Οικισμοί Δήμων Σερβίων-Βελβεντού Κοζάνης (βιβλίο)

 

Βιβλίο 13ο. 

Δήμοι Σερβίων-Βελβεντού ( χωρίς φωτό)

του Βασίλη Αποστόλου (Αυτοέκδοση)

Μέγεθος 17Χ24

Σελίδες 177

 

Προλογικά

 

Ο Δήμος Σερβίων με πρωτεύουσα την ομώνυμη πόλη περιλαμβάνει 25 ενεργούς οικισμούς όπως απογράφτηκαν το 2011 από την Ελληνική Στατιστική Αρχή.

Ως δήμος λειτούργησε από το 1964, από το 2010 ως έδρα του δήμου Σερβίων-Βελβεντού και από τις 19-3-2019 με την επανασύσταση του Δήμου Βελβενδού, επαναλειτουργεί ως δήμος Σερβίων.

Στα χρόνια της Τουρκοκρατίας ήταν η έδρα του νομού Κοζάνης με όλες τις διοικητικές, στρατιωτικές υπηρεσίες.

Εντυπωσιάζει η τεχνητή λίμνη του Πολυφύτου, η μεγάλη γέφυρα επί της λίμνης, τα ονομαστά μάρμαρα του Τρανοβάλτου, τα αγροτικά προϊόντα, κυρίως τα κηπευτικά, τα κτηνοτροφικά, η παλιά πόλη των Σερβίων με τη διασωθείσα καστροπολιτεία.

Στο παρόν πόνημα παρουσιάζονται οι οικισμοί του Δήμου Σερβίων ως και του Δήμου Βελβεντού με τα κύρια χαρακτηριστικά όπως τα κατέγραψα μέσα από αρχειακές πηγές κι από βιβλία που έχουν γραφεί από σημαντικούς φιλίστορες.

 

Περιεχόμενα
οικισμός	πληθ.2011	σ
Προλογικά		3
Αυλαί	293	3
Αύρα	56	8
Βαθύλακκος (Κιτσελέρ)	615	8
Γούλαι	185	13
Ελάτη (Λουζιανή)	415	15
Ίμερα (Χαϊδαρλή)	156	20
Κουβούκλια (Μπιτζελή)	27	30
Κρανίδια (Κρανίκ Τζίντζηρα)	461	31
Λαζαράδες	94	36
Λεύκαρα	211	38
Λιβαδερόν	1232	41
Μεσιανή	280	46
Μεταξάς	226	49
Μικρόβαλτον	333	54
Νέα Καστανιά, Καστανιά	497	60
Νέα Λάβα, Λάβα	560	67
Νεράιδα	148	70
Πλατανόρευμα	1004	73
Πολύρραχον	134	82
Προσήλιον (Καλδάδες)	135	88
Ροδίτης	263	91
Σέρβια	2980	93
Τρανόβαλτον	645	128
Τριγωνικόν	312	133
Φρούριον	11	139
Μονή Στανού	1	141
Δήμος Βελβεντου
Αγία Κυριακή	14	141
Βελβεντός	3360	144
Καταφύγιον	28	158
Παληογράτσανον	39	169
Πολύφυτον	7	173
Βιβλιογραφία		175

 

Δαφνερόν Κοζάνης (βιβλίο)

 

Δαφνερόν Κοζάνης (βιβλίο)

 

Βιβλίο 12ο

Δαφνερόν Κοζάνης

Του Βασίλη Αποστόλου

Μέγεθος 17Χ24

Σελίδες 118

 

Το Δαφνερό με την παλιά ονομασία Βαΐπεσι, χτισμένο σε υψόμετρο 698 μέτρων από τη θάλασσα, σε μια πεδινή, καρποφόρα έκταση είναι ένα όμορφο χωριό που κατοικείται από γηγενείς και Έλληνες Μικρασιάτες πρόσφυγες. Άνθρωποι φιλόξενοι, ομιλητικοί, εργατικοί, νοικοκυραίοι προκόβουν με ότι καταπιάνονται. Από το 1918 αποτέλεσε κοινότητα με το Παλαιόκαστρο. Άλλα γειτονικά χωριά είναι, ο Έξαρχος, η Μικροκλεισούρα, ο Ταξιάρχης, η Κνίδη.

Με το ΦΕΚ 260 Α με ημερομηνία 31-12-1918 ο οικισμός προσαρτάται στην κοινότητα Παλαιοκάστρου. Μετονομάζεται σε Δαφνερόν στις 1/2/1927. Στις 2-7-1974 αποσπάται από την επαρχία Γρεβενών του Νομού Γρεβενών και προσαρτάται στο Νομό Κοζάνης. Στις 4/12/1997 εντάσσεται στο Δήμο Σιατίστης. Στις 7/6/2010 αποσπάται από το Δήμο Σιατίστης και προσαρτάται στο Δήμο Βοΐου με έδρα τη Σιάτιστα.

Στις πρώτες βουλευτικές εκλογές που πραγματοποιήθηκαν στις 31 Μαΐου 1915 ψήφισαν 15 άρρενες μεταξύ αυτών κι ο Καπλάν Μπέης (εκλογικός κατάλογος της Υποδιοικήσεως Γρεβενών).

Στα χρόνια της Τουρκοκρατίας λόγω της πεδινής του έκτασης αποτέλεσε τσιφλίκι Μπέη. Ο τελευταίος Μπέης ήταν ο Καπλάν γνωστός για τα φιλελληνικά του αισθήματα. Στο χωριό διατηρούσε μεγαλοπρεπή διώροφη οικία, την κούλια, όπου και διέμενε τη θερινή περίοδο.

Το 1880 με τη διάλυση του οικισμού του Μπούρινου εγκαταστάθηκαν στο χωριό οι οικογένειες Καλιαμπάκα και Κοκόγια.

Οικονομικά το χωριό στηρίχθηκε στην κοπαδιάρικη αιγοπροβατοτροφία και γεωργία. Στη δεκαετία του 60 οι νέοι ασχολήθηκαν με την επεξεργασία της γούνας. Σήμερα πολλοί νέοι διαπρέπουν ως επιχειρηματίες, επιστήμονες στον ιδιωτικό και δημόσιο τομέα, οι περισσότεροι των οποίων είναι απόφοιτοι του Τραμπάντζειου Γυμνασίου Σιατίστης.

Πιστοί στις παραδόσεις διατηρούν και πορεύονται με την πλούσια εθιμική ζωή. Οι κάτοικοι διακατέχονται από έντονο θρησκευτικό συναίσθημα. Ανήγειραν και διατήρησαν σε καλή κατάσταση τέσσερις εκκλησίες και ισάριθμα εικονοστάσια, πολλά σε σχέση με το μέγεθος του χωριού.

Σημαντικές είναι οι αρχαιότητες, όστρακα, νομίσματα, που κατά τακτά διαστήματα ανευρίσκονται διάσπαρτα σε διάφορες περιοχές του χωριού τα οποία και παραδίδονται στα καθ’ ύλην αρμόδια αρχαιολογικά μουσεία.

 

Περιεχόμενα του βιβλίου

1	Δαφνερόν-Εισαγωγικά……………………………………………..	3
2	Πεσόντες……………………………………………………………	4
3	Αρχαιότητες………………………………………………………...	5
4	Τουρκοκρατία………………………………………………………	13
5	Πληθυσμός…………………………………………………………	13
6	Το Δαφνερό και η ευρύτερη περιοχή το 1886…………………….	14
7	Μακεδονικός αγώνας-Η Επανάσταση του 1878  στον Μπούρινο…	16
8	Απογραφή 1905…………………………………………………….	19
9	Καραπιπέρης οπλαρχηγός…………………………………………	20
10	Καπλάν Μπέης…………………………………………………….	22
11	Απελευθέρωση περιοχής το 1912…………………………………	24
12	Εκλογικός κατάλογος της Υποδιοικήσεως Γρεβενών 1914………	24
13	Εκλογικά τμήματα…………………………………………………	25
14	Α΄ Παγκόσμιος πόλεμος………………………………………….	25
15	Μικρασιατική εκστρατεία………………………………………..	25
16	Βοήθεια σε πρόσφυγες……………………………………………	29
17	Σιδηροδρομική γραμμή Βέροιας-Καλαμπάκας…………………..	29
18	Αίτηση κατοίκων Δαφνερού για υποψηφιότητα βουλευτή………	30
19	Τσιποτούρα-Αγοραπωλησία……………………………………..	33
20	Ο ελληνοϊταλικός πόλεμος του 1940…………………………….	33
21	Μάχη του Φαρδύκαμπου………………………………………….	35
22	Κατοχή-Unrra……………………………………………………..	35
23	Δηλώσεις Ζημιών Πολέμου………………………………………..	39
24	Ανταρτόπληκτοι διαμενόντων στη Σιάτιστα……………………….	41
25	Εμφύλιος πόλεμος…………………………………………………	43
26	Η κοινότητα Παλαιοκάστρου 1915-1948…………………………	43
27	Η κοινότητα Παλαιοκάστρου  1951-1999…………………………	50
28	Μεγάλο Μετέωρο…………………………………………………	61
29	Ιερά Μονή Ζάβορδας……………………………………………..	62
30	Ιερά Δαφνερού……………………………………………………	64
31	Καμπαναριό ………………………………………………………	68
32	Εικονοστάσια…………………………………………………….	69
33	Δαμιανός Mαυρίδης……………………………………………..	74
34	Δημοτικό Σχολείο…………………………………………………	75
35	Μαθητές-Διδάσκαλοι…………………………………………….	82
36	Σχολική Εφορεία………………………………………………….	84
37	Τοπωνύμια………………………………………………………..	85
38	Συνεταιρισμός ακτημόνων……………………………………….	86
39	Πίναξ διανομής αγροκτήματος………………………………….	89
40	Ιστορικό  Παλιοχέρωνας………………………………………..	91
41	Κτηνοτροφία-πηγή ζωής………………………………………..	95
42	Ποδοσφαιρική ομάδα……………………………………………	101
43	Καφενεία του χωριού…………………………………………….	102
44	Πολιτιστικός Σύλλογος Δαφνερού……………………………….	105
45	Εθιμική ζωή………………………………………………………	114
46	Πηγές……………………………………………………………..	117