Ανθότοπος Δήμου Κοζάνης

 

φωτό:Δέσποινα Γεωργιάδου

Ανθότοπος, (Καλπουτζιλάρ-Κοσκινιά)

Από το βιβλίο του Βασίλη Αποστόλου “Οικισμοί Δήμου Κοζάνης”

Σελίδες 226 Έτος έκδοσης 2022

 

Γενικά: Χτισμένος σε υψόμετρο 760 μ. στους πρόποδες του όρους Άσκιου στη διαδρομή Κοζάνη, Βατερό, Αλωνάκια, Κηπάριο, Ανθότοπος.  Πλησιέστεροι οικισμοί Κηπάριο, Σκήτη, Ξηρολίμνη, Σιδεράς.

Αρχαιότητες: Βορείως του οικισμού σε απόσταση τριών χιλιομέτρων βρίσκεται το «Λευκόν Κάστρον», το οποίο καταλαμβάνει εκατό στρέμματα. Το εξωτερικό τείχος έχει πάχος 1.60 μ.

Στη θέση Γρατσάνη ένα εργαστηριακό συγκρότημα με δύο κλιβάνους, ο ένας εκ των οποίων διατηρείται σε πολύ καλή κατάσταση, της βυζαντινής περιόδου και ένα οίκημα της ελληνιστικής εποχής του χαλκού ( 1600 – 1100 π.Χ.) ανακαλύφθηκαν ενώ γινόταν εργασίες για την κατασκευή του έργου «Αιολικό Πάρκο Ανατολικό και Δυτικό Άσκιο».

Ευρήματα αρκετά σημαντικά μιας και στην περίπτωση του κλιβάνου που βρίσκεται στον Ανθότοπο (περιοχή Γρατσάνη)  είναι ο μόνος που βρέθηκε στο Ν. Κοζάνης, αλλά και γιατί διατηρεί την εσχάρα (δάπεδο που τοποθετούνταν τα αγγεία προκειμένου να ψηθούν). http://www.prlogos.gr/

Εκλογικά: Στις πρώτες βουλευτικές εκλογές 30-5-1915 οι άρρενες εκλογείς ψήφισαν στο 8^ο εκλογικό κέντρο με τόπο ψηφοφορίας το Μουσουλμανικό τέμενος Ξηρολίμνης.

Στον εκλογικό κατάλογο της Υποδιοικήσεως Κοζάνης του 1915 ήταν εγγεγραμμένοι 76 άρρενες εκλογείς άπαντες μουσουλμάνοι.

Με την απογραφή που πραγματοποιήθηκε από την Ελληνική Στατιστική Αρχή το 2011 από τους 71 κατοικημένους οικισμούς που απογράφηκαν  στο Δήμο Κοζάνης  ο Ανθότοπος  ως προς τον πληθυσμό βρισκόταν στην 48η θέση.

Εκπαιδευτικά: Το νέον διδακτήριο αποπερατωθέν το 1926 εφωδιάσθη δια νέων τριέδρων θρανίων, μαυροπίνακος, γεωγραφικών χαρτών, πλαισιωμένων εικόνων του 1821. Άλλα διδακτικά όργανα δεν έχει. Μαθητές 32. Διδάσκαλος ο πρόσφυξ Σταύρος Σημαιοφορίδης διορισμένος στο σχολείο από το 1925 (4-10 ως 18/12/1926  ΑΒΕ 70 ΣΑΕ73).

Σχολική βιβλιοθήκη δεν υπάρχει, ούτε σχολικός κήπος ελλείψει τόπου ποτιστικού. Μαθητές 22 άρρενες, 13 θήλεις (6-11-1934 ΑΒΕ 70 ΣΑΕ 122).

Διδακτήριο νεόδμητο με μία αίθουσα, ανεγερθέν υπό της κοινότητος,  ευρύχωρο και εν Γραφείον. Ο φωτισμός και ο αερισμός της αιθούσης είναι επαρκής. Λείπουν τα εξωτερικά επιχρίσματα και η κλίμαξ της εισόδου, η οποία σήμερον έχει κατασκευασθεί προχείρως. Υπάρχει μικρός σχολικός κήπος καλλιεργούμενος υπό των μαθητών. Μαθητές 84 (21/3/37).

Η εν γένει κατασκευή του σχολείου είναι κακότεχνος δια τούτο συντόμως θα παραστεί ανάγκη κατεδαφίσεως (24/2/39).

Ιερά: Ενοριακός ναός Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης, πανηγυρίζει την 21^η Μαΐου. Ανηγέρθη το 1960. Εξωκλήσι της Αγίας Παρασκευής 1967. Μαζί με το Κηπάριο αποτελούν ενιαία ενορία.

Αίτησις Κωνσταντίνου Καμπανταΐδη γεωργός και  κοινοτικός σύμβουλος κάτοικος Κοσκινιάς στις 14-6-30  προς το Νομάρχη Κοζάνης (60/997).

«Λαμβάνω την τιμήν να αναφέρω υμίν ότι κατά τας προχθεσινάς ραγδαιοτάτας και συνεχείς βροχάς έπεσε η ετοιμόρροπος εκκλησία  του χωριού μας,  δι ην εχρησιμοποιούμεν το παλαιόν τζαμίον της κοινότητος και ούτω εμείναμεν άνευ  εκκλησίας. Επειδή εις το χωρίον μας υπάρχουν και αρκετοί προτεστάντες, οίτινες φροντίζουσι παντοιοτρόπως να μη υπάρχει εκκλησία  δια να προσηλυτίσουν εις το δόγμα τους υπολοίπους χριστιανούς, δια ταύτα παρακαλούμεν υμάς όπως εγκρίνητε ίνα …. ανοικοδομήσωμεν την εκκλησία. Όθεν παρακαλούμεν υμάς όπως εγκρίνητε και εκμισθώσωμεν μέρος της βοσκής της κοινότητός μας εις του ακριβώς κειμένου προς τη βοσκή Σιδηρών προς οιονδήποτε κτηνοτρόφον, όστις θα εισαγάγει μόνο διακόσιας αίγας προς βοσκή και αντί ποσού  δραχμών κανονισθησομένου όπως διατάξητε.

Εκ της εισόδου εις την βοσκήν μας των 200 αιγών ουδεμία βλάβη θα επέλθει εις τη βοσκήν ημών ενώ τουναντίον  θα εισπράξωμεν και χρήματα προς ανοικοδόμησιν της εκκλησίας μας ούτε και να μείνη άνευ εκκλησίας το χωριό μας όπου δρα η προπαγάνδα των προτεσταντών» (60/997).

Κοινοτικά: Στις 31/12/1918 ο οικισμός Καλπουτζιλάρ προσαρτάται στην κοινότητα Ντιντιλέρ. Στις 1/2/1927 ο οικισμός μετονομάζεται σε Κοσκινιά.

Σύσταση της κοινότητας στις 18/3/1933 με την απόσπαση του οικισμού Κοσκινιά από την κοινότητα Σκήτης και τον ορισμό του ως έδρα της κοινότητας.

Ο οικισμός Κηπάριον αποσπάται από την κοινότητα Σκήτης και προσαρτάται στην κοινότητα.

Στις 14/2/1961 μετονομάζεται σε Ανθότοπος.

Οι οικισμοί Ανθότοπος  και Κηπάριον στις 4/12/1997 αποσπώνται από την κοινότητα και προσαρτώνται στο δήμο Κοζάνης.

Ο πρόεδρος της κοινότητας αναφέρει στο Νομάρχη στις 4-12-1941 ότι σύμφωνα με τη διαταγή εδεσμεύθη το 20% των μικρών ζώων. Ο αριθμός των δεσμευθέντων ανέρχεται στα 63 πρόβατα. Δίδει την πληροφορία ότι πριν 2 χρόνια 20 κτηνοτροφικές οικογένειες μετακινήθηκαν στο Νέο Μυλότοπο Γιανιτσών με τις οικογένειές των (60/1013).

Πληθυσμός: 1913=270. 1920=323. 1928=173. 1940=211. 1951=211. 1961=242. 1971=178. 1981=177. 1991=203. 2001=166. 2011=114.

Προσφυγικά: Ο πρόεδρος της κοινότητας συνέταξε κατάλογο με τις οικογένειες που δικαιούνται κλινοσκεπάσματα: Οικογένειες 23. Άτομα 74. Επιτροπή. Αναστ. Γ. Ιωαννίδης. Παΐσιος Α. Καλαλίδης. 8-3-24.

Σύλλογοι: Ε.Α.Σ Ανθότοπου, ποδοσφαιρική ομάδα.

Άγιοι Σαράντα Αλβανία (βίντεο)

 Διήμερη εκδρομή στη Νότιο Αλβανία από Κοζάνη. Αργυρόκαστρο, Δερβιτσάνη, Βουλιαράτες, Άγιοι Σαράντα, Βουθρωτό. Στο βίντεο από Άγιοι Σαράντα και χορός στο ξενοδοχείο για την ημέρα της γυναίκας στις 8 Μαρτίου 2025.

ΜΠΟΥΡΙΝΟΣ 4ο

ΜΠΟΥΡΙΝΟΣ Τεύχος 4ο

Ανοίγω το σύνδεσμο

 https://drive.google.com/file/d/1JLqHpmO-mR49yLUFiqXOpi2DA2b53vM1/view?usp=sharing

Κτένι Δήμου Κοζάνης

 

 

 

Κτένι,το (Χτένι)

Από το βιβλίο του Βασίλη Αποστόλου “Οικισμοί Δήμου Κοζάνης σ.226  Κοζάνη 2022”

Γενικά: Χτισμένος σε υψόμετρο 680 μ. επί της διαδρομής Κοζάνη, Λευκόβρυση, Πρωτοχώρι, Λευκοπηγή, Κερασιά, Κτένι. Πλησιέστεροι οικισμοί Κερασέα, Ροδιανή. Εντυπωσιάζει το κάστρο πάχους 2,50 μέτρων που περικλείει  έκταση 450 στρεμμάτων με διάσπαρτα όστρακα, κέραμοι, νομίσματα.

Ο οικισμός  κατεστράφη υπό Τουρκαλβανών το 1649. Πλείστοι των κατοίκων με αρχηγό το μεγαλοκτηνοτρόφο Ιωάννη Τράντα κατέφυγον στην Κοζάνη.

Ανήκει στη Δημοτική Ενότητα Αιανής, αποτελεί ιδία κοινότητα.

Ο  Κ.Γουναρόπουλος στο περιοδικό «Πανδώρα» το έτος 1872 αναφέρει ότι ο οικισμός είχε  15 σπίτια  Ελλήνων.

Εκλογικά: Στις πρώτες βουλευτικές εκλογές 30-5-1915 οι άρρενες εκλογείς ψήφισαν στο 9^ο εκλογικό κέντρο με τόπο ψηφοφορίας τον νεόδμητον Ναόν Κάλλιανης.

Στον εκλογικό κατάλογο της Υποδιοικήσεως Κοζάνης του 1915 ήταν εγγεγραμμένοι 45 άρρενες  εκλογείς.

Με την απογραφή που πραγματοποιήθηκε από την Ελληνική Στατιστική Αρχή το 2011 από τους 72 οικισμούς που απογράφτηκαν  στο Δήμο Κοζάνης  το Κτένιον με πληθυσμό 73 κατοίκους  βρισκόταν στην 54η θέση.

Εκπαιδευτικά: Το διδακτήριον είναι ευρύχωρον, ευφώτιστον και ανώγειον αλλά έχει ανάγκην δύο θρανίων, κάτοικοι 136. Τάξεις 3, μαθητές 16 (10-14/10/1923).

Το διδακτήριον  ανεκτόν και πενιχρότατα επιπλωμένο.  Μαθητές άρρενες 14, θήλεις 7, κάτοικοι 136 γηγενείς  (Σχολικό έτος 1926-27 ΑΒΕ 70 ΣΑΕ73).   

Το διδακτήριο είναι οίκημα χρησιμοποιούμενο επί Τουρκοκρατίας ως σιταποθήκη Τούρκου τσιφλικούχου. Έχει διασκευασθεί εις μίαν στενόχωρο αίθουσα και εις εν μικρόν δωμάτιο, χρησιμοποιούμενο ως Γραφείο και κατοικία του διδασκάλου. Εξεύρεσις οικήματος προς κατοικία του διδασκάλου είναι αδύνατος. Σχολικός κήπος δεν υπάρχει ελλείψει ύδατος. Μαθητές 25. Εκ των υποχρέων προς φοίτηση δεν ενεγράφησαν δέκα χρησιμοποιούμενοι υπό των γονέων των εις την κτηνοτροφία ήτις αποτελεί την σπουδαιοτέραν ασχολίαν των κατοίκων. Ούτοι κατηγγέλθησαν υπό του διδασκάλου (11/2/1938).

Διδακτήριον παλαιότατον, ακατάλληλο, στερείται αυλής, κήπου (2/10/41).

Η  δημοδιδασκάλισσα Βασιλική Στάθη  αιτεί απόσπασιν στην Άνω Κώμη για λόγους ασφαλείας.  Ο Επιθεωρητής την αποσπά στο σχολείο Λευκοπηγής (5/9/47).

Ιερά: Ιερός ναός Αγίου Δημητρίου. Άγιος Αθανάσιος. Μεταμόρφωση του Σωτήρος. Άγιοι Ανάργυροι.

Αφιερωτές στην πρόθεση 421 της Μονής Αγίου Νικάνορα ήταν για την Α΄ Γραφή 188 και στη Β΄ Γραφή 96 (από το 1692 και μετά).

Κοινοτικά: Ο οικισμός στις 31/12/1918 προσαρτάται στην κοινότητα Κερασιάς, στις 4/12/1997 στο δήμο Αιανής και στις 7/6/2010 στο δήμο Κοζάνης.

Ο Γεώργιος Δημητράκης κάτοικος του χωρίου Κτενίου με αίτηση στο Νομάρχη  στις 10-4-26 αναφέρει: «Αιτούμαι όπως παραιτηθώ την από του αξιώματος του υποψηφίου κοινοτικού συμβουλίου Κοινότητος Κερασιάς καθ’ ότι τυγχάνω ο μόνος προστάτης της οικογενείας μου, προσέτι δε στερούμαι τα προς τούτο προσόντα. Παρακαλώ όθεν υμάς όπως ευαρεστούμενοι δεχθήτε ταύτην» (60/981).

Είκοσι επτά κάτοικοι του χωριού Κτένι στις 4-4-1928 με αίτηση στο Νομάρχη αναφέρουν τα παρακάτω: «Οι έναντι σημειούμενοι κάτοικοι του χωρίου Χτενίου της κοινότητας Κερασιάς έχομεν τη τιμήν να φέρωμεν εν όψει υμών τα κάτωθι. Ως ανωτέρω εκθέτομεν και γνωστόν τυγχάνει υμών το χωρίον μας υπάγεται εις την κοινότητα Κερασιάς και εκ του ταμείου της κοινότητος έπρεπε να πληρώνεται ο αγροφύλαξ του χωριού μας. Ο αγροφύλαξ του χωριού μας ως ιδιωτικός επληρώθη ιδιαιτέρως παρ’ ενός εκάστου εξ ημών, ουδείς δε αγροφύλαξ άλλος υπάρχει εις το χωρίον μας διορισμένος παρά του κοινοτικού συμβουλίου και επομένως ουδεμία άλλη υποχρέωση έχομεν ίνα συνεισφέρομεν δια τους αγροφύλακας των άλλων χωρίων άτινα αποτελούσιν την κοινότητά μας. Παρ’ όλα αυτά όμως εξεδόθησαν εντάλματα προσωποκρατήσεως δια τον έρανον ταμείου Αγροφυλακής και κινδυνεύομεν όλοι να προσωποκρατηθούμε, χωρίς να οφείλουμε τίποτε. Όθεν παρακαλούμεν κ. Νομάρχα μέχρις εξετάσεως των παραπόνων μας να διατάξητε την αναστολή της πληρωμής και εάν ακόμη επιβάλλετε να πληρώσωμεν πάλι θα παρακαλέσωμεν να διατάξητε την αναστολή  μέχρι 1^ης Μαΐου διότι ενωρίτερον μας είναι αδύνατον να εξοικονομήσωμεν έστω και μίαν δραχμήν ακόμη διότι στερούμεθα και αυτού του άρτου».

Ο Νομάρχης διαβιβάζει την αίτηση στον πρόεδρο της κοινότητας (4-4-1928) και ζητά να του αναφέρει δια του πρώτου ταχυδρομείου ανυπερθέτως δια τίνα λόγον οι αιτούντες έχουσι συμπεριληφθή εις τον ερανικόν κατάλογον αγροφυλακής της κοινότητός των, εφ’ όσον ως ισχυρίζονται εις το συνοικισμόν των έχει διορισθεί ιδιωτικός αγροφύλαξ πληρωθείς υπό των ιδίων.

Ο πρόεδρος της κοινότητας Κερασιάς στις 20-4-28 επί του παραπάνω ζητήματος αναφέρει στο Νομάρχη «  … Οι εν τη αιτήσει παραπονούμενοι κάτοικοι του καθ’ ημάς συνοικισμού Κτενίου συμπεριελήφθησαν εις τον ερανικόν κατάλογον Αγροφυλακής δια τους εξής λόγους. Επειδή ένιοι των κατοίκων του συνοικισμού τούτου διαχειρίζονται κακώς τους αγροφύλακας της περιοχής των ως προς την πληρωμήν των αποδοχών αυτών και επειδή καθ’ εκάστην σχεδόν παρουσιάζονται αγροφύλακες του συνοικισμού τούτου προς το συμβούλιον παραπονούμενοι δια τας αποδοχάς των, δια τούτο το συμβούλιο έκρινε καλόν όπως και ο αγροφύλαξ του συνοικισμού Κτενίου πληρωθεί εκ του κοινοτικού ταμείου ως και οι έτεροι δύο αγροφύλακες της κοινότητος και του συνοικισμού Μυλωτίνης. Απεφάσισε δια ταύτα και συμπεριέλαβε και τους κατοίκους του συνοικισμού τούτου εις τον ερανικόν κατάλογο αγροφυλακής». Τελικά οι κάτοικοι είχαν δίκαιο. Ο πρόεδρος Κερασιάς στις 10-7-1928 αναφέρει στο Νομάρχη ότι έγινε ενέργεια για διαγραφή εκ του ερανικού καταλόγου των κατοίκων του συνοικισμού Κτενίου (60/1584).

Για τον έρανο του Παναγίου Τάφου ο οικισμός πρόσφερε 190 δρχ. (Β.Ε 1-10-39).

   Οικονομία: Απογραφική επιτροπή γεωργικών προϊόντων για την περίοδο 11 μέχρι 20 Δεκεμβρίου 1929: Παπαγιάννης Καραγιάννης ιερεύς, Ελένη Παπαδημητρίου διδασκάλισσα, Ηλίας Παπακωνσταντίνου αγροφύλαξ (60/175).

Ο Σουλεϊμάν Χακλη Πασάς αντιστράτηγος, γερουσιαστής και οι κληρονόμοι στις 1-8-1930 αναφέρουν δια του πληρεξουσίου δικηγόρου των ότι με απόφαση της 17-1-27 τους αποδόθηκε το αγρόκτημα Κτένι. Οι κολίγοι του αγροκτήματος Κτένι  έδιδον κατ’ έτος αυτούσιον το 1/3 εκ των εξαγομένων δημητριακών καρπών. Αυτή η σχέση των κολίγων προς τους ιδιοκτήτες να αποδίδουν τα γεώμορα, σήμερα οι κολίγοι του χωρίου αρνούνται  να εφαρμόσουν τη συμφωνία. Ο δικηγόρος ζητά από το Νομάρχη να ενεργήσει ότι δει να περιφρουρηθεί η θέληση του Κράτους και να καλέσει τους πρωταιτίους για να περιφρουρηθούν τα νόμιμα προκειμένου να περιφρουρηθούν τα έννομα συμφέροντα των ιδιοκτητών  (60/552).

Πεσόντες: «Θύματα των Γερμανών κατακτητών κατά τη διάρκεια του πολέμου ήταν: Ο Γεώργιος Φλιάγκας, Παρασκευάς Εμμανουήλ, ο γιος του Νικόλαος Εμμανουήλ και ο Θωμάς Κομπογιάννης. Ενώ οι επαναστάτες αντάρτες του 1946-49  σκότωσαν τον Ιωάννη Τσιάμη και λεηλάτησαν το χωριό αρπάζοντας και 1100 γιδοπρόβατα» Δημόπουλος.

Πληθυσμός: 1913=150. 1920=136. 1928=183. 1940=217. 1951=243. 1961=308. 1971=210. 1981=211. 1991=152. 2001=109. 2011=73.

Σύλλογοι: Πολιτιστικός Σύλλογος Κτενιωτών "Ο Άγιος Δημήτριος".

 

Βράβευση του Βασίλη Αποστόλου από το Σύλλογο Γρεβενιωτών Κοζάνης

 

Ετήσιος χορός Συλλόγου Γρεβενιωτών Κοζάνης.16 Φεβρουαρίου 2025. Βράβευσή μου για την προσφορά μου στο Σύλλογο και τη συγγραφική μου δραστηριότητα.

Τα βιβλία μου

1.Η συμβολή των Δυτικομακεδόνων στην Επανάσταση του Γένους-Πορεία προς την Ανεξαρτησία (σ.20)

2. Οι οικισμοί της Ανασελίτσης το 1922 (σ.103)

3. Προτομές Ανδριάντες Μνημεία Κοζάνης (σ.238)

4. Δυτική Μακεδονία 1912-1915 (σ.160)

5. Δυτική Μακεδονία 1916-1917 (σ.160)

6.Έξαρχος Γρεβενών (σ.303)

7.17ο Δημοτικό Σχολείο Κοζάνης (σ.106)

8.1ο Δημοτικό Σχολείο Κοζάνης (σ.208)

9.Παλαιόκαστρον Κοζάνης (σ.94)

10.Οικισμοί Γρεβενών (σ.386)

11.Δαφνερόν Κοζάνης (σ.118)

12. Οικισμοί Δήμου Κοζάνης (σ.226)

13.Οικισμοί Δήμων Σερβίων-Βελβεντού (σ.177)

14. Οικισμοί Δήμου Βοΐου (σ.336)

15. Οικισμοί Δήμου Εορδαίας (σ.146) (Σύνολο σελίδων:2781)

16. Επιμέλεια του ετήσιου περιοδικού ΜΠΟΥΡΙΝΟΣ του εκπολιτιστικού συλλόγου Εξάρχου Γρεβενών Τεύχη 6 (2009-2014 με σύνολο σελίδων 576).

Λιβαδερόν Δήμου Σερβίων

 

 

 

Λιβαδερόν (Μόκρον)

 

Από το βιβλίο του Βασίλη Αποστόλου “Οικισμοί Δήμων Σερβίων-Βελβεντού”  σ. 177 Κοζάνη 2022

 

 

Γενικά: Χτισμένος σε υψόμετρο 980 μ. στη διαδρομή Σέρβια, Πολύρραχο, Τριγωνικό, Μικρόβαλτο, Τρανόβαλτο, Λιβαδερό. Απέχει από τα Σέρβια 32 χιλιόμετρα.

Ανήκει στη Δημοτική Ενότητα Λιβαδερού, αποτελεί ιδία κοινότητα.

Με την απογραφή που πραγματοποιήθηκε από την Ελληνική Στατιστική Αρχή το 2011 από τους 26 κατοικημένους οικισμούς που απογράφηκαν  στο Δήμο Σερβίων   το Λιβαδερον ως προς τον πληθυσμό βρισκόταν στη 2^η θέση.

Ο Κ.Γουναρόπουλους στο περιοδικό «Πανδώρα» το έτος 1872 αναφέρει ότι ο οικισμός είχε 80 σπίτια επαναστάντων το 1854, οι τούρκοι έκαυσαν τον ναό της Παναγίας.

Σύμφωνα με το οθωμανικό φορολογικό κατάστιχο του 1528 αριθμούσε 37 χριστιανικές εστίες (Τσότσος Ελιμειακά 64).

Εκλογικά: Στις εκλογές του Οκτωβρίου 1908 για πρώτη φορά οι 287 Έλληνες ψηφοφόροι εκλογείς των χωριών Μόκρου και Τρανοβάλτου εξέλεξαν εκλέκτορα το Γεώργιο Τσιόκανο (Λαμπρέτσας).

Στις πρώτες βουλευτικές εκλογές 30-5-1915 υπήρξε το τρίτο με έδρα το χωρίο Μόκρον (Λιβαδερόν) όπου ψήφισαν  οι εκλογείς του χωρίου τούτου ως και οι των χωρίων Μεταξά και Δέλινον (Τριγωνικόν)  με τόπον ψηφοφορίας την κοινοτικήν σχολήν αρρένων.

Εκλογές της 25-9-32.  Ψηφοφορίσαντες: 192.  Φιλελεύθεροι: 16. Λαϊκοί: 63. Αγροτικοί:- Εργατικοί αγροτικοί: 76. Προοδευτικοί:- Εθνικοριζοσπαστικό: 37. Ενιαίο Μέτωπο εργατών Αγροτών:- Δημ.Παπαδήμος:- (60/1519).

Για το δημοψήφισμα της 3^ης Νοεμβρίου 1935  ψήφισαν Λειβαδερό

Βασιλευομένη δημοκρατία 285. Αβασίλευτη δημοκρατία 0.  Λευκά 0.

Εκπαιδευτικά: Έκθεσις εκ της επιθεωρήσεως σχολείων της εκπαιδευτικής περιφερείας Κοζάνης. Επιθεωρητής των Δημοτικών Σχολείων Κοζάνης Ι .Μαργαρώνης στις 19-10-17.

 «Κοινόν μεικτόν σχολείον. Τάξεις 4. Μαθηταί εγγεγραμμένοι 54. Παρόντες 40. Κάτοικοι 650. Το διδακτήριον είναι κοινοτικόν, μονώροφον και εν χώρω ελευθέρω πανταχόθεν. Σύγκειται εκ δύο αιθουσών, ων η μεν της παραδόσεως επαρκής τον χώρον και ανεπαρκής τον φωτισμόν, η δε χρησιμοποιημένη ως κατοικία του διδασκάλου, ανεπαρκής τον τε χώρο και φωτισμόν. Χρήζει διαρρυθμίσεως και ανυψώσεως της στέγης.

Υλικόν σχολείου: 12 θρανία παλαιού τύπου, 1 τράπεζα, 3 καθίσματα, ων το εν ξύλινον, 2 πίνακες, 4 χάρται, 1 θερμάστρα και 1 σημαία εθνική κατεστραμμένη.

Μαθήτριαι. Εκ των πέντε μόνον εγγεγραμμένων ουδεμία εφοίτα. Διετάχθη η ποινική δίωξις. Διδάσκαλος ο Κ. Αλεξίου, ετών 39, με υπηρεσία 13 ετών, της 7^ης του ημιγυμνασίου Ραιδεστού. Οι χωρικοί ποιούνται εύφημον μνείαν του ονόματός του ως καλού διδασκάλου και αγαθού ανθρώπου. Διδάσκει χαμηλή τη φωνή, όπερ ελάττωμα μετέδωκε και τοις μαθηταίς αυτού, οίτινες όμως αναγινώσκουσιν ευχερώς και καλλιγραφούσιν, αλλ’ υστερούσιν εν τη αριθμητική».

Ο Επιθεωρητής των δημοτικών σχολείων Κοζάνης  λαβών υπόψη την αίτησιν του τελειοφοίτου της Γης τάξεως του γυμνασίου Κοζάνης Δημ.Αλβανού περί διορισμού του σε κενή θέση της περιφερείας Κοζάνης ή προσωρινά υποδιδασκάλου αφ’ ετέρου τα μεγάλα κενά άτινα δημιούργησε εις τας τάξεις του στρατού πλείστων διδασκάλων αποφασίζει να διορισθεί ούτος ως προσωρινός υποδιδάσκαλος εις το σχολείο Μόκρου μέχρι της αποστρατεύσεως του δημοδιδασκάλου Μάρκου Τελιοπούλου (26/3/1921).

Το διδακτήριο είναι οπωσδήποτε καλό, δύναται δια μικρής δαπάνης να γίνη πολύ καλόν, διότι εκτός του ότι κείται σε κατάλληλο τοποθεσία έχει και καλό προσανατολισμό. Οι προεστοί του τόπου διαβεβαίωσαν τον επιθεωρητή ότι την ερχομένη άνοιξη το σχολείο θα αλλάξει όψη. Ακόμη ανέφεραν ότι συνέλεξαν το ποσό των δέκα χιλιάδων δραχμών για την οικοδόμηση νέου διδακτηρίου και ζητούν άδεια υλοτομίας δωρεάν (9/10/1921).

Ο Επιθεωρητής των Δημοτικών σχολείων Κοζάνης  στις 30 Νοεμβρίου 1921 διορίζει τη σχολική Εφορεία 1) Ιωάννης Φαρμάκης ως πρόεδρος 2)Δημ. Γκουτζιομήτρος ως ταμίας 3)Παπανικόλαος Μπατσίλας  ως τρίτο μέλος.

Το διδακτήριον είναι μεν ευρύχωρον και εις κατάλληλον τοποθεσίαν, αλλά χαμηλόν και ανεπαρκώς φωτισμένον. Είναι μεν πλουσία η κοινότης αλλά αδιαφορεί τελείως για την εκπαίδευση των τέκνων. Μετά πολλάς προτροπάς και παραινέσεις συγκατατέθη να μεταρυθμίσει το διδακτήριο ούτως ώστε να αποβεί κατάλληλο για διτάξιο σχολείο. Η επίπλωσις του διδακτηρίου είναι πενιχροτάτη (10-14/10/1923).

Με απόφαση του Επιθεωρητή Δημοτικών Σχολείων Κοζάνης στις 24/11/25 αποσπάται ο δημοδιδάσκαλος Μάρκος Τελιόπουλος εκ του διταξίου μεικτού Μόκρου στον αργούν μονοτάξιον μεικτόν  δημ. Σχολείον Ραχόβου (Πολύρραχο).

Σχολική επιτροπή (17-8-1928) κατά σειρά, πρόεδρος, ταμίας, μέλος: Αθαν. Φ.Μίχου, Κ. Γ. Τσόκανος, Ξεν. Παπακωνσταντίνου.

Το Εποπτικόν Συμβούλιον μετά από αίτηση εννέα δημοδιδασκάλων για μετεκπαίδευση στο Γεωργικό Φροντιστήριο Λαρίσης για το σχολικό έτος 1930-31 επιλέγει τρεις σύμφωνα με το νόμο:1)Δημ. Ασβεστά δημοδιδάσκαλον του 6/ταξίου δημ. Σχολείου Πτολεμαΐδας 2) Δημ. Φυλακτόν δημοδιδάσκαλον του δημ. Σχολείου Λειβαδερού 3) Ιωάννη Θαβώρη δημοδιδάσκαλον του 5/ξίου Α΄δημ. Σχολείου Σερβίων  (9-8-1930).

Μαθητές 200. Τριάκοντα μαθητές μαστίζονται  από ελονοσία (17/6/38).

Διδακτήριον τριτάξιον εκ των νεωτέρων δεν επαρκεί δια τις ανάγκες του σχολείου, γειτνιάζει με το κοιμητήριον, τυγχάνει άνευ αυλής και δέντρων. Έχει τα απαραίτητα έπιπλα .Το σχολείο διαθέτει σχολικό κήπο εκτάσεως 2400 τ.μ απέχων από το σχολείο 300 μ. Συνολικά 256, κατά την επιθεώρηση στις δύο ανώτερες τάξεις  υπήρχαν 2 μαθητές (20/6/141).

Διδάσκαλοι: Παπαδόπουλος Γεώργιος εκ Πόντου, 1885, (Λιβαδερό 38).

Σταμπόλη Κλειώ, εκ Δρεπάνου, 1910, πτυχιούχος 3/ξίου διδασκαλείου (Λειβαδερό 38).

Αμοιρίδης Χαράλαμπος εκ Δρεπάνου, πτυχιούχος 6/ξίου διδασκαλείου, (Λειβαδερό 38).

Επισιτισμός: Οι πρόεδροι κοινοτήτων Βασίλειος Δισερής Λιβαδερού, Ιωάννης Αλβανός κοινότητας Ελάτης, Παναγιώτης Παπαγεωργίου κοινότητος Καστανιάς, Γεώργιος Βαϊτσόπουλος κοινότητος Πλατανορεύματος με έγγραφο στο Νομάρχη Κοζάνης στις 20-9-1946 τονίζουν τα παρακάτω:

«Προ πολλού παρουσιάσθημεν ενώπιόν σας και εζητήσαμεν όπως η διανομή του ιματισμού κ.λ.π γίνει δια των κοινοτικών επιτροπών εκάστης κοινότητος, όπως κ. υμείς κ. Νομάρχα θα ενθυμείσθε.

Ασφαλώς αποφασίσατε όπως η διανομή ιματισμού και υφασμάτων ενεργηθεί υπό των κοινοτικών επιτροπών διανομής πλην όμως η υποεπιτροπή κέντρου διανομών Σερβίων δημιούργησε ένα πρατήριον εν Σερβίοις και διανέμει τα υφάσματα και ιματισμό εις τας κοινότητας ολοκλήρου της περιοχής Σερβίων και απεύθυνε έγγραφον εγκύκλιον εις όλας τας κοινότητας  όπως οι κονότητες συντάξουν καταστάσεις, συμπληρώσουν δελτίον και εφωδιάσουν τους κατοίκους των οι οποίοι μετά των δελτίων θα μεταβαίνει έκαστος εις το Γενικόν πρατήριον εις Σέρβια να λαμβάνει τον ιματισμόν του….

Επειδή κ. Νομάρχα αποφασίσατε ως προφορικώς μας διαβεβαιώσατε ο ιματισμός θα διανεμηθεί μέσω των επιτροπών διανομής των κοινοτήτων και επειδή τα μέλη τόσον των τοπικών επιτροπών όσον και οι κοινοτικοί υπάλληλοι οι οποίοι θα ενεργήσουν την σύνταξιν καταστάσεως δελτίων ως και τη διανομή οφείλουσι να παρακολουθήσουν.

Επειδή επί της αξίας του ιματισμού εισπράττεται 2% ποσοστό υπέρ της επιτροπής κ.λ.π τα οποία εισπράττει η επιτροπή κέντρου Διανομών Σερβίων η οποία διαμένει εις την έδραν όπου αι οικίαι και αι οικογένειές  των και δεν είναι κατατρεγμένοι παρά των αναρχικών συμμοριτών….

Λαμβάνομεν την τιμήν να παρακαλέσωμεν υμάς όπως ευαρεστούμενοι και έχοντες υπόψη τα ανωτέρω διατάξητε να ιδρυθεί εν Σερβίοις δεύτερον πρατήριον δια τας ανωτέρω κοινότητας διορισθώσι δε ως επιτροπαί οι πρόεδροι των κονοτήτων Λειβαδερού, Ελάτης, Καστανιάς, Πλατανορεύματος και ως υπάλληλο του πρατηρίου οι γραμματείς των κοινοτήτων Καστανιάς και Πλατανορεύματος, ίνα η διανομή γίνει ενωρίτερα και δικαιοτέρα».

Ιερά: Ενοριακός ναός Αγίου Νικολάου 1964-1977. Μεταμόρφωση του Σωτήρος 1989. Εξκκλήσια Αναλήψεως 1965. Παναγίας. Αγίων Αποστόλων. Αγίου Αθανασίου, Προφήτου Ηλία. Αγίου Γεωργίου.

 Αφιερωτές στην πρόθεση 421 της Μονής Αγίου Νικάνορα ήταν για την Α΄ Γραφή 89 και στη Β΄ Γραφή  63 (Από το 1692 και μετά).

Μέλη του Ιερατικού Συνδέσμου Κοζάνης  στις 28-3-27 Μπατσίλας Νικόλαος, Κουτζομήτρου Ευάγγελος (60/1472).

Για την αρχιερατική και Πατριαρχική επιχορήγηση το έτος 1863  το Λιβαδερόν φορολογήθηκε  για 69 στεφάνια (οικογένειες) 897 γρόσια και 30 ¼ παράδες.

Κατανομή περιουσίας: Στην Επιτροπή δια την κατανομή της μεικτής περιουσίας ήταν ο Ειρηνοδίκης Σερβίων Χαρ. Μαλάκης  ο οικονομικός έφορος Κωνστ. Μούστρης. Ο επιθεωρητής Δημ. Εκπαιδεύσεως Μιλτ. Σταβάρας και αντιπρόσωποι της κοινότητας Ιωάννης Φαρμάκης και Ευάγγελος Τσιόκανος την οποία κατένειμαν στις 9-10-26 ως ακολούθως: Σχολείο: Παραχωρεί κατά κυριότητα τα κάτωθι ακίνητα τα διαχειριζόμενα σήμερα υπό της εκκλησιαστικής επιτροπής α) ένα υδρόμυλο β) τα δύο μαγαζεία γ) εν οίκημα υπό την ονομασία φάμπρικα ανήκον σήμερα στην εκκλησία. Ένα καθαρολείβαδον εκτάσεως 2 στρεμμάτων. Αγρούς  90 στρεμμάτων σε 19 τοποθεσίες.

Στην εκκλησία παραχωρεί άπαντας τους αγρούς τους καλλιεργουμένους σήμερον παρά των 3 κολλήγων της εκκλησίας Χαρ. Βέττα και αδελφών Νικ. και Ιωάν. του Δημ. Πανίστα και του Χρ. Μπατσίλα.

Κατοχή: Ο πρόεδρος της κοινότητας στις 14-8-41 ζητά να δοθεί σολόδερμα στον Κων\νο Κοντοθόδωρο για κατασκευή υποδημάτων για τις ανάγκες των κατοίκων. Πληροφορεί ότι είναι ο μόνος υποδηματοποιός όστις εργάζεται στο χωρίο.

Κοινοτικά: Σύσταση της κοινότητας στις 31/12/1918 με έδρα τον οικισμό Μόκρον (λιβαδότοπος). Στις 8/8/1928 μετονομάζεται σε Λιβαδερόν. Στις 7/6/2010 προσαρτάται στο δήμο Σερβίων-Βελβεντού και στις 9/3/2019 στο δήμο Σερβίων.

Στις κοινοτικές εκλογές που διεξήχθησαν στις 25-10-25 ψήφισαν 126 εκλογείς και έλαβαν ψήφους οι Βασ. Παν. Τσανάκας 92, Αθανάσιος Φ.Μίχου 91, Ευάγγ. Κωνστ. Νίκου 81, Βασίλειος Χρ. Δεσερής 59, Θεόδωρος Ν. Γκουτζογιάννης 57, Φώτιος Ν. Γκουτζομήτρος 51, Νικόλαος Ι. Πουρνάρας 47.

Ο πρόεδρος της κοινότητας αναφέρει  στις 20-8-34 ότι δεν υποβάλλει τον κατάλογο χειμερινής βοσκής λόγω του ότι οι κτηνοτρόφοι απομακρύνουν τα ποίμνιά των εκ του ψύχους εις θερμότερα μέρη και πληρώνουν εις ετέρας κοινότητας (60/623).

Ο Νομιοκτηνίατρος Κοζάνης αναφέρει στις 15-11-1939  ότι κατόπιν εξετάσεων διαπίστωσε ότι στο χωρίον Ελάτη υπάρχει πανώλη των χοίρων η οποία μεταδόθηκε στο χωρίον Λειβαδερό. Αίτηση για τη θανατηφόρο νόσο των χοίρων και αγελάδων είχε κάνει η κοινότης Ελάτης στις 5-11-1939 (60/1264).

Πεσόντες: Αγοραστός Φώτιος στρατιώτης 2/12/1940, ύψ 1532 ΠΟΓΡΑΔΕΤΣ 27^Ο Σ.Π γεν.1918.

Δαρδούμπας Αθανάσιος στρ. 4/4/1941 υψ.2058 27^Ο Σ.Π γεν.1916

Πληθυσμός:1913=909. 1920=993. 1928=1163. 1940=1491. 1951=1714. 1961=2000. 1971=1638. 1981= 1517. 1991=1558. 2001=1645. 2011=1232.

Σύλλογοι: Πολιτιστικός Σύλλογος Λιβαδεριωτών Κοζάνης (ετήσιος χορός 2017) (χορευτική παράσταση 2018).
          Πολιτιστικός Σύλλογος Λιβαδερού "Νέα Γενιά" (Συναυλία -Αφιέρωμα στον Απόστολο Καρδάρα 2017) (χορευτική παράσταση Αποκριές 2018).
          Πολιτιστικός Σύλλογος Λιβαδεριωτών Ελβετίας (Πρωτοχρονιά-Ρεβεγιόν 2017-2018).