ΛΙΟΥΛΙΑΣ

Γράφει ο μαθητής Δημήτρης Καραγιάννης Τάξη Δ΄

Γεννήθηκε το 1911 στον Κρόκο της Κοζάνης, όπου και έμαθε τα πρώτα γράμματα. Αποφοίτησε από το γυμνάσιο Κοζάνης . Σπούδασε στη θεολογική σχολή της Χάλκης και πολιτικές επιστήμες στο Πανεπιστήμιο της Αθήνας.
Χειροτονήθηκε διάκονος το 1937 και πήρε το όνομα Ιωακείμ (αρχικά Χαρίσης) προς τιμή του Μητροπολίτη Κοζάνης Ιωακείμ. Αναλαμβάνει τη διεύθυνση της ιερατικής σχολής Κοζάνης όπου και διδάσκει. Στον ελληνοϊταλικό πόλεμο του 1940-41 υπηρετεί με το βαθμό του λοχαγού στα Αλβανικά βουνά δίπλα στους μαχόμενους στρατιώτες.
Με την κατάρρευση του Μετώπου διορίζεται ιερoκήρυκας Γρεβενών από το Μάιο του 1941 μέχρι το Φεβρουάριο του 1943. Από το Μάρτιο του 1943 εργάζεται στη Μητρόπολη Κοζάνης κι αναλαμβάνει την οργάνωση του αντιστασιακού αγώνα. Συλλαμβάνεται από τους Γερμανούς στις 5 Μαΐου 1943, φυλακίζεται στο στρατόπεδο του Παύλου Μελά και μετά από εξαντλητικές και βασανιστικές ανακρίσεις εκτελείται στις 3 Ιουλίου 1943.
Η ιδιαίτερη πατρίδα του τον τίμησε με προτομή έξω από το δημοτικό και γυμνάσιο Κρόκου.
o