Δευτέρα 31 Μαρτίου 2014

Πριόνια Γρεβενών










95.Πριόνια, τα

 Γράφει ο Βασίλης Αποστόλου (Από το βιβλίο μου "ΟΙΚΙΣΜΟΙ ΓΡΕΒΕΝΩΝ" σελ.386 Κοζάνη 2018

Γενικά: Ο οικισμός είναι χτισμένος σε υψόμετρο 760 μέτρων με πλησιέστερους οικισμούς Καλλιθέα, Γεωργίτσα, Βελόνιο πολύ κοντά στην Εγνατία οδό. Περιβάλλεται από πανέμορφο πευκόδασο. Αποτελεί προνομιακό βιότοπο της αρκούδας λόγω του δασικού περιβάλλοντος. Στην κεντρική πλατεία η τρεχούμενη βρύση, ο πλάτανος καλωσορίζουν τον επισκέπτη.

Κοινοτικά: Το 1918 ο οικισμός Μπόζοβον προσαρτάται στην κοινότητα Μπάλτινου (Καταφύγι, Καλλιθέα). Στις 1-2-1927 μετονομάζεται σε Πριόνια.
Οι κάτοικοι στις 29-8-38 αναφέρουν στο Νομάρχη Κοζάνης ότι τυγχάνουν κάτοικοι του συνοικισμού Πριονίων της κοινότητας Καταφυγίου. Επειδή η ολότης των εκλογέων και σχεδόν όλων των κατοίκων όπως φαίνεται εκ των υπογραφών επιθυμεί ο συνοικισμός διαχωριστεί εκ της Κοινότητος Καταφυγίου και αποτελέσει ιδία κοινότητα καθ’ όσον ο εν λόγω Συνοικισμός αποτελείται εκ εξήκοντα εκλογέων, έχει δημοτικό σχολείο αποτελούμενο εκ τριάκοντα μαθητών, εφημέριο και ετήσια έσοδα περί τις εξήκοντα πέντε χιλιάδες δραχμές περίπου.
 Το 1997 εντάσσεται στο δήμο Γόργιανης και το 2010 στο δήμο Γρεβενών.


Αρχαιότητες: Αρχαίοι οικισμοί στη θέση “Παλιομονάστηρο”. Βρέθηκαν μετά από σωστική ανασκαφή λόγω κατασκευής της Εγνατίας δύο κατοικίες, υπολείμματα δύο κεραμικών κλιβάνων. Στη θέση “Ιβάνη” βρέθηκαν 18 πίθοι, λίθινα εργαλεία, ταφές κοριτσιών με πλούσια κτερίσματα κυρίως κοσμήματα (δαχτυλίδι ΧΑΙΡΕ ΚΑΙΣΥ)[1].

Εκπαίδευση: Διδακτηριακή κατάσταση του σχολείου το έτος 1937: Οίκημα δημόσιον. Μαθητές 35. Έχει και δωμάτιον 12 τ.μ για οίκημα διδασκάλου (60/619). Η σχολική εφορεία με μέλη τους Αθ. Στάγκα πρόεδρο, ταμία το Γεώργιο Τσιάρα και γραμματέα τον Εμ. Γιαλαμά διενήργησαν δημοπρασία για κατασκευή κουφωμάτων του σχολείου τον Ιανουάριο του 1952  η οποία κατακυρώθηκε  στο Ζήση Τζήμα.

Ιερά: Ιερός ναός του Αγίου Αθανασίου (1714) ενοριακός ναός. «Ο Άγιος Αθανάσιος είναι ο Πολιούχος του χωριού και γιορτάζεται στις 18 Ιανουαρίου κάθε χρόνο. Την ημέρα αυτή μαγειρεύεται φαγητό από τις γυναίκες του χωριού και μετά το πέρας της Θείας Λειτουργίας μοιράζεται στους χωριανούς. Στον προαύλιο χώρο της εκκλησίας είναι στρωμένα τα τραπέζια μόνο για τους άνδρες ενώ οι γυναίκες παίρνουν το φαγητό στο σπίτι και γυρίζουν στην εκκλησία για να καθαρίσουν. Το έθιμο αυτό διατηρείται αναλλοίωτο εδώ και πολλά χρόνια, ενώ για την προέλευση και καθιέρωση του εικάζονται πολλά Γιάννης Δημητρίου http://www.prionia.gr». Προφήτης Ηλίας είναι χτισμένος σε υψόμετρο 1250μ. 9 χιλιόμετρα από τα Πριόνια. Έχει αναστηλωθεί την δεκαετία του '80. (www. prionia.gr) Κοίμησις της Θεοτόκου (1400) όπου γίνεται το μεγάλο πανηγύρι. Άγιος Ιωάννης.

Οικονομία: Οι κάτοικοι ασχολούνται με τη γεωργία, κτηνοτροφία, υλοτομία και τελευταία με τον τουρισμό. 

Πληθυσμός: 1913=138. 1920=178. 1940=210. 1951=349. 1961=411. 1971=282. 1981=150. 1991=146. 2001=166. 2011=64. (67ος κατά σειρά από τους 112 απογραφέντες οικισμούς της Π.Ε Γρεβενών με την απογραφή του 2011).

Σύλλογοι: Πολιτιστικός Σύλλογος “ΚΑΛΠΟΥΣ”. Μεταξύ των δραστηριοτήτων κατασκευή βρύσης στο ξωκλήσι του Αϊ Λιά, γιορτή τσιγαρίδας, διοργάνωση πανηγυριού.


[1] Γεωργία Καραμήτρου-Μεντεσίδη: Η Τυμφαία…












Κυριακή 30 Μαρτίου 2014

ΠΟΡΟΣ ΓΡΕΒΕΝΩΝ




94. Πόρος, ο


Γράφει ο Βασίλης Αποστόλου
Από το βιβλίο μου "ΟΙΚΙΣΜΟΙ ΓΡΕΒΕΝΩΝ" σελίδες 386. Κοζάνη 2018







Γενικά: Ο οικισμός Πόρος, πρώην Γκουστώμ, ένα όμορφο αστικό χωριό, σε απόσταση 12 χιλιομέτρων από την έδρα της περιφερειακής ενότητας Γρεβενών χτισμένος σε υψόμετρο 619 μέτρων αποτελεί την πύλη των Βεντζίων από την πόλη των Γρεβενών. Υπήρξε συνοικισμός της κοινότητας Κνίδης, του Δήμου Βεντζίου, σήμερα ανήκει στο Δήμο Γρεβενών. Οι χριστιανικές οικογένειες σύμφωνα με την απογραφή του 1859, προκειμένου να συνεισφέρουν στην κατ’ έτος Αρχιερατική και Πατριαρχική επιχορήγηση ήταν 17, ο οικισμός αναφερόταν ως Γκουστόμι. Στα χρόνια της Τουρκοκρατίας έγινε τσιφλίκι του Αλή Πασά  με αποτέλεσμα οι κάτοικοι να εκπατρισθούν και να διασκορπισθούν σε διάφορα χωριά των Βεντζίων.



Ανεύρεση λουτρών: Η Διοίκηση Βορείου Ελλάδος με έδρα τη Θεσσαλονίκη στις 16-9-52 με έγγραφο προς το Υπουργείο Κοιν. Προνοίας, Γεν. Δ/νση  Υγιεινής (ΓΑΚ Κοζάνης 60/1367) διαβιβάζει αίτηση των 1) Αθαν. Βλάχου και 2) Στεργ. Βλάχου περί ανευρέσεως παρ’ αυτών λουτρικών αρχαίων εγκαταστάσεων θερμών και ψυχρών λουτρών εις το χωρίον Πόρος Βεντζίων Ν. Κοζάνης και να παρακαλέσουμε όπως ενεργήσετε αρμοδίως προς διαπίστωση κατά πόσον είναι τα λουτρά αποτελεσματικά.

Αρχαιότητες: Αρχαίος οικισμός στη συμβολή των ποταμών Αλιάκμονα με το Γρεβενιώτικο ποτάμι[1].

Γέφυρα: Ένα πρόβλημα που ταλάνιζε τους κατοίκους της περιφέρειας Βεντζίων ήταν η πρόσβαση του ποταμού Αλιάκμονα. Μέχρι την αποπεράτωση της γέφυρας  το έτος 1936 οι Βεντζιώτες εξυπηρετούνταν με ένα μικρό  πλωτό το ονομαζόμενο καράβι, το οποίο χωρούσε δυο, τρία ζώα  και λίγους ανθρώπους. Τούτο ήταν κρεμασμένο από χοντρά καραβόσκοινα δεμένα σε μεγάλα δέντρα δεξιά και αριστερά της κοίτης. Την περίοδο του Μακεδονικού Αγώνα βαρκάρης του πλωτού ήταν ο Χρ.Λάμπρου από το Λουτσίσινο σύμφωνα  με το ημερολόγιο του Αριστείδη Μπονάτσου.
Το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετώπιζαν οι κάτοικοι των οικισμών της περιφέρειας Βεντζίων ήταν η οδική πρόσβαση με την πόλη των Γρεβενών, Δεσκάτης. Διοικητικά, εκκλησιαστικά όπως και σήμερα έτσι και προπολεμικά ανήκαν στην επαρχία Γρεβενών και στην Ι.Μ.Γρεβενών αντίστοιχα. Το εμπόδιο ήταν ο ποταμός Αλιάκμονας λόγω της μεγάλης ποσότητας νερών καθίστατο αδιάβατος. Τα πενιχρά οικονομικά των οικισμών,  η έλλειψη συντονισμού των αρχών, η αδιαφορία των Οθωμανών κατακτητών στέρησε την περιοχή από κατασκευή γεφυριών όπως αυτό συνέβαινε στους  ορεινούς οικισμούς των Γρεβενών.  Η επικοινωνία με τα Γρεβενά γινόταν με καράβι ή με εναέριο στα διάφορα ασφαλή περάσματα όπως στον Πόρο, Παναγιά, Ζάμπουρντα. Πολλές φορές τα ορμητικά νερά παράσερναν ανθρώπους μαζί με τα ζώα τους. Μία προσπάθεια του υποδιοικητή Γρεβενών το 1922 για χρηματοδότηση κατασκευής γέφυρας από επιβολή φόρων στα κτηνοτροφικά και γεωργικά προϊόντα των εύπορων κοινοτήτων των Βεντζίων δεν τελεσφόρησε. Σημαντικές είναι οι πληροφορίες που λαμβάνουμε για την αγωνία, για τον καημό των κατοίκων σχετικά με τη γεφύρωση του ποταμού Αλιάκμονα στον οικισμό Πόρο. Δεν έλειψε η παρέμβαση των κοινοτήτων με πρωτοβουλία της κοινότητος Ταξιάρχου για κατασκευή γέφυρας  που θα ένωνε τον Ταξιάρχη, Γρεβενά με τους οικισμούς των Βεντζίων.
Χαρακτηριστικές οι δημοσιεύσεις  στον τοπικό τύπο σχετικά με την αναγκαιότητα και τα προβλήματα για τη γέφυρα.
Β.Ε (25-5-34): «Μερικότερο ζήτημα των Γρεβενών με το οποίον ησχολήθη ο κ.Έπαρχος είναι ο Σύνδεσμος Κοινοτήτων Ταξιάρχου με σκοπό την κατασκευή γεφύρας αξίας ενός εκατομμυρίου επί του Αλιάκμονος δια να επικοινωνούν ευχερώς τα Βέντζια με την αγορά Γρεβενών. Προς τούτο εζητήθη χρηματική ενίσχυση εκ του Ταμείου Επαρχιακής οδοποιΐας».
Μ.Β (3-6-34): Ένα όνειρο της εγκαταλελειμμένης γωνίας του Νομού μας, η οποία ακούει εις το όνομα Βέντζια και ήτις κείται μέσα στα απρόσιτα Χάσια, εκπληρούται χάρις εις τας δραστηρίας ενεργείας των βουλευτών μας  κ.Κουπαρούσου, Ποντίκα και Μπιτοπούλου. Ο κ. επί της συγκοινωνίας υπουργός διέθεσε εκ του κρατικού προϋπολογισμού δραχ. 1.600.000 δια την κατασκευή επί του Αλιάκμονος της γεφύρας Μαρκουδιά. Τοιουτοτρόπως τα βάσανα των Βεντζιωτών τελειώνουν και θα δυνηθούν και αυτοί να επικοινωνήσουν με τον λοιπόν νομό μας και την λοιπή Ελλάδα ημέρες και νύχτες, χειμώνα και θέρος. Η σημασία της κατασκευής της γέφυρας ταύτης είναι κατά τοσούτο σημαντική καθόσον πολλάκις παριστάμεθα μάρτυρες όχι μόνο της ολοτελούς διακοπής της συγκοινωνίας των χωρίων των Βεντζίων μετά του λοιπού κόσμου αλλά και μάρτυρες πλείστων πνιγμών ανθρωπίνων υπάρξεων από τα ρεύματα του πλημμυρίζοντος και  ορμητικού Αλιάκμονος.
Β.Ε (30-9-34) ( Κείμενο των Στέργιου Γούλα και Χρ.Κλεισιάρη)  Εδώ και αρκετές ημέρες άρχισε η κατασκευή της γεφύρας Βεντζίων  η οποία προόρισται να εξυπηρετήσει  σπουδαίους τους κατοίκους Βεντζίων δεδομένου ότι θα συνδέσει ταύτη με την πόλη των Γρεβενών. Δυστυχώς όμως όταν άρχισε η κατασκευή εκ μέρους των αναλαβόντων ταύτην εργολάβων, φαίνεται ότι   αύτη δε θα ζήσει πολύ χρόνο. Ως εργάτες που ειργάσθημεν εκεί διαπιστώσαμεν ότι  1) το χαρμάνι που γίνεται πρέπει να γίνεται με δυό τσουβάλια  τσιμέντο ενώ ο εργολάβος βάζει μόνο ένα τσουβάλι τσιμέντο δικαιολογεί όμως δυό τσουβάλια τσιμέντο, 2) Το χαλίκι δεν το πλένουν καθόλου ούτε και την άμμο. Δια να ιδεί κανείς την εργασία που γίνεται εκεί σας  λέγομε ότι εργάστηκαν 18 εργάτες και έκαμαν μέσα σε 4 ώρες 50 χαρμάνια δεδομένου ότι 18 εργάτες κανονικά αν δουλέψουν 8 ώρες θα βγάλουν 12 χαρμάνια ενώ μέσα σε 4 ώρες έβγαλαν 50 χαρμάνια!. Έχουν γνώσιν της τοιαύτης εργασίας οι αρμόδιοι μηχανικοί. Και εάν ναι, διατί δεν επεμβαίνουν δια να γίνει εργασία σωστή ώστε να μη υπάρχει άμεσος κίνδυνος καταρρεύσεως της γεφύρας. Αλλά ρωμιοί δεν είμαστε;
Β.Ε (21-4-35): (Ανταπόκριση από τους Πυλωρούς  Β.Σ) Αποκλεισμός γενικός παρατηρείται από την έλλειψη γέφυρας επί του Αλιάκμονος. Φαίνεται ότι όλη την άνοιξη θα την περάσουμε εν αποκλεισμώ από τον άλλο κόσμο. Μήπως έχουμε να επικοινωνήσουμε με τα Γρεβενά. Δε γνωρίζουμε τι γίνεται.
Β.Ε(30-9-35): Η μεγάλη γέφυρα επί του Αλιάκμονος παρά τον Πόρον  γίνεται, ενώ η ετέρα επί του Δοξαρά εδημοπρατήθη αντί δρχ. 550 χιλιάδες.
 Β.Ε (1-1-36) (ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΣ) Είναι αλήθεια ότι ο άνθρωπος ξεχνά τα βάσανά του. Είναι μερικά που ο γοργόφτερος χρόνος δεν μπορεί να σβήσει. Πώς να ξεχάσουν οι Βεντζιώτες τον πανικό τον οποίο ενέσπειρε εδώ  στα πέριξ ο τρομερός Αλιάκμον. Τείχος απροσπέλαστο, κινούμενο το ρεύμα του. Εγένετο μία γέφυρα και για μας τον Πόρο. Τρίβαμε τα μάτια μας γιατί μας θυμήθηκαν. Αλλά η γέφυρα αυτή επί δύο σχεδόν χρόνια δεν τελείωνε. Είχε μισογίνει και κουτσά στραβά περνούσαμε τον Αλιάκμονα. Τώρα πάλι το ρεύμα την παρέσυρε και γυρίσαμε πάλι στα πρώτα. Τι είχες Γιάννη, τι είχα πάντα. Τώρα πάλι αρχίζουν οι ακροβασίες. Κρεμασμένοι από ένα σχοινί ύψους 10 μέτρων περνάνε αιωρούμενοι σαν ακροβάτες όλοι οι Βεντζιώτες. Κι αν πέσει κανένας μέσα στο ρέμα του Αλιάκμονα δεν έχει σημασία. Τι σημασία έχει ένας Βεντζιώτης για το κράτος
Β.Ε (10-5-36): (Χωρικός από Κέντρο Βεντζίων)  Από το 1925 περιμέναμε να έλθουν τα συνεργεία διανομής, να μοιράσουν οριστικώς τα χωράφια που καλλιεργούμε. Είμαστε σήμερα στο 1936, αν δεν κάνουμε λάθος και ακόμη περιμένουμε τα Συνεργεία διανομής. … Κανείς δε μας επισκέπτεται , αλλά και να θελήσει κανείς να μας επισκεφτεί δεν μπορεί να έλθει όλο το χειμώνα και την Άνοιξη διότι γέφυρα στον Αλιάκμονα δεν έχουμε. Ημείς  εδώ τα   όνειρά μας  σταματούν στη διανομή και στη γέφυρα!!  Όταν θα γίνει η οριστική διανομή της γης μας και όταν μας κάνουν και μία γέφυρα να μην πνιγόμαστε κ. Υπουργέ των Οικονομικών όταν τρέχουμε να πληρώσουμε  στα Γρεβενά τους φόρους μας… θα είπωμεν τότε ότι δεν υπάρχουν ευτυχέστεροι άνθρωποι από μας”[2].
Εκπαίδευση: Το εποπτικό συμβούλιο εισηγείται στις 25-10-26 την ίδρυση σχολείου στο Γκουστόμη ή Καρυά, το οποίο αποτελείται από 20 οικογένειες. Οι κάτοικοι ήρξαντο ενεργειών προς ανέγερση διδακτηρίου έχοντες μετρητά 5000, ξυλεία και λίθους άφθονα επί τόπου (107/16).
Διδακτηριακή κατάσταση του σχολείου το έτος 1937: Το σχολείο στεγάζεται σε δημόσιο οίκημα. Οίκημα μονώροφο. Η αίθουσα διδασκαλίας είναι 54 τ.μ. Αριθμός μαθητών 15. Το οίκημα είναι κατάλληλο για μελλοντική χρήση. Ζαχαριάδης (23-9-37) (60/619).
Δημοσίευση στην εφημερίδα «-Χωρίς διδάσκαλο.-Δια τον κ. Επιθεωρητή. Ετελείωσε και ο μήνας Οκτώβριος και διδάσκαλος δε φάνηκε ακόμη στο χωριό μας το δε σχολειό μας μένει κατάκλειστο από τον Ιούνιο. Είχαμε διδάσκαλο τον Μιλ. Αστερίου από το Καταφύγι και τον απέλυσαν ως γέροντα. Διαβάσαμε ότι μας στέλλουν ένα Παπαχρυσάνθου εκ Φλωρίνης αλλά δε φάνηκε κανείς ακόμη στον ορίζοντά μας. Τα παιδιά μας μένουν περιφερόμενα στις αγροτικές εργασίες διότι δυστυχώς δεν έχουμε και κανένα πλησιόχωρο να πηγαίνουν. Έχουμε σχολειό νέο, το κάναμε το 1931 και μένει και αυτό ηδικημένο. Ο κ. Επιθεωρητής ας σπεύσει ν’ αποσπάσει προσωρινά ένα διδάσκαλο δια να μη χάσουν τη χρονιά τα παιδιά μας, διότι δυστυχώς δεν έχουμε και τα μέσα μόνοι μας να μισθώσουμε διδάσκαλο. Πολλοί γονείς» (Β.Ε  27-10-35).
Τα μέλη της Διδακτηριακής Επιτροπής Πόρου της Εκπαιδευτικής περιφερείας Ανασελίτσης δηλώνουν ότι έλαβαν από την Εθνοτράπεζα Γρεβενών το ποσό των 40.000 δραχνών για την αποπεράτωση του διδακτηρίου (2/10/1930 ΓΑΚ Γρεβενών)
«Μαθητές: 14, 18, 19, 24, 16, 16, 22[3].
Διδακτήριο: Δε λειτουργεί σχολείο, πρέπει να ιδρυθεί κοινό σχολείο με τον οικισμό του Πιστικού (2/4/1927). Κτήριο ελεεινό. Ανεγείρεται νέο με σχέδιο του υπουργείου, τύπου1ξίου (17/3/1931). Εγκατεστάθη σε νεότευκτο διδακτήριο, η κατάσταση λίαν ικανοποιητική (23/5/1932).
Υλικό: Θερμάστρα και μαυροπίναξ, ούτε θρανία δεν υπάρχουν (17/3/1931). Προσετέθησαν 9 τρίεδρα θρανία νέου τύπου, πίναξ, τραπέζι, έδρα και ένας μεγάλος χάρτης της Ελλάδος (23/5/1932). Θρανία καινούργια, πίναξ, χάρτες, τίποτε άλλο 926/6/1937). Ελλιπέστατο σε εποπτικά μέσα και διδακτικά όργανα (18/5/1939).
Υπηρεσιακά βιβλία-Σχολική βιβλιοθήκη: Σχολική βιβλιοθήκη δε συνεστήθη (23/5/1932). Ελάχιστα βιβλία προς χρήση διδασκάλου (26/6/1937).
Σχολικός κήπος: Δεν καλλιεργήθηκε, καίτοι εγκαίρως περιεφράχθη (3/6/1933). Υπάρχει και καλλιεργείται (26/6/1937).
Φοίτηση: τακτική (17/3/1931). Λειτούργησαν οι τρεις πρώτες τάξεις με λίγους μαθητές (12/6/1931), τακτική απόντες 7, εκτός του συνοικισμού Λαγκαδακίων οίτινες λόγω της αποστάσεως δεν κατορθώνουν να φοιτούν τακτικά (12/3/1934).
Διδάσκαλοι: Αστερίου Μιλτιάδης, Ζαχαριάδης Νικόλαος, Σαμαράς Δημήτριος»[4].
Εκκλησίες: Αγίων Ταξιαρχών ενοριακός ναός στο δρόμο προς Μικροκλεισούρα. Αγία Τριάς κοιμητηριακός ναός. Άγιος Αθανάσιος εκ χρονολογίας ευρεθείσης επί μιας εικόνος, η εκκλησία χρονολογείται από του 1794. Άγιος Χριστόφορος.  Άγιος Νικόλαος. Προφήτης Ηλίας. Αριστερά της γέφυρας επί του ποταμού Αλιάκμονος εικονοστάσι, μοναστήρι. Το πλήθος των ναών δείχνει τη θρησκευτική ευλάβεια των κατοίκων και την οικονομική ευμάρεια. Το 1937 ιερέας του χωριού ήταν ο Χρήστος Μπουκουβάλας από το Μεσόλακκο. Αφιερωτές  στην Ιερά Μονή Αγίου Νικάνορος για την ψυχική τους σωτηρία, Κοστόμη, Α΄ Γραφής από το 1534 ως το 1692 έχουμε  55 και Β΄ Γραφής από το 1692 και μετά 81.
Ο Αθανάσιος Κώτα Στάικος εκ του χωρίου Γκοστόμι του τμήματος Βεντσιών επειδή η θεία Πρόνοια δεν του χάρισε τέκνα, αποφάσισε μετά της γυναικός του Πανάγιως να υπηρετήσει την εκκλησία του χωριού Πισκού της Κοιμήσεως της Θεοτόκου υπό τον ρητό όρο και την απαράβατο υποχρέωση εν όσω ζουν ο ίδιος και η σύζυγος να διατρέφονται από τα εισοδήματα της εκκλησίας και να τελεσθούν άπαντα τα υπό της θρησκείας για ταφή και μνημόσυνα.  Η περιουσία  που παραχωρείται στην εκκλησία αποτελείται από πεντήκοντα γίδια, δώδεκα πρόβατα, οκτώ μελίσσια, τρεις αγελάδες, εν μουλάριον, ένα σπίτι με τα υπάρχοντα έπιπλα και σκεύη (16-10-1887 σελ.54)[5].
Εφεδρικά επιδόματα: Οι υπογεγραμμένοι Χρίστος Μπαλατσός εφημέριος και Κων/νος Ταγάρας γεωργός κάτοικοι του χωρίου Πόρου της κοινότητος Κνίδης διορισθέντες μέλη της επιτροπής παροχής εφεδρικών επιδομάτων στις οικογένειες των στρατευθέντων οπλιτών  λάβαμε στις 1-7-41  παρά του κ. Πέμπα Διευθυντού και Ταμείου Γρεβενών το ποσό των 5250 δραχμών προς διανομή στις δικαιούχους Κωνσταντινιά Κωτοπούλου και Ευαγγελή Ντέμκα δια το από 15 Οκτωβρίου 1940 μέχρι 31 Μαρτίου χρονικό διάστημα.
Λύκοι στον Πόρο[6]:Στην περιοχή του Πόρου  τα χώματα είναι εύφορα. Η βελανιδιά βρίσκοντας κατάλληλο έδαφος αναπτύσσεται με γοργούς ρυθμούς. Ανθρακέμποροι, σιδηρουργοί από τη Σιάτιστα κυρίως μετά από άδεια  στο συγκεκριμένο δάσος παρήγαν ξυλοκάρβουνα. Στην ευρεία περιοχή μέχρι το χωριό Αγαλαίους υπάρχουν κοιτάσματα πισσάνθρακα. Η πυκνή βλάστηση ωφελεί και την ανάπτυξη της πανίδας. Λαγοί, πέρδικες, τσακάλια, λύκοι, αγριογούρουνα, αρκούδες, πολλά άλλα είδη  άγριων ζώων ζουν στον τόπο. Οι κάτοικοι χαρακτηρίζονται ως οι καλύτεροι κυνηγοί των Βεντζίων. Σοβαρές ζημίες προξενούσαν οι λύκοι στην κοπαδιάρικη αιγοπροβατοτροφία. Οι κάτοικοι του Πόρου δεν κάθονται με σταυρωμένα τα χέρια. Προκειμένου να προστατεύσουν τα αιγοπρόβατά τους θέτουν ως σκοπό την εξολόθρευση, τον αφανισμό των λύκων, των «επιβλαβών» θηραμάτων. Το ίδιο επιδιώκει και η Πολιτεία. Σύμφωνα με δημοσίευμα στην εφημερίδα Β.Ε στις 30-9-34 το Υπουργείο Γεωργίας κοινοποίησε εγκύκλιο προς τις δασικές Αρχές σύμφωνα με την οποία προκηρύσσει δια έκαστο φονευμένο λύκο αμοιβή δρχ. 300 και δια έκαστον τσακάλι δραχ. 200  η οποία θα καταβάλλεται άμεσα με την προσαγωγή του δέρματος και βεβαιώσεις των αρμοδίων κοινοτικών ή αστυνομικών αρχών. Το δέρμα μετά τη σφράγιση επιστρεφόταν στον κυνηγό.
Λύκοι στον Πόρο: Από δημοσίευμα της εφημερίδας Β.Ε  στις 25-2-40
 «Εις το χωρίον Πόρος των Γρεβενών έκαναν την εμφάνισή των πολλοί λύκοι εφέτος όπως μας γράφουν. Ο Αχχιλεύς Ταγάρας διέτρεξε κίνδυνο έξω του μύλου και κινδύνευσε το φορτωμένο ζώο του. Πέντε λύκοι κατεσπάραξαν δύο πρόβατα και  εν μαντρόσκυλο του  ποιμνίου Στέργ. Γούλα. Εφέτος όπως μας γράφουν  υπάρχουν λύκοι πολλοί  λόγω της μη συστηματικής εξοντώσεως όπως εγένετο άλλοτε».
Δ.Μ (22-5-1961): Δημοσίευμα του Ευστ. Μάντζαρη. «Από μηνών εις πολλά χωρία της περιοχής μας, περιεφέρετο ανενόχλητος  εις λύκος, ο οποίος κυριολεκτικώς  ελυμαίνετο τα κοπάδια και είχε καταντήσει ο κακός δαίμων των κτηνοτρόφων. Εις τη Μικροκλεισούρα μάλιστα είχε προξενήσει τόσας καταστροφάς, ώστε οι χωρικοί τον επικήρυξαν και υπεσχέθησαν πλούσια δώρα εις τους κυνηγούς που θα κατόρθωναν να τον εξολοθρεύσουν..
- Με την τελευταία δε βροχή τους εδόθη η ευκαιρία να εντοπίσουν τα ίχνη του. Έτσι μία ομάς εκ 5 χωρικών των Βλάχου Δημ, Μακρή Χρ., Ζολώτα Γεώργ., Μακρή Απόστ. και Κλεισιάρη Κων. εις μίαν εξόρμησή των, συνέλαβον εντός φωλιάς 6 λυκόπουλα. Από του σημείου αυτού τα πράγματα εξομαλύνθηκαν αρκετά. Το απόγευμα της Κυριακής 14/5/61 οι 3 πρώτοι ως άνω έμπειροι κυνηγοί, ενεδρεύσαντες τη λύκαινα εις την περιοχή της φωλιάς της, εφόνευσαν αυτή, κατόπιν 24ώρου επιμόνου και επικινδύνου παρακολουθήσεως, χρησιμοποιήσαντες τα μικρά της «ως δόλωμα» και εκμεταλλευθέντες τη μητρική προς τα μικρά της  αγάπη, δια να επαληθεύσουν τα όσα, κατά την ημέρα εκείνη εορταζομένη Ημέρα της Μητέρας, ελέχθησαν.
Το κατόρθωμα επανηγυρίσθη υπό όλων των κατοίκων και των μακρινών χωρίων ακόμη. Δέον να σημειωθεί ότι οι τάξαντες ξεπλήρωσαν τις υποσχέσεις των πλήρως, εξ όλων των γειτονικών χωρίων καταφτάνουν ευχαριστίες προς τους ηρωικούς κυνηγούς του Πόρου».
Μακεδονομάχοι: Τσήκας ή Γκάνης Χρήστος, ως πορθμέας επί του Αλιάκμονα ποταμού[7].
Οικονομία: Λειτουργούσε νερόμυλος της ιεράς Μονής Κοσκού. Τα παραποτάμια χωράφια καλλιεργούνται με καλαμπόκι, τριφύλλι, καπνά. Οι ακαλλιέργητες εκτάσεις καλυμμένες με βελανιδιά έδωσαν προπολεμικά και μεταπολεμικά τη δυνατότητα σε ανθρακέμπορους να παράξουν μεγάλες ποσότητες ξυλοκάρβουνου στα δάση του Λυκοπήγαδου και Μότσιαλη.
Το δημόσιο δάσος Πόρου είναι εμβαδού 350 εκταρίων. Η δασική θέση «Ρέντες-Παπαδιάς-Πηγάδι» είναι εμβαδού 100 εκταρίων. Περιέχει δασοσυστάδας δρυός. Προτείνεται προς απόληψη ποσό 20 κ.μ. στρογγύλης ξυλείας δρυός δια τις τεχνικές ανάγκες των κατοίκων των συνοικισμών της κοινότητας Κνίδης.
Από δω κατάγεται ο επιχειρηματίας Βασίλειος Μάντζαρης δημιουργός της εταιρείας EUROFILM Μάντζαρης Α.Ε. με εγκαταστάσεις στο Ζευγολατειό Κορινθίας  (www.ellinismos.gr)

Στον οικισμό λειτουργεί τυροκομείο ο Τζαλονίκος Τριαντάφυλλος Γ.

Η ΚΟΚΚΙΝΟΣ Α.Τ.Ε.Ε  δραστηριοποιείται στη λατομική περιοχή του Πόρου όπου διαθέτει συγκρότημα παραγωγής αδρανών υλικών, συγκρότημα παραγωγής σκυροδέματος, σκυρόδεμα παραγωγής ασφαλτοσκυροδέματος.
Πληθυσμός: 1859=17 στεφάνια. 1886=100. 1913=63. 1920= 72. 1928=85.1940=122. 1951=141. 1961=161. 1971=89. 1981=138. 1991=126. 2001=148. 2011=100. (51ος κατά σειρά από τους 112 απογραφέντες οικισμούς της Π.Ε Γρεβενών με την απογραφή του 2011). Στο κατάστιχο του έτους 1564 (ΤΤ 350) των Οθωμανικών αρχείων της Κων/πολης ήταν 75 κατοικίες και ο φόρος ήταν 6.401 άσπρα ενώ το 1579 ήταν 100 κατοικίες και ο φόρος ήταν 6.500 άσπρα.




[1] Σαμσάρης.

[2] Άννα Αποστόλου. Περιοδικό ΜΠΟΥΡΙΝΟΣ Τεύχος 5ο.

[3]Αντίστοιχες ημερομηνίες επιθεωρήσεως: 17/3/1931, 23/5/1932, 3/6/1933, 12/3/1934, 26/6/1937, 17/5/1938, 18/5/1939.

[4] Τάνια Αποστόλου Η εκπαίδευση στην επαρχία Βοΐου (Ανασελίτσης) στην περίοδο του μεσοπολέμου Μεταπτυχιακή εργασία ΠΔΜ 2015.

[5] Σεργίου Σιγάλα Μητροπολίτου Γρεβενών Ο Κώδικας Αλληλογραφίας του Μητροπολίτου Γρεβενών Κυρίλλου (1874-1888)…

[6] Περιοδικό ΜΠΟΥΡΙΝΟΣ Τεύχος 5ον.


[7] Παπαδημητρίου. Σελίδες Ιστορίας Γρεβενών σ. 307.