Αβδέλλα Γρεβενών

1.Αβδέλλα, η

Από το βιβλίο του Βασίλη Αποστόλου "ΟΙΚΙΣΜΟΙ ΓΡΕΒΕΝΩΝ"

(Τροποποιήθηκε 20 Απριλίου 2017) σελ. 386. Κοζάνη 2018

Γενικά: Η Αβδέλλα, βλάχικος ορεινός, αγροτικός οικισμός, χτισμένη σε υψόμετρο 1266 μέτρων είναι το δεύτερο υψομετρικά ορεινό χωριό των Γρεβενών (Σαμαρίνα 1439 μέτρα). Απέχει από τα Γρεβενά 44 χιλιόμετρα. Είναι χτισμένη στις κατάφυτες βόρειες πλαγιές της Α. Πίνδου, γειτνιάζει με την Π.Ε Ιωαννίνων. Εντυπωσιάζουν τα λιθόκτιστα παραδοσιακά σπίτια με σκεπές από λαμαρίνα για να αντέχουν στις έντονες χιονοπτώσεις.  Περιβάλλεται από τα όρη Σμόλικας, Όρλιακας, Αώος (Αυγό). Κατοικείται το καλοκαίρι από παραθεριστές και ποιμένες 3000 άτομα περίπου. Στον οικισμό λειτουργούν καταστήματα, ψησταριές, καφετέριες, ξενώνας. Κόσμημα η πανέμορφη πλακόστρωτη πλατεία με τον υπεραιωνόβιο πλάτανο η οποία περιβάλλεται από καταστήματα εστίασης με βλάχικες επιγραφές. Αποτελεί πύλη του «Εθνικού  Πάρκου Βόρειας Πίνδου».

 Πατρίδα του καπετάν Νάσιου Τότσκα (1700-1760), έμεινε σε μας το τραγούδι που κάνει πόλεμο με το Σουλεϊμάν Αγά[1].

“Έχει 320 οικογένειες, 2 εκκλησίες, παντοπωλεία, σε ¼ απόσταση κείται η πτωχή Μονή Αγίας Τριάδας” (Σχινάς 1866).

Με απόφαση του Νομάρχη στις 31 Δεκεμβρίου 1914 ορίσθηκε ως έδρα εκλογικού τμήματος: Το δέκατον πέμπτον με έδραν το χωρίον Αβδέλλα ένθα θέλουσι ψηφίσει οι εκλογείς του χωρίου τούτου ως και οι του  χωρίου  Σμίξη τόπον δε  ψηφοφορίας ορίζομεν την δημοτικήν Σχολήν.

Στον εκλογικό κατάλογο της Υποδιοικήσεως Γρεβενών του 1914 ήταν γραμμένοι 702 άρρενες εκλογείς.

Το πρώτο αυτοκίνητο φορτηγό του Θανάση Ντοσίκα ανέβηκε το καλοκαίρι του 1955[2].

 Κοινότητα: Συστάθηκε ως κοινότητα Αβδέλας στις 31-12-1918  και διορθώθηκε  το όνομα Αβδέλλα στις 16-5-28. Στις 7-6-2010 καταργείται ως κοινότητα και εντάσσεται στο Δήμο Γρεβενών.

Ο πρόεδρος της κοινότητας Αβδέλης στις 24-9-25 αναφέρει προς το Νομάρχη Κοζάνης ότι «κατά την 25^ην Οκτωβρίου ημέρα κατά την οποία ορίσθηκαν  οι  Δημοτικές  και Κοινοτικές εκλογές στην κωμόπολή μας  μόλις θα παρευρίσκονται περίπου τεσσαράκοντα οικογένειες, καθόσον η κωμόπολη είναι ορεινή οι δε κάτοικοι παραχειμάζουν στα  Γρεβενά και στις διάφορες  πόλεις και χωρία της Θεσσαλίας.  Προ ημερών άρχισαν να μεταβαίνουν στα χειμερινά μέρη αρκετές οικογένειες». Παρακαλεί  το Νομάρχη να ενεργήσει τα δέοντα  να αναβληθούν στις  ορεινές κοινότητες οι κοινοτικές εκλογές και αν είναι  δυνατόν να ορισθούν  τούτες κατά το μήνα Ιούνιο του έτους 1926 και κατά την εποχή που θα ευρίσκονται ενταύθα άπαντες οι κάτοικοι (ΓΑΚ, Αρχεία Ν.Κοζάνης – ΑΒΕ 60/ ΣΑΕ 1597).

Υπέρ του Ειδικού Ταμείου Τηλεφωνικής Συγκοινωνίας Μακεδονίας Θράκης στις 16/10/25 η κοινότητα προσέφερε 2.500 δρχ. (60/995).

Σύμφωνα με έγγραφο της κοινότητας με ημερομηνία 9-11-25 διορίστηκε στην Αβδέλλα ως κοινοτικός ιατρός ο Προκόπιος Διογένους για το χρονικό διάστημα από 20 Μαΐου μέχρι του τέλους του Οκτωβρίου με αποζημίωση 5000 δραχμών.

Υπέρ του οικοτροφείου θηλέων Κοζάνης στις 30-7-26  η κοινότητα Αβδέλλας πρόσφερε το ποσό των 200 δραχμών.

Τηλεγράφημα κατοίκων προς το Νομάρχη στις 16-7-27 αναφέρουν «ότι μη επιτευχθείσης εισέτι εν Αβδέλλη κοινοτικών εκλογών από ιδρύσεως κοινοτήτων εν Μακεδονία και επιθυμούντες αποκτήσωμεν εκλεκτούς κοινοτικούς άρχοντες θερμώς παρακαλούμεν διατάξητε ενέργειαν αυτών 15 Αυγούστου 1927 ότε άπαντες κάτοικοι ευρίσκονται ενταύθα. Ευπειθέστατοι Αριστείδης Παπαχατζής, Μιχαήλ Γκιαμπίσης, Στέργιος Προφέγκας, Δημήτριος Λύτρας, έπονται 130 υπογραφαί» (60/1230).  Οι εκλογές είχαν προκηρυχθεί αρχικά για την 11^ην Σεπτεμβρίου 1927. Σύμφωνα με τον υποδιοικητή Παπανδρέου είναι αδύνατο να ψηφίσει η πλειονότητα των εκλογέων οι οποίοι αποχωρούν από την κοινότητα μετά την 15^ην Αυγούστου.

Ο Υποδιοικητής Γρεβενών στις 4-10-27 αναφέρει στο Νομάρχη ότι οι εκλογές στην κοινότητα Αβδέλλης  πρέπει να προκηρυχθούν στις αρχές Μαΐου για να  διενεργηθούν εντός του μηνός Ιουνίου του 1928 κατά την εποχή που συγκεντρώνεται ο πληθυσμός των ορεινών κοινοτήτων, στην κατηγορία που ανήκει και η προκειμένη κοινότης

Γενομένων αρχαιρεσιών προς ανάδειξη προέδρου εξελέγη ο Στερ. Μπαλοδήμος (Μ.Β 3-9-31).

Ο κοινοτικός σύμβουλος Αβδέλλης Ζήσης Βέρρος[3]  στις 19-5-35 απευθυνόμενος στον Έπαρχο Γρεβενών ως πρόεδρο του Ε.Τ.Ε.Ο (Επαρχιακό Ταμείο Εθνικής Οδοποιίας) Γρεβενών αναφέρει ότι την κοινότητα Αβδέλλης διαρρέει ορμητικός ποταμός, σχηματιζόμενος από τα γύρω βουνά ο οποίος καθίσταται δύσβατος, κύρια την άνοιξη που οι χιόνες τήκονται και το φθινόπωρο με τις βροχές με αποτέλεσμα η διάβαση για πολλές ημέρες καθίσταται αδύνατος. «Πολλοί δε διαβάται πεζή οδοιπορούντες πολλάκις ημέρας γύρωθεν καταυλίζουσιν και παρακαλούσιν τον Ύψιστον όπως την πτώση των υδάτων και την τήξη των χιόνων διατάξη». Παλιότερα υπήρχε ξύλινη γέφυρα η οποία παρασύρθηκε από την ορμή των υδάτων. Η κοινότητα αδυνατεί να κατασκευάσει εξ ολοκλήρου τη γέφυρα και ζητεί την οικονομική βοήθεια του Ε.Τ.Ε.Ο.

Ο Έπαρχος Γρεβενών υποβάλλει στο Νομομηχανικό Κοζάνης στις 13-8-1935

σχεδιάγραμμα στην υπό κατασκευή της γέφυρας Αβδέλλας στη θέση “Οξιά”.

Ο πρόεδρος της κοινότητας Ζήσης Βέρρος ζητά την πρόσληψη ιατρού για τις ανάγκες της κοινότητας  από 15 Ιουνίου μέχρι 15 Οκτωβρίου με αποζημίωση 15.000 δραχμών για όλο το διάστημα (Μ.Β 4-4-37).

Κοινοτικό Δελτίο Απογραφής: Πρόεδρος Ιωάννης Φούντας. Μέλη Ιωάν. Κοκότης, Ιωάν. Λίτρας, Αθαν. Κατσόχης, Αθαν. Σακελλάριος. Συνεδρίαση 17  Ιουλίου 1945. Οικίες 315. Πληθυσμός 1500. Καταστραφείσες οικίες 245 δια πυρπολήσεως υπό των Γερμανών στις 8-10 Ιουλίου 1944. Θύματα 30 άρρενες.

Ο Έπαρχος Γρεβενών Σπ. Τσιγαρίδας γνωρίζει στο Νομάρχη στις 18-10-52  ότι οι κάτοικοι Περιβολίου, Αβδέλλας, Σαμαρίνης, Σμίξης, Πολυνερίου, Δοτσικού διαχειμάζουν κυρίως  απερχόμενοι κατά το χειμώνα εκ των χωρίων των εις τις κάτωθι πολιτείες ή κωμοπόλεις: Βελεστίνο, Βόλο, Ελασσώνα, Τύρναβο, Τρίκαλα, Λάρισα, Γρεβενά και στα χωρία του Νομού Λαρίσης Αλίφακας και Γουνίτσας.

Διαβατήρια : α) Δαούκας Απόστολος του Νικολάου γεννηθείς το 1890 ζητά στις 10-3-27 διαβατήριο, προκειμένου να μεταβεί στη Σερβία, Ιταλία, Αλβανία για εμπορικούς λόγους. β) Γκιαμίσης Γεώργιος του Μιχαήλ γεννηθείς το 1908  έλαβε διαβατήριο στις 1-9-31 για να συνεχίσει τις σπουδές στη Ρουμανία. Ο πρόεδρος Στέργιος Μπαλοδήμος, ο εφημέριος Σακελλαρίου. γ) Γεώργιος Δημητρίου Πατσιαούρας με έτος γεννήσεως 1888 στις 30-5-34 έλαβε διαβατήριο για ΗΠΑ για εξακολούθηση εργασιών. δ) Αγορίτσα Αθανασίου Γκουγκλιάνα  το γένος Ζήση με έτος γεν. 1902 και τα τέκνα Ουρανία έτος γεν. 1926, Αναστάσιον γεν. 1929, Φανίτσα 1931. Ζητά διαβατήριο, προκειμένου να αποδημήσει δια Αλβανία στις 29-9-31.

Εκπαίδευση: Έχει 828 κατοίκους. Οι κάτοικοι  μετακινούνται τη διάρκεια του χειμώνα. Ο δάσκαλος αμείβεται από επιτροπή κάπου 70 εικοσόφραγκα, διδάσκει μια φορά τη  βδομάδα και τη βλάχικη γλώσσα, φοιτούν γύρω στους 100 μαθητές (1873-74. Πηγή: Ηλίας Γάγαλης greveniotiς.gr βλέπε Βιβλιογραφία).

Ο Νομάρχης στις 15-7-37 αναφέρει στον πρόεδρο της κοινότητας ότι μετά από έγγραφο του επιθεωρητή Δημοτικών Σχολείων Γρεβενών για την καλυτέρα και αρτιότερη λειτουργία του θερινού  σχολείου της κοινότητας όπως εισηγηθεί στο κοινοτικό συμβούλιο τη διάθεση του ποσού των 7000 δραχμών το οποίο θα υποβληθεί στον Έπαρχο για έγκριση.

Διδακτηριακή κατάσταση του σχολείου το έτος 1937: Θερινό 4/ξιο δημοτικό σχολείο. Στεγάζεται στο νεόδμητο δημόσιο διδακτήριο. Αποτελείται από πέντε δωμάτια εκ των οποίων τα τρία με 54 τ.μ και τα δύο με 24 τ.μ. Ο αριθμός των μαθητών σε κάθε αίθουσα φθάνει μέχρι 40 μαθητές το ανώτερο και 20 το κατώτερο (ΓΑΚ Κοζάνης ΑΒΕ 60/ΣΑΕ 619).

Λειτουργούν δύο σχολεία ένα Ελληνικό το οποίο αριθμεί περί τους 180 μαθητές με τέσσερις δημοδιδασκάλους και μία νηπιαγωγό και ένα ρουμανικό το οποίο αριθμεί περί τους 40 μαθητές με δύο δημοδιδασκάλους (Β.Ε 15-8-1936) [4].

Ο επιθεωρητής προτείνει για τη λειτουργία του θερινού σχολείου από 13^ης Ιουνίου μέχρι 15^ης Σεπτεμβρίου 1938 τον Ιωάννη Τότοκα του 1ταξίου δημοτικού σχολείου Αιμιλιανού ως διευθυντής (ως τις 30/9), τον Αθανάσιο Δούμα εκ του 2/ταξίου Τρικώμου, τον Αστέριο Κατσόχη εκ του 2/ταξίου Πολυνερίου, την Αθανασία Παράσχου εκ του 2/ταξίου Ζιάκας. Εις το νηπιαγωγείο, η νηπιαγωγός του Ελευθέρου Ασπασία Τσαλέρα από 8^ης Ιουνίου μέχρι 30 Σεπτεμβρίου (30-6-38 ΑΒΕ70 ΣΑΕ 49).

Αίτηση Αλεξάνδρας Ζ. Βρέκα νηπιαγωγού στις 6-7-39 κατοίκου Κοζάνης, προς το Νομάρχη: «Λαμβάνω την τιμήν να αναφέρω εις Υμάς, ότι τυγχάνω νηπιαγωγός αποφοιτήσασα το ενταύθα Διδασκαλείο Νηπιαγωγείο κατά το έτος 1934, δεν διωρίσθην εισέτι και επειδή τυγχάνω θυγάτηρ πατρός πολυτέκνου και απόρου, παρακαλώ Υμάς κύριε Νομάρχα όπως ευαρεστούμενοι, εγκρίνητε την πρόσληψίν μου ως κοινοτικής νηπιαγωγού εις τι των θερινών Σχολείων των κοινοτήτων Αβδέλλας, Περιβολίου, Σμίξης και Δοτσικού, και θέλω σας ευγνωμονώ αϊδίως[5]. Δεν παραλείπω δε ν’ αναφέρω, ότι ειργάσθην και κατά το παρελθόν εις την κοινότητα Περιβολίου, ως και εις άλλας τοιαύτας κατά τα τελευταία έτη από της αποφοιτήσεώς μου».

Ο  επιθεωρητής αποσπά από 16^ης Ιουλίου 1941 και για ένα μήνα  για τη λειτουργία θερινών σχολείων  για το δημοτικό σχολείο Αβδέλλας το Νικόλαο Τζημουράγκαν εκ του μονοταξίου δημ. σχολείου Κάστρου ως διευθυντή και τους Βασίλειο Φάσσαν εκ του τριταξίου δημ. σχολείου Αγίου Γεωργίου, και τον Αστέριο Κατσόχη εκ του μονοταξίου δημ. σχολείου Περιβολακίου (18-7-41 ΑΒΕ 70 ΣΑΕ 52).

Επισιτιστική βοήθεια: Με αίτηση στο Υπουργείο Επισιτισμού, μέσω Επάρχου Γρεβενών, οι Απόστολος Δόκος κάτοικος Αβδέλλας και Ιωάννης Αθ. Τζημάκης κάτοικος Περιβολίου στις 12 Ιουλίου 1941 αναφέρουν τα παρακάτω: «Τα βλαχόφωνα ορεινά χωριά Περιβόλι, Αβδέλλα, Σμίξη, Σαμαρίνα των οποίων οι κάτοικοι δεν τυγχάνουν γεωργοί το επάγγελμα,  έχουν ανάγκη κατά το τρέχον έτος σιτηρών για συντήρηση αυτών, τα οποία σιτηρά κατά τα προηγούμενα έτη τα προμηθεύονταν από την ελεύθερη αγορά. Επειδή δεν υπάρχει αποθήκη συγκεντρώσεως σιτηρών στα Γρεβενά προς προμήθεια δια τη διατροφή των κατοίκων αναγκαιούντος σίτου, θα έδει να επιτραπεί αρμοδίως όπως οι κάτοικοι ούτοι δια των προμηθευτών αυτών λαμβάνουν την αναγκαιούσα  ποσότητα σίτου εκ της πλησιεστέρας αποθήκης συγκεντρώσεως σίτου  και ν’ αναλάβουμε τη μεταφορά τούτου από τον ως άνω τόπο συγκεντρώσεως προς διανομή στα προαναφερθέντα χωριά». Ζητούν  από τον υπουργό να προμηθευτούν για τους θερινούς μήνες τις αναγκαίες ποσότητες από τις αποθήκες Τρικάλων ή Καλαμπάκας  για να διανεμηθεί στους κατοίκους των βλαχόφωνων χωριών. Η ποσότης η οποία είναι απαραίτητος μέχρι το Σεπτέμβριο ανέρχεται στις 120.000 οκάδες (60/1013).

Η κοινότητα Αβδέλλας αναφέρει  στις 29-8-45 στην επιτροπή διανομών τροφίμων ότι «τα παιδιά των κατοίκων μας Αβδέλλης από 1ως 15 ετών ανέρχονται στα 350. Τα περισσότερα εξ αυτών είναι ελονοσούντα καθόσον προέρχονται από ελονοσούντα μέρη διότι οι κάτοικοι παραχειμάζουν σε διάφορες πόλεις και χωριά και επιστρέφουν εδώ κάθε Μάιο ή Ιούνιο εκάστου έτους κι ως εκ τούτου έχουν ανάγκη καλής τροφής και προπαντός γάλακτος. Θα παρακαλέσω όπως χορηγηθεί και εις αυτά γάλα προκειμένου να χορηγηθεί τοιούτο να παραδίδεται τούτο εις τον επιφέροντα ταύτην, διότι η μετακίνηση από Αβδέλλα εις Γρεβενά θα κοστίσει περί τις 5000 δραχμές αγώγια και λοιπά έξοδα. Λόγω οικονομίας αναθέσαμε στον επιφέροντα ταύτη, την παραλαβή καθόσον ευρίσκεται αυτόθι δι’ εργασία του με την πεποίθηση ότι θα μας αποστείλετε όση ποσότητα νομίζετε ότι επαρκεί. Ο πρόεδρος της κοινότητας». Τα τρόφιμα δίδονταν από την ΟΥΝΡΡΑ (60/1859).

Μετά από σχετικές αναφορές των προέδρων κοινοτήτων με απόφαση του Έπαρχου  στις 9-9-52 ανασυγκροτήθηκαν οι παρακάτω επιτροπές  διανομών τροφίμων λόγω των ουσιωδών μεταβολών που επήλθαν στα πρόσωπα υπό του Νόμου 786 προβλεπόμενα: Ιωάννης Φούντας, πρόεδρος κοινότητας. Λίτος Δημήτριος, σχολική εφορεία. Σακελλαρίου Ιωάννης, εκκλησιαστική επιτροπή. Μπέζας,  Συνεταιρισμού.

Ιερά: α) Κοίμηση της Θεοτόκου, ενοριακός ναός κάηκε το 1905 και ξαναχτίσθηκε το 1955. β)Άγιος Αθανάσιος χτίστηκε το 1511 και ανακαινίσθηκε το 1812. γ)Μεταμόρφωση του Σωτήρος σε υψόμετρο 1700 μ, που χρονολογείται πριν το 1900. δ)Αγία Τριάδα σε δασώδη περιοχή. Αφιερωτές στη Μονή Αγίου Νικάνορος για την Α΄ Γραφή 31 και για τη Β΄ 4.

Ιστορία: Κατά τη Μεγάλη Επανάσταση του Γένους το 1821 σημαντικότερος αγωνιστής ήταν ο Μάρτος Ράμμος, πρωτοπαλίκαρο του Οδυσσέα Ανδρούτσου. (Βικιπαίδεια:  Η συμμετοχή των Βλάχων-Αρμάνων στους Εθνικούς Αγώνες, ομιλία του ομότιμου καθηγητή του ΑΠΘ κ.Α.Μπουσμπούκη στο Πνευματικό κέντρο Ξηρολιβάδου Ημαθίας στις 3-8-2009). Σπουδαίοι Μακεδονομάχοι: Αδελφοί Ταμπόση. Ζήσης Βέρρος (1880-1985). Νικόλαος Χατζηγιάννης. Νικόλαος Τακόλας. Γ. Έξαρχος. Ιωάννης Μπίρκας. Γ.Πιάχας. Ιωάννης Πορτέσης. Στ. Σιουτζούκης. Γεώργιος Τατούφας (Παπαδημητρίου. Σελίδες Ιστορίας Γρεβενών σ.306).

Οικονομία: Σύμφωνα με πίνακα θεωρημένο από τον αστυνομικό σταθμό Σπηλαίου στις 24-8-37 τα μεγάλα ζώα ανέρχονταν σε 377 και τα μικρά 11.901. Τον μεγαλύτερο αριθμό μικρών ζώων είχαν οι Στέργιος Μπαλοδήμος 1150, Δημοσθένης Λύτρας 1200, Ιωάννης Καραγιάννης 1200. Εκτός από την κτηνοτροφία οι κάτοικοι ασχολούνται και με το επάγγελμα του αγωγέως. Αποτελεί τουριστικό προορισμό.

Πεσόντες Ελληνοϊταλικού πολέμου: Ντέφας Παναγιώτης του Αθανασίου, ΙΧβ Μοίρα Πυροβολικού, φονεύθηκε στο χωριό Μήτσανι σε βομβαρδισμό στις 3-12-40 (ΔΙΣ)[6].

Πληθυσμός:1913=1300 κάτοικοι. 1920=12. 1928=86. 1940=424. 1951=6. 1961=2. 1971=4. 1981=360. 1991=130. 2001=448. 2011=280. (17^ος κατά σειρά από τους 112 απογραφέντες οικισμούς με την απογραφή του 2011).

 

Σύλλογοι:. Φιλοπρόοδος Αδελφότης Αβδέλλης «Αγ. Αθανάσιος» (14-1-1926). Επαγγελματικός Σύλλογος Αβδέλλης «Η Κοίμησις της Θεοτόκου (24-9-1931). Από την Αβδέλλα κατάγονται οι πρώτοι Έλληνες κινηματογραφιστές τα αδέλφια Μίλτος (1882-1964)  και Γιάννης  (1878-1954) Μανάκης. Προς τιμή των πραγματοποιούνται εκδηλώσεις με την επωνυμία «Μανάκεια». Προτομές των βρίσκονται στην πλατεία του χωριού.(Αβδέλλα Αδελφοί Μανάκια Λάρισα 2004) Πανηγύρια  της Αγίας Τριάδας (του Αγίου Πνεύματος), Αγίας Παρασκευής  26/7, το δεκαπενταύγουστο.

Σήμερα δραστηριοποιείται ο Πολιτιστικός Σύλλογος Αβδελλιωτών «Η Βασιλίτσα» με έτος ιδρύσεως το 1956 με θερινή έδρα την Αβδέλλα και χειμερινή τον Τύρναβο. Εκδίδει τριμηνιαία εφημερίδα με τίτλο “Αβδέλλα”.

---

[1] Αβδέλλα του Κώστα Μπίρκα σελ.239.

[2] Σύλλογος Απανταχού Αβδελλιωτών, Κώστας Τσόλας fb.

[3] (Αβδέλλα 1887-Γρεβενά 1985). Μακεδονομάχος.

[4] Το πρώτο ρουμάνικο σχολείο  στην Αβδέλλα το ίδρυσε ο Απόστολος Μαργαρίτης το 1867 (Γούση σ.86).

[5] αιωνίως

[6] Δεληγιάννη Νικόλαου: Δυτικομακεδόνες που θυσιάστηκαν στον Ελληνοϊταλικό και Ελληνο-Γερμανικό πόλεμο 1940-41. Σύλλογος Γαλατινέων Θεσσαλονίκης “H Αγία Παρασκευή” Θεσσαλονίκη 1996.

170.ΚΕΡΝΑ ΜΑΣ ΤΣΙΟΤΙΚΑΣ -ΚΑΡΑΚΩΣΤΑΣ ΑΙΑΝΗ ΛΕΥΚΟΠΗΓΗ ΚΟΖΑΝΗ 27-12-2013

169.ΣΥΝΕΣΤΙΑΣΗ ΧΟΡΕΥΤΙΚΟΥ 20-12-2013 ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΓΡΕΒΕΝΙΩΤΩΝ ΚΟΖΑΝΗΣ

168. ΜΠΕΡΤΟΛΤ ΜΠΡΕΧΤ ΤΑΞΙΔΕΥΤΕΣ ΘΕΑΤΡΟΥ 2013

47. Ο ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΓΡΕΒΕΝΙΩΤΩΝ ΣΤΟΝ ΠΕΝΤΑΛΟΦΟ

Ο ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΓΡΕΒΕΝΙΩΤΩΝ ΚΟΖΑΝΗΣ ΣΤΟΝ ΠΕΝΤΑΛΟΦΟ

Γράφει ο Βασίλης Αποστόλου

Ο σύλλογος Γρεβενιωτών Κοζάνης “Ο Αιμιλιανός” αποδεχθείς την πρόσκληση του πολιτιστικού συλλόγου Πενταλόφου  πραγματοποίησε χορευτική παράσταση με το χορευτικό τμήμα του στις 27 Οκτωβρίου 2013 στο 8^ο Καστανοπάζαρο  που διοργάνωσε με επιτυχία ο τοπικός σύλλογος. Πριν τη χορευτική παράσταση ο πρόεδρος του πολιτιστικού συλλόγου Πενταλόφου κ. Στέργιος Ταρνανάς  πρόσφερε στον πρόεδρο του συλλόγου μας κ.Δημήτριο Μπουκάλη τα βιβλία “Ο παραδοσιακός γάμος στον Πεντάλοφο Κοζάνης” του Σωτήριου Κάσου , “Ημερολόγιο εθίμων” του Ανδρέα Ταρνανά,  και το CD “Τσιμούλι” με σκοπούς και τραγούδια περιοχής Πενταλόφου Βοΐου με επιμέλεια του Κώστα Τσώνη όλα εκδόσεις του Πολιτιστικού συλλόγου Πενταλόφου τα οποία θα κοσμούν τη βιβλιοθήκη του συλλόγου μας. Στην εκδήλωση χόρεψε και το χορευτικό τμήμα του Συλλόγου Βοϊωτών Κοζάνης.

Κάστανα ψημένα, αρίστης ποιότητας από τα καστανοδάση του οικισμού, κρασί άφθονο απόλαυσαν οι πολυπληθείς επισκέπτες  από την περιοχή του Βοΐου, Γρεβενών, Κοζάνης. Δεν έλειψαν τα κρεατικά, τα καλοψημένα σουβλάκια που με τη νοστιμιά τους συμπλήρωναν το εδεσματολόγιο. Η πλατεία του Πενταλόφου γέμισε από κόσμο, χαρούμενο, κεφάτο. Οι εξακόσιες καρέκλες ήταν λίγες. Πολλαπλάσιοι ήταν οι όρθιοι που κατέκλυσαν το χώρο και τα καταστήματα του Πενταλόφου. Οι επισκέπτες χόρεψαν με την ψυχή τους με τους ήχους της ορχήστρας του Ντίμτσιου Παναγιώτη. Σε όλους μας δόθηκε η ευκαιρία να περπατήσουμε στους λιθόστρωτους δρόμους, να ανάψουμε ένα κερί στον Άγιο Αθανάσιο, να πάρουμε τον καφέ μας στην κεντρική πλατεία “Λόντζια” κερασμένους από τον Πενταλοφίτη και μέλος του χορευτικού μας κ. Δημήτρη Τσιτσικλή τον οποίο και ευχαριστούμε. Σχετικό video:167. ΠΕΝΤΑΛΟΦΟΣ ΚΟΖΑΝΗΣ 8^ο ΚΑΣΤΑΝΟΠΑΖΑΡΟ 2013.

Ιστορικά στοιχεία: Σύσταση κοινότητας: Με το διάταγμα της 19ης-12-1918 αναγνωρίστηκε ως κοινότης Ζουπανίου. Μετονομάσθηκε κοινότητα Πετροβούνου στις 20-8-1927 και σε κοινότητα Πενταλόφου στις 12-3-1928. Υψόμετρο οικισμού 1040 μ.

Εκλογικά κέντρα: Στην υποδιοίκηση Ανασελίτσας ορίσθηκαν 15 εκλογικά τμήματα στις 24-11-1915 εκ των οποίων τα δύο στο Ζουπάνιον. Το 10^ον  για τους εκλογείς του χωρίου με τόπο ψηφοφορίας την αστική σχολή. Το 11^ον με έδρα το Ζουπάνιον με τόπο ψηφοφορίας το ναό του Αγίου Αχιλλείου για τους εκλογείς των οικισμών Βρόστια (Α.Ανάργυροι), Σβόλιανη (Α.Σωτήρα), Ντοτσικόν, Μοιρασάνη (Μόρφη), Ντόλος (Βυθός), Λιμπόχοβο (Δίλοφος), Μοιραλή (Χρυσαυγή), Πέτσιανη (Τριάδα), Τσάριστα (Α.Θεόδωρος).

Πληθυσμός: Σύμφωνα με τις απογραφές που πραγματοποιήθηκαν από το ελληνικό κράτος οι διακυμάνσεις του πληθυσμού ήταν: 1920=1560. 1940=1752. 1951=1144. 1961=981. 1971=814. 1981=789. 1991=652. 2001=633. 2011=446

Εκκλησίες: Άγιος Αχίλλειος 1700. Άγιος Αθανάσιος με έτος κτίσης 1816, πολιούχος του χωριού. Αγία Βαρβάρα 1860. Άγιος Γεώργιος 1870. Προφήτης Ηλίας Ζουπανίου στα 1808 μ. υψόμετρο. Σε απόσταση δύο ωρών υπάρχει η ακατοίκητος Μονή της Αγίας Τριάδας με έτος κτίσης το 1742. Μνημεία: α) Γυναίκα της Πίνδου  στήθηκε προς τιμή των γυναικών που συνέβαλαν ουσιαστικά στη νικηφόρα αντίσταση του 40 μεταφέροντας μέσω δύσβατων χαραδρών πυρομαχικά, τρόφιμα, ρούχα στους στρατιώτες της Πίνδου. Στην επιστροφή μετέφεραν τραυματίες τους οποίους περιέθαλπαν στα σπίτια των όπως έγινε  και με το διοικητή του αποσπάσματος Πίνδου Κ\ων/νου Δαβάκη ο οποίος ως τραυματίας βρήκε ζεστασιά στην οικία του Γ.Παπαναστασίου. Με πρόταση του Δαβάκη κατασκευάζονται δρόμοι με προσωπική εργασία των κατοίκων λίγες μέρες πριν την έναρξη του πολέμου. β) Αλέξανδρος Καρούτας. Με τη συνδρομή του ανηγέρθησαν το Γυμνάσιο και Λύκειο Πενταλόφου τη δεκαετία του 1970 με τοπική πέτρα. Από το 2001 τα εκπαιδευτήρια λειτουργούν ως διαπολιτισμικά με μαθητές Βορειοηπειρώτες, Αλβανούς. Ευεργεσίες πραγματοποιήθηκαν και σε άλλα ευαγή ιδρύματα και με τη στήριξη της γυναίκας του Θεοδούλας από Τσοτύλιον. γ) Πενταλοφίτης μάστορας. δ) ηρώο πεσόντων. ε) Ηρώο ΠΕΑΕΑ. στ)Αναθηματική στήλη: Το κ/σ Πενταλόφου με πρόεδρο τον Ευάγγελο Αλεξίου, αντιπρόεδρο το Στέργιο Γκάγκα και μέλη τους Παύλο Κ. Περβανά, Ν. Χονδροδήμου, Κ.Μακρή και Αν. Σαμαρά συνήλθε σε συνεδρίαση στις 8 Ιουλίου 1928 αποφάσισε την ανέγερση αναθηματικής στήλης με 35 ονόματα των εν πολέμοις πεσόντων κατοίκων Πενταλόφου στη θέση Ίσιωμα από λευκό μάρμαρο.

Για την αναθηματική στήλη ο Λαρισαίος μαρμαρογλύπτης Στέφανος Σκούταρης πληρώθηκε με το ποσό των 6000 δραχμών. Ο Παύλος Ι. Κούστιας δια μεταφορά των επτά τεμαχίων εκ Λαρίσης μέχρι Κοζάνης δραχ. 450. Ο σοφέρ Σπυρίδων Γούλα  Γκατζούλης κάτοικος Πενταλόφου δια μεταφορά των επτά τεμαχίων της αναθηματικής στήλης από Κοζάνη μέχρι Τσοτύλιο 375 δρχ. Ο αγωγεύς Ιωάννης Γράβας εκ Σιατίστης για μεταφορά επτά τεμαχίων αποτελουμένης αναθηματικήςστήλης από Τσοτύλιον ως Πεντάλοφο.δρχ. 1000

Πνευματική ζωή:  Την Κυριακή 23 Νοεμβρίου 1930 κυκλοφορεί το πρώτο φύλλο της δεκαπενθήμερης αγροτικής εφημερίδας ΤΟ ΒΟΪΟΝ με τόπο έκδοσης τον Πεντάλοφο η οποία κυκλοφορεί μέχρι το 1934. Πριν 19 χρόνια ο πολιτιστικός Σύλλογος Πενταλόφου κυκλοφορεί την εφημερίδα ΠΕΝΤΑΛΟΦΟΣ ΒΟΪΟΥ η οποία κυκλοφορεί μέχρι σήμερα.

Οικονομία: Ο Πεντάλοφος (πρώην Ζουπάν(ι)), γνωστό μαστοροχώρι του Βοΐου, περιβάλλεται από το πέτρινο τοπίο πέντε λόφων. Τόπος άγονος, με ανύπαρκτες πεδινές εκτάσεις, με λίγους λαχανόκηπους, οικονομικά στηρίχθηκε στην ανάπτυξη της κτηνοτροφίας, στην επεξεργασία, στην τέχνη της πέτρας. Ονομαστοί τεχνίτες, κατασκεύασαν ονομαστά πέτρινα κτήρια στη Μακεδονία-Θεσσαλία-Κωνσταντινούπολη. Γεφύρια, μοναστήρια, βρύσες, εκκλησίες, σπίτια φτιαγμένα από Ζουπανιώτες μαστόρους αποτελούν αρχιτεκτονικά στολίδια τα οποία γίνονται αντικείμενο μελέτης από τα Πανεπιστήμια. Πολύ πετυχημένο αυτό που λένε οι Ζουπανιώτες "ΠΕΤΡΑ ΕΙΧΑΜΕ...ΠΕΤΡΑ ΔΟΥΛΕΨΑΜΕ" . Οι γυναίκες ασχολήθηκαν με την υφαντουργία δημιουργώντας κιλίμια, κεντήματα, ρούχα για τις ανάγκες ένδυσης των μελών της οικογένειας. Την περιοχή καλύπτουν μεγάλες δασικές εκτάσεις οι οποίες καλύπτονται με πεύκα, έλατα, οξιές, καστανιές. Χαρακτηριστικό της περιοχής οι μεν οικοδόμοι να ξενιτεύονται από τον Απρίλιο ως τον Οκτώβριο οι δε κτηνοτρόφοι να φεύγουν από το χωριό μαζί με τα ποίμνιά των για παραχείμαση στη Θεσσαλία από Οκτώβριο μέχρι Απρίλιο. Πολλοί κάτοικοι ξενιτεύτηκαν από πολύ νωρίς σε Αυστραλία, Αμερική, Αφρική, Ευρώπη. Πλησίον του οικισμού δημιουργήθηκε το υδροηλεκτρικό φράγμα του Πραμόριτσα που υδρεύει πολλούς οικισμούς του Βοΐου.

Ιστορία. Μετά από διαταγή της Νομαρχίας Κοζάνης με ημερομηνία 20-11-1968 περί συγγραφής της ιστορίας Πενταλόφου ο διευθυντής του σχολείου Παναγιώτης Πανταζάκος αναφέρει ότι σε γωνιόλιθο του καμπαναριού του Αγίου Αθανασίου διακρίνεται η μορφή του Πενταλοφίτη αρματωλού Γιάννη Τζιώρτζιου 1750-1800.  Σχολείο μεγαλοπρεπές και περικαλλές ανηγέρθη το έτος 1911 με δαπάνη της Αγαθοεργού Αδελφότητος Πενταλοφιτών με έδρα την Αμερική το οποίο πυρπολήθηκε από τους Γερμανούς το 1944. Νέον ανηγέρθη στην ίδια θέση το 1950.

ΠΕΝΤΑΛΟΦΟΣ ΚΟΖΑΝΗΣ 8ο ΚΑΣΤΑΝΟΠΑΖΑΡΟ

22.ΕΞΑΡΧΟΣ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ 2013

46.ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΒΙΒΛΙΟΥ "Ο ΚΟΡΥΔΑΛΛΟΣ"

ΚΟΡΥΔΑΛΛΟΣ- ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΒΙΒΛΙΟΥ

Γράφει ο Βασίλης Αποστόλου

Τη Δευτέρα 14 Οκτωβρίου 2013 πραγματοποιήθηκε στον ημιώροφο του Μπλιούρειου, στην Κοζάνη και ώρα 7.30 μ.μ, με διοργανωτή το Σύλλογο Γρεβενιωτών Κοζάνης “Ο Αιμιλιανός” παρουσίαση του βιβλίου του Γιώργου Ν.Σιώμου «Ο ΚΟΡΥΔΑΛΛΟΣ».  Το βιβλίο παρουσίασαν οι κ.Απόστολος Παπαδημητρίου, κ.Λευτέρης Σιαμπανόπουλος και ο γράφων. Στην αφήγηση διηγήματος ο συγγραφέας Γ.Σιώμος. Συντόνισε η φιλόλογος κ. Τάσα Σιώμο

Σχετικό video:165. ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΒΙΒΛΙΟΥ Ο ΚΟΡΥΔΑΛΛΟΣ

 Εισήγηση Βασίλη Αποστόλου :«Κυρίες και κύριοι, αγαπητοί φίλοι, καλησπέρα σας.

Ο Γιώργος Σιώμος έλκει την καταγωγή από Λόχμη Γρεβενών, πρώην Βίτσι με πληθυσμό το 1951 εκατόν δύο κατοίκους  και 1961 ενενήντα τέσσερις κατοίκους. Αναφέρω τα συγκεκριμένα έτη καθότι τα 21 αυτοτελή διηγήματα που αναφέρονται στο πόνημα ΚΟΡΥΔΑΛΛΟΣ  155 σελίδων έχουν κατά κύριο λόγο σημείο αναφοράς τη Λόχμη της περιόδου 1950-1967.

Πρωτοχορευτής στο σύλλογό μας, στο σύλλογο Γρεβενιωτών Κοζάνης “Ο ΑΙΜΙΛΙΑΝΟΣ” μας ξάφνιασε θετικά η άλλη μεγάλη του αγάπη η ενασχόληση με τη διηγηματογραφία. Στο βιβλίο γνωστοποιείται ότι είναι η πρώτη συγγραφική του απόπειρα. Διαβάζοντας όμως τα αυτοτελή διηγήματα ο αναγνώστης διαπιστώνει ότι πρόκειται για έναν ώριμο συγγραφέα με πολύ καλό γράψιμο, με συνεχείς εναλλαγές εικόνων, με στοχευμένα σχήματα λόγου, παρομοιώσεις, προσωποποιήσεις,  με πολλούς διαλόγους στο τοπικό ιδίωμα, με δρώμενα από την καθημερινότητα της μεταπολεμικής εποχής, μιας περιόδου που έφυγε  βιαίως από την εισβολή της σύγχρονης τεχνολογίας, τηλεόραση, ραδιόφωνο, μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Είναι μία εποχή που νοσταλγικά όσοι τη  ζήσαμε την αναπολούμε και με το παρόν πόνημα του Γιώργου δίδεται η δυνατότητα στους νέους να γνωρίσουν τον τρόπο διαβίωσης της παλιάς εποχής που διατηρήθηκε για πολλά χρόνια και που άλλαζε σιγά σιγά.

Τα διηγήματα του Γιώργου με το αφηγηματικό του ταλέντο δεν κουράζουν, δεν είναι περίπλοκα, διαβάζονται με πολύ άνεση, με ευχαρίστηση, με ενδιαφέρον. Ο αναγνώστης μπορεί να αντλήσει διδάγματα για τον τρόπο διαβίωσης, για τη ζωή, για τη συμπεριφορά των κατοίκων. Με τα διηγήματά του ο Γιώργος δεν ωραιοποιεί τις καταστάσεις της εποχής του αλλά αναφέρεται και στις δυσάρεστες στιγμές. Κάθε διήγημα επικεντρώνεται σε ένα εξαιρετικό γεγονός όπως πολύ ορθά δίδεται στον τίτλο των διηγημάτων.

          Με το πρώτο του διήγημα γεμάτο με εικόνες, με περιγραφή του σπιτιού, ο πρώτος όροφος ως κατοικία των ζωντανών, ο δεύτερος για την οικογένεια με τον καλύτερο οντά για τους ξένους,  προβάλλεται η προσπάθεια της οικογένειας να πείσει το νούνο της πόλης  να αλλάξει το όνομα του υπό βάπτιση παιδιού από Αγαμέμνων σε άλλο όνομα με το χαρακτηριστικό επιχείρημα που συμπυκνώνει με μεγάλη επιτυχία τη σοφία της μάνας «Μεθαύρου θα παντρευτεί, να μην του γιορτάζει η γυναίκα τ΄». Στην αφήγησή του δεν παραλείπει να μας δώσει το έθιμο του βαπτίσματος, τα συχαρίκια,  όπως νοσταλγικά το θυμόμαστε με τη συμμετοχή μας ως πρωταγωνιστές στα παιδικά μας χρόνια.

Στο δεύτερο διήγημα η λιωμένη καραμέλα του παιδιού γίνεται επιθυμία του συγγραφέα σε μια εποχή ανέχειας, εντυπωσιάζεται από τον ήχο του νταγρέ, δυνατά τα επιχειρήματα της μητέρας προς τη Γιαννούλα «Θα παντρευτείς, θα καντς πιδιά, θα τα τρανέψεις, θα σι σέβιτι ου κόσμους…Πάρτον να δούμι κι ιμεις κάνα αγγόν..».

Στο τρίτο διήγημα ο ήρωάς μας βρίσκεται κρεμασμένος στην κληματαριά σαν λουκάνικο, σαν νυχτερίδα μετά τη διένεξη που είχε με τη Μάγδα που προήλθε από άδικη μοιρασιά κομματιού ασβέστη από το ντουβάρι που ήταν το αγαπητό τους έδεσμα. Συγκλονίζει ο φόνος του σκυλιού, του Λιάρη,  με τσεκούρι, γιατί βουτούσε από τα παιδιά, τις φέτες ψωμιού που ήταν αλειμμένες με λάδι και ζάχαρη.

Στο τέταρτο διήγημα εικόνες από την πρώτη μέρα στο σχολείο μαζί με το Μούλη, το ξεπροβόδισμα του στρατιώτη, το όργωμα, το δάγκωμα του σκύλου, η θνησιμότητα του παιδικού φίλου του Μούλη «που δεν πρόλαβε να μάθει την αλφαβήτα, την προπαίδεια, να δει τι έχουν τα κορίτσια κάτω από τα φουστάνια…»

Στο πέμπτο διήγημα οι μαθητές της Λόχμης με ποδαρόδρομο πηγαίνουν για κούρεμα στον Άγιο Γεώργιο, εκεί κοντά στο χωριό ο ήρωάς μας με μεγάλη επιδεξιότητα σκαρφαλώνοντας στο καραγάτσι ανακαλύπτει τη φωλιά του μελισσουργού πιάνοντας τα μικρά πουλάκια, δίνοντας παράλληλα στοιχεία του τοπίου της περιοχής. Το διήγημα τελειώνει με το ερώτημα. «Που να θρηνεί άραγε η μάνα των πουλιών;».

Στο έκτο διήγημα τα δυο παιδιά μπορμπολογούν τα καρύδια που είχαν ξεμείνει στα δέντρα, ακολουθεί τιμωρία από τον αγροφύλακα, ξύλο  με τη λούρα, πρόστιμο 100 δραχμών, τους έμεινε το παράπονο που δεν είδαν το δέντρο να πέφτει από τους πριονιστές.

Στο έβδομο διήγημα έχουμε εικόνες από το σχολείο, από την ενασχόληση του ήρωα με τη βόσκηση αρνιών και κύρια τη ζωή στην κατασκήνωση του Ζιάκα, με τις προσπάθειες απόδρασης, η λύτρωση της ευλογημένης μέρας επιστροφής στο χωριό, στο γνώριμο περιβάλλον, στα παιχνίδια.

Στο όγδοο διήγημα βλέπουμε την αγάπη του Γιώργου για το χωριό, αντιστέκεται όσο μπορεί να συνεχίσει τις σπουδές του στο γυμνάσιο κάμπτεται από τις επίπονες χειρωνακτικές εργασίες που του βάζει ο πατέρας του, η οποία αγάπη για το γενέθλιο τόπο αποτυπώνεται στα τελευταία λόγια «Θα κόβω ξύλα για τη σόμπα, θα ξεριζώνω κούτσουρα για το τζάκι, κάθε βράδυ που θα γυρνάω από τα γιδοπρόβατα θα κουβαλάω από μια πέτρα για να χτίσω το σπίτι μας, θα οργώνω, θα σπέρνω να έχω το ψωμί μου, θα χτυπώ πουλιά να τρώω, θα πίνω νερό από τον Πρέντικα και θα έρχομαι εδώ με την Αντιγόνη να κυλιόμαστε στα χόρτα…»

Στο ένατο διήγημα εικόνες από το κλείσιμο του σχολείου, τις εξετάσεις για το γυμνάσιο, την περιπέτεια με την υπερκατανάλωση παγωτού, το ερωτικό σκίρτημα με την ομήλικη Κατερίνα.

Στο δέκατο διήγημα, βλέπουμε τις δυσκολίες φοίτησης στο γυμνάσιο, τον τρόπο διαβίωσης με λειψό φαγητό, με προβληματική θέρμανση, τα φιλάνθρωπα αισθήματα του καθηγητή αλλά και την απορία  ότι κάποιοι διαβάζουν τρώγοντας πάστα στο καταχείμωνο.

Στο ενδέκατο διήγημα έχουμε εικόνες από ποιμενική ζωή, το άρμεγμα, ο ήρωάς μας βοηθά τον παπά στην εκκλησία, γεγονός που το κάναμε όλοι μας. Τελειώνει με τη γέννα της αγρότισσας  στο μαγειρειό, πολλοί από μας γεννηθήκαμε στα χωριά μας κι όχι σε οργανωμένα νοσοκομεία όπως συμβαίνει σήμερα.

Στο δωδέκατο διήγημα οι  δυο φίλοι βόσκουν τα βόδια με όλες τις εικόνες από τη χλωρίδα, πανίδα της περιοχής. Η απόφαση να μεταβούν στα Γρεβενά με τα γαϊδουράκια να παρακολουθήσουν κινηματογράφο το αγαπημένο έργο τους  “Αλέξης Ζορμπάς”. Στην επιστροφή περνούν από ένα φοβικό μέρος που κυριαρχούν τα αερικά τα τζίνια. Εδώ έχουμε ένα ύμνο της φιλίας «Γελούσαμε και χαιρόμασταν με το τίποτα κι ήταν οι ψυχές μας ένα άγραφο λευκό χαρτί. Άμα έχεις ένα φίλο, έναν άνθρωπο που σ’ ακούει όταν μιλάς, να γελάει όταν γελάς, να διαβάζεις τα ίδια βιβλία, να ακούς τα ίδια τραγούδια, να κόβεις το πεπόνι στα δυο ακριβώς, Άμα έχεις τέτοιο φίλο, έχεις τον κόσμο όλο».

Με το 13^ο ερωτικό διήγημα έφηβος πια ο ήρωάς μας, ερωτεύεται μια μικρότερη μαθήτρια, πηγαίνει στο σχολείο να βλέπει το χαμόγελό της, τα μάτια της, τα μαλλιά της, το πρόσωπό της, τις κινήσεις της, το περπάτημά της, τη στάση της, τη μπλε ποδιά της με τον άσπρο γιακά της, τη ζώνη της, τα λουράκια των παπουτσιών που αγκαλιάζουν τους αστραγάλους της. Ένας κορυδαλλός φτεροκοπούσε στο στήθος του, ένας έρωτας που αναστατώνει τον ίδιο, πάει τα μαθήματα πίσω, που στο τέλος δεν τελεσφορεί.

Στο 14^ο διήγημα τον  ήρωά μας  τον συναντάμε στην ερημιά στα βοσκολίβαδα του χωριού  βόσκοντας τα ζωντανά, εκεί συναντά την Αρετή που φύλαγε τα αρνιά της, η οποία δεν ανταποκρίνεται στο ερωτικό πείραγμα, κάνει κάτι χειρότερο η Αρετή το ανακοινώνει στη μητέρα της με όλα τα επακόλουθα. Ο ήρωάς μας κρύβεται, νοιώθει ενοχές, κοιμάται στο μαγειρειό. Εδώ έχουμε εφαρμογή του καλύτερου μαθήματος της αυτοταπείνωσης. Ένα πολύ καλό διήγημα που μπορεί να συμβεί σε όλους μας. Εντυπωσιάζεται από τη στάση του πατέρα του που για 42 χρόνια δεν μίλησε για το περιστατικό που σφράγισε ανεξίτηλα τον ψυχισμό του ευαίσθητου ήρωά μας.

Στο 15 διήγημα η φοίτηση στο ιστορικό γυμνάσιο Τσοτυλίου, η διαμονή στο οικοτροφείο δίδει τη δυνατότητα στο Γιώργο  να έλθει σε επαφή με νέους από πολλά μέρη της Ελλάδας.  Η αποφοίτηση από το λύκειο και η χρησιμοποίηση της φοράδας, της Μαίρης, για μεταφορικό μέσο, η ανυπακοή της φοράδας φορτωμένη με το απολυτήριο, εγκαταλείπει το Γιώργο και μόνη της παίρνει το δρόμο της επιστροφής προς το χωριό αναγκάζοντας τον ήρωα να περπατήσει μια διαδρομή 18 χιλιομέτρων ακολουθώντας την ανυπάκουη φοράδα.

Στο 16^ο διήγημα  ο ήρωάς μας ενηλικιώνεται, μεταβαίνει στη Θεσσαλονίκη για εισαγωγικές εξετάσεις στο Πανεπιστήμιο. Εντυπωσιάζεται από την πολύβουη πόλη, νοιώθει τις στερήσεις της επαρχιακής του ζωής, μπαίνει στον πειρασμό να ικανοποιήσει τη γενετήσια ορμή και χωρίς σεμνοτυφία, υποκρισία και ηθικολογικές αναστολές μπαίνει στο σπίτι με το κόκκινο φωτάκι, περιγράφει την αποτυχημένη απόπειρα. Εδώ βλέπουμε πάλι την ταπείνωση του ήρωα είναι ένα μάθημα που σφυρηλατεί τον χαρακτήρα του κάθε ανθρώπου και τον ακολουθεί σε όλη του τη ζωή.

Στο 17^ο διήγημα επίκαιρο η διαδικασία της υλοτόμησης, η θλιβερή κατάληξη του μουλαριού με το σπασμένο πόδι.

Στο 18^ο διήγημα αποτυπώνεται η διαδικασία σφαγής των ζώων στο σφαγείο της πόλης.

Στο 19^ο διήγημα οι προσπάθειες του αφηγητή για επαγγελματική αποκατάσταση. Ακυρώνει την προγραμματισμένη συνέντευξη για πρόσληψη στο Αλουμίνιον της Ελλάδας κάτω από την πίεση των εργατών να ενταχθεί στην ομάδα αλωνίσματος σιτηρών και συγκεκριμένα στο κουβάλημα σακιών των 100 κιλών.

Στο 20^ο διήγημα ΕΡΗΜΙΑ γεμάτο ανθρώπινα συναισθήματα το προσκύνημα στα μνήματα για τους προσφιλείς γονείς για τις συγχωριανές για τους συγχωριανούς, η επίσκεψη στο απάνεμο λιμάνι το σπίτι των γονιών δείχνει τη σημερινή κατάσταση των χωριών μας τα οποία  εγκαταλείψαμε βίαια αλλά νοσταλγικά τα θυμόμαστε  και κάνουμε κάθε τι να τα επισκεφτούμε.

          Το βιβλίο Ο ΚΟΡΥΔΑΛΛΟΣ αρχίζει με τον πρόλογο του συγγραφέα και τελειώνει με ένα αλλιώτικο διήγημα με σκέψεις, εικόνες σκόρπιες αρκετά ενδιαφέρουσες. Ενδιαφέρον το λεξιλόγιο που παρατίθεται στο τέλος του βιβλίου.

Ότι και να αναφέρεις, ότι και να παρουσιάσεις από τα διηγήματα, πιστεύω ότι αδικείς το βιβλίο.  Όλα τα διηγήματα συναρπάζουν, διαβάζονται εύκολα  και ευχάριστα, έχουν αρχή μέση και τέλος, προσωπικά την πρώτη φορά  τα διάβασα με μιας όλα, είναι κείμενα αυθεντικά, ο ήρωας των διηγημάτων  δεν κρύβει τίποτα, δεν αποσιωπά τις τολμηρές εικόνες όπως τις βίωσε στην παιδική και εφηβική ζωή του. Τα κείμενα γράφτηκαν τα έτη 2009-2011. Τα γεγονότα διαδραματίζονται στη Λόχμη (πρ.Βίτσι), Γρεβενά, Τσοτύλι, Θεσσαλονίκη

Ο  Γιώργος εργάσθηκε στη ΔΕΗ ως υπομηχανικός για τριάντα δύο χρόνια, είναι παντρεμένος, έχει δύο παιδιά. Αν και διαμένει στη Βέροια, είναι μέλος του χορευτικού συλλόγου Γρεβενιωτών Κοζάνης “Ο ΑΙΜΙΛΙΑΝΟΣ”, συμμετέχει στις πρόβες, είναι παρών σε όλες τις εκδηλώσεις του συλλόγου μας.

Γιώργο, είσαι ένας πολυτάλαντος συγγραφέας. Καλή συνέχεια».

ΚΟΡΥΔΑΛΛΟΣ-ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΒΙΒΛΙΟΥ