12. ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΒΟΪΟΤΩΝ ΚΟΖΑΝΗΣ

√ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΒΟΪΩΤΩΝ ΚΟΖΑΝΗΣ ΠΗΓΗ:http://www.voiotis.gr

ΕΤΟΣ 2009

1. ΠΡΟΕΔΡΟΣ : Παπαγιώτας Ευάγγελος
2. ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ : Παπαϊωάννου Αθανάσιος
3. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ : Μπάμπας Κωνσταντίνος
4. ΤΑΜΙΑΣ : Ράνδου Χρυσάνθη
5. ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ : Γουσιόπουλος Ιωάννης
6. ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΧΟΡΕΥΤΙΚΟΥ : Πουλιοπούλου Παναγιώτα
7. ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΟΥ : Τσίνα Αυγή

ΕΤΟΣ 2008

1. ΠΡΟΕΔΡΟΣ : Γκάσης Δημήτριος
2. ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ : Μουλασιώτης Βασίλειος
3. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ : Χονδροκώστας Σεραφείμ
4. ΤΑΜΙΑΣ : Σιουτόπουλος Στέργιος
5. ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ : Σαπνάρας Νικόλαος
6. ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΧΟΡΕΥΤΙΚΟΥ : Ράνδος Δημήτριος
7. ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΟΥ : Τσιτσικλής Δημήτριος

ΕΤΟΣ 2007

1. ΠΡΟΕΔΡΟΣ : Γκάσης Δημήτριος
2. ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ : Μουλασιώτης Βασίλειος
3. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ : Χονδροκώστας Σεραφείμ
4. ΤΑΜΙΑΣ : Σιουτόπουλος Στέργιος
5. ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ : Σαπνάρας Νικόλαος
6. ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΧΟΡΕΥΤΙΚΟΥ : Ράνδος Δημήτριος
7. ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΟΥ : Τσιτσικλής Δημήτριος

ΕΤΟΣ 2006

1. ΠΡΟΕΔΡΟΣ : Γκάσης Δημήτριος
2. ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ : Μουλασιώτης Βασίλειος
3. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ : Χονδροκώστας Σεραφείμ
4. ΤΑΜΙΑΣ : Σιουτόπουλος Στέργιος
5. ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ : Σαπνάρας Νικόλαος
6. ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΧΟΡΕΥΤΙΚΟΥ : Ράνδος Δημήτριος
7. ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΟΥ : Τσιτσικλής Δημήτριος

ΕΤΟΣ 2005

1. ΠΡΟΕΔΡΟΣ : Γκάσης Δημήτριος
2. ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ : Μουλασιώτης Βασίλειος
3. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ : Χονδροκώστας Σεραφείμ
4. ΤΑΜΙΑΣ : Σιουτόπουλος Στέργιος
5. ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ : Σαπνάρας Νικόλαος
6. ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΧΟΡΕΥΤΙΚΟΥ : Ράνδος Δημήτριος
7. ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΟΥ : Τσιτσικλής Δημήτριος

ΕΤΟΣ 2004

1. ΠΡΟΕΔΡΟΣ : Γκάσης Δημήτριος
2. ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ : Μουλασιώτης Βασίλειος
3. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ : Χονδροκώστας Σεραφείμ
4. ΤΑΜΙΑΣ : Σιουτόπουλος Στέργιος
5. ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ : Σαπνάρας Νικόλαος
6. ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΧΟΡΕΥΤΙΚΟΥ : Ράνδος Δημήτριος
7. ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΟΥ : Γκιούρης Θωμας

ΕΤΟΣ 2003

1. ΠΡΟΕΔΡΟΣ : Γκάσης Δημήτριος
2. ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ : Μουλασιώτης Βασίλειος
3. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ : Χονδροκώστας Σεραφείμ
4. ΤΑΜΙΑΣ : Σιουτόπουλος Στέργιος
5. ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ : Σαπνάρας Νικόλαος
6. ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΧΟΡΕΥΤΙΚΟΥ : Ράνδος Δημήτριος
7. ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΟΥ : Γκιούρης Θωμας

ΕΤΟΣ 2002

1. ΠΡΟΕΔΡΟΣ : Γκάσης Δημήτριος
2. ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ : Ευαγγέλου Δημήτριος
3. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ : Χονδροκώστας Σεραφείμ
4. ΤΑΜΙΑΣ : Μπαμπαλής Ιωάννης
5. ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ : Σιουτόπουλος Στέργιος
6. ΜΕΛΟΣ: Μακρής Στέργιος
7. ΜΕΛΟΣ : Ράνδος Δημήτριος
Παρατήρηση : Αναβολή εκλογών και παραμονή του ίδιου Δ.Σ.

ΕΤΟΣ 2001

1. ΠΡΟΕΔΡΟΣ : Γκάσης Δημήτριος
2. ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ : Ευαγγέλου Δημήτριος
3. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ : Χονδροκώστας Σεραφείμ
4. ΤΑΜΙΑΣ : Μπαμπαλής Ιωάννης
5. ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ : Σιουτόπουλος Στέργιος
6. ΜΕΛΟΣ: Μακρής Στέργιος
7. ΜΕΛΟΣ : Ράνδος Δημήτριος

ΕΤΟΣ 2000

1. ΠΡΟΕΔΡΟΣ : Γκάσης Δημήτριος
2. ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ : Ευαγγέλου Δημήτριος
3. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ : Χονδροκώστας Σεραφείμ
4. ΤΑΜΙΑΣ : Μπαμπαλής Ιωάννης
5. ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ : Σιουτόπουλος Στέργιος
6. ΜΕΛΟΣ: Μακρής Στέργιος
7. ΜΕΛΟΣ : Ράνδος Δημήτριος

ΕΤΟΣ 1999

1. ΠΡΟΕΔΡΟΣ : Παπαγιώτας Θωμάς
2. ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ : Τοπαλίδης Χαράλαμπος
3. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ : Χονδροκώστας Σεραφείμ
4. ΤΑΜΙΑΣ : Τοτικίδης Χρήστος
5. ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ : Ευαγγέλου Δημήτριος
6. ΜΕΛΟΣ: Γκάσης Δημήτριος
7. ΜΕΛΟΣ : Μουλασιώτης Βασίλειος

ΕΤΟΣ 1998

1. ΠΡΟΕΔΡΟΣ : Παπαγιώτας Θωμάς
2. ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ : Τοπαλίδης Χαράλαμπος
3. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ : Χονδροκώστας Σεραφείμ
4. ΤΑΜΙΑΣ : Τοτικίδης Χρήστος
5. ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ : Ευαγγέλου Δημήτριος
6. ΜΕΛΟΣ: Γκάσης Δημήτριος
7. ΜΕΛΟΣ : Μουλασιώτης Βασίλειος

ΕΤΟΣ 1997

1. ΠΡΟΕΔΡΟΣ : Παπαγιώτας Θωμάς
2. ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ : Τοπαλίδης Χαράλαμπος
3. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ : Τσιαμπαρλής Θεόδωρος
4. ΤΑΜΙΑΣ : Τοτικίδης Χρήστος
5. ΜΕΛΟΣ : Χονδροκώστας Σεραφείμ
6. ΜΕΛΟΣ: Ευαγγέλου Δημήτριος
7. ΜΕΛΟΣ : Μακρής Στέργιος

ΕΤΟΣ 1996

1. ΠΡΟΕΔΡΟΣ : Παπαγιώτας Θωμάς
2. ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ : Τοπαλίδης Χαράλαμπος
3. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ : Τσιαμπαρλής Θεόδωρος
4. ΤΑΜΙΑΣ : Τοτικίδης Χρήστος
5. ΜΕΛΟΣ : Χονδροκώστας Σεραφείμ
6. ΜΕΛΟΣ: Μητούλης Δημήτριος
7. ΜΕΛΟΣ : Μακρής Στέργιος

ΕΤΟΣ 1995

1. ΠΡΟΕΔΡΟΣ : Παπαγιώτας Θωμάς
2. ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ : Τοπαλίδης Χαράλαμπος
3. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ : Τσιαμπαρλής Θεόδωρος
4. ΤΑΜΙΑΣ : Μιχούλης Γρηγόριος
5. ΜΕΛΟΣ : Χονδροκώστας Σεραφείμ
6. ΜΕΛΟΣ: Μπαμπαλής Αθανάσιος
7. ΜΕΛΟΣ : Μητούλης Δημήτριος
8. ΜΕΛΟΣ : Χαραλαμπίδης Θεόδωρος *
Παρατήρηση : Ο Χαραλαμπίδης Θεόδωρος ως επιλαχών στις εκλογές εισήλθε στο Δ.Σ. ύστερα από τον θάνατο του Μπαμπαλή Αθανασίου.

ΕΤΟΣ 1994

1. ΠΡΟΕΔΡΟΣ : Παπαγιώτας Θωμάς
2. ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ : Τοπαλίδης Χαράλαμπος
3. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ : Τσιαμπαρλής Θεόδωρος
4. ΤΑΜΙΑΣ : Μιχούλης Γρηγόριος
5. ΜΕΛΟΣ : Χονδροκώστας Σεραφείμ
6. ΜΕΛΟΣ: Μπαμπαλής Αθανάσιος
7. ΜΕΛΟΣ : Μητούλης Δημήτριος

ΕΤΟΣ 1993

1. ΠΡΟΕΔΡΟΣ : Παπαγιώτας Θωμάς
2. ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ : Τοπαλίδης Χαράλαμπος
3. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ : Χαρόβα Όλγα-Τσιαμπαρλής Θεόδωρος *
4. ΤΑΜΙΑΣ : Μιχούλης Γρηγόριος
5. ΜΕΛΟΣ : Παπαποστόλου Κωνσταντίνος
6. ΜΕΛΟΣ: Αποστολόπουλος Αντώνιος
7. ΜΕΛΟΣ : Τσιαμπαρλής Θεόδωρος
8. ΜΕΛΟΣ : Τοτικίδης Χαράλαμπος
Παρατήρηση : Μετά την παραίτηση της Όλγας Χαρόβα λόγω σπουδών της και αναχώρηση από Κοζάνη, Γραμματέας ανέλαβε το μέλος του Δ.Σ. Τσιαμπαρλής Θεόδωρος και εισήλθε στο Δ.Σ. ο επιλαχών στις εκλογές Τοτικίδης Χαράλαμπος.

ΕΤΟΣ 1992

1. ΠΡΟΕΔΡΟΣ : Παπαγιώτας Θωμάς
2. ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ : Τοπαλίδης Χαράλαμπος
3. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ : Χαρόβα Όλγα
4. ΤΑΜΙΑΣ : Μιχούλης Γρηγόριος
5. ΜΕΛΟΣ : Παπαποστόλου Κωνσταντίνος
6. ΜΕΛΟΣ: Αποστολόπουλος Αντώνιος
7. ΜΕΛΟΣ : Τσιαμπαρλής Θεόδωρος

ΕΤΟΣ 1991

1. ΠΡΟΕΔΡΟΣ : Τζημόπουλος Γεώργιος
2. ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ : Παπανικολάου Θωμάς
3. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ : Μπούσιου Βιολέτα
4. ΤΑΜΙΑΣ : Μιχούλης Γρηγόριος
5. ΜΕΛΟΣ : Ψουνόπουλος Γεώργιος
6. ΜΕΛΟΣ: Παντόπουλος Παύλος
7. ΜΕΛΟΣ : Χονδροκώστας Σεραφείμ

ΕΤΟΣ 1990

1. ΠΡΟΕΔΡΟΣ : Τζημόπουλος Γεώργιος
2. ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ : Παπανικολάου Θωμάς
3. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ : Μπούσιου Βιολέτα
4. ΤΑΜΙΑΣ : Μιχούλης Γρηγόριος
5. ΜΕΛΟΣ : Ψουνόπουλος Γεώργιος
6. ΜΕΛΟΣ: Παντόπουλος Παύλος
7. ΜΕΛΟΣ : Χονδροκώστας Σεραφείμ

ΕΤΟΣ 1989

1. ΠΡΟΕΔΡΟΣ : Τζημόπουλος Γεώργιος
2. ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ : Μπαμπαλής Αθανάσιος
3. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ : Χονδροκώστας Ευάγγελος
4. ΤΑΜΙΑΣ : Μιχούλης Γρηγόριος
5. ΕΦΟΡΟΣ : Γκαβανά Σουλτάνα
6. ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ : Παπαϊωάννου Λάζαρος
7. ΜΕΛΟΣ : Ζιώτας Κωνσταντίνος

ΕΤΟΣ 1987

1. ΠΡΟΕΔΡΟΣ : Τζημόπουλος Γεώργιος
2. ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ : Γκάσταρης Γεώργιος
3. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ : Χονδροκώστας Ευάγγελος
4. ΤΑΜΙΑΣ : Μιχούλης Γρηγόριος
5. ΕΦΟΡΟΣ : Κολιού Ανθούλα
6. ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ : Τσαλίκης Κωνσταντίνος
7. ΜΕΛΟΣ : Παπαϊωάννου Λάζαρος

ΕΤΟΣ 1988

1. ΠΡΟΕΔΡΟΣ : Τζημόπουλος Γεώργιος
2. ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ : Μπαμπαλής Αθανάσιος
3. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ : Χονδροκώστας Ευάγγελος
4. ΤΑΜΙΑΣ : Μιχούλης Γρηγόριος
5. ΕΦΟΡΟΣ : Γκαβανά Σουλτάνα
6. ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ : Παπαϊωάννου Λάζαρος
7. ΜΕΛΟΣ : Ζιώτας Κωνσταντίνος

ΕΤΟΣ 1986

1. ΠΡΟΕΔΡΟΣ : Τζημόπουλος Γεώργιος
2. ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ : Γκάσταρης Γεώργιος
3. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ : Χονδροκώστας Ευάγγελος
4. ΤΑΜΙΑΣ : Μιχούλης Γρηγόριος
5. ΕΦΟΡΟΣ : Κολιού Ανθούλα
6. ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ : Τσαλίκης Κωνσταντίνος
7. ΜΕΛΟΣ : Παπαϊωάννου Λάζαρος

ΕΤΟΣ 1984

1. ΠΡΟΕΔΡΟΣ : Κοκόλης Κωνσταντίνος
2. ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ : Χονδροκώστας Σεραφείμ
3. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ : Παπαθανασίου Αθανάσιος
4. ΤΑΜΙΑΣ : Παπαποστόλου Κωνσταντίνος
5. ΕΦΟΡΟΣ : Μπαμπαλής Αθανάσιος
6. ΜΕΛΟΣ : Αποστολόπουλος Αντώνιος
7. ΜΕΛΟΣ : Μητούλης Δημήτριος

ΕΤΟΣ 1982

1. ΠΡΟΕΔΡΟΣ : Χονδροκώστας Σεραφείμ
2. ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ : Μπαμπαλής Αθανάσιος
3. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ : Φτάκας Χρήστος
4. ΤΑΜΙΑΣ : Παπαποστόλου Κωνσταντίνος
5. ΜΕΛΟΣ : Κοκόλης Κωνσταντίνος
6. ΜΕΛΟΣ : Αποστολόπουλος Αντώνιος
7. ΜΕΛΟΣ : Μητούλης Δημήτριος

ΕΤΟΣ 1981

1. ΠΡΟΕΔΡΟΣ : Χονδροκώστας Σεραφείμ
2. ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ : Παπαποστόλου Κωνσταντίνος
3. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ : Διανέλης Ιωάννης
4. ΤΑΜΙΑΣ : Μπαμπαλή Ανθή(Τούλη)
5. ΕΦΟΡΟΣ : Πετρόπουλος Άγγελος
6. ΜΕΛΟΣ : Κοκόλης Κωνσταντίνος
7. ΜΕΛΟΣ : Μπαντής Αθανάσιος

ΕΤΟΣ 1980

1. ΠΡΟΕΔΡΟΣ : Χονδροκώστας Σεραφείμ
2. ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ : Αγορίτσας Πέτρος
3. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ : Διανέλης Ιωάννης
4. ΤΑΜΙΑΣ : Γκαραβέλης Ιωάννης
5. ΜΕΛΟΣ : Γκάσταρης Στέργιος
6. ΜΕΛΟΣ : Κοκόλης Κωνσταντίνος
7. ΜΕΛΟΣ : Μήλιος Γεώργιος

 ΤΟΣ 1979

1. ΠΡΟΕΔΡΟΣ : Χονδροκώστας Σεραφείμ
2. ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ : Μπαμπαλής Ηρακλής
3. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ :
4. ΤΑΜΙΑΣ : Γκαραβέλης Ιωάννης
5. ΜΕΛΟΣ : Κοκόλης Κωνσταντίνος
6. ΜΕΛΟΣ : Κουρκούτας Μιχαήλ
7. ΜΕΛΟΣ : Παπαποστόλου Κωνσταντίνος
8. ΜΕΛΟΣ : Τσαμπαρλής Ηλίας

ΕΤΟΣ 1978

1. ΠΡΟΕΔΡΟΣ : Τζημόπουλος Γεώργιος
2. ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ : Χονδροκώστας Σεραφείμ
3. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ : Σίμος Δημήτριος
4. ΤΑΜΙΑΣ : Παπαποστόλου Κωνσταντίνος
5. ΜΕΛΟΣ : Κοκόλης Κωνσταντίνος
6. ΜΕΛΟΣ : Πετρόπουλος Άγγελος
7. ΜΕΛΟΣ : Αγορίτσας Πέτρος

ΕΤΟΣ 1976

1. ΠΡΟΕΔΡΟΣ : Τζημόπουλος Γεώργιος
2. ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ : Χονδροκώστας Σεραφείμ
3. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ : Παπαποστόλου Κωνσταντίνος
4. ΤΑΜΙΑΣ : Κοντός Ναπολέων
5. ΜΕΛΟΣ : Μάντζιαρης Στέφανος
6. ΜΕΛΟΣ : Ματσίκης Ευάγγελος
7. ΜΕΛΟΣ : Γκάσταρης Στέργιος

ΕΤΟΣ 1975

1. ΠΡΟΕΔΡΟΣ :
2. ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ : Μπαμπαλής Ανδρέας
3. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ : Τζημόπουλος Γεώργιος
4. ΤΑΜΙΑΣ : Χονδροκώστας Σεραφείμ
5. ΜΕΛΟΣ : Παπαϊωάννου Λάζαρος
6. ΜΕΛΟΣ : Αγορίτσας Πέτρος
7. ΜΕΛΟΣ : Βουρβιάνη Βασιλική

ΕΤΟΣ 1974

1. ΠΡΟΕΔΡΟΣ : Γκαβανάς Δημήτριος
2. ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ : Ζιώτας Χρήστος
3. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ : Παπαϊωάννου Λάζαρος
4. ΤΑΜΙΑΣ : Πετρόπουλος Άγγελος
5. ΜΕΛΟΣ : Μακρής Σωτήριος
6. ΜΕΛΟΣ : Μπαμπαλής Ανδρέας
7. ΜΕΛΟΣ : Σδούκας Άγγελος

ΕΤΟΣ 1973

1. ΠΡΟΕΔΡΟΣ : Γκαβανάς Δημήτριος
2. ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ : Βαργιάμης Νικόλαος
3. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ : Ζιώτας Χρήστος
4. ΤΑΜΙΑΣ : Τζάμος Αθανάσιος
5. ΜΕΛΟΣ : Μπαμπαλής Ανδρέας
6. ΜΕΛΟΣ : Κυρατζίδης Κωνσταντίνος
7. ΜΕΛΟΣ : Χαρόβας Βασίλειος

ΕΤΟΣ 1971

1. ΠΡΟΕΔΡΟΣ : Γκαβανάς Δημήτριος
2. ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ : Χαρίσης Νικόλαος
3. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ : Τζημόπουλος Γεώργιος
4. ΤΑΜΙΑΣ : Βαργιάμης Νικόλαος
5. ΚΟΣΜΗΤΩΡ : Παλέτας Ευθύμιος
6. ΜΕΛΟΣ : Καραβίδας Ιωάννης
7. ΜΕΛΟΣ : Κογιόπουλος Κωνσταντίνος

ΕΤΟΣ 1970

1. ΠΡΟΕΔΡΟΣ : Γκαβανάς Δημήτριος
2. ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ : Τζάμος Αθανάσιος
3. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ : Τζημόπουλος Γεώργιος
4. ΤΑΜΙΑΣ : Διαμαντόπουλος Γεώργιος
5. ΚΟΣΜΗΤΩΡ : Παλέτας Ευθύμιος
6. ΜΕΛΟΣ : Κογιόπουλος Κωνσταντίνος
7. ΜΕΛΟΣ : Ζηκόπουλος Θέμης

ΕΤΟΣ 1967

1. ΠΡΟΕΔΡΟΣ : Γκαβανάς Δημήτριος
2. ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ : Μάλαμας Ιωάννης
3. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ : Παπαϊωάννου Λάζαρος
4. ΤΑΜΙΑΣ : Κωστόπουλος Αριστείδης
5. ΚΟΣΜΗΤΩΡ : Τζάμος Αθανάσιος
6. ΜΕΛΟΣ : Κογιόπουλος Κωνσταντίνος
7. ΜΕΛΟΣ : Χαρόβας Χρήστος

ΕΤΟΣ 1966

1. ΠΡΟΕΔΡΟΣ : Γκαβανάς Δημήτριος
2. ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ : Μάλαμας Ιωάννης
3. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ : Παπαϊωάννου Λάζαρος
4. ΤΑΜΙΑΣ : Κογιόπουλος Κωνσταντίνος
5. ΜΕΛΟΣ : Τζάμος Αθανάσιος
6. ΜΕΛΟΣ : Γκόλας Δημήτριος
7. ΜΕΛΟΣ : Χαρόβας Χρήστος

ΕΤΟΣ 1965

1. ΠΡΟΕΔΡΟΣ : Γκαβανάς Δημήτριος
2. ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ : Μάλαμας Ιωάννης
3. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ : Παπαϊωάννου Λάζαρος
4. ΤΑΜΙΑΣ : Χονδροκώστας Ευάγγελος
5. ΜΕΛΟΣ : Τζάμος Αθανάσιος
6. ΜΕΛΟΣ : Μπαμπαλής Ανδρέας
7. ΜΕΛΟΣ : Τζημάνης Δημήτριος

ΕΤΟΣ 1963

1. ΠΡΟΕΔΡΟΣ : Γκισάκης Κλεάνθης
2. ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ : Γκαβανάς Δημήτριος
3. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ : Ντινόπουλος Νικόλαος
4. ΤΑΜΙΑΣ : Χονδροκώστας Ευάγγελος
5. ΜΕΛΟΣ : Τζημόπουλος Ιωάννης
6. ΜΕΛΟΣ : Μπαμπαλής Ανδρέας
7. ΜΕΛΟΣ : Τζουβαλέκης Μιλτιάδης

ΕΤΟΣ 1961

1. ΠΡΟΕΔΡΟΣ : Γκισάκης Κλεάνθης
2. ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ : Γκαβανάς Δημήτριος
3. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ : Ντινόπουλος Νικόλαος
4. ΤΑΜΙΑΣ : Χονδροκώστας Ευάγγελος
5. ΜΕΛΟΣ : Τζημόπουλος Ιωάννης
6. ΜΕΛΟΣ : Μπαμπαλής Ανδρέας
7. ΜΕΛΟΣ : Τζουβαλέκης Μιλτιάδης

5.ΣΑΡΑΚΗΝΑ Ντάγκας Ευάγγελος

 ΣΑΡΑΚΗΝΑ

        Γράφει ο Ευάγγελος Κ. Ντάγκας

   Σχολικός Σύμβουλος ε.τ.

 

Η Σαρακήνα ανήκει στο Δήμο Βεντζίου κι είναι έδρα του ομώνυμου Δημοτικού Διαμερίσματος, στο οποίο υπάγονται και τα χωριά Δίπορο και Νεοχώριο. Είναι ένα από τα μεγαλύτερα χωριά του Δήμου, μπορεί και το μεγαλύτερο. Βρίσκεται νότια των Γρεβενών, (30) περίπου χιλιόμετρα, μακριά απ’ αυτά. Έχει υψόμετρο (750) μέτρα και κλίμα ξερό, με  ψυχρό χειμώνα και δροσερό καλοκαίρι.

Η σύσταση του χωριού δεν μπορεί να προσδιοριστεί χρονικά. Πιθανολογείται ότι  οι πρώτοι του κάτοικοι ήταν Ηπειρώτες. Ο Άγιος Νικάνορας (1491-1549 μ.Χ. ), πριν πάει στο Καλλίστρατο όρος, όπου ίδρυσε, το 1534 μ.Χ., το γνωστό «Μοναστήρι της Ζάβορδας», πέρασε κι από τη Σαρακήνα. Εκεί έκανε δύο θαύματα. Θεράπευσε ένα δαιμονισμένο και μια αιμορροούσα γυναίκα. Το χωριό ελευθερώθηκε από τους Τούρκους, στις 9-10-1912.

Στην απογραφή του 1971 το χωριό είχε 509 κατοίκους. Σήμερα ο αριθμός αυτός έχει μειωθεί αισθητά.  Κάτι πρέπει να γίνει…Γιατί, όταν τα χωριά μικραίνουν, σβήνουν τα όνειρα. Εκτός κι αν δε θέλουμε να έχουμε χωριά. Μπορεί όμως ο κόσμος να ζήσει  μόνο με αστικά κέντρα ; Μπορεί;  

Πρώτο στολίδι του χωριού είναι η εκκλησιά του Αγίου Νικολάου, που κτίστηκε στην τουρκοκρατία (1858 μ.Χ.). Πρόκειται για ναό ρυθμού Βασιλικής. Ο σεισμός του 1995 τον πλήγωσε βαριά. Κι όσο κι αν συντηρήθηκε, τα σημάδια έμειναν. Δίπλα του είναι η πλατεία, πετροστρωμένη. Εκεί και μια μεγάλη μουριά, που δίνει τη δροσιά της, σ’ όσους θέλουν ν’ απολαύσουν την ησυχία του χωριού, καθισμένοι στα παγκάκια της. Ξέχασα το καμπαναριό. Αυτό, γκρεμισμένο από χρόνια, περιμένει υπομονετικά να ενταχτεί σε κάποιο πρόγραμμα. Ελπίζω πως κάποιοι, απ’ αυτούς  που είναι αρμόδιοι, δε θα το ξεχάσουν. 

Παρέκει βρίσκεται το σχολειό, που χτίστηκε, πριν από μερικά χρόνια, στη θέση του παλιού, που δεν άντεξε κι αυτό το σεισμό κι έπεσε. Πολλά ήταν τα παιδιά που φοιτούσαν, στα χρόνια τα δικά μου, κάπου, εκεί, στη δεκαετία ’50. Περνούσαν και τα 100. Τελευταία λιγόστεψαν τόσο, που το σχολειό έφτασε στο σημείο και να κλείσει ακόμα, κάποιες χρονιές, από έλλειψη παιδιών. Κι όταν λιγοστεύουν τα παιδιά, λιγοστεύουν και οι τόποι και χάνονται.

Λίγο παρακάτω είναι το Πνευματικό Κέντρο, που χρόνια τώρα μένει ανενεργό. Ποτέ δεν έμαθα το λόγο. Κι είναι τόσο απαραίτητο; Θα μπορούσε να γίνει ένα κέντρο μελέτης κι έρευνας, που  θ’ αναδείξει τον παλαιοντολογικό και το λαογραφικό πλούτο που έχει το χωριό, κάτι σαν μουσείο δηλαδή, και σαν βιβλιοθήκη, σαν ένα άλλο σχολειό, ανοιχτό στη γνώση, σε όλους, μικρούς και μεγάλους. 

Στολίδι είναι και το πάρκο του Αγίου Αθανασίου, μια πραγματικά ειδυλλιακή τοποθεσία, μισό χιλιόμετρο, έξω από το χωριό. Αφήνω τις δυο βρύσες: «Σιοποτό» και «Σιλιό» και την τοποθεσία  «Κακκάβια», γιατί εκεί, τίποτα δεν είναι όπως ήταν. Τίποτα που να θυμίζει την παλιά αξέχαστη ομορφιά τους.  Αν  μπορούσε να γίνει κάτι…  Καλό θα ήταν…   

 Οι κάτοικοι, παλαιότερα, ασχολούνταν με την κτηνοτροφία και τη γεωργία. Σήμερα ολοένα και λιγότεροι. Κάποιοι ασχολήθηκαν και με τα καπνά και κάποιοι βρήκαν δουλειά στα μεταλλεία της Σκούμτσιας ή στις κοντινές πόλεις (Γρεβενά, Κοζάνη). Δεν ήταν λίγοι κι αυτοί που ξενιτεύτηκαν για μια καλύτερη ζωή (Αμερική, Γερμανία ). Κι όλοι αυτοί, εκεί που ζουν, ποτέ δεν ξέχασαν τον τόπο τους, και γυρνούν και ξαναγυρνούν κοντά του, με κάθε καιρό. Δικαιολογημένα, λένε πως «η ξενιτιά έχει το χρήμα, αλλά το χωριό έχει την ευτυχία».

Τη μεγαλύτερη κίνηση το χωριό την παρουσιάζει το Πάσχα, το καλοκαίρι και το πανηγύρι, στις 29 Αυγούστου, που τιμάται η μνήμη του Ιωάννου του Προδρόμου του Βαπτιστού. Από το Σεπτέμβριο και πέρα, κι όλο το χειμώνα, το χωριό ζει και πάλι στη μοναξιά του. Που αξίζει, όσο τίποτα…

Η Σαρακήνα διατήρησε πολλές από τις παραδόσεις, τα ήθη και τα έθιμα, τους χορούς και τα τραγούδια της.  Βοηθάει σ’ αυτό και ο Πολιτιστικός  Σύλλογος, που τα κρατάει όλ’ αυτά  ζωντανά, για να τα μαθαίνουν και οι νεότεροι …

Αυτό το χωριό, είναι το χωριό μου. Και τ’ αγαπώ!  Όπως κι ο καθένας το δικό του τόπο. Όπως…

11.Η ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΤΟ 1874 ΚΑΙ 1880 ΣΤΗΝ ΕΠΙΣΚΟΠΗ ΣΕΡΒΙΩΝ ΚΑΙ ΚΟΖΑΝΗΣ-ΕΥΕΡΓΕΤΕΣ ΣΧΟΛΕΙΩΝ

Η ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΤΟ 1874 ΚΑΙ 1880 ΣΤΗΝ ΕΠΙΣΚΟΠΗ ΣΕΡΒΙΩΝ ΚΑΙ ΚΟΖΑΝΗΣ-ΕΥΕΡΓΕΤΕΣ ΣΧΟΛΕΙΩΝ


Γράφει ο Βασίλης Αποστόλου
Εισαγωγικά

Η Κοζάνη, ένας οικισμός άσημος αρχικά, αποτέλεσε τον 14ον αιώνα πόλο έλξης πολλών Ελλήνων για εγκατάσταση από διάφορες περιοχές. Οι πλούσιες υδάτινες πηγές, τα βοσκοτόπια, η ασφάλεια της περιοχής ήταν τα κύρια χαρακτηριστικά που συνέβαλαν να ιδρυθεί συνοικισμός στην περιοχή Σιώποτου. Ακολούθησαν το 1392 άποικοι από την Κόσδιανη της Ηπείρου στους οποίους οφείλεται και η ονομασία της σημερινής πόλης. Οι πλησιόχωροι οικισμοί συνέχισαν να εγκαθίστανται στην περιοχή όπως από το Δρέπανο, την περιοχή Σερβίων, από περιφέρειες που εγκαταστάθηκαν οι Οθωμανοί μετά την κατάληψη της περιοχής το 1390.
Το 1612 στην πολίχνη της Κοζάνης μετοίκησαν πλήθος Αγραφιώτες, οι οποίοι σε ανάμνηση του γεγονότος τελούν ετήσια αγρυπνία στις 14 Σεπτεμβρίου στον ιερό ναό της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος, χαμηλός Αϊ-Λιάς . Το 1646 ο Παπαγκίκας από το Χόρμοβο της Ηπείρου με πενήντα ένοπλες οικογένειες εγκαθίσταται στη Σκίρκα. Λίγο αργότερα ο Ιωάννης Τράντας από το κατεστραμμένο Χτένι, με πολυπληθείς οικογένειες βρίσκει καταφύγιο στην πόλη.
Εκείνο που πρέπει να τονιστεί είναι ότι οι αλλεπάλληλοι εποικισμοί έγιναν με ειρηνικό τρόπο. Τούτο φαίνεται και στις μέρες μας. Οι γηγενείς αγκαλιάζουν τον κάθε νεοφερμένο και με τον τρόπο τους τούτο δρα αφομοιωτικά με αποτέλεσμα η κοινωνία της Κοζάνης να έχει μία ζηλευτή κοινωνική συνοχή και ένα πλήθος ανθρώπων από διάφορες περιοχές να συμμετέχει στα κοινά σε όλα τα πολιτικά και πολιτιστικά επίπεδα.
Ο οικισμός της Κοζάνης επί Τουρκοκρατίας ανήκε στο σαντζάκι (Νομαρχία) Σερβίων με πρωτεύουσα τα Σέρβια (τουρκικά Σέρφιτζε). Οι κάτοικοι που εγκαταστάθηκαν στην πόλη ανέπτυξαν αξιόλογη οικονομική δραστηριότητα κι ως είναι φυσικό επακόλουθο, εκεί που παρατηρείται οικονομική άνθιση, υπάρχει και εκπαίδευση, πολιτιστικές δραστηριότητες.
Θα προσπαθήσω σύντομα να παρουσιάσω τους σημαντικούς σταθμούς της εκπαίδευσης της πόλης της Κοζάνης ως το 1874.

Πρώτη Σχολή- Ελληνική Σχολή Κοζάνης (1668-1745)

Ως αναφέρει ο ιστορικός της Κοζάνης Παναγιώτης Λιούφης (1869-1926) η πρώτη σχολή που ιδρύθηκε και λειτούργησε στην Κοζάνη ήταν το 1668 με πρώτο δάσκαλο το Γεώργιο Κονταρή, τον μετέπειτα επίσκοπο Σερβίων και Μητροπολίτη Αθηνών Γρηγόριο ο οποίος δίδαξε για τρία χρόνια.
Στη συνέχεια για τέσσερα έτη χρημάτισε δάσκαλος ο Κοζανίτης Νικόλαος ο Ορφανός. Παράλληλα δίδαξε για δεκαέξι έτη ο εκ Σερβίων έλκων την καταγωγή Νεόφυτος ο ιερομόναχος.
Το έτος 1694 ο Κοζανίτης Γεώργιος Παρακείμενος διαδέχεται το Νεόφυτο ο οποίος διδάσκει για δεκατρία συναπτά έτη και συνάμα επιτελεί και το έργο του ιεροκήρυκος. Παράλληλα ασκεί και την ιατρική, ως και φιλανθρωπικό έργο βοηθώντας τους συντοπίτες του ως προς την ένδυση και τον επισιτισμό.
Μετά την παραίτηση του Παρακείμενου Σχολάρχης αναλαμβάνει ο ιερεύς Σωτήριος Οικονόμος μέχρι τα εξήντα του χρόνια. Πρωτοστάτησε στην ανακαίνιση της εκκλησίας του Αγίου Νικολάου και προσπάθησε να ανεγερθεί στην Κοζάνη αρχιερατικός οίκος και να ονομασθεί η επισκοπή Σερβίων σε Σερβίων και Κοζάνης. Τούτο επετεύχθη το 1745 επί Επισκόπου Μελετίου.
Το 1728 τα ηνία της εκπαίδευσης αναλαμβάνει ο εκ Καστορίας ιερεύς Σεβαστός Λεοντιάδης.
Τον διαδέχεται ο από Λιβαδίου Χριστάκης το έτος 1738. Μετά την αποχώρησή του η Σχολή της Κοζάνης για δύο έτη έμεινε έγκλειστος και οι μέτοχοι παιδείας ιερείς παρέδιδαν μαθήματα κατ’ οίκον.

Στοά (1747-1772)

Οι Κοζανίτες φιλομαθείς οι ίδιοι, φέρανε βαρέως το κλείσιμο της σχολής για τούτο δραστηριοποιήθηκαν. Πραγματοποιούν εράνους, ζητούν τη συνδρομή των απόδημων τέκνων, ιδρύουν τη νέα σχολή την επονομαζόμενη “Στοά”. Αρχικά λειτούργησε στο Επισκοπείο το οποίο κτίριο είχε περιστύλια και τόξα, στη συνέχεια μετετέθη στον περίβολο του Αγίου Νικολάου εκεί που σήμερα είναι το δημαρχείο.
Πρώτος δάσκαλος ο εκ Κερκύρας καταγόμενος, ο περιζήτητος διδάσκαλος του Γένους ο ιεροδιάκονος Ευγένιος Βούλγαρης, δίδαξε κατά τα έτη 1747-1752. Δεύτερος δάσκαλος της Στοάς ήταν ο επιλεγείς υπό του προκατόχου Νικόλαος Βαρκούσης από Ιωάννινα ο οποίος ήλθε εν έτει 1750 και διηύθυνε το δημόσιο σχολείο της πόλης επί οκταετία. Συνέχισε επί διετία ο εκ Ραψάνης μαθητής του Βούλγαρη Διονύσιος ο ιεροδιάκονος. Ακολούθησε για ένα έτος και ήμισυ ο εκ Κοζάνης ιερεύς Κωνσταντίνος. Για τρία έτη το 1757 χρημάτισε δάσκαλος ο Γεώργιος Σιανόπουλος ο εξ Ιωαννίνων. Το έτος 1760 για δύο έτη ο Ναουσαίος Δημήτριος Αναούτας. Για ένα έτος ο εξ Ηπείρου μοναχός Κωνστάντιος. Συνέχισε το 1763 για μία εξαετία ο εξ Αγράφων ιερομόναχος Κύριλλος ο οποίος με την αρτιότητα της διδασκαλίας του έδωσε αίγλη στη σχολή.

Κομπανία (1768-1772)

Το 1768 στην Κοζάνη λόγω διαφωνίας μονίμων κατοίκων της πόλης και αποδήμων ιδρύεται και δεύτερο σχολείο το επονομαζόμενο της Κομπανίας το οποίο λειτούργησε για τέσσερα έτη. Χρηματοδοτούνταν από τους Κοζανίτες εμπόρους της Ουγγαρίας. Επειδή η αυτοκράτειρα της Ουγγαρίας Μαρία Θηρεσία απαγόρευσε την εξαγωγή συναλλάγματος το σχολείο ελλείψει πόρων έκλεισε το έτος 1772. Τούτη την περίοδο στην μεν Στοά δίδασκε ο Κύριλλος Βαρκούσης στη δε νέα σχολή ο Καλλίνικος ο ιεροδιάκονος. Λόγω της λεηλασίας που υπέστη η πόλη το έτος 1770 για ένα διάστημα επτά ετών το σχολείο έπαψε να λειτουργεί.

Σχολείο Παγούνη (1776-1799)

Το έτος 1775 ο εκ Κοζάνης έμπορος Δημήτριος Παγούνης με δραστηριότητα στη Λειψία διαθέτει τον εν Κοζάνη οίκον του για σχολείο και οι οικονομίες του διατίθενται για τη λειτουργία του. Διδάσκουν οι δάσκαλοι Ιωάννης ο Αιτωλός ως το 1782, στη συνέχεια για ένα έτος ο Στέφανος Σταμκίδης. Το 1783 ο Ιωαννίτης ιερομόναχος της μονής Θεοτόκου της Ελασσώνος Αμφιλόχιος του Παρασκευά. Για επτά μήνες συνεχίζει ο Κοζανίτης Γεώργιος ο Παπαδόπουλος.
Επίσης ο Γεώργιος Λούιας συνεχίζει για δύο έτη. Παραιτήθηκε λόγω των δυσμενών οικονομικών συνθηκών καθότι το ταμείον του Παγούνη εξέλιπε και τα οικονομικά του κοινού ταμείου ήταν πενιχρά. Με την κατάληψη της Βενετίας υπό των Γάλλων εξηφανίσθησαν τα κατατεθέντα χρήματα και το σχολείο παραμένει κλειστό.

Ελληνικό Σχολείο –Νέον Σχολείο (1803-1913)

Το ελληνικό σχολείο το οποίο αντιμετώπιζε οικονομικά προβλήματα άνοιξε το 1803 με δάσκαλο τον Κοζανίτη Γεώργιο Ιωννάκη ή Καρακάση ο οποίος δίδαξε επί τρία έτη. Τον αντικατέστησε ο μαθητής του Χριστόδουλος Κλωνάρης εξ Ιωαννίνων.

Με πρωτοστάτες το Χαρίσιο Μεγδάνη, τους αδελφούς Παπαδημητρίου και Τακιατζή κτίσθηκε νέο σχολείο όπισθεν του ιερού Βήματος του Αγίου Νικολάου όπου σήμερα το Δημαρχείο. Στη νέα σχολή δίδασκε ο Αμπελακιώτης Στέφανος Σταμκίδης, καλεσμένος από τους φιλοπάτριδες αδελφούς Τακιατζή του οποίου πληρώνουν εξ ιδίων πόρων το μισθόν του.
Ο Στέργιος Δαρδούφας εκ Κοζάνης δίδασκε στη σχολή από το 1831 συνεχώς μέχρι το 1872. Στη σχολή συνεργάζετο μετά του Νικ. Τριανταφυλλίδου. Το 1844 ανέλαβε τη διεύθυνση της σχολής για ένα έτος ο Γ. Ρουσιάδης. Το ίδιο έτος ο Παναγιώτης Μουράτης αφιερώνει για τα σχολεία της πατρίδας γρόσια 22.000. Ο Δημήτριος Αργυριάδης εκ Σιατίστης διδάσκει τα έτη 1850-53 και 1858-1861. Επίσης οι Θεόδωρος Γ. Σαρχατλής εκ Κοζάνης 1851-1856 και πολλοί άλλοι όπως εκ Μαυραναίων Γρεβενών Νικόλαος ο Μαυρανιώτης 1873-1874 .

Σημαντικοί σταθμοί της περιόδου τούτης ήταν η σύσταση το έτος 1813 επί επισκόπου Διονυσίου ο «Οίκος Βελτιώσεως», η σημερινή δημοτική βιβλιοθήκη. Επίσης η αλληλοδιδακτική σχολή η οποία συνεστήθη το έτος 1832 υπό του εν Ελλάδι σπουδάσαντος Γεωργ. Μανακίδου και η Αστική σχολή του Αγίου Νικολάου το 1845 με πρώτο διδάσκαλο τον εκ Ζαγορίου Ιωάννη Αλεξιάδη.

Γυμνάσιο ή Καμπαναριό

Ο αρχιερέας Ευγένιος ως επίσκοπος Σερβίων και Κοζάνης το 1849 θέτει ως στόχο την ίδρυση γυμνασίου στην Κοζάνη. Τα χρήματα όμως ήταν λιγοστά. Η δωρεά του προκατόχου Βενιαμίν με 25.000 γρόσια στο ελληνικό σχολείο της Κοζάνης ήταν η αρχή. Οι έφοροι της Σχολής με επιστολές κινητοποιούν τους απανταχού Κοζανίτες. Ζητούν τη συνδρομή των. Μέσα σε δύο έτη συγκεντρώνεται ποσό 185.636 γρόσια αρκετά μεγάλο για την εποχή. Αντί όμως να ιδρυθεί γυμνάσιο, ανηγέρθη το καμπαναριό το οποίο σήμερα αποτελεί σημείο αναφοράς της πόλης. Κόστισε 62.152 γρόσια και 37 παράδες με αρχιτεχνίτη τον Ανδρέα Κάλφα από την Εράτυρα.

1. Η ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΤΟΥ 1874

Από μία απάντηση προς του εν Κωνσταντινουπόλει Ελληνικό Φιλολογικό Σύλλογο για τα εκπαιδευτικά πράγματα της Επισκοπής Σερβίων με ημερομηνία 29 Ιανουαρίου 1874 λαμβάνουμε σημαντικές πληροφορίες για την εκπαιδευτική κατάσταση εκείνης της εποχής. Την απάντηση προς το Σύλλογο την έδωσαν οι Έφοροι των ελληνικών σχολείων.

«Κύριε πρόεδρε!
Εις την από 6 Ιουλίου παρελθόντος έτους εγκύκλιον του υμετέρου Πανελληνίου Σωματείου δι’ ης αιτείτε παρά των ελληνίδων κοινοτήτων συνοπτικήν περιγραφήν της καταστάσεως καθ’ όλου των Σχολείων αυτών και των πόρων, ασμένως απαντώμεν και ημείς οι έφοροι των ελληνικών Σχολών Κοζάνης και δι’ ολίγων μεν , αλλ’ ικανών ως φρονούμεν θέλομεν προσπαθήσει να ποιήσωμεν υμίν κατάδηλον την κατάστασιν των τε παρ’ ημίν και των κατά την ημετέραν περιφέρειαν Σχολείων. Και δε ακολουθούντες την τάξιν των υμετέρων ερωτήσεων απαντώμεν εις εκάστην εφεξής».

Α. Δημοτικά Σχολεία

Τα δημοτικά σχολεία της Κοζάνης και της περιφέρειας είναι συνολικά πέντε, 4 των αρρένων και ένα των θηλέων. Στην πόλη της Κοζάνης υπάρχει αρρένων και θηλέων, 1 εις Βελβενδό , 1 εις Καταφύγιο και 1 εις Σέρβια στα οποία φοιτούν αναμίξ (μεικτό) άρρενες μετά των θηλέων
Πλην τούτων σε ορισμένα χωριά της επαρχίας υπάρχουν γραμματοδιδασκαλεία στα οποία διδάσκονται οι παίδες των χωρικών απλή ανάγνωση και γραφή παρά των ιερέων. Ο αριθμός των μαθητών των γραμματοδιδασκαλείων είναι ικανός.

Β. Εφορία Σχολείων

Όλα τα παραπάνω σχολεία έχουν εφορία με τους παρακάτω εφόρους.
Στην Κοζάνη δύο ιατροί επιστήμονες Ιωάννης Ζ. Τσημηνάκης, Δημήτριος Στεργίου και τινές άλλοι κατά το μάλλον ή ήττον μέτοχοι παιδείας. Στο Βελβενδό οι κ. Γεώργιος Ζήσης, Ζήσης Εμμανουήλ και Χατζηζήσης. Στο Καταφύγιο οι κ. Δ. Κάλφας, Γ. Μπλάτζας και Ν. Νούλιας. Στα Σέρβια ο Ι. Θεοδώρου, Ι. Κωνσταντίνου και Δημ. Μαρίκος.

Γ. Διδάσκαλοι-Μισθός

Στην Κοζάνη στο μεν ελληνικό σχολείο διδάσκουν τρεις διδάσκαλοι, στο δημοτικό των αρρένων έτεροι τρεις και στο θηλέων δύο διδασκάλισσες.
Στο ελληνικό σχολείο είναι οι εξής: Οι Ι. Ν. Καλοστύπης Σχολάρχης απόφοιτος της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών με μισθό 80 οθωμανικές λίρες. Χρίστος Δ. Γιαννόπουλος απόφοιτος επίσης της Φιλοσοφικής Σχολής με μισθό 75 οθωμανικές λίρες. Μάρκος Ν. Παυλίδης απόφοιτος Γυμνασίου έχων πτυχίο δημοδιδάκτου και πείρα ικανή με μισθό 4500 γρόσια.
Διδάσκαλοι του δημοτικού είναι οι εξής.: Ευάγγελος Ντιάφας (Διάφας), απόφοιτος γυμνασίου έχων πτυχίο δημοδιδασκάλου και πείρα ικανή με μισθό 4500 γρόσια. Παπα Ιωάννης Νικολάου με πτυχίο δημοδιδασκάλου με μισθό 3000 γρόσια και Στέφανος Βαρδάκας μαθητής της ενταύθα Σχολής με μισθό 1500 γρόσια. Στο θηλέων η Αικατερίνη Παιδακίου με πτυχίο δημοδιδασκαλίσσης και Φωτεινή Παπά του Δημητρίου μαθήτρια του ενταύθα Παρθεναγωγείου.
Στο Βελβενδό στο ελληνικό σχολείο οι Νικόλαος Παπα Ευαγγελίδης ως Σχολάρχης με 5000 γρόσια και Ν. Χ. Χατζηαντωνιάδης με 3000 γρόσια. Στο δημοτικό ο Αντώνιος Ν. Χατζηγιάννης με 2000 γρόσια.
Στο Καταφύγι οι Γ. Ρ. Παπαγεωργίου ως διευθυντής με 5000 γρόσια και Ι. Αθανασιάδης με 2000 γρόσια. Στα Σέρβια ο Αντώνιος Παναγιώτου με 3000 γρόσια.

Δ. Μαθήματα

Ελληνικό σχολείο

Στην Κοζάνη το ελληνικό Σχολείο έχει τρεις τάξεις την δε επομένη εξαμηνία θέλει προστεθεί και τετάρτη, επειδή όταν άρχισαν οι παραδόσεις δεν υπήρχαν μαθητές για την ανωτάτη τάξη ικανοί. Υπήρχαν μόνο δύο τους οποίους δίδασκε κατ’ οίκον ο Σχολάρχης Ι. Ν. Καλοστύπης ελληνικά μόνο, το Β΄ βιβλίο των Ιστοριών του Θουκυδίδη μετά πασών των δημηγοριών εκτός του Επιταφίου.
Στην Γ΄ τάξη διδάσκονται Ελληνικά: Ξενοφώντος. Απομνημονεύματα, ο Πανηγυρικός του Ισοκράτους και ο Κρίτων του Πλάτωνος. Στην αρχή του έτους έως να έλθουν τα αναγκαιούντα βιβλία διδάχθηκε ο Επιτάφιος του Λυσίου. Άπαντα ταύτα διδάχθηκαν μετά ικανής επιμελείας.
Μαθηματικά: Θεωρητική Αριθμητική και Γεωμετρία. Ιερά Κατήχησις και Ιστορία εκκλησιαστική. Λατινικά: Βίοι εκ του Κορνηλίου Νέπωτος και Καίσαρος εκ των Γαλλικών πολέμων. Ιστορία: Αρχαία Ελληνική μέχρι αλώσεως της Κορίνθου μετά ιδιαιτέρας επιμελείας και εκτάσεως εις τους Μηδικούς πολέμους και τους χρόνους του Μ. Αλεξάνδρου.
Γαλλικά εκλεκτά τεμάχια εκ της χρηστομαθείας, Λαστίκ. Γεωγραφία ο Νέος Κόσμος μετά Μαθηματικής και Φυσικής Γεωγραφίας. Καθ’ εκάστη εβδομάδα δίδονται άπαξ μεν θέματα εκθέσεως ιδεών.
Στη Β΄ τάξη Ελληνικά : Ο Πίναξ του Κέβητος και η Κύρου Παιδεία του Ξενοφώντος μετά δεούσης αναπτύξεως, Μαθηματικά ολόκληρος η Πρακτική Αριθμητική. Γαλλικά: Ανάγνωσις και εξήγησις μικρών τεμαχίων. Γεωγραφία όλος ο παλαιός κόσμος. Ιστορία ο Μεσαίων και η Νεοτάτη. Καλλιγραφία.
Στην Α΄ τάξη. Ελληνικά. Τα συνήθη μαθηματικά Αριθμητική πρακτική μέχρι των μεθόδων.
Ιερά: Η Παλαιά Διαθήκη. Γεωγραφία, τα μεσημβρινά κράτη της Ευρώπης. Ιστορία Ελληνική και Ρωμαϊκή. Στη σχολή διδάσκεται και η τουρκική γλώσσα εις όλας τας τάξεις υπό Οθωμανού διδασκάλου Μεχμέτ εφέντη.
Δημοτικό

Στο Δημοτικό διδάσκονται Ανάγνωση, Γραφή, Αριθμητική, Γραμματική, Ελλην. Ιστορία, Κατήχησις, Ιερά Ιστορία, Γεωγραφία και Φυσική.

Παρθεναγωγείο

Στο Παρθεναγωγείο εις μεν την A΄ τάξη του ελληνικού διδάσκονται μαθήματα μεταξύ των α΄ και β΄ του ελληνικού κατά το εν Ελλάδι σύστημα. Εις δε το δημοτικό Ανάγνωσις, Γραφή, Αριθμητική, Γεωγραφία, Γραμματική, Ιερά Ιστορία και Κατήχησις.

Στο Ελληνικό σχολείο Βελβενδού διδάσκονται στις τρεις τάξεις μαθήματα ανάλογα των τριών τάξεων Σχολαρχείου κατά το ελληνικό σύστημα. Στο Καταφύγι το Ελληνικό Σχολείο είναι συνηνωμένο μετά του δημοτικού και διδάσκονται τα ίδια μαθήματα στις δύο τάξεις όμοια με τις α΄ και β΄ τάξεις του ελληνικού κατά τα εν Ελλάδι.
Στα Σέρβια υπάρχει μία τάξη ελληνικού.

Πόροι των σχολείων

Κοζάνη. Οι πόροι ανέρχονται σε 32.000-35.000 γρόσια οι οποίοι προέρχονται από τόκους κτηματικών και συνεισφορών. Οι δαπάνες ανέρχονται στις 45.000, το δε έλλειμμα καλύπτεται δι’ ιδιωτικών εράνων.
Βελβενδός. Έξοδα 14.000 γρόσια. Οι πόροι προέρχονται από τα έσοδα των εκκλησιών και τόκων, το δε έλλειμμα καλύπτεται από εράνους.
Καταφύγι. Δαπάνες 10.000 γρόσια, πόροι όπως παραπάνω.
Σέρβια. Δαπάνες 7.000 γρόσια, πόροι όπως παραπάνω.

Μαθητές- κάτοικοι

Κοζάνη. Δημοτικό σχολείο 400. Θηλέων 150. Ελληνικό σχολείο 60. Κάτοικοι 7000.
Βελβενδός. Δημοτικό σχολείο 250 μαθητές. Ελληνικό σχολείο 35. Κάτοικοι 5000.
Καταφύγι. Δημοτικό σχολείο 80. Ελληνικό σχολείο 18. Κάτοικοι 1200.
Σέρβια. Δε δίδονται στοιχεία. Σύμφωνα με την απογραφή του 1905 οι ελληνόφωνοι κάτοικοι ήταν 1000, οι βλαχόφωνοι 250 και οι Τουρκόφωνοι 2000. Οι μαθητές της αστικής σχολής Σερβίων (δημοτικό) με την ίδια απογραφή ήταν 139, του Βελβενδού 292, του Καταφυγίου 201 και της Κοζάνης 528. Ακόμη το 1519 στην πόλη των Σερβίων κατοικούσαν 49 μουσουλμανικές οικογένειες και 646 μη μουσουλμανικές.
Αριστούχοι μαθητές

Εκ των μαθητών του ελληνικού σχολείου Κοζάνης οι κάλλιστοι είναι: παρά του Σχολάρχη κατ΄ οίκον διδασκομένου ο Ζήσης Νικολάου.
Από την Γ΄ τάξη ο Ι. Γκορτσούλης ικανός και εύπορος. Ο Αθανάσιος Κανάτσιος διακρίνεται για την επιμέλεια και ευφυΐα, είναι σεμνότατος αλλά τελείως άπορος. Για τούτο πίεσαν τον πτωχότατο πατέρα να μην αποσύρει αυτόν από το σχολείο. Ο Δημήτριος Θ. Χριστοδούλου σεμνότατος και επιμελέστατος αλλά τελείως άπορος. Εμμανουήλ Παππά Δημητρίου σεμνός, επιμελής αλλά εις άκρον άπορος.
Από τη Β΄ τάξη. Ο Ν. Ρεπανάς και ο Παπά Γεωργίου ευδοκιμούν επί επιμελεία.
Στην Α΄ τάξη ο κάλλιστος και κατά πολύ υπερακοντίζων τους συμμαθητές του αν και άπορος είναι ο Θεόδωρος Τζιάτζιος κοσμούμενος δια χρηστοτάτων ηθών και πνεύματος οξυτάτου, είναι ικανός. Πολλάκις βοηθά τον πατέρα του εις την εργασία του χωρίς να αμελεί τα μαθήματά του. Στη συνέχεια ως προς την επιμέλεια έρχονται ο άπορος Στέργιος Τζέλιος ο οποίος πολλάκις στερείται χαρτιού και άλλων χρειωδών ευτελεστάτων κι ο Μήλιος Αλεξίου επιμελής αλλά εις άκρον άπορος.

Ληπτέα μέτρα

Όλοι οι παραπάνω μαθητές ως άποροι αλλά ευφυέστατοι αργά ή γρήγορα θα εγκαταλείψουν τη σχολή λόγω πενίας. Γνωστοποιούν τις ουσιώδεις ελλείψεις των διδακτικών βιβλίων δια τους απόρους και προτείνουν να δίδονται μικρές βοήθειες για τους απόρους μαθητές.. Η ουσιωδέστατη ανάγκη είναι η έλλειψη ικανού διδασκάλου της τουρκικής γλώσσας. Την τουρκική γλώσσα διδάσκει ο Μεχμέτ εφέντης, «αν και ικανός, γινώσκει την τουρκική, αγνοεί παντελώς την ελληνική και μόνο λέξεις και φράσεις ένθεν κακείθεν γινώσκει. Ατελεστάτη ποιεί την διδασκαλίαν. Εις την ουσιωδεστάτη έλλειψιν παρακαλούμεν τα σεβαστά μέλη του συλλόγου και επιστήσωσι σπουδαίως την προσοχή των και να προθυμοποιηθώσιν το καθ’ εαυτούς προς άρσιν αυτής».
Ζητούν από το φιλολογικό σύλλογο να σταλεί δάσκαλος της τουρκικής γλώσσας που να γνωρίζει και την ελληνική. Ως προς τη μισθοδοσία του δασκάλου της Τουρκικής γλώσσας διατίθενται να παράσχουν μέχρι τεσσαράκοντα λίρες. Το τυχόν έλλειμμα προτείνουν να το αναπληρώσει ο Σύλλογος.

2. Η ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΤΟΥ 1880

Στις 28 Δεκεμβρίου 1878 ο Επίσκοπος Κοζάνης δέχθηκε Πατριαρχική εγκύκλιο με την οποία του ζητούσε λεπτομερή έκθεση για τη λειτουργία των σχολείων της περιφέρειας.
Αναφέρει ότι ήταν πρόθυμος, ήθελε να απαντήσει αμέσως αλλά επειδή δεινή λέπρα καταπλημμύρισε άπασα την παροικία, το οποίο δυστυχώς συμβαίνει και σήμερα και οι άνθρωποι κατάντησαν στο έπακρο της δυστυχίας.
Η δευτέρα Πατριαρχική επιστολή, επαναληπτική περί του αυτού αντικειμένου με Δεσποτικάς παρατηρήσεις στάλθηκε στις 11 Ιουνίου 1880.
Ο Επίσκοπος στέλνει την απάντησή του στις 10 Αυγούστου 1880.
Στην απάντησή του αναφέρει ότι η επαρχία συνίσταται εκ μιας πόλεως της Κοζάνης και τριών κωμοπόλεων Σέρβια, Βελβενδό, Καταφύγι και τεσσαράκοντα χωρία.

Σχολεία

Κοζάνη: Δύο των αρένων, δύο των θηλέων, Σχολαρχείο, Παρθεναγωγείο και νηπιαγωγείο, οργανωμένα κατά της Θεσσαλονίκης.
Βελβενδός: Δύο των αρένων, Σχολαρχείο και Δημοτικό σύμφωνα με τη λειτουργία των σχολείων της Κοζάνης.
Καταφύγι: Έν μόνο των αρένων, δημοτικό κατά το εν Θεσσαλονίκη.
Σέρβια: Έν μόνο των αρένων, δημοτικό.
Εις τα άλλα χωρία, εκτός του Παλαιογρατσάνου όπου υπήρχε πάντοτε δημοτικό, κατά το χειμώνα υπάρχουν μικρά σχολεία, το δε θέρος παύουν τη λειτουργία των ένεκα των γεωργικών εργασιών.

Πόροι των σχολείων.

Εκκλησιαστικά κτήματα, τόκοι, χρήματα εκ προσφορών. Οι ανάγκες αυτών είναι πλείστες όπως για την Κοζάνη, χρήματα και βιβλία. Για το Βελβενδό, χρήματα, βιβλία και Παρθεναγωγείο. Επίσης στο Καταφύγι, Σέρβια και στα χωρία τα πάντα ελλείπουν.

Μαθητές

Στην Κοζάνη, άρρενες και θήλεα, συνολικά επτακόσιοι (αρ. 700). Βελβενδός άρρενες μόνον τριακόσιοι (αρ.300). Καταφύγι, άρρενες ογδοήκοντα (80). Σέρβια, άρρενες πεντήκοντα (50)

3. ΕΥΕΡΓΕΤΕΣ ΣΧΟΛΕΙΩΝ

Η εκπαίδευση της περιφέρειας Κοζάνης πρωτίστως στηρίχθηκε από την κοινότητα της Κοζάνης, της οποίας πρόεδρος ήταν ο εκάστοτε Επίσκοπος και από το 1882 ο Μητροπολίτης, από τους μέτοχους παιδείας κυρίως ιερωμένους και από τους φιλόμουσους κατοίκους. Όλοι θέλανε να λειτουργούν σχολεία. Οι κατέχοντες δώριζαν κτήματα, οικίες στην εκκλησία με σκοπό τη συντήρηση και λειτουργία των εκπαιδευτηρίων.
Τα έσοδα των ιερών ναών και οι εισπράξεις από την τέλεση ιερών μυστηρίων αποκλειστικά διατίθεντο για την ίδρυση και λειτουργία σχολείων. Σοβαρότεροι πόροι ήταν τα κέρδη του ισχύοντος του μονοπωλίου του κηροπωλείου ως και από την ενοικίαση του φόρου δεκάτης της πόλεως Κοζάνης της οποίας τα κέρδη υπερέβαιναν τις 1500 χρυσές οθωμανικές λίρες.

Πολλοί ευεργέτησαν την πόλη ιδρύοντας πνευματικά ιδρύματα όπως οι Αδελφοί Βαλταδώρου με το ομώνυμο γυμνάσιο , ο Χαρίσιος Μούκας (1828-1905) με την ανέγερση του Παρθεναγωγείου, ο Παύλος Χαρίσης (1830-1902) με τη Γεωργική Σχολή στη Λευκόβρυση, ο Δημήτριος Παγούνης (1718-1775) όπως αναφέρουμε παραπάνω, ο μητροπολίτης Βενιαμίν (1781-1851) ο οποίος δώρισε 22.000 γρόσια για τα σχολεία, ο Ιωάννης Μουράτης που ενίσχυσε με σημαντικά ποσά τα σχολεία, ο Γεώργιος Σπ. Τιόλης (1866-1942) και η Ελένη Τιόλη δώρισαν οικόπεδο για την ανέγερση του 5ου Δημοτικού σχολείου , παιδικού σταθμού, οι Τακιατζήδες με οικονομικές ενισχύσεις για λειτουργία σχολείων και πρωτίστως οικονομική αρωγή για χρηματοδότηση εκδόσεων Κοζανιτών συγγραφέων , ο Μητροπολίτης Ιωακείμ διάθεση μέρους του Μητροπολιτικού κήπου για ανέγερση του Αου Δημοτικού Σχολείου.

Προσωνυμίες σχολείων με τους ευεργέτες.

Σήμερα οι φιλογενείς Κοζανίτες νοιάζονται για την εκπαιδευτική ανέλιξη της πόλης. Οι προσφορές είναι σημαντικές όπως η χρηματοδότηση ανέγερσης του 21ου νηπιαγωγείου από την κ. Ελένη Χατζηκώστα στην οδό Φιλίππου, ο Μανόλης Δημουδιάς το 12ο νηπιαγωγείο στην περιοχή Αγίου Αθανασίου, ο Μάρκος Λιάπης το 11ο νηπιαγωγείο (πάνω από τη στροφή προς το Νοσοκομείου και Αγία Παρασκευή, κοντά στην οδό Πόντου), ο Κωνσταντίνος και η Αναστασία Σιαλβέρα το 17ο νηπιαγωγείο στην περιοχή Πλατάνια (δίπλα από τον ενοριακό ναό της Παναγίας της Φανερωμένης), η Μαριάνθη Κλείδη οικόπεδο στην οδό Ολύμπου για ανέγερση νηπιαγωγείου.
Ο Διαμαντής και η Ρηγούλα Βαντή σημαντική οικονομική ενίσχυση στο 1ο Λύκειο Κοζάνης για εκσυγχρονισμό του γυμναστηρίου, αγορά μουσικών οργάνων ως και σημαντικών δωρεών στο δήμο και σωματεία. Η προσφορά οικίας από την Ουρανία Παπαγιάννη, αδερφή του αοίδιμου δημάρχου Ιωάννη Παπαγιάννη , επί της οδού Παύλου Μελά για τη στέγαση των γραφείων του συλλόγου Εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Κοζάνης (π. δασκάλων και νηπιαγωγών).
Όλους τους παραπάνω και πολλούς άλλους που συνέβαλαν στην εκπαιδευτική αναβάθμιση της πόλης η εκπαιδευτική κοινότητα θα τους ευγνωμονεί αϊδίως.
Οι εκπαιδευτικοί σύλλογοι της πόλης μας σε συνεργασία με τη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση, Δημοτικές Αρχές και Συνδέσμου Γραμμάτων και Τεχνών Ν. Κοζάνης οφείλουν κατά την εορτή των τριών Ιεραρχών να οργανώνουν από κοινού εκδήλωση (ομιλία, απαγγελίες, βραβεύσεις) στην οποία θα τιμούν τους ευεργέτες των σχολείων ως και τους εκπαιδευτικούς που συνταξιοδοτήθηκαν κατά το προηγούμενο έτος. Μετά να ακολουθεί η καθιερωμένη δεξίωση.
Μία καταγραφή των μέχρι τώρα δωρεών προς τα σχολεία ως και κατ’ έτος συμπλήρωση με τους τωρινούς δωρητές κρίνεται επιβεβλημένη. Και το πολυσέλιδο βιβλίο των ευεργετών προς την εκπαίδευση του Νομού έχει ακόμη πολλές σελίδες άγραφες.




ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Αδάμου Γιάννη: «Η Κοζάνη μέσα από τα ανέκδοτα αρχεία του Ελληνικού Προξενείου
Ελασσόνος», Δυτικομακεδονικά Γράμματα, Σύνδεσμος Γραμμάτων και Τεχνών Ν. Κοζάνης, Κοζάνη 1994.
Αποστόλου Βασίλη: «Οι οικισμοί της Ανασελίτσης το 1922», Δήμος Ασκίου, Κοζάνη 2006.
Αποστόλου Βασίλη: «Προτομές-Ανδριάντες Μνημεία Κοζάνης», Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Κοζάνης, Κοζάνη 2006.
Δελιαλή Νικόλαου: «Διαθήκαι Ευεργετών της πόλεως Κοζάνης», Θεσσαλονίκη 1970.
Δημόπουλου Δ. Ιωάννου: «Τα παρά τον Αλιάκμονα εκκλησιαστικά», Θεσσαλονίκη 1994.
Ζάρας Κ. Θεόδωρος: «Η Εκπαιδευτική δραστηριότητα στην πόλη της Κοζάνης κατά την Τουρκοκρατία»,
Δυτικομακεδονικά Γράμματα, Σύνδεσμος Γραμμάτων και Τεχνών Ν. Κοζάνης, Κοζάνη 2002.
Κώδιξ Επισκοπής 1863-1875: ΓΑΚ-Αρχεία Νομού Κοζάνης , ΑΒΕ 77-ΣΑΕ 11.
Λιούφη Παναγιώτη: «Ιστορία της Κοζάνης», Εν Αθήναις 1924.
Παπαδόπουλου Ι. Στέφανου «Εκπαιδευτική και κοινωνική δραστηριότητα του Ελληνισμού της Μακεδονίας κατά τον τελευταίο αιώνα της Τουρκοκρατίας», Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών, Θεσσαλονίκη 1970.
Τσαρμανίδη Γ. Αθανασίου: «Συμβολή στην Ιστορία της Επαρχίας Σερβίων», Τόμος Πρώτος σ.26.

Δημοσιεύτηκε στα Δυτικομακεδονικά Γράμματα

Βασίλης Αποστόλου
Δάσκαλος του Δημοτικού Σχολείου Γ. Κονταρής Κοζάνης (πρώην 1ο Δημοτικό Σχολείο)
Τηλέφωνο επικοινωνίας:6934872483

10.ΑΕΡΟΠΟΡΙΚΗ ΤΡΑΓΩΔΙΑ 17-12-1997- ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

ΑΕΡΟΠΟΡΙΚΗ ΤΡΑΓΩΔΙΑ 17-12-1997- ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

Γράφει ο Βασίλης Αποστόλου

Στις 17 Δεκεμβρίου του ενεστώτος έτους συμπληρώνονται δέκα χρόνια από το αεροπορικό ατύχημα του Ουκρανικού αεροπλάνου «Γιάγκοβλεφ» στα Πιέρια όρη, κοντά στην πόλη της Κατερίνης.
Όλοι οι επιβαίνοντες, εβδομήκοντα τέσσερις, βρήκαν τραγικό θάνατο εκείνη την παγωμένη νύχτα στην κορυφή «Πέντε Πύργοι» των χιονισμένων Πιερίων ορέων.
Μεταξύ των τραγικών θυμάτων ήταν και ένδεκα συμπατριώτες μας. Από την Αιανή οι Στάμος Νικόλαος ετών 26, Πελέκας Κωσταντίνος ετών 33, Νατσιόπουλος Αλέξανδρος ετών 30, Κουμπούρας Γεώργιος ετών 51, Κοντός Γεώργιος ετών 47, Ζαρκάδας Ηλίας ετών 41, Ζαρκάδας Δημήτριος ετών 58.
Από την Κοζάνη Μπίκας Αθανάσιος ετών 24, από τον Κρόκο Κύρου Ιωάννης, από το Μεταξά Χαρέλας Νικόλαος, από το Βελβεντό ο Βαρσαμής Δημήτριος.
Το αεροπλάνο είχε ξεκινήσει από το αεροδρόμιο της Οδησσού με προορισμό τον αερολιμένα «ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ» της Θεσσαλονίκης. Οι συμπατριώτες μας ήθελαν να περάσουν τα Χριστούγεννα με τα αγαπημένα τους πρόσωπα. Όλοι τους εργαζόταν στην ελληνική Εταιρεία «Ουκρανική Μηχανική» θυγατρική εταιρεία της Μηχανικής του Πρόδρομου Εμφιετζόγλου.
Δε φτάσανε ποτέ όμως. Το ταξίδι τους σταμάτησε απρόσμενα. Από κει και πέρα αρχίζει το δράμα των προσφιλών τους ανθρώπων. Το γεγονός συγκλονίζει το Πανελλήνιο, πρωτίστως την περιοχή μας.
Οι συγγενείς, οι φίλοι, δεκάδες Αιανιώτες επί τρεις ημέρες συμμετέχουν ενεργά στις έρευνες για την ανεύρεση του μοιραίου αεροπλάνου. Ψάχνουν νύχτα και ημέρα μέσα από αντίξοες καιρικές συνθήκες υπερβάλλοντας τον εαυτό τους.
Τα συντρίμμια του αεροπλάνου εντοπίστηκαν από ελικόπτερο του πολεμικού ναυτικού στις 20 Δεκεμβρίου, ώρα 10.30 π.μ, μετά από εξήντα δύο ολόκληρες ώρες.
Ο πατέρας του αδικοχαμένου Νίκου Στάμου, ο Χαρίσης, αποτύπωσε όλο το χρονικό της τραγωδίας σε βιβλίο 277 σελίδων με τίτλο:
ΣΤΑΜΟΣ Χ. ΝΙΚΟΣ
«ΓΙΑΓΚΟΒΛΕΦ»
Ως αναγνώστης του βιβλίου συγκλονίσθηκα από το περιεχόμενο. Ένιωσα ένα δέος, λύπη για τους συγγενείς των θυμάτων, αγανάκτηση για την ανευθυνότητα των υπευθύνων. Το βιβλίο το διάβασα την ίδια μέρα που μου το έδωσε ο φίλος μου ο Χαρίσης. Αυτό μου συνέβη για πρώτη φορά. Πόνεσα, δάκρυσα, θαύμασα το κουράγιο του πατέρα που επί χρόνια μάζεψε όλο αυτό το υλικό να το κάνει βιβλίο, από ιερή υποχρέωση προς το γιο του, το Νίκο.
Φίλε Χαρίση, όπως αναφέρεις τα γράμματά σου είναι αυτά του δημοτικού. Η αγάπη για το γιο σου, τα πλούσια συναισθήματά σου, η ανθρωπιά σου ήταν τα στοιχεία που σου δώσανε δύναμη να αφιερώσεις αυτό το βιβλίο στα αδικοχαμένα παιδιά της Αιανής που έχασαν τη ζωή τους στο αεροπορικό ατύχημα, στους συγγενείς τους και σε όλα τα θύματα του Γιάγκοβλεφ.
Να προχωρήσεις Χαρίση και στο άλλο σου βήμα, αυτό που συζητήσαμε το πρωινό της Κυριακής (2-12-2007) όταν συναντηθήκαμε στην Αιανή.
Οι τελευταίες σειρές του βιβλίου. «Το βιβλίο αυτό διανέμεται δωρεάν για μνημόσυνο του παιδιού μας ΣΤΑΜΟΥ Χ. ΝΙΚΟΥ για τα δέκα χρόνια από την συντριβή του ουκρανικού αεροπλάνου».

Για το δήμαρχο Αιανής κ. Γ. Τζέλο
Κε Δήμαρχε κατάγομαι από έναν οικισμό της Ελίμειας Χώρας τον Έξαρχο-Βεντζίων του Ν. Γρεβενών. Πρόσφατα με τη συνεργασία των χωριανών μου Στέργιου Χαντέ και Νέστορα Τριανταφύλλου παρέδωσα στο Αρχαιολογικό Μουσείο Αιανής όστρακα από επτά αρχαιολογικούς τόπους του χωριού μου.
Χαίρομαι που η πρωτεύουσά μας η Αιανή έχει την τύχη να διοικείται από ένα δραστήριο, εργατικό και καινοτόμο δήμαρχο.
Θα ήθελα να κάνω δύο προτάσεις που αν θέλετε τις λαμβάνετε υπόψη.
α) Στην πλατεία της Αιανής υπάρχει η προτομή του Χρήστου Μανώλη. Καλό είναι να συμπληρωθεί η χρονολογία γέννησης και εκδημίας (1887-1965) ως και η φράση ΕΥΕΡΓΕΤΗΣ ΑΙΑΝΗΣ.
β) Σκόπιμο είναι να στηθεί στην πλατεία αναθηματική στήλη με τους πεσόντες Αιανιώτες στα πεδία των μαχών από την απελευθέρωση ως το 1950. Ακόμη αναμνηστική πλάκα με τα ονόματα των Αιανιωτών σε διάφορα ατυχήματα όπως αυτό του «Γιάγκοβλεφ».
Αυτές οι προτεινόμενες σελίδες της τοπικής Ιστορίας κατά την άποψή μου πρέπει να προστεθούν στο πολυσέλιδο βιβλίο της Αιανής που με επιτυχία φρόντισαν οι προκάτοχοί σας και πρωτίστως ο αείμνηστος δάσκαλος Κωνσταντίνος Σιαμπανόπουλος και η άξια συνεχιστής η Προϊσταμένη της Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών αρχαιοτήτων κ. Γεωργία Καραμήτρου Μεντεσίδου.

Βασίλης Αποστόλου, δάσκαλος του Αου Δημοτικού Σχολείου Κοζάνης (νυν Γ.Κονταρής).


Δημοσιεύθηκε στον τοπικό τύπο της Κοζάνης

9. ΠΑΥΛΟΣ ΜΕΛΑΣ-ΠΡΟΤΟΜΗ

Γράφει ο Βασίλειος Αποστόλου, δάσκαλος του Δημ. Σχολείου Γ. Κονταρής , Γραμματέας του Συλλόγου Γρεβενιωτών ν. Κοζάνης “Ο ΑΙΜΙΛΙΑΝΟΣ ” vasilisapostolou©yahoo.gr


Δημοσιεύτηκε στον τοπικό τύπο της Κοζάνης τον Οκτώβριο του 2008.

Στα πλαίσια του ενιαύσιου εορτασμού του Μακεδονικού Αγώνα μαθητές και δάσκαλοι των Δημοτικών σχολείων “Γ. ΚΟΝΤΑΡΗΣ” και 8ου Κοζάνης πραγματοποίησαν προσκύνημα στο κρησφύγετο του Παύλου Μελά στην πρώην οικία του Ν. Μαλούτα, επί της συμβολής των οδών Παύλου Χαρίση (αρ.32) και Ν. Μαλούτα. Ακολούθησε ομιλία από το γράφοντα με τρεις άξονες. Τι ήταν ο Μακεδονικός Αγώνας. Ποία η σχέση του Παύλου Μελά με την Κοζάνη. Προτάσεις για την αξιοποίηση και ανάδειξη του ιστορικού χώρου.
Μετά το πέρας της ομιλίας τηρήθηκε ενός λεπτού σιγή στη μνήμη του πρωτομάρτυρα Παύλου Μελά και όλων των Μακεδονομάχων με πρωτοβουλία του διευθυντή του 8ου Δημ. Σχολείου Αθανασίου Γκλαβίνα.

Ο Παύλος Μελάς στην Κοζάνη

Κατά τη δεύτερη είσοδο στη Δ. Μακεδονία επισκέπτεται αποκλειστικά την Κοζάνη από 19 Ιουλίου ως 31 του ιδίου μήνα του έτους 1904. Ήλθε, μετά από συστάσεις του Κοζανίτη Ιωάννη Μιχ. Τσιτσεκλή, γραμματέα της εισαγγελίας Λαρίσης. Σκοπός της επίσκεψής του ήταν να οργανώσει ανταρτική ομάδα από Κοζανίτες οι οποίοι θα δρούσαν κατά των Βουλγάρων κομιτατζήδων που τρομοκρατούσαν τους ορθόδοξους Έλληνες. Αρχικά χρησιμοποίησε ως κρησφύγετα το πανδοχείο του Δημ. και Χρίστου Μπουδρούμα, την Ιερά Μητρόπολη και τέλος την οικία του καθηγητή των Ιερών Ν. Μαλούτα. Σε τούτη την οικία παρουσία του ιερέως Αναστασίου Ζωγραφίδη, εκ Τριγωνικού, ορκίσθηκαν οι πρώτοι Κοζανίτες Μακεδονομάχοι.

Οι μαθητές του Δημοτικού σχολείου Γ. Κονταρής (πρώην 1ο Δημοτικό Σχολείο) κατά την επίσκεψη στον ιερό χώρο στις 13 Οκτωβρίου, ημέρα θανάτου του Παύλου Μελά.


Το αρχοντικό Νικολάου Μαλούτα

Ο Νικόλαος Μαλούτας με διαθήκη στις 9 Δεκεμβρίου 1932 δωρίζει την οικία, με κήπο και υπόγειο στο δήμο, η οποία θα περιέλθει στην κυριότητά του μετά το θάνατο του ιδίου και της γυναίκας του Περιστέρας. Στη διαθήκη αναφέρει να τη χρησιμοποιεί ο Δήμος για εθνικούς σκοπούς και κυρίως προς εγκατάσταση σ’ αυτή το Δημοτικό Εθνικό Μουσείο και τούτο στη μνήμη του αειμνήστου Εθνικού ήρωος Παύλου Μελά καθότι στην ανωτέρω οικία έθεσε τις βάσεις του Μακεδονικού Αγώνα. Ακόμη για το γεγονός ότι στην οικία φιλοξενήθηκαν και νοσηλεύτηκαν κατά τους χρόνους της δουλείας πλείστοι αγωνιστές. (Περισσότερα στο βιβλίο μου “ΠΡΟΤΟΜΕΣ-ΑΝΔΡΙΑΝΤΕΣ-ΜΝΗΜΕΙΑ ΚΟΖΑΝΗΣ”, Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Κοζάνης, 2006).

Η οικία λειτούργησε ως Εθνολογικό Μουσείο. Αναρτήθηκαν φωτογραφίες Μακεδονομάχων με σύντομο βιογραφικό. Σήμερα οι μορφές των ηρώων είναι αναρτημένες στο Ιστορικό-Λαογραφικό Μουσείο του Συνδέσμου Γραμμάτων και Τεχνών Ν. Κοζάνης.
Τούτη η οικία σήμερα δεν υφίσταται. Δυστυχώς ο Δήμος την κατεδάφισε. Υπάρχει ένας διαμορφωμένος χώρος με παγκάκια, πλούσιο ηλεκτροφωτισμό, πλακοστρωμένος ως και χώρος πρασίνου.



Οι μαθητές της Ε΄ και Στ΄ του 8ου Δημοτικού Σχολείου κατά την επίσκεψη-προσκύνημα στο κρησφύγετο του Παύλου Μελά στις 16-10-2008. Διακρίνονται ο διευθυντής του σχολείου Αθανάσιος Γκλαβίνας και οι δάσκαλοι: Ζαραμπούκας Απόστολος, Σαβαϊδου Αικατερίνη, Δινικούρη Γεωργία, Πεκρίδου Αναστασία.

Προτάσεις ανάδειξης του ιστορικού χώρου.

1. Στην οικία Ν. Μαλούτα να τοποθετηθεί μαρμαρίνη πλάξ με τα παρακάτω στοιχεία που να μας αναφέρει το γεγονός.

Η ΕΔΩ ΠΡΩΗΝ ΟΙΚΙΑ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΜΑΛΟΥΤΑ
ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΘΗΚΕ ΓΙΑ
3Ο ΚΡΗΣΦΥΓΕΤΟ ΠΑΥΛΟΥ ΜΕΛΑ
ΑΠΟ 24 ΙΟΥΛΙΟΥ (ΤΟ ΒΡΑΔΥ)
ΕΩΣ 31 ΙΟΥΛΙΟΥ 1904 (10 ΤΟ ΠΡΩΙ)


2. H προτομή του Παύλου Μελά να στηθεί σε τούτο τον τόπο τον οποίο χρησιμοποίησε για κρησφύγετο επί επτά συνεχή μερόνυχτα. Σήμερα έχει αφαιρεθεί από την πλατεία της 28ης Οκτωβρίου και βρίσκεται στις αποθήκες του Δήμου.(Σχετικές δημοσιεύσεις υπάρχουν και από το λαογράφο κ. Ιωάννη Κορκά)

3. Φιλοτέχνηση εικόνας όρκου Μακεδονομάχου με τις μορφές του Παύλου Μελά, του ιερέα Αναστάσιου Ζωγραφίδη και των Κοζανιτών Μακεδονομάχων.

4. Τα ονόματα των αγωνιστών της περιφέρειας Κοζάνης που συμμετείχαν στο ανταρτικό σώμα του Παύλου Μελά κατά την τρίτη είσοδό του στη Δ. Μακεδονία από 27 Αυγούστου ως 13 Οκτωβρίου 1904.

Κοζάνη: Θωμάς Λιόντας, Δημήτριος Πλόσκας, Αθανάσιος Γκάγκος, Κωνσταντίνος Βλάχου, Καραλίβανος, Βισβίκης, Κιουτσιούκης ή Ιωάννης Ντιούφας. Σιάτιστα: Γεώργιος Λιουλιάκης, Κωνσταντίνος Καλαμπούκας. Καταφύγι: Θεόδωρος Καραλιόλιος, Γρηγόριος Αγραφιώτης και Χρίστος Μαλέτσκος. Ζώνη Βοΐου: Μήτσιος Παπάς. Πεντάλοφος: Τσανάκας. Γρεβενά: Κατσαμάκας

5. Σε αναθηματική στήλη να γραφούν οι πεσόντες Μακεδονομάχοι της περιόδου 1904-1908

6. Να γραφούν σε μαρμάρινες πλάκες αποσπάσματα επιστολών του Παύλου Μελά. Ενδεικτικά αναφέρουμε.

Κοζάνη 19 Ιουλίου 1904
Νάτα μου
Η Κοζάνη είναι αρκετά μεγάλη πόλις 12.000 κατοίκων περίπου Οι δρόμοι όλοι στρωμένοι με καλντερίμι. Τα σπίτια αρχαιότατα αλλά καλά συντηρημένα. Κίνησις εις τους δρόμους πολλή. Ούτε ίχνος Τούρκου ή Εβραίου, εκτός 30 Τούρκων ιππέων και 6 διοικητικών υπαλλήλων. Οι άλλοι όλοι ΄Ελληνες ζωηρότατοι, ωραιότατοι ομιλούν καθαροτάτη ελληνική γλώσσα.

Κοζάνη 27 Ιουλίου 1904
Νάτα μου
Τα σημερινά νέα, αγαπητή μου, έγιναν αιφνιδίως καλά, αν όχι λαμπρά. Το πρωί μου παρουσιάσθηκαν άλλοι τέσσερις Κοζανίτες, που και οι τέσσερις εδέχθησαν να με ακολουθήσουν. Είναι και οι τέσσερις ηρακλείων διαστάσεων νέοι, με υπερήφανον φυσιογνωμίαν και δοκιμασμένης ανδρείας.

7. Δημιουργία δύο σειρών κερκίδων στο χώρο για να μπορούν οι μαθητές ή και ακόμη ακροατές να παρακολουθούν τις εθνοπρεπείς εκδηλώσεις που περιοδικά θα πραγματοποιούνται.
Η υπάρχουσα είναι σε μεγάλο ύψος από το δάπεδο. Κατά την επίσκεψή μας δεν μας εξυπηρέτησε.

8. Η επιγραφή με την οδό Ν. Μαλούτα την τελευταία εβδομάδα έχει αφαιρεθεί. Πρόταση να ονομασθεί η οδός “Πλατεία Ν. Μαλούτα”, και οι ολιγοστές οικίες να διατηρήσουν τον αριθμό τους ως “Πλατεία Ν. Μαλούτα ” κατά τα πρότυπα της “Πλατείας Λασσάνη”

9. Επίσης σήμερα στην ανακαινισμένη Μητρόπολη πρέπει να εντοιχισθεί η παρακάτω μαρμάρινη πλάκα.


Απόψεις-προτάσεις μαθητών

Ηλιαδέλης Δημήτριος (Δ. Σχολείο Γ. Κονταρής Τάξη Στ΄): «Στην επίσκεψή μας στο αρχοντικό του Νικολάου Μαλούτα, καθηγητή της Θεολογίας, καθώς και κρησφύγετο του Παύλου Μελά είχα πολλές εντυπώσεις και συναισθήματα. Αρχικά αισθάνθηκα περήφανος για τους αγώνες και τη θυσία του σπουδαίου ήρωα του Μακεδονικού Αγώνα Παύλου Μελά. Όμως αισθάνθηκα λύπη, στενοχώρια και αγανάκτηση, γιατί στο χώρο εκείνο δεν υπάρχει ούτε ένα μνημείο που να μας θυμίζει τον ήρωα. Κύριε δήμαρχε φροντίστε να στηθεί η προτομή του ήρωά μας Παύλου Μελά».

Από το 8ο Δημοτικό Σχολείο Κοζάνης

Μαρίνα Διάφα: «Δεν περίμενα πώς το κρησφύγετο του Παύλου Μελά θα ήταν σε τέτοια κατάσταση. Θα μπορούσε να αξιοποιηθεί πολύ καλύτερα αυτό το ιστορικό μέρος, όπως να στηθεί η προτομή του και να γίνει γνωστό σε όλους τους κατοίκους της Κοζάνης. Αν γίνει αυτό, θα μείνει η μνήμη του Παύλου Μελά αξέχαστη και θα γίνει γνωστή σε όλους γνωστή η τοπική ιστορία».

Θανάσης Λιάκος: «Είναι ντροπή ένα σπουδαίο ιστορικό μνημείο να είναι σε τέτοια κατάντια. Εγώ θα σας παρακαλούσα να το καθαρίσετε και να βάλετε ένα άγαλμα με τον Παύλο Μελά που να λέει από κάτω ότι εδώ ήταν το κρησφύγετό του».

Κατερίνα Ελευθεριάδου: «Από την ομιλία που άκουσα στο σημείο όπου βρισκόταν το κρησφύγετο του Παύλου Μελά μου έκανε εντύπωση ότι δεν υπήρχε τίποτα να διευκρινίζει στον κόσμο ότι εδώ οργάνωσε το Μακεδονικό Αγώνα ο Παύλος Μελάς. Ελπίζω η προτομή του να μεταφερθεί σε τούτο το σημείο».

Κων/νος Παπαδόπουλος: «Αυτός ο χώρος είναι σήμερα μια μικρή πλατεία. Γιατί άραγε δεν υπάρχει ένα άγαλμα για να μας θυμίζει ότι από εκεί είχε περάσει ένας εθνικός ήρωας».

Κων/νος Τσανίδης: «Το κρησφύγετο του Παύλου Μελά βρίσκεται στην οδό Παύλου Χαρίση. Είναι ντροπή σε κείνο το μέρος να μην υπάρχει ένα άγαλμα του Παύλου Μελά, δηλαδή άμα έρθει ένας Αθηναίος και καθίσει να ξεκουραστεί θα θεωρήσει ότι αυτό είναι ένα απλό πάρκο. Ελπίζω αυτό το πρόβλημα να λυθεί γρήγορα».

Εύη Γιαννακοπούλου: Σήμερα το μέρος όπου συναντούσε τους τοπικούς αγωνιστές ο Παύλος Μελάς έχει γίνει μια μικρή πλατεία. Τώρα όλοι έχουν ξεχάσει ότι εκεί ήταν το 3ο κρησφύγετο του Παύλου Μελά και το μόνο που υπάρχει είναι πλακάκια και λουλούδια. Αναρωτιόμαστε, γιατί δεν υπάρχει εκεί ένα άγαλμα του Παύλου Μελά που να γράφει: «Εδώ ήταν το κρησφύγετο του Παύλου Μελά».

Σοφία Αγγελίδου: Εντυπωσιάστηκα πολύ από αυτά που άκουσα γιατί είμαι και γω Μακεδόνισα. Θα πρότεινα να κάνουν ένα άγαλμα του Παύλου Μελά. Η κατάθεση στεφανιών να γίνεται στο χώρο εκείνο.

Βαβλιάρα Ζωή: Μου έκανε εντύπωση που ο Μαλούτας χάρισε την ιδιοκτησία του στο Δήμο για να είναι χρήσιμη στους συμπατριώτες του. Χάρισε δηλαδή το σπίτι του το οποίο έγινε κρησφύγετο για τον Αγώνα.

Στέλλα Δαβιδοπούλου: Δεν περίμενα αυτός ο χώρος να είναι ένα πάρκο που να παίζουν τα παιδιά. Πρέπει να νιώθουμε ντροπή που έχουμε ένα τέτοιο κρησφύγετο του Παύλου Μελά και δεν το φροντίζουμε. Θα πρέπει να καθαρίσουν το χώρο και να στήσουν την προτομή του Παύλου Μελά.

Ελευθερία Πόλογλου: Εντυπωσιάστηκα από αυτά που άκουσα. Η ιστορία του Π. Μελά είναι συγκινητική. Το κρησφύγετο έπρεπε να διατηρηθεί. Το άγαλμα πρέπει να στηθεί σε τούτο το χώρο.

Κατερίνα Κάτανα: Εντυπωσιάστηκα πολύ και θεωρώ ότι το άγαλμα πρέπει να στηθεί στο κρησφύγετο του Π. Μελά. Να φύγουν τα γκράφιτι, ο χώρος να είναι καθαρός, να βάλουν προβολείς να φωτίζουν το άγαλμα και εκεί να γίνονται οι καταθέσεις στεφανιών.

Ραφαέλα Κωνσταντινίδου: Είμαι πολύ συγκινημένη. Κατά τη γνώμη μου θα έπρεπε να κρατηθεί το σπίτι κι όταν είναι η Μακεδονική επέτειο να γίνονται καταθέσεις στεφανιών.

Δήμζας Βάιος: Μου έκανε εντύπωση πως το κρησφύγετο του Παύλου Μελά τώρα είναι ένα καθημερινό μέρος που περνάμε συνέχεια, γι’ αυτό θέλω η προτομή του να στηθεί στο συγκεκριμένο μέρος.

Νίκος Φτάκας: Η ιστορία του μεγάλου αυτού ήρωα είναι πολύ συγκινητική και πολύ μεγάλη. Αλλά έκαναν κάτι λάθος. Δεν έπρεπε να κατεδαφίσουν το κτίριο. Πρέπει τουλάχιστον να στήσουν το άγαλμα, να τοποθετήσουν μερικές φωτογραφίες, να καθαρίσουν το χώρο και να βάλουν λουλούδια.

Γκουλέτσος Κων/νος: Στο τρίτο κρησφύγετο, στην οδό Παύλου Χαρίση, πρέπει να στηθεί η προτομή του Π.Μελά, γιατί πρέπει να τον τιμήσουμε για τους αγώνες που έκανε για την Ελλάδα.

Ελισάβετ Ζώρου: Εντυπωσιάστηκα πολύ από την ιστορία του και γι’ αυτό που έκανε για την Ελλάδα. Προτείνω να τιμήσουμε τον ήρωά μας Παύλο Μελά με ένα άγαλμα.

Γιώργος Πολύζης: Κατά τη γνώμη μου δεν έπρεπε να γκρεμίσουν το σπίτι όπου δόθηκε για κρησφύγετο στο Μελά, αλλά τώρα που το γκρέμισαν πρέπει να βάλουν ένα άγαλμα στη θέση του, να καθαρίσουν το μέρος, να βάλουν έναν προβολέα να το φωτίζει.

Επίσκεψη με τους μαθητές μου του 1ου Δημοτικού Σχολείου πραγματοποίησα για πρώτη φορά τον Οκτώβριο του 2004.

Οι τότε μαθητές μου έγραψαν, όπως δημοσιεύτηκε στον τοπικό τύπο.
Αθανασία Σβώλη: «Κατά την επίσκεψή μου στον τόπο που ο Παύλος Μελάς χρησιμοποίησε ως κρησφύγετο ένιωσα ένα δέος να με τυλίγει στη σκέψη ότι στο χώρο αυτό είχαν ορκιστεί οι πρώτοι Μακεδονομάχοι για να παλέψουν για την ελευθερία του τόπου μας. Αισθάνθηκα υπερήφανη για όλους εκείνους τους ανθρώπους που έδωσαν τη ζωή τους, για να είμαστε εμείς ελεύθεροι και ιδιαίτερα για τον Παύλο Μελά που αν και δεν καταγόταν από τη Μακεδονία αγωνίστηκε και θυσιάστηκε για την ελευθερία. Θα πρέπει να μεταφερθεί η προτομή του Παύλου Μελά και να τοποθετηθεί μια μαρμάρινη πλάκα που πάνω να είναι χαραγμένη η φράση «Εδώ ορκίσθηκαν οι πρώτοι Μακεδονομάχοι» για να μην ξεχνάμε τον πατριωτισμό των συμπατρωτών μας».

Τρίτσκα Κατερίνα: «Κατά την επίσκεψη ένιωσα συγκίνηση, γιατί είδα το χώρο όπου εκεί ο Παύλος Μελάς με πολλούς προγόνους Κοζανίτες οργάνωσαν την ελευθερία της πόλης μου. Πρτοτείνω να στηθεί η προτομή του Παύλου Μελά και οι πολίτες να διατηρούν το χώρο καθαρό».

Ραφαέλα Τσεκρέζη: «Πρέπει να τιμήσουμε τον Παύλο Μελά, γιατί κατά τη δεύτερη έξοδό του στη Μακεδονία ήλθε αποκλειστικά στην Κοζάνη, για να οργανώσει ανταρτικά σώματα».

Νιάκα Βασιλική: «Όταν επισκεφθήκαμε εκείνο το μέρος αμέσως ένιωσα συγκίνηση, δέος και μια εθνική περηφάνια να διαπερνάει τη ραχοκοκαλιά μου. Σκεφτόμουν ότι σ’ αυτό το μέρος στεκόταν ο Παύλος Μελάς. Ένας μεγάλος Μακεδονομάχος.

Μαριάννα Βαργιάμη: Αισθάνθηκα περηφάνια και συγκίνηση που ο Παύλος Μελάς επέλεξε την πόλη μας ανάμεσα σε τόσες πόλεις της Μακεδονίας, για να οργανώσει το Μακεδονικό Αγώνα. Στο χώρο αυτό θα πρέπει να στηθεί η προτομή του Παύλου Μελά…».

Γαζής Ευάγγελος: «Όταν πήγα εκεί, ένιωσα τρία συναισθήματα: χαρά, λύπη, περηφάνια. Χαρά ένιωσα γιατί εκείνο το μέρος έγινε μία πλατεία προς τιμή του, λύπη γιατί κατεδαφίστηκε το σπίτι αυτό και δεν έγινε μουσείο και περηφάνια γιατί βρισκόμουν στο κρησφύγετο ενός ήρωα του Μακεδονικού Αγώνα».

Σημασία της αξιοποίησης του χώρου.

Η πόλη της Κοζάνης θα αποκτήσει ένα ιστορικό χώρο επισκέψιμο. Όλοι οι νέοι θα νιώθουν υπερηφάνεια για την καταγωγή τους, για το γεγονός ότι ο Παύλος Μελάς για 11 ημέρες διέμενε στην Κοζάνη και προπαρασκεύασε το Μακεδονικό Αγώνα ιδρύοντας επιτροπές Εθνικής Άμυνας στις κωμοπόλεις και σε όλα τα Ελληνοχώρια της περιοχής.

Οι μαθητές θα δύνανται να επισκέπτονται το χώρο και να πραγματοποιούν στον ιστορικό τόπο τη διδασκαλία της ενότητας του Μακεδονικού Αγώνα στο μάθημα της Ιστορίας.

Κατά τον εορτασμό της επετείου του θανάτου του Παύλου Μελά, από εχθρικό βόλι στις 13 Οκτωβρίου 1904, οι μαθητές της Στ΄ τάξης των σχολείων να επισκέπτονται το χώρο, να καταθέτουν στεφάνια, να γίνονται απαγγελίες, να γίνεται σχετική ομιλία. Η επίσκεψη λόγω της μικρότητας του χώρου να γίνεται κατά ομάδες σχολείων.

Οι επισκέπτες του Μουσείου του Συνδέσμου των Γραμμάτων και Τεχνών και κυρίως οι μαθητές, λόγω γειτνίασης των δύο ιστορικών χώρων, θα δύνανται να επισκέπτονται το κρησφύγετο, να ενημερώνονται για τα ιστορικά γεγονότα που συνέβησαν στο συγκεκριμένο τόπο, σύμφωνα με τις ενδεικτικές προτάσεις οι οποίες δύνανται να εμπλουτισθούν από μελετητές της ιστορίας.

Τα ποσά για την ανάδειξη του ιστορικού τόπου δεν είναι μεγάλα. Δια τον ιερό τούτο σκοπό κάθε δαπάνη δεν είναι περιττή. Κι όλοι μας γνωρίζουμε ότι η ανάδειξη των ιστορικών τόπων συμβάλλουν στη δημιουργία της ιστορικής συνείδησης.

8.Η ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΛΑΟΥ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΦΑΣΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΝΑΖΙΣΜΟΥ (1941-1944) ΟΜΙΛΙΑ ΣΤΟΝ ΙΕΡΟ ΝΑΟ ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΚΟΖΑΝΗΣ ΤΗΝ ΚΥΡΙΑΚΗ 9-5-2010

Η ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΛΑΟΥ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΦΑΣΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΝΑΖΙΣΜΟΥ (1941-1944) ΟΜΙΛΙΑ ΣΤΟΝ ΙΕΡΟ ΝΑΟ ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΚΟΖΑΝΗΣ ΤΗΝ ΚΥΡΙΑΚΗ 9-5-2010

ΑΠOΣΠΑΣΜΑ ΟΜΙΛIΑΣ


Εισαγωγή

Το ελληνικό κράτος με νόμο του 1999 καθιέρωσε την 9η Μαΐου, ημέρα λήξης του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, ως ημέρα πανελλαδικού εορτασμού των εθνικών αγώνων και της Εθνικής Αντίστασης κατά του φασισμού και του Ναζισμού 1941-44. Σα σήμερα το μεσονύκτιο της 8ης προς 9η Μαΐου 1944 στην πόλη Ρενς της Γαλλίας υπογράφτηκε ενώπιον του στρατηγού Αϊζενχάουερ και παρουσία των επιτελαρχών Γαλλίας, Αγγλίας, Ρωσίας, Αμερικής από το Γερμανό ναύαρχο Νταίνιτς, ο Χίτλερ είχε αυτοκτονήσει, η παράδοση των γερμανικών στρατευμάτων άνευ όρων κι έτσι έχουμε την τυπική λήξη του β΄ παγκοσμίου πολέμου επί ευρωπαϊκού εδάφους.

Καταστροφές-Αντίποινα
Μπροστά σ’ αυτό το αντιστασιακό κίνημα της περιοχής μας οι Γερμανοί απαντούν με πυρπολήσεις, εκτελέσεις, δήμευση της γεωργικής και κτηνοτροφικής παραγωγής.
Τον Οκτώβριο και Νοέμβριο του 1943 οι βάρβαροι Γερμανοί έκαψαν επανειλημμένως την Ποντοκώμη. Από τις 300 οικίες καταστράφηκαν τελείως οι 280.
Στο Τριγωνικό στις 2 Ιουλίου 1943 πυρπολήθηκαν τα 75 σπίτια από τα 110. Αναφέρουν στο Νομάρχη το Μάρτιο του 44 ότι ζούνε σε καλύβες χωμένοι στο χώμα, χωρίς κλινοσκεπάσματα. Πάσχουν από ιατρική περίθαλψη, πολλοί πέθαναν από κρυολογήματα και τώρα τέσσερις από πνευμονία. Το φάρμακο που δίδουν στους αρρώστους είναι χόβολη στα πλευρά και ζεστή κεραμίδα.
Στις 23 Δεκεμβρίου 1943 οι κατακτητές πυρπόλησαν το χωριό Καταφύγι. Οι κάτοικοι της Μεσιανής περιέθαλψαν 40 οικογένειες Καταφυγιωτών περισσότερο από ένα μήνα. Όταν το 1941-42 οι Γερμανοί επισκεύαζαν την από τους Άγγλους ανατιναχθείσα γέφυρα Κοζάνης-Σερβίων του ποταμού Αλιάκμονα, είχαν μαζί τους και ένα τάγμα αιχμαλώτων Σέρβων, οι οποίοι τρέφονταν με τα υπολείμματα τροφών των γερμανικών στρατιωτών. Αυτούς τους αιχμαλώτους οι κάτοικοι της Μεσιανής τους ανέλαβαν υπό την προστασία των, προσφέροντας σ’ αυτούς ανάλογο τροφή επί έξι ολόκληρους μήνες.
Τα χωριά Πύργοι της Εορδαίας με 323 νεκρούς εκ των οποίων τα οκτώ ήταν αβάπτιστα και το Μεσόβουνο με 221 νεκρούς πλήρωσαν το βαρύτερο φόρο αίματος την περίοδο της ναζιστικής θηριωδίας. Στο Βατερό και στην Παναγία Κοζάνης πάνω από 70 πατριώτες εκτελέστηκαν τον Ιανουάριο του 1944 από τις δυνάμεις της βαρβαρότητας σε αντίποινα εκτελέσεως γερμανού γιατρού.
Κατά τη διάρκεια της Γερμανικής κατοχής στο Νομό Κοζάνης-Γρεβενών οι Γερμανοί εκτέλεσαν 1548 Έλληνες πατριώτες. Ο Ιταλοί μέχρι τη συνθηκολόγηση στις 8 Σεπτεμβρίου 1943 εκτελούν αντίστοιχα 176 Έλληνες πατριώτες.
Και μία έκκληση δασκάλου στα χρόνια της κατοχής «Σεβαστέ κύριε Επιθεωρητά. Ευσπλαχνίσου μας. Δεν έχω παπούτσια να έλθω εις τα Γρεβενά. Σας παρακαλώ πολύ κάνετε ότι μπορείτε».


Επίλογος
...Πρέπει κι επιβάλλεται να ερμηνεύσουμε σωστά την έννοια του πατριωτισμού. Τον πατριώτη σήμερα δε θα τον περιμένουμε να τον βρούμε στα πολεμικά πεδία των μαχών
Σήμερα τον πατριωτισμό μας πρέπει να τον δείχνουμε σε έργα ειρήνης που είναι μονιμότερα και σταθερότερα. Η υπευθυνότητα των πολιτικών, η χρηστή διακυβέρνηση, η φορολογική συνείδηση, η ευσυνειδησία του επιστήμονα, η εντιμότητα του εμπόρου, η υπευθυνότητα του εργάτη, η προστασία του περιβάλλοντος, η οικονομική ανάπτυξη, η δημιουργία θεσμών αποδεκτούς από την ολότητα, η δημιουργία παραγωγικών θέσεων εργασίας, ο σεβασμός της προσωπικότητας, η αλληλεγγύη προς τους αδυνάτους, , η μελέτη και η ανάδειξη της ιστορίας τοπικής και εθνικής όπως ορθά πράττουν ο Σύνδεσμος Γραμμάτων και Τεχνών με τη λειτουργία του μουσείου του Μακεδονικού Αγώνα και ιστορικού τμήματος του κεντρικού Μουσείου κι ο Δήμος με τη λειτουργία Μουσείου Εθνικής Αντίστασης 1941-44 είναι πράξεις πατριωτικές που συμβάλλουν στην ολοκλήρωση της προσωπικότητάς μας και την πρόοδο της πατρίδας μας.
Και μία πρόταση στη δημοτική αρχή. Μετά το πέρας των εκδηλώσεων σκόπιμο θεωρώ να γίνεται μία δεξίωση στο χώρο λειτουργίας του Μουσείου της Εθνικής Αντίστασης, έτσι θα δίδεται η ευκαιρία σε πλήθος συμπολιτών μας να βιώσουν ακόμη περισσότερο την εθνική αντίσταση 41-44 της περιοχής μας.
Γιατί εμείς οι εκπαιδευτικοί λέμε ότι μία εικόνα ισοδυναμεί με χίλιες λέξεις.

7.Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΩΝ ΔΥΤΙΚΟΜΑΚΕΔΟΝΩΝ ΣΤΗΝ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΓΕΝΟΥΣ

Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΩΝ ΔΥΤΙΚΟΜΑΚΕΔΟΝΩΝ ΣΤΗΝ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΓΕΝΟΥΣ

Την Τετάρτη 24 Μαρτίου 2008 και ώρα 13.30 θα πραγματοποιηθεί ομιλία στην αίθουσα εκδηλώσεων της Νομαρχιακής Αυτοδιοικήσεως Κοζάνης από το δάσκαλο του Δημοτικού σχολείου Γ.Κονταρής (πρώην 1ο Δημοτικό Σχολείο Κοζάνης) Βασίλη Αποστόλου υπεύθυνο σύνταξης του περιοδικού “ΜΠΟΥΡΙΝΟΣ” για την περιφέρεια Βεντζίων- Γρεβενών-Κοζάνης και Γραμματέα του Συλλόγου Γρεβενιωτών Κοζάνης “Ο ΑΙΜΙΛΙΑΝΟΣ”.



ΑΡΧΗ ΟΜΙΛΙΑΣ



«3 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ1830 ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΟ ΑΝΕΞΑΡΤΗΣΙΑΣ


Λονδίνο. Υπουργείο Εξωτερικών.
Παρόντες οι πληρεξούσιοι της Μεγάλης Βρετανίας, Γαλλίας, Ρωσίας.
Αποφασίζεται
Η Ελλάς θέλει σχηματίσει εν Κράτος ανεξάρτητον, και θέλει χαίρει όλα τα δίκαια πολιτικά, διοικητικά, εμπορικά. Περιοχές που απαρτίζουν το ελληνικό κράτος: Πελοπόννησος, Μέρος της Στερεάς Ελλάδας, Εύβοια, Κυκλάδες, Σκύρος, Αμοργός
Η Ελληνική κυβέρνηση θέλει είναι μοναρχική και κληρονομική.
Αμπερντήν, εκπρόσωπος Αγγλίας
Λαβάλ, εκπρόσωπος Γαλλίας
Λιβέν εκπρόσωπος Ρωσίας

Αναμφίβολα η ενδοξότερη σελίδα της ελληνικής ιστορίας είναι η επανάσταση του 1821 που είχε ως επακόλουθο τη συγκρότηση του νεοελληνικού κράτους.

Ο σημερινός μου λόγος δεν έχει τη μορφή πανηγυρικού Δεν είναι διανθισμένος με σχήματα λόγου. Θα παραθέσω ιστορικά γεγονότα της Επανάστασης του Γένους και όσα προηγήθηκαν τα οποία έχουν σχέση με την ευρύτερη περιοχή και ειδικότερα όσα έχουν σχέση με την Κοζάνη και τους Κοζανίτες γιατί πιστεύω ότι από μόνα τους τα γεγονότα αποτελούν μάρτυρες της ιστορικής αλήθειας και συμβάλλουν στη δημιουργία ιστορικής συνείδησης στην κατανόηση της εθνικής και τοπικής ιστορίας.

Τo 1390 μετά από πολύχρονη πολιορκία το οχυρό κάστρο των Σερβίων πέφτει στα χέρια του Τούρκου δυνάστη. Στα οικονομικά εύρωστα ελληνοχώρια της περιοχής εγκαθίστανται Τούρκοι μεταφερθέντες από τα βάθη της Ασίας. Οι γηγενείς κάτοικοι της πόλης μας κατοικούντες στην περιοχή Σιόποτου, ειρηνόφιλοι, ανοιχτά μυαλά, συμπονετικοί και φιλόξενοι αποδέχονται τους πρώτους Ηπειρώτες εποίκους από την Κόσδιανη της Ηπείρου και τους κυνηγημένους των γύρω χωριών…»

33. ΜΙΚΡΑ-ΜΙΚΡΑ ΤΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΓΡΕΒΕΝΙΩΤΩΝ

ΜΑΘΑΙΝΩ ΓΙΑ ΤΟ ΣΥΛΛΟΓΟ ΓΡΕΒΕΝΙΩΤΩΝ ΚΟΖΑΝΗΣ «Ο ΑΙΜΙΛΙΑΝΟΣ»

2009

√ Το χορευτικό τμήμα του συλλόγου για το έτος 2009 έδωσε τις παρακάτω παραστάσεις
Κοζάνη 25 Φεβρουαρίου, Αμυγδαλιλες 2 Μαΐου, Παλαιοχώρι 4 Ιουλίου, Αβδέλλα 9 Ιουλίου, Μέτσοβο 26 Ιουλίου, Γέφυρα Θεσσαλονίκης 4 Σεπτεμβρίου, PORK FESTIVAL Γρεβενών

2010



√ Για τις αποκριάτικες εκδηλώσεις του 2010 ο βουλευτής Ν. Κοζάνης –ΝΕΑ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, Μιχάλης Παπαδόπουλος με ΦΑΞ τονίζει: «Αγαπητές φίλες και φίλοι, Θα ήθελα να σας ευχαριστήσω για την πρόσκληση, προκειμένου να παραβρεθώ στο χορό του Συλλόγου σας και στην απονομή επαίνων στους μαθητές Γρεβενιώτικης καταγωγής που πέτυχαν να εισαχθούν στην τριτοβάθμια εκπαίδευση.Δυστυχώς, δεν θα μπορέσω να βρίσκομαι ανάμεσά σας. Είναι σημαντικό να επιβραβεύουμε όλους όσους διακριθήκαν και έκαναν περήφανους τους γονείς και τον τόπο τους. Είναι εξίσου σημαντικό να επιβραβεύουμε όλους όσους διακρίθηκαν και έκαναν περήφανους τους γονείς και τον τόπο τους…»(5-2-2010).Παρ’ όλα ταύτα παραβρέθηκε στον ετήσιο χορό της 6ης Φεβρουαρίου

√ Για τις αποκριάτικες εκδηλώσεις του 2010 ο Γενικός Γραμματέας Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας κ. Γιώργος Κύρκος έστειλε το παρακάτω μήνυμα: «Έλαβα την πρόσκλή σας για να παραστώ στις εκδηλώσεις του Συλλόγου. Λόγω υποχρεώσεών μου στην Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας δε θα μπορέσω να παραβρεθώ. Σας εύχομαι καλή επιτυχία» (12-2-2010).

√ Ο τυχερός της κοπής πίτας (6-2-2010)κέρδισε ηχοσύστημα TEΛΕΜΑΧ της επιχείρησης ALPHA THERM (Ιωνίας 15 Κοζάνη).

√ Στη λαχειοφόρο αγορά του ετήσιου χορού (6-2-2010) υπήρχαν 206 δώρα.Μεταξύ αυτών NASIOPOULOS-Γραφείο τουρισμού Φαρδυκάμπου 6 ΓΡΕΒΕΝΑ7ήμερο διακοπών-ΚΡΗΤΗ ή ΡΟΔΟ και 4ήμερο ΚΩΝ/ΠΟΛΗ. Το πρακτορείοHERMES TOYRS Ειρήνης 4 Κοζάνη 7ήμερο διακοπών στη Σαντορίνη.Διετέθησανκάρτες εισόδου 382.

√Τα ξενοδοχεία ATHENA PALLAS VILLAGE Σιθωνία Χαλκιδικής τηλ.2375023000, HOTEL SIMANTRO ΧΑΛΚΙΔΙΚΗ, HOTEL CITY ΧΑΛΚΙΔΙΚΗ, Hotel Paradise Bay Χανιώτη Χαλκιδικής, ΜΥΚΟΝΟΣ HOTEL Καλλικράτεια, ΑΧΙΛΛΕΙΟΝ HOTEL ΓΡΕΒΕΝΑ, HOTEL “NEFELI” Καβούκας Απόστολος Κοζάνη 2ο χιλ. Κοζ- Πτολ. δύο διανυκτερεύσεις σε δίκλινο δωμάτιο. (Ετήσιος χορός 6-2-2010)

√ Το χορευτικό του συλλόγου συμμετείχε στις αποκριάτικες εκδηλώσεις των Γρεβενών δίδοντας χορευτική παράσταση στην πλατεία των Γρεβενών τη Δευτέρα 8 Φεβρουαρίου.



√ Αρχαιρεσίες: Στις 7 Μαρτίου ημέρα Κυριακή θα πραγματοποιηθεί εκλογοαπολογιστική συνέλευση για την ανάδειξη νέου Διοικητικού Συμβουλίου και Εξελεγκτικής Επιτροπής του συλλόγου Γρεβενιωτών Κοζάνης “Ο ΑΙΜΙΛΙΑΝΟΣ”, στο ξενοδοχείο “ΝΕΦΕΛΗ”(2o χιλ. Κοζάνης-Κοίλων) από τις 11 το πρωί ως τις 3 το απόγευμα. Κατάθεση υποψηφιοτήτων μέχρι την Πέμπτη 4 Μαρτίου 2010 (ώρα 9 το βράδυ). Πληροφορίες στα γραφεία του συλλόγου Σ.Μπλιούρα 2. Τηλέφωνα:2461036480. Κινητό προέδρου:6974143672. Κινητό γραμματέα:6934872483.

√ΝΕΟ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΣΤΟ ΣΥΛΛΟΓΟ ΓΡΕΒΕΝΙΩΤΩΝ ΚΟΖΑΝΗΣ


Συγκροτήθηκε στις 11Μαρτίου 2010 σε σώμα το νέο Διοικητικό Συμβούλιο του Συλλόγου Γρεβενιωτών Κοζάνης "Ο ΑΙΜΙΛΙΑΝΟΣ" που προήλθε από τις εκλογικές διαδικασίες στις 7-3-2010 με την παρακάτω σύνθεση:

Πρόεδρος, Ταγάρας Δημοσθένης
Αντιπρόεδρος, Καραγιάννη Αικατερίνη
Γενικός Γραμματέας, Αποστόλου Βασίλειος
Ταμίας, Λότσιος Αθανάσιος
Αναπληρωτής Γ. Γραμματέα: Πλιάτσιου Περιστέρα
Υπεύθυνος Πολιτιστικών Εκδηλώσεων: Φαρμάκης Γεώργιος
Υπεύθυνη Δημοσίων Σχέσεων: Μπουκάλη-Κατσαντώνη Βασιλική

Για την Ελεγκτική Επιτροπή: Παπαγιάννης Ευθύμιος, Ζολώτας Χρήστος, Κολτσίδας Δημήτριος


2011


1. Πραγματοποιήθηκε ο αποκριάτικος χορός στις 26 Φεβρουαρίου 2011 στην αίθουσα "ΚΟΣΜΟΚΙΝΗΣΗ"
2. Το χορευτικό τμήμα του συλλόγου πραγματοποίησε τις παρακάτω παραστάσεις:
α)Αποκριάτικες εκδηλώσεις του δήμου Κοζάνης
β) Εμφάνιση στην Κ.Κώμη Κοζάνης μετά από πρόσκληση του τοπικού συλλόγου στις 20-5-2011.
γ)Κηπουριό Γρεβενών στις 6 Αυγούστου

Διεύθυνση συλλόγου: Σ.Μπλιούρα 2. Τα γραφεία λειτουργούν κάθε μέρα από 8-10 μ.μ.

6. ΕΚΔΡΟΜΗ ΣΤΟΥΣ ΔΕΛΦΟΥΣ

ΕΚΔΡΟΜΗ  ΣΤΟΥΣ ΔΕΛΦΟΥΣ ΜΕ ΤΟ ΣΥΛΛΟΓΟ ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΩΝ ΤΗΣ ΔΕΗ Α.Ε

Γράφει ο Βασίλης Αποστόλου.

Το τριήμερο του Αγίου Πνεύματος,2-4 Ιουνίου 2012,  συμμετείχα στην εκδρομή που διοργάνωσε το Περιφερειακό Σωματείο Συνταξιούχων ΔΕΗ Α.Ε Δυτικής Μακεδονίας. Ήταν μία εκδρομή που πέρα από τον ψυχαγωγικό χαρακτήρα είχε παιδευτικό, ιστορικό σκοπό. Γνωρίσαμε την ιστορία του τόπου μας, τα μνημεία, τους αρχαιολογικούς τόπους. Με λίγα λόγια θα αναφέρω τους τόπους που επισκεφθήκαμε.

Γεφύρι της Άρτας: Ήταν η πρώτη μας στάση. Το λιθόκτιστο γεφύρι 145 μέτρων επί του ποταμού Άραχθου στήθηκε το1612.Είναι το πιο ξακουστό γεφύρι λόγω του θρύλου της ανθρωποθυσίας της γυναίκας του πρωτομάστορα για ασφαλή θεμελίωση. Πολλές καφετέριες γύρω από το γεφύρι προσελκύουν τους επισκέπτες προσφέροντας μαζί με τον καφέ γλυκό του κουταλιού.

Νικόπολη:  Αμέσως μετά περιήγηση στον αρχαιολογικό τόπο στην πόλη της  Νίκης η οποία χτίσθηκε επί αυτοκρατορίας Αύγουστου Οκταβιανού, προκειμένου να τιμήσει τους θεούς για τη νικηφόρα έκβαση της Ναυμαχίας του Ακτίου κατά του βασιλιά των Πτολεμαίων της Αιγύπτου Μάρκου Αντωνίου και της Κλεοπάτρας το 31 π.Χ.  Διασώζονται σε ευρεία έκταση ερείπια οικιών με περίτεχνα ψηφιδωτά, το θέατρο 2000 θέσεων, στάδιο 10000 θέσεων όπου διεξάγονταν οι αγώνες “Άκτια”, ωδείο 800 θέσεων, υδραγωγείο μήκους 50 χιλιομέτρων. Οι πολλές επιδρομές αλλοφύλων, οι λεηλασίες, η υπέρμετρη φορολογία, σεισμός, πυρκαγιά, είχαν ως αποτέλεσμα το 1100  περίπου, οι κάτοικοι να εγκαταλείψουν την πολυπληθή πόλη. Στην περίοδο της ακμής ο πληθυσμός έφτασε στις 150.000 κατοίκους.

Πρέβεζα: Το μεσημέρι φτάνοντας στο λιμάνι της Πρέβεζας στον όμορφο πεζόδρομο πήραμε το φαγητό μας με λαχταριστές πεντανόστιμες ψητές σαρδέλες, τηγανιτό γαύρο, κουτσομούρες κι άλλα θαλασσινά  σε πολύ χαμηλές τιμές. Στην παραλία δεσπόζει  ο ανδριάντας του Οδυσσέα Ανδρούτσου. Οικονομικά στηρίζεται στην ιχθυοκαλλιέργεια, την παραγωγή κηπευτικών σε θερμοκήπια, τον τουρισμό. Οι δρόμοι στενοί, πυκνοδομημένες περιοχές, καταστήματα κι εδώ κλειστά, νοιώθεις ότι ζεις σ΄ ένα νησιώτικο περιβάλλον. Η πόλη άρχισε να κατοικείται από το 1300. Γνώρισε πολλούς κατακτητές Βενετούς, Οθωμανούς, Γάλλους. Σημαντικό το ενετικό ρολόι του 1750. Σήμερα αριθμεί 18.000 κατοίκους.

Ζάλλογο: Το απόγευμα της πρώτης μέρας επίσκεψη στον τόπο του μαρτυρίου το θρυλικό Ζάλογγο όπου 57 γυναίκες Σουλιώτισσες  με τα παιδιά τους χορεύοντας και τραγουδώντας κυνηγημένες από το ασκέρι του Αλή Πασά προτίμησαν το θάνατο παρά την ατίμωση.

Οι Σουλιώτες μετά από μακροχρόνια αντίσταση συμφωνούν την αποχώρησή τους από την περιοχή. Χωρισμένοι σε τρεις ομάδες υλοποιούν την απόφαση. Ο Αλή Πασάς αθετεί την υπόσχεση και επιτίθεται στο τρίτο σώμα των 800 Σουλιωτών το Δεκέμβριο του 1803. Μέρος σπά τον κλοιό και καταφεύγει στον προοριμό της ρωσοκρατούμενης Πάργας. Η πλειονότητα αιχμαλωτίζεται.

Φτάνοντας στο γυναικείο μοναστήρι του Αγίου Δημητρίου, με έτος ίδρυσης το 1700, ανεβήκαμε στον ιερό τόπο, στον τόπο της θυσίας ανεβαίνοντας 450 σκαλιά με τα πλατύσκαλα, μετρημένα από το γράφοντα. Το μνημείο μήκους 18 μέτρων και ύψος 13 μέτρων στήθηκε το έτος 1961. Διανυκτέρευση στην Πρέβεζα.

Αγρίνιο: Την επόμενη μέρα περάσαμε από την υποθαλάσσια σήραγγα του Ακτίου, με χρόνο κατασκευής από 1995-2002, που ενώνει την Πρέβεζα με την Αιτωλοακαρνανία. Η σήραγγα έχει μήκος 1982 μέτρα εκ των οποίων τα 909 είναι υποθαλάσσια και τα άλλα υπόγεια.  Διασχίζοντας μία πανέμορφη περιοχή φτάσαμε στο Γαλαξίδι κι από κεί στην πρωτεύουσα του νομού Αιτωλοακαρνανίας το Αγρίνιο. Μία πολύβουη πόλη, με πολλές καφετέριες, ενεργά καταστήματα. Μία πόλη που αριθμεί 55.000 κατοίκους.

Μεσολόγγι -Κήπος Ηρώων. Μετά από πολιορκία της πόλης από το 1822 από τους Τούρκους και συμμάχους τους Αιγυπτίους και το ναυτικό αποκλεισμό οι κάτοικοι αποφάσισαν έξοδο τη νύχτα των Βαΐων στις 10 Απριλίου 1926. Οι γυναίκες βάλανε παντελόνια, τα παιδιά για να μην κλάψουν τα ποτίζουν με αφιόνι. Ο κήπος των ηρώων με πολλούς ανδριάντες και αφιερώματα προκαλούν δέος στον επισκέπτη. Μεταξύ των μνημείων τα Στρατιωτικά Ενθυμήματα του Κοζανίτη Νικόλαου Κασομούλη, του συγγραφέα της Ελληνικής Επανάστασης του 1821, τρίτομο έργο 1779 σελίδων συνολικά. Ο Ν.Κασομούλης μαζί με τα δύο αδέρφια του ήταν υπερασπιστές της πόλης εκ των οποίων ο Μήτρος σκοτώθηκε. Οι συνθήκες διαβίωσης ήταν απελπιστικές. Γράφει ο Κασομούλης «Μία Μεσολογγίτισσα μυστικά μαζί με άλλες δύο, έσφαξαν ένα γαϊδουράκι και το ’φαγαν». «Άλογα δεν είχαν μείνει παρά μόνο τρία». Άλλο ένα μνημείο είναι αυτό των Σαμαριναίων το οποίο στήθηκε στη μνήμη του οπλαρχηγού Μίχου Φλώρου που με τα παλικάρια του έλαβε μέρος στην άμυνα της ιερής πόλης. Χαρακτηριστικό το τραγούδι «Παιδιά της Σαμαρίνας…». Κάθε χρόνο η έξοδος του Μεσολογγίου γιορτάζεται την Κυριακή των Βαΐων. 

Χαρίλαος Τρικούπης: Στις 10 Δεκεμβρίου 1893 ο Τρικούπης ως πρωθυπουργός αναφωνεί: «Δυστυχώς Επτωχεύσαμεν». Η χώρα τίθεται υπό Διεθνή Οικονομικό έλεγχο. Στις εκλογές της 16^ης Δεκεμβρίου 1895 το κόμμα παθαίνει πανωλεθρία, ο ίδιος δεν εκλέγεται για τέσσερις ψήφους, την έδρα του Μεσολογγίου καταλαμβάνει ο άσημος Γουλιμής. Αποχωρεί από την πολιτική αναφωνώντας με πίκρα «Ανθ΄ημών ο Γουλιμής…Καληνύχτα σας!».

Ναύπακτος: Δεύτερη διανυκτέρευση στην πανέμορφη Ναύπακτο. Πόλη με αρχαιοπρεπή ονομασία (ναυς και πήγνυμι)  κατασκευή πλοίων. Σημαντική πόλη της αρχαιότητας από το 1100π.Χ, του Βυζαντίου. Για ένα διάστημα πέρασε στα χέρια των Ενετών. Ονομαστό το καλοδιατηρημένο κάστρο, το ενετικό λιμάνι με τον πλούσιο φωτισμό, το πλακόστρωτο, τα καλντερίμια. Απέναντι από το παραλιακό ξενοδοχείο δεσπόζει η Καλωδιωτή Γέφυρα του Ρίου-Αντίρριου (ΧΑΡΙΛΑΟΣ ΤΡΙΚΟΥΠΗΣ), μήκους 2252 μέτρων, η μεγαλύτερη στον κόσμο. Σύμφωνα με τη σύμβαση η εκμετάλλευση της γέφυρας θα περιέλθει στο ελληνικό δημόσιο τις 24 Δεκεμβρίου 2039.Η γέφυρα τέθηκε σε λειτουργία το 2004.

Δελφοί: Την Τρίτη και τελευταία μέρα επισκεφθήκαμε κατά σειρά το Γαλαξίδι, την Ιτέα όπου μέσα από μια ευχάριστη παραθαλάσσια διαδρομή φτάσαμε στους Δελφούς. Πρόκειται για μια αρχαιοελληνική πόλη όπου λειτουργούσε το σημαντικότερο μαντείο και καταργήθηκε με διάταγμα του Βυζαντινού αυτοκράτορα Θεοδοσίου το 394 μ.Χ. Με τις ανασκαφές που πραγματοποιήθηκαν το 1893 από την Αρχαιολογική Γαλλική Σχολή Αθηνών αποκαλύφθηκε η αρχαία πόλη με πλήθος ανδριάντες. Σημαντικό το θέατρο 5000 θέσεων  και το στάδιο με μήκος 177,5 μέτρα και πλάτος 25 μέτρων χωρητικότητας 7000 θεατών. Ο τόπος έχει χαρακτηριστεί μνημείο παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς της ΟΥΝΕΣΚΟ. Η κατ’ έτος επισκεψιμότητα ανέρχεται στους 700.000 περίπου.

Αράχωβα: Ο τελευταίος μας προορισμός. Χτισμένη στις πλαγιές του Παρνασσού αποτελεί σημαντικό τουριστικό προορισμό. Η γειτνίαση με τους Δελφούς, το χιονοδρομικό κέντρο, η δραστηριοποίηση του εργοστασίου Αλουμίνιον της Ελλάδος αποτελούν τα πλεονεκτήματα του τόπου.

Επιλογικά: Ήταν μία εκδρομή που συνδύαζε αναψυχή και ιστορία. Τέτοιες εκδρομές οι σύλλογοι πρέπει να πραγματοποιούν για να τονώνεται η οικονομία του τόπου μας για να μαθαίνουμε την ιστορία μας. Η εκδρομή οργανώθηκε από το Περιφερειακό Σωματείο συνταξιούχων ΔΕΗ Α.Ε Δυτικής Μακεδονίας και υλοποιήθηκε με επιτυχία από το πρακτορείο της πόλης της Κοζάνης HERMES TOURS D.FOTOPOULOS &CO. Θέλω να εκφράσω τα θερμά μου συγχαρητήρια για την αρτιότητα της οργάνωσης της εκδρομής, για τη συνεχή ενημέρωση που είχαμε από τον αντιπρόεδρο του συλλόγου κι από τα άλλα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου για τα πολλά ανέκδοτα, για την ευγενική συμπεριφορά της υπεύθυνης του πρακτορείου την κ. Φωτοπούλου. Περισσότερες φωτογραφίες στο facebook: ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ